■4
kl \v
Nimco in ‘Mooi Weer De Leeuw
‘Goed’ geschoeid of ‘goud’ geschoeid?
m u
RONDOM DE KERK
WDO OOF
Rt
I
5
PttOCME
$1 JfMONTWOFfiMK
Sinds eind april is de schoenenlijn van Gordon
te bewonderen bij alle Nimco House of Shoes-
winkels in Nederland. De schoenenlijn (heren
schoenen) zijn speciaal ontworpen door Gordon
en exclusief te koop in genoemde winkels.
Maaike Ligtvoet besloot tijdens het kijken naar
het TV-programma ‘Mooi Weer De Leeuw’ de
Hij koos vervolgens voor een model uit de
‘Floris’-collectie, en gaf er een min of meer
eigen ‘touch’ aan. Van deze schoenen is dus
maar één paar gemaakt. En zo gaf vergezelde
Dion dus op z’n trouwdag z’n bruid goed en
‘goud’ geschoeid.
DE BOUW EN DE
INRICHTING VAN DE
NIEUWE KERK
wens in te sturen om met Gordon en de perso
neelsleden op de foto te willen. En zo gebeur
de het dat ze werden uitgenodigd om de vrij
dag na Pasen opnames van het programma bij
te wonen. Daar werd dus ook deze foto gemaakt
van Gordon, Maaike en het voltallige personeel.
’n Paar wel heel bijzondere schoenen droeg
Dion Tekath toen hij zijn bruid Denise van de
Ven op vrijdag 27 april jl. het ja-woord gaf.
Dion is medewerker klantenservice van Van
Bommel Schoenfabrieken. Personeel dat daar
werkzaam is en in het huwelijksbootje stapt
krijgt ’n paar schoenen van het bedrijf cadeau.
Voor Dion waren dat ‘gouden’ schoenen. Hij
had het stuk (monster)leer bij de afdeling ont
wikkeling zien liggen en het leek hem wel mooi
om daaruit zijn trouwschoenen te laten maken.
[1
li\
r
PAGINA 4
'MOERGESTEL NIEUWS’ - WOENSDAG 16 MEI 2007
I
Problemen met het dak
AW
I
De inrichting
Noot: Een uitvoerige beschrijving van het interieur van
onze kerk vindt u in het boekje ‘Rondgang door de kerk
van St. Jans Onthoofding te Moergestel’ van Ton van
Elsdingen en Jaap Drubbel.
Het hoogaltaar
Mgr. Diepen was akkoord gegaan met een
nieuw hoogaltaar, maar het moest dan wel
gemaakt worden door Hermanszijn neef.
Diens ontwerp werd
echter unaniem door
het bestuur afgekeurd.
Wat nu? Gelukkig werd
Hermans ziek en de
pastoor zag zijn kans
schoon. 'Nu gaat het
erop los!.schreef hij
zelf. ‘Hoogaltaar, zijal
taren, communiebank,
banken, stoelen, beel
den. Alles aangeschaft
zonder voor elk artikel
naar 's-Hertogenbosch
Steeds was hij op zoek naar mooie beelden.
Zijn uitspraak was: Zie, wat de beelden betreft,
Uit de oude kerk
Vanzelfsprekend werden de kruiswegstaties
in de nieuwe kerk gehangen, evenals de
kroonluchters en vele andere attributen.
Ook mocht natuurlijk het orgel in de toren blij
ven. Aan de geschiedenis van het orgel zal
een apart artikel worden gewijd.
Redactie: Ton van Elsdingen
'X Hans Festen
TA Jo van Os
JA Ireen Stieger
J Ad Wolfs
Paul Dijckmans
Pastoor Janssen en zijn kerkbestuur konden
in 1932 tevreden terugzien op hun bouwac
tiviteiten. Dank zij de pastoor kan de parochie
nu bogen op een opmerkelijk, soms eeuwen
oud, kunstbezit. Dit dank zij zijn oog voor
schoonheid van kerkelijke kunst..Hij volgde zijn
ideaal, ook al ondervond hij hierbij af en toe
weerstand. Wij mogen hem dankbaar zijn.
De beelden
De meeste beelden van de oude kerk, met
name die van gips, werden door de kunst
minnende pastoor op voorhand uitgesloten
voor dienst in de nieuwe kerk. Hij zei er later
schamper over: ‘Gipsen beelden, waarvan
mijn kerk vol stond, gipsen van ongeveer
f. 50, - per stuk, hoofdzakelijk geleverd door
Dunkok uit Vught, zijn verdwenen. Ze staan
gratis in Africa en voor een appel en een ei
heb ik er een pastoor uit Limburg een plezier
mee gedaan'. Dit blijkt de pastoor van
Milsbeek te zijn, die ze voor fl. 49 mocht heb
ben.
Bij de meeste,.wat grotere bouwprojecten,
gaat wel wat mis, waardoor uitstel van de
oplevering ontstaat. Het kost niet veel moei
te om er een aantal te noemen die tot op de
dag van vandaag opdrachtgever en aanne
mer kopzorgen gaven, frictie veroorzaakten
en vertragend werkten.
Niets van dit alles in dit project. Alles liep
voorspoedig -18 maart 1931: aanbesteding,
april 1931: begin van sloop en aansluitend
start van de bouw, 31 juli 1931eerste steen
legging en zegening van de fundamenten, 30
mei 1932 inzegening.
Pastoor Janssen ging op in zijn rol als bouw
pastoor. Hij noteerde alles wat hem belang
rijk toescheen en hield ook de bisschop goed
op de hoogte. In de bouwperiode maakte hij
geen melding van problemen - wel enige tijd
na de bouw.
In de aanneemsom van aannemer de Vries
was het leiendak niet inbegrepen. Dat was
voor fl. 7300 gegund aan de firma Bram in
Tilburg In 1943 bleek dat het dakbeschot ver
nieuwd moest worden en dat de leien in slech
te staat waren. Het is niet onwaarschijnlijk
dat de slechte, niet sluitende en kapotte leien
de oorzaak zijn geweest van een rottend dak
beschot. Even was de pastoor in paniek.
Waar heb je dan een opzichter voor, vroeg hij
zich af. Het bisschoppelijk bouwbureau werd
www.parochiemoergestel.nl
www.kerk-in-oisterwijk.nl
ingeschakeld, maar er werd niemand aanspra
kelijk gesteld. Bij de schuldvraag is niet lang
stil gestaan, het moest snel opgelost worden,
want er waren ernstige lekkages.
De pastoor zat met een dubbel probleem.
Waar moest hij de fl. 15.000 vandaan halen
die de reparatie kostte en waar zou hij het
materiaal vandaan moeten halen in deze oor
logsjaren.
Van het bisdom kon hij fl. 10.000 lenen en de
rest zou van de parochianen moeten komen.
Het plaatsen van een bus achter in de kerk
op twee belangrijke feestdagen leverde veel
op. Deze opbrengst aangevuld met persoon
lijke giften liep snel op tot 2300 gulden.
Fabrikant van Bommel completeerde par
does het voor de reparatie benodigde bedrag
door fl. 2000 te schenken. De pastoor was
enthousiast over de gulheid van de mensen
als het om hun kerk ging.
Zijn tweede probleem werd ook door een
fabrikant opgelost. In de oorlogsjaren was
hout schaars en werd door de bezetter niet
voor particuliere bouwprojecten ter beschik
king gesteld; het moest de oorlogsindustrie
dienen. De kerk kreeg geen toewijzing.
Parochiaan Janssen van Mariahoeve bracht
uitkomst. Via zijn textielbedrijf kon hij aan hout
komen en aan de kerk toespelen. Van ande
re mankementen kort na de bouw is geen
melding gemaakt.
Dat het project op zich vlekkeloos verliep zien
we bevestigd in de woorden van de pastoor
aan de bisschop gericht: Ja, ik geloof dat
nog nooit onder Uw bestuur is gebouwd een
kerk, waarmede U zo weinig werd lastig geval
len’. Hierbij moet wel aangetekend worden dat
deze woorden werden uitgesproken tijdens het
diner na de inzegening door een zeer ontspan
nen, opgeluchte pastoor die zojuist zelfs de
opbrengst van de bankverpachting geweldig
had zien meevallen.
De laatste stap was de inrichting. De pastoor
was er klaar voor, hij had natuurlijk al uitge
werkte ideeën en had al veel werk verricht.
Zo meldde hij triomfantelijk dat hij de kachels
uit de kerk had weten te weren en een cen
trale verwarming had besteld, tegen de
instructies in. Ook was hij al geruime tijd bezig
met het zoeken naar mooie beelden voor zijn
kerk - en met succes.
te schrijven. Hermans heeft zich nadien nog
ernstig beklaagd bij zowel de pastoor als de
bisschop, maar het pleit was al beslecht.
De banken
Ook de banken werden nieuw aangeschaft.
Een deel van de klapstoeltjes uit de oude
kerk werd ook nog gebruikt. Zoals boven
staande foto laat zien kwam er een flink aan
tal o.a. vóór in de kerk te staan.
Een tijdje zijn ook de zitbankjes, ook wel ‘de
geméén benkskes’ op de vlonder voor de
biechtstoelen geplaatst. De jeugd, die hier
van overwegend gebruikt maakte, heeft zich
nog jaren de ergernis van de volwassen kerk
gangers op de hals kunnen halen, tot de
bankjes in de jaren zestig weer verdwenen.
Natuurlijk werd bezien wat van het interieur
van de oude kerk nog bruikbaar was. Daar
hoorde in ieder geval de preekstoel niet bij!
De pastoor bestelde een nieuwe bij Pels in
Eindhoven, het klankbord was naar een ont
werp van Prof. Mulders S.J. Ook in de
Odulphuskerk in Best en de parochiekerk in
Leende vinden we preekstoelen van Pels
terug met soortgelijke reliëfs. De preekstoel
werd pas in 1940 geplaatst. Kennelijk was het
ontwerp niet ieders keus, gezien de woor
den van de pastoor: ‘De preekstoel gaat
onmiddellijk de kerk uit wanneer Kapelaan
(naam doorgestreept) pastoor wordt in
Moergestel. Door Ninaber is dezen preek
stoel geplaatst. Schilders, die in mijn kerk
zaten te schilderen, zeiden me: ‘Wat heeft U
een passende preekstoel’; of het waar is weet
ik niet'.
De ramen
De kerk werd ‘kaal’ opgeleverd. Mooie glas
in loodramen zijn erg sfeerbepalend voor een
kerk. Het zou echter een kwestie van een
lange adem zijn, om zelfs de ramen op het
priesterkoor te vervangen. De parochianen
hadden kennelijk even tijd nodig om opnieuw
in hun buidel te tasten, nu voor verfraaiing van
hun kerk.
In het priesterkoor waren zeven even grote
ramen gepland. In overleg met Weber werd
besloten het middenraam een derde breder
te maken. Deze plannen zijn later weer gewij
zigd. Vier grote ramen volstonden. Spoedig
stroomden de giften binnen voor de nieuwe
gebrandschilderde ramen. Toch duurde hét
wel 10 jaar voor ze alle vier in gebrandschil
derd glas waren uitgevoerd.
Pas in 1938 vervaardigde Ninaber van Eyben,
uit Boxtel, de eerste grote gebrandschilder
de ramen voor het priesterkoor, voorstellen
de het leven van St. Johannes de Doper en
het volk van Moergestel opziend naar Christus.
Johannes de Doper draagt de kerk van
Moergestel.
In augustus 1941 plaatste hij het vierde en laat
ste raam, een gift van de Firma van Gils. Het
kostte fl.940.
Eveneens in 1941 werd de rozet boven het
(voormalige) St. Jozefaltaar geplaatst voor fl.
100 uit giften van Toon Vriens, Burgemeester
Bardoel, Mevr Bardoel, Jan van Gasteren en
de pastoor zelf.
In 1941 werden door Ninaber ook de ramen
geplaatst in het transept t.w. Carolus
Borromeus, een geschenk van Carol Schade,
en Jeanne d’Arc, een gift van zijn vrouw
Jeanne Schade-van Kempen, bij gelegen
heid van de geboorte van haar eerste kind.
De overige ramen zijn van na 1954.
informeer en zoek
met geduld.
Van Antiquair Heijnen
in Vught was hij een
goede klant. Hier
kocht hij eens een
zestal oude beelden
die er verschrikkelijk
uitzagen. Toen ze in
de wintertuin waren
uitgeladen liet de
pastoor ze aan de
kerkmeesters zien.
‘Die zegden stil, maar
ik hoorde het wel: “nu
heeft de Pastoor er
toch wel nevenge-
kocht. Nu die beel
den zagen er alles
behalve mooi uit - vol
vuile verf, openge
sprongen enz. Ik liet
Cerfontain (Noot AW:
pastoor Janssen bedoelt hier de kunstenaar-
restaurateur
Cerfontaine in’ Deurne) uit Deurne komen.
“Wat zegt ge van het boeltje, kun je het in orde
brengen?" Hij zei: “U hebt die beelden voor
niets - voor f. 40 per stuk maak ik ze in orde.
Ze kosten dus f. 90 per beeld en ze horen pre
cies in mijn kerk. Maar wie weet hoelang? Ja
hoelang? Mijn opvolger kan ze misschien
spoedig verwijderen. Ditmaal had hij onge
lijk; al zijn beelden overleefden de woelige
zestiger jaren, die wel eens ‘de kleine beel
denstorm’ worden genoemd.
Kennelijk stond de pastoor alleen in zijn stre
ven echte kunstwerken in zijn kerk te plaat
sen,
Zijn verzameling was geleidelijk tot stand
gekomen. Zijn knecht Willem Schoonis vond
een oud kruisbeeld op de zolder van het tuin
huis. Na restauratie bleek het prachtig te zijn
en het ging dienst doen als missiekruis.
Het oude Rochusbeeld blijkt een vondst uit
de'orgelkast. Zijn ijver ging ook wel eens wat
ver. Hij had inmiddels twee St Jozefbeelden,
maar kwam een Isidorusbeeld tekort, toch
ook en belangrijke heilige, deze patroon van
de boeren. De pastoor wist hier raad op. ‘Van
de Joseph op het altaar heb ik St. Isidorus
gemaakt; een ploegske erbij gezet, het boek
moet weg, in zijn hand behoort een spade.’
De spade is er niet gekomen, want het boek
kon niet weggenomen worden. Moergestel
heeft nu een unieke boerenheilige met een
boek.
Verder liet hij het zeer oude beeldje van St
Ermelindis dat dateert uit de vijftiende eeuw
restaureren. Vermoedelijk heeft Johanna
Gosuin van de Wouw dit in 1860 aan de kerk
geschonken.
Het oude schilderij van St. Joris werd geres
taureerd; het bleek van een oude meester-
Adriaen de Lelie - te zijn.
Burgemeester Mayer schonk de H. Theresia
met het kind, als dank voor de geslaagde
maagoperatie van zijn moeder. Zó is de pas
toor op de meest uiteenlopende wijzen aan
zijn kunstschatten gekomen.
hi \v
