Bent u de volgende prijswinnaar
28ste Toer-Mee
31 augustus 2008
De Brabantse gildenfeesten
Groene Maand in bibliotheken
Oisterwijk en Moergestel
Oisterwijk Heartsafe
van alarmering tot nazorg
2e Trekking superloterij donderdag 28 augustus
De Gilden leven (2)
LIEFDADIGHEIDSFESTIJN.
Een liefdadigheidsfestijn is een vrij gildenfeest
waarbij de opbrengst wordt geschonken aan
een goed doel.
FEDERATIEDAG
In de federatie was het de bedoeling elke drie
jaar een landjuweel te houden met een histo
risch feit als ondergrond. Maar men kon zich
niet aan de afspraak van drie jaar houden.
Daarom werden sommige grote ontmoetingen
aangeduid als federatiedag.
king hebben op duurzaamheid. En men kan
de expositie bekijken met mondiale voetaf
drukken van bekende Oisterwijkers en
Moergestelnaren.
Nazorg
Voor familie, vrijwilligers en omstanders laat
een reanimatie een behoorlijke indruk achter.
Daarom biedt de stichting nazorg in de vorm
van gesprekken met de betrokken zodat ze hun
emoties en vragen kwijt kunnen.
De winnaar van de eerste trekking, de familie van lersel, Tilburgseweg 3 (mid
den) krijgt van de Jacques van Velthoven en Eric Boogaers (namens het SMC) de
LCD TV overhandigd.
Morgenavond donderdag 28 augustus is het
weer zover: een nieuwe trekking van de super
loterij van het SMC. Vanaf 19.00 uur kunt u via
Moergestel TV deze trekking live volgen. Volgt
u de uitzending niet live dan vindt u de uitslag
in de volgende editie van Moergestel Nieuws.
Een aantal malen per jaar worden de gilden uitgenodigd om aan een gildenfeest
deel te nemen. Iedereen in de Guld weet natuurlijk wat dat betekent. Een rond
je loopt door het dorp. Een paar keer schieten met een pilsje erbij en na het
schieten wachten op de prijsuitreiking met een pilsje erbij. Al met al zeer gezel
lig, maar wat is nu de betekenis van een dergelijk feest. En wat zijn de verschil
len tussen een kringgildenfeest, een vrij gildenfeest, een liefdadigheidfestijn,
federatiedagen, en een landjuweel. De huidige gildenfeesten worden niet zomaar
georganiseerd. Allereerst zijn al deze feesten bedoeld als verbroederingsontmoe-
ting tussen gilden en ten tweede dienen ze als wedstrijdelement. Bovendien kan
het organiseren van een gildenfeest een welkome aanvulling zijn voor de schat
bewaarder. De gildenfeesten zijn waarschijnlijk ontstaan in de 14e eeuw. Men orga
niseerde schietspelen tussen twee gilden om uit te maken wie de beste schutters
had. Vaak werd een wedstrijd besloten met een feestmaal. Daarop volgend wer
den regionale schietspelen georganiseerd met meerdere deelnemende gilden.
Bovendien is de uitslag op www.carnavalmoer-
gestel.nl te vinden. Alle prijswinnaars krijgen
in ieder geval automatisch bericht. Misschien
bent u dus wel één van de winnaars van de vele
mooie prijzen. We wensen u veel succes bij de
trekking.
De hele maand september staan de bibliot
heken in Oisterwijk en Moergestel in het
teken van duurzaamheid, weer en klimaat.
In samenwerking met IVN afdeling Oister
wijk worden aan de bezoekers diverse acti
viteiten aangeboden. Zo kan er een wande
ling ‘van bieb naar bieb’ gemaakt worden
door de prachtige groene omgeving. Ook kan
men in een doorlopende voorstelling de film
An inconvenient Truth van Al Gore bekijken.
Geïnteresseerden kunnen een tweetal quiz
zen doen met o.a. opgezette dieren en foto's.
Er is een wensboom waarin bezoekers doek
jes kunnen hangen met wensen die betrek-
Hoe werkt AED-Alert
Bij een 112 melding betreffende een hartstil
stand, stuurt de Meldkamer Ambulancedienst
direct na het uitsturen van de ambulance een
SMS bericht naar de vrijwilligers die het dichtst
in de buurt (zouden kunnen) zijn.
Het alarmeringssysteem werkt op postcode en
huisnummer registratie. In de database staan
alle vrijwilligers met hun mobiel nummer en
alle AED’s die aangemeld zijn. Alle gegevens
worden veilig en discreet beheerd. De tussen
stand is dat we 60 geregistreerde vrijwilligers
tellen van wie enkele uit Moergestel dit moe
ten er veel worden om effectief te zijn. De
AED’s groeien dankzij sponsoring en privé-
initiatieven gestaag, bij elkaar opgeteld gaat er
iets unieks ontstaan waarin Oisterwijk en
Moergestel landelijk ver voorop lopen.
VRIJ GILDENFEEST
Een vrij gildenfeest lijkt sprekend op een kring-
gildendag alleen mogen hier ook gilden uit
andere kringen inschrijven voor deelname.
Vaak organiseert een gilde een vrij gildenfeest
bij een speciale gebeurtenis, bijvoorbeeld bij een
500 jarig bestaan.
LANDJUWEEL
Een landjuweel is het grootste Noord-Brabantse
gildenfeest. De opzet is gelijk aan de andere gil
denfeesten, alleen is dit erop gericht om een zeer
groot aantal gilden uit te nodigen. De oor
sprong van het landjuweel ligt in de middeleeu
wen. In de middeleeuwen hadden vorsten, ede
len en kerk het voor het zeggen. In het kracht-
spel tussen deze machten speelden de gilden een
hoofdrol. Tegen het einde van de middeleeu
wen groeide de macht van de nog jonge steden
en die van de burgerij. De gilden mochten
zeker geen hoofdrol meer spelen. Ze mochten
alleen bijspringen als de stedelijke overheid of
de hertog van Brabant zelf daarom vroeg. Als
goedmaker mochten de gilden wel “spelen en
ontspanning” hebben. Ze mochten wedstrijden
houden en landjuwelen organiseren om elkaar
bezig te houden. Landjuwelen waren dus schiet
spelen met een grotere nadruk op feest dan op
wedstrijd en werden in de steden gehouden. De
steden verleenden alle medewerking met faci
liteiten, geld en arbeid. Het werk werd stilge
legd en de hele bevolking kon dagen achtereen
genieten van optochten, schietwedstrijden en
voorstellingen. Een landjuweel duurde soms wel
een maand en uit de wijde omtrek kwam volk
toegestroomd om zich te vermaken. De naam
landjuweel is afkomstig van de prijs van het
feest, er was een juweel te winnen. Ook is de
naam alleen bekend uit Brabant.(Noord-
Brabant in Nederland en Brabant in België
was één gebied). De landjuwelen werden inge
richt door hand-, voet- of kruisbooggilden. De
eerste wedstrijd voor zover bekend is die van
de handboog in Leuven in 1411. Het laatste
landjuweel werd in 2001 te Helmond gehouden
en er namen 145 gilden aan deel. In Oirschot
in 1980 waren 117 gilden aanwezig. In vroege
re tijden omvatte een landjuweel 7 wedstrijden
met soms tussenpozen van enkele jaren. Er
werd slechts met één type wapen geschoten. De
winnaar van het laatste juweel moest een nieuw
landjuweel organiseren en één schaal als prijs
ter beschikking stellen. De winnaar moest een
landjuweel organiseren en een tweede schaal ter
beschikking stellen. Dit herhaalde zich totdat
het zevende landjuweel werd gewonnen. De
winnaar mocht de zeven schalen houden en
had de verplichting een volgend landjuweel te
organiseren. De huidige landjuwelen duren
slechts een of twee dagen en zijn enkelvoudig
zonder verband met vorig of volgend schietspel.
Ook kennen ze niet één winnend gilde maar zijn
er vele prijzen te verdienen verdeeld over diver
se wedstrijden.
De activiteiten vinden plaats tijdens de
openingstijden van Bibliotheek Oisterwijk
in cultuurcentrum Tiliander: maandag en
vrijdag 14.00 - 20.00 uur, dinsdag, woens
dag en donderdag 14.00 -1730 uur en zater
dag 11.00 - 15.00 uur en tijdens de ope
ningsuren van Bibliotheek Moergestel:
maandag, woensdag, donderdag 14.00-1730
uur en vrijdag 14.00-20.00 uur.
KRINGDAG
Een van de hoogtepunten is bijvoorbeeld de
kringdag. Sinds 1935 zijn de bijna 200 Brabantse
gilden verdeeld in zes regionale kringen; Land
van Cuyk, Maasland, Peelland, Kempenland,
Baronie en Markiezaat en het kwartier van
Oirschot. Ze werken samen in de overkoepe-
lende Noord-Brabantse Federatie van
Schuttersgilden. Een keer per jaar wordt in
elke kring een kringdag georganiseerd door
een of soms ook meerdere gilden. De aangeslo
ten gilden uit de desbetreffende kring zijn ver
plicht hieraan zo voltallig mogelijk deel te
nemen. Deelname van een gilde buiten de kring
wordt alleen toegestaan indien deze wordt uit
genodigd door het organiserende gilde.
In het met voorrang verstuurde SMS bericht
voor de vrijwilliger komt te staan waar het
slachtoffer zich bevindt. Een andere vrijwilli
ger krijgt een SMS bericht waarin staat dat hij
eerst de dichtstbijzijnde AED op moet halen om
vervolgens naar het slachtoffer te gaan. Er gaan
dus meerdere vrijwilligers naar het slachtoffer
om hulp te verlenen.
Hangt een AED bv. in een kast die geopend
moet worden met een pincode dan staat deze
ook in het sms bericht. Sluit na het invoeren
van de 4 cijfers af met de letter V, en de klep kat>
naar voren geopend worden. Deze kasten gaan
we op diversen plaatsen zien in de gemeente.
Ze zijn verlicht, verwarmd en voorzien een ste
vige doorzichtige klep, waarachter de AED
goed is te zien. Het kan ook zijn dat de kast geo
pend moet worden met een sleutel of dat deze
vrij te openen is. Hoe te handelen staat in het
sms bericht.
De eerste vrijwilliger start de reanimatie op, en
de andere vrijwilliger komt met de AED ter
plaatse. De vrijwilligers sluiten de AED aan op
het slachtoffer. Zij gaan samen door met de
reanimatie tot dat de ambulancebemanning
komt en de reanimatie over neemt.
De Stichting Oisterwijk Heartsafe stelt zich ten doel om slachtoffers van een hart
stilstand zo snel mogelijk te reanimeren en te defibrilleren. Er wordt een netwerk
van vrijwilligers en AED’s gerealiseerd, die ondergebracht worden in het AED
Alert systeem. Een AED is een apparaat dat het hart bij een schokbaar ritme (vent
rikel fibrilleren) een stroomstoot toedient, waardoor het hart zijn eigen ritme weer
kan oppakken. Vaak is deze onderliggende ritmestoomis de oorzaak van een hart
stilstand. De eerste 6 minuten zijn cruciaal bij een hartstilstand!
Vrijwilligers zijn de kern van het project
De stichting wil zoveel mogelijk AED appara
ten en vrijwilligers beschikbaar krijgen in alle
kernen van de gemeente. Het gaat om een
geheel vrijwillig systeem en u verleent alleen
hulp als u daartoe in staat bent. Mocht u om
persoonlijke omstandigheden geen hulp kun
nen of willen verlenen (bijvoorbeeld, u bevindt
zich niet in de directe omgeving, u kunt uw huis
niet verlaten, u hebt alcohol gedronken of u bent
op het moment van de oproep niet in staat door
ziekte om hulp te verlenen), dan reageert u niet
op de oproep. Meer informatie en hoe u zich
kan opgeven kunt u lezen op de site:www.ois-
terwijkheartsafe.nl
I
PAGINA 7
zondag
i t t t i i i i i i i t i i
i i i l i i i t i i t I I
MOERGESTEL NIEUWS’ - WOENSDAG 27 AUGUSTUS 2008