Zoektocht naar het Verleden
Natureluurs gaat planterfanteren!
Dichtersfestival in kader Kunst
en Bomen
In de moestuin van Frans van Gisbergen (ach
ter Den Donk in het Reuseldal) staan enkele
goudsbloemen (Calendula). Bij een van deze
planten staat een uitgebloeide bloem (zaad
doos) waarin in korte tijd wéér 11 bloemen
kwamen. Een bijzonder gebeuren waarvan
bijgaande foto werd gemaakt door Koos Te-
kath.
Kunst en Bomen 2014 is een grote kunstma
nifestatie. Honderd professionele kunstenaars
uit binnen- en buitenland hebben zich laten
inspireren door honderd bomen. De nieuwe
kunst die ze maakten is aangebracht in en bij
deze bomen. Die staan in de natuurgebieden,
de buitengebieden en de bebouwde kommen
van Oisterwijk, Moergestel en Heukelom.
Langs de bomen met kunstwerken zijn wan
del- en fietsroutes uitgezet.
Noud Smits
januari 2014
Ree in de Burg. Bardoelstraat
Woensdagochtend 4 juni keek Jan van de
Sande uit de Burg. Bardoelstraat bij het opstaan
door het slaapkamerraam richting Krijtestraat.
Hij zag daar een reegeit de straat in komen
wandelen die daarna enige tijd vertoefde op
het Pater Helmerplein. Even later liep de ree
weer terug richting Krijtestraat. Jan was er
snel bij met zijn camera om ons deze foto te
kunnen mailen. Heel bijzonder...
enkele ervaren IVN-vrijwilligers en natuur-
gidsen gaan we eens per maand de natuur in.
Onze activiteiten vinden steeds plaats op een
zondagochtend van 10 tot 12 uur. Ben je lid
van IVN Oisterwijk dan mag je gratis deelne
men. Ben je nog geen lid? Geen probleem!
We vragen je dan om een kleine bijdrage van
2,50 per keer. Natuurlijk mag je gerust een
keer een vriendje of vriendinnetje meenemen,
iedereen is welkom.
Meer informatie op www.ivnoisterwijk.nl
Gemiddeld elke twee weken wordt in het kader
van Kunst en Bomen 2014 een cultureel eve
nement georganiseerd. Op zondag 22 juni is
dat het Dichtersfestival en de meet&greet. De
officiële opening van beide evenementen is
om 12.45 uur in het raadhuis van Oisterwijk.
Dan nemen burgemeester Hans Janssen van
de gemeente Oisterwijk en Ivka Orbon van
de provincie het eerste exemplaar in ontvangst
van een nieuwe dichtbundel met gedichten
over de Brabantse vlag.
In het laatste nummer van de Kleine Meijerij verscheen van de hand van Noud Smits het
volgende artikel Zij die toen niet in de gelegenheid zijn geweest deze expositie te bezoeken,
kunnen dit alsnog. Vanaf heden tot eind augustus is deze te zien in Galerie de Verdieping. Op
zondagen van 11.00 tot 13.00 uur of op afspraak 5131316 of mail info@galeriedeverdieping.nl
De 7 delige serie “Zoektocht naar het Verleden” wordt vanaf 12 juli wekelijks herhaald bij
Moergestel TV.
De dichtbundel is een uitgave van de Brabantse
Hoeders. Deze Brabantse culturele organisatie
vestigt dit jaar door middel van gevarieerde
manifestaties de aandacht op de Brabantse
vlag.
De dichtbundel is zondagmiddag 22 juni te
koop bij het raadhuis van Oisterwijk. In de
bundel staan gedichten van dichters als Jace
van de Ven, Willem van de Vrande en Pien
Storm van Leeuwen.
opbouwt. De beelden, die uiteindelijk vrij zijn
voor het grote publiek krijgen ondersteuning
van actiebeelden, die de kracht bijzetten aan
hetgeen door middel van een voice-over gepre
senteerd worden.
Zijn accuratesse en historische betrokkenheid
vervat hij in door hem gerealiseerde maquettes,
waarbij zijn streven naar echtheid en origina
liteit als uitgangspunt wordt genomen. Als
mooi voorbeeld moge dienen de manier waarop
hij de kern van Moergestel van 1832 in een
maquette heeft opgebouwd, de tijd, dat Moer
gestel om en nabij 1200 inwoners telde. De
onderlinge verhouding van de gebouwen, het
materiaal waarvan de diverse gebouwen zijn
opgetrokken, de gronden (akkerland, weiland,
bosgebied, schaarhout) met hun geheel eigen
kleur, de opstaande schoven van rogge, gerst,
tarwe en haver, het riviertje, dat het landschap
doorklieft, dit alles brengt de oude geschiedenis
weer tot leven.
In het weekend van 14 en 15 december 2013
liet Ed Hurkmans zien hoe Moergestel er vroe
ger uitzag. Hij laat onder meer het oude
Stokeind herleven en we maken kennis met
de oude watermolens aan de Reusel.
Onlosmakelijk verbonden aan het Stokeind
was het zogeheten Hoog Eigen. Op die plek
had het Nederlandse leger grote loodsen
gebouwd en toen de Duitsers alles wat bruik
baar was meenden te kunnen confisqueren,
werden de loodsen als opslagplaats gebruikt
Op zondag 29 juni gaat de jeugdwerkgroep Natureluurs van IVN Oisterwijk
weer op pad. Dit keer staan planten centraal. Planten zijn namelijk heel belangrijk.
Je kunt ze eten, ze zorgen voor zuurstof, staan leuk in de huiskamer en ruiken
soms heel bijzonder. Wil je meer weten over de wondere wereld van de planten
ga dan met ons mee ‘planterfanteren’. Er gaan deze ochtend ook mensen van de
IVN Oisterwijk Plantenwerkgroep mee waaraan je al je vragen kunt stellen.
Aanmelden
Wil je meedoen en ben je tussen 6 en 13 jaar,
meld je dan vóór vrijdag 27 juni aan door te
mailen naar natureluur@gmail.com Geef je
snel op, want vol vol. Vermeld in de mail
duidelijk je naam en leeftijd. Kijk voor meer
informatie en het volledige Natureluurs-pro-
gramma op www.natureluurs.nl
Natureluurs
Natureluurs is dé jeugdwerkgroep van IVN
Oisterwijk en omstreken. Onder leiding van
Gezien in Gèssel
Als op 11 december 2013 in de regionale en
lokale bladen via een publicatie melding wordt
gemaakt van een bijzondere tentoonstelling
in Galerie De Verdieping in Moergestel, dan
wordt bij de lezing ervan de nieuwsgierigheid
gewekt. Immers, menige t.v.-kijker heeft via
het digitale t.v.-net van Ziggo op kanaal 43 al
in ruime mate kunnen genieten van een his
torisch verantwoorde serie van documentaires,
samengesteld door Ed Hurkmans. Ed Hurk
mans, Moergestelnaar en aldaar leiding gege
ven hebbend aan zijn bedrijf Cirred Lederwa
ren B.V, maar daarnaast ontwerper, modelleur
in hetzelfde bedrijf, eigenaar/exploitant van
Galerie De Verdieping, bestuurslid van de
lokale MTV (niet te verwarren met de Engelse
muziekzender), cineast, heemkundige en voor
al ook betrokken bij het wel en wee van zijn
dorp.
Ed heeft een feilloos gevoel hoe bepaalde beel
den vast te leggen en wel zodanig, dat hij weet
hoe de essentie van het beeld optimaal vorm
en inhoud wordt gegeven. Zijn interesse in
het verleden wordt door hem gevoed met het
naspeuren van bronnen, zodat hij zijn docu
mentaires onderbouwt met gegevens, die na
een gedegen en grondig onderzoek, de historie
zo natuurgetrouw mogelijk benadert. Archie
ven, kaarten, kadastrale gegevens, openbare
registers, prenten, foto’s, schilderijen (hij is
zelf vaardig met palet en penseel) zijn voor
hem de basis waarop hij zijn filmverhaal
Presentatie dichtbundel met gedichten over de Brabantse vlag
Op zondag 22 juni wordt in het centrum van Oisterwijk een Dichtersfestival
gehouden. Aan dit festival doen zestien dichters uit heel het land mee. Bij de
start van het dichtersevenement wordt een bundel met zeventien gedichten
over de Brabantse vlag gepresenteerd. Het Dichtersfestival maakt onderdeel
uit van de kunstmanifestatie Kunst en Bomen 2014. Ook op zondag 22 juni doen
Veertien deelnemende kunstenaars in het centrum van Oisterwijk mee aan een
meet&greet.
Het Dichtersfestival en de meet&greet begin
nen om 14.00 uur en duren tot 17.00 uur. Alle
dichters en kunstenaars staan bij bomen. In
veel gevallen is sprake van een combinatie
van ene dichter en een kunstenaar. De dichters
dragen gedichten voor, de kunstenaars vertellen
over hun werk. Het Dichtersfestival en de
meet&greet zijn gratis. Bij het historisch raad
huis op De Lind zijn brochures met een wan
deling langs de dichters en de kunstenaars
gratis verkrijgbaar.
voor 6.000,- eigendom van pastoor Zwijsen,
die er de zusters onderbrengt en tot op de dag
van vandaag is een aantal zusters nog steeds
gehuisvest in Klooster Nieuwenhof.
Deze achtergrondinformatie is interessant met
betrekking tot de wijze van presentatie van
het kasteel vanaf zijn ontstaansgeschiedenis.
En waarom er dan op 14 en 15 december een
groot aantal bezoekers inging op de uitnodiging
van Ed Hurkmans om te komen kijken hoe
hij zijn maquettes opbouwde en welk speur
en denkwerk er aan te pas komt wil men een
nieuw project gestalte geven, blijkt uit het
onderwerp. Toen het Sint Jansplein in Moer
gestel nog niet bestond en de plek rond de
kerk volgebouwd was met een diversiteit aan
woningen en schuren en stallen en de plek
doorsneden werd door het Kerkpad, trok de
herbeleving van wat mensen in die tijd met
elkaar verbond, velen naar de tentoonstel
lingsruimte om te zien hoe Ed Hurkmans te
werk ging. Hij gaf uitleg en luisterde met volle
aandacht naar oud-bewoners van de plek rond
de parochiekerk. De aanvullingen van oud-
bewoners liepen niet altijd synchroon met de
werkelijkheid, maar dat gaf de samensteller
van de maquette voldoende gelegenheid om
zijn navorsingen nog eens scherp tegen het
licht te houden.
Het is te hopen, dat Ed Hurkmans zijn zoek
tocht naar het verleden voortzet. Er liggen
nog genoeg plekken, die waard zijn om “vast
te leggen”, zoals bijvoorbeeld de “Bokken
hoek”. Hij heeft menig Moergestelnaar een
groot plezier gedaan om “in de keuken” en
“achter de schermen” te mogen kijken. Als
cineast van MTV (EmTeeVee en dus niet
EmTieVie) is hij een belangrijke pion in de
producties van de lokale t.v.-zender.
Het werk van Ed Hurkmans zou als voorbeeld
kunnen dienen voor geïnteresseerden binnen
onze heemkundekring. Het zou mooi zijn als
op die manier “verborgen talenten” zich aan
gesproken voelen om op dezelfde manier hun
dorpsbeelden van vroeger opnieuw “nieuw
leven” in te blazen. Het komt me voor, dat Ed
daarbij waardevolle tips kan doorgeven.
De bebouwing rond de kerk zoals die in de zestiger jaren nog bestond...
door de bezettende macht. Aan de hand van
werktekeningen heeft Ed Hurkmans de lood
sen op schaal nagebootst en de omgeving daar
op aangepast. Zo mag daarbij een “Kraftwagen”
van de “Deutsche Wehrmacht” niet ontbreken.
Interessant is dan ook bij het bekijken van de
maquette te luisteren naar de vele verhalen
van de bezoekers van de expositie die opdoe
men.
Om de oude watermolens aan de Reusel weer
“tot leven te wekken” was veel speurwerk no
dig, maar het resultaat was er dan ook naar.
Evenals dat het geval was om de geschiedenis
van kasteel Nieuwenhof in beeld te brengen.
De voorstelling van het voormalig kasteel gaat
veel verder terug dan na het verschijnen van
een advertentie in het “Noord-Brabants Pro
vinciaal Dagblad” van 1827, waarin vermeld
werd, dat “Jan den Bergh, openbaar Notaris,
residerende te ’s-Hertogenbosch, aldaar in het
eerst der maand November aanstaande, dag
en plaats nader te bepalen, in het openbaar
zal verkoopen”: “de hooge heerlijkheid Moer
gestel, van ouds genaamd Gestel bij Oosterwijk,
gelegen in de provincie Noord-Braband,
Arrondissement Eindhoven, Kanton Hilvaren-
beek, met de jagt, visscherijen, chijnsen en
verdere regten daaraan gehoorende; het kasteel,
voorzien van onderscheidene wel ingerigte
Kamers; omgeven van fraai aangelegde hoven,
boomgaarden, grachten, cingels, dreeven, lanen
en verdere beplantingen, met bosch- en wei
landen daaraan gelegen, de jagt- of neerhui-
zinge, mede voorzien van wel ingerigte Ka
mers, stal, schuur en verdere getimmerten met
tuinen en verdere gronden; eene landhoeve
van ouds genaamd Heerenhoeve; alsmede een
gedeelte der tiende van Moergestel, Allen, het
welke bij gedrukte Biljetten meerder gedetail
leerd in vier Koopen zal worden omschreven,
en nader bekend gemaakt.”
Pastoor Zwijsen, de stichter van de congregatie
van de Zusters van Onze Lieve Vrouw, Moeder
van Barmhartigheid, ook wel de Zusters van
Liefde genoemd, ging in onderhandeling met
de eigenaar, de Heer Bekkers, burgemeester
van Chaam (op diens grafzerk op het protes
tants kerkhof in Chaam staat onder meer te
lezen “Heer van Moergestel”) om tot aankoop
te kunnen overgaan. In 1840 wordt het kasteel
MOERGESTEL-NIEUWS’ - WOENSDAG 18 JUNI 2014
PAGINA 5
