seizoenen
en
Het is tijd voor ons
spaarfeest.
Jan Mie pi els
yjoUen
dekbed van
mét 9aran*®
EXTRA korting
,nKop^Xs^n
Poirters
1-Persoons 140x200
79
2-Persoons 200x200
119
EXTRA korting
Lits-jumeaux 200x240
Van 225,95 voor 143,50
war
111
Rabobank
240x200 cm
50
Van 134 95
Van 179,95
140x200 cm
De complete woninginrichter Tei. (0411) 62 12 17
HAAREN
MOERGESTEL
DRUNEN l
bon
Synthetisch 4 jaar
getijden dekbed
29-95
Ook andere maten leverbaar.
In de week van 20 tot en met 25 oktober
95
voor
95
voor
voor
www.woninginrichting-janmichiels.nl
voor de Rabobank.
Kerkstraat 18
5076 AW Haaren
Rootven 36
5066 AX Moergestel
Tel. (013) 513 12 34
Grotestraat 278
5151 BS Drunen
Tel. (0416) 37 84 69
Seizoenen
50
■dekbed
hij zowat over een homp vlees. Het is een stuk
‘van de borstkas van een mens. Meer is er niet
van over. Uit de resten stof van een bloes trekt
Jo van Haaren de papieren van het slachtoffer:
een Nederlandse dwangarbeider.
Nu hij heeft besloten thuis in Moergestel te blij
ven leeft het gezin Van Haaren in grote angst.
Voor Jo van Haaren is dat de reden onder te
duiken. Bij vijf boeren heeft hij geslapen tot
dat de oorlog voorbij was. Net als miljoenen an
deren pakte hij na de bevrijding de draad weer
op. Jo van Haaren heeft nog geprobeerd finan
ciële genoegdoening te krijgen omdat hij dwan
garbeider is geweest. Dit verzoek is afgewezen.
Op zijn 81ste terugkijkend op zijn leven, zegt
hij”Ik kan me daar wel mee verenigen. In het
leven moet je het goede met het slechte nemen.
Ik kan er mee leven wanneer ik mijn eigen sit
uatie vergelijk met de verschrikkingen die
anderen mee hebben gemaakt. Er wordt nu
aandacht besteed aan ons dwangarbeiders tij
dens de herdenking. Dat is mooi, maar ook
veel te laat. Want wie is er nog van over? Ik was
een van de jongste en nu ben ik 81. Dit neem
ik mee in mijn graf.”
vervolg van voorpagina
Jo van Haaren dwangarbeider
”Ik heb Göring nog gezien”, zegt hij, zomaar
in een bijzin, om het grote contrast aan te geven
van wat een Moergestelse jongen in de oorlog
mee kon maken. Van Haaren heeft veel meer
gezien dan alleen deze hoge Nazi. Het verschrik
kelijke lijden van krijgsgevangenen uit Polen
en Rusland, die door de Nazi’s als beesten wer
den behandeld. Slaag. Honger. Ellende. Moord.
Van Haaren heeft het allemaal van dichtbij ge
zien en meegemaakt. En de gevolgen van bom
bardementen niet te vergeten. In de anderhalf
jaar dat hij in Ossersleben tewerkgesteld was,
zijn vijf raids op de fabrieken uitgevoerd. ”De
eerste keer, ik wist niet wat me overkwam. Bij
het naderen van de vliegtuigen waren de Duit
sers weg. Ze lieten me alleen achter. De bom
men vielen. Ik rende weg. Overal lawaai en
vernietiging. Overal vuur. Ik vloog dwars door
het prikkeldraad. Diepe wonden in mijn dijen.
Ik liet me vallen in een sloot.”
MOEDER ZIEK
Vergeleken met de krijgsgevangenen en
mensen die letterlijk door de Duitsers uit het
oosten naar Duitsland waren versleept, had
den de dwangarbeiders het redelijk. Al kreeg
ook Moergestelnaar Jo van Haaren vuistsla
gen wanneer hij iets niet deed. Met andere
Nederlanders sliep hij in een barak. Met
kunst en vliegwerk werd in de koude winters
het kacheltje brandend gehouden. Een mens
moest uitermate slim zijn, brutaal vaak en
onverschrokken om aan voldoende eten te
komen. Het standaardmenu van koolsoep en
in de schil gekookte aardappelen was niet
toereikend voor een jongeman die twaalf uur
per dag hard moest werken.
Was hem beloofd dat hij op gezette tijden naar
huis mocht voor een korte vakantie, daar is het
nooit van gekomen. Jo van Haaren weet wel
waarom: ’’Daar kwam niemand van terug. Dus
lieten ze niemand meer gaan.” Na anderhalf jaar
kreeg een Oisterwijkse huisarts het gedaan dat
hij toch een paar weken naar Moergestel mocht.
De Duitsers was wijsgemaakt dat zijn moeder
’schwer krank war’ (Van Haaren gooit er af en
toe moeiteloos complete Duitse zinnen door).
Kort voor zijn vertrek werd hem te verstaan
gegeven dat het concentratiekamp wachtte als
hij het waagde niet terug te komen. Omdat de
kans bestond dat de thuissituatie werd gecon
troleerd, heeft zijn moeder inderdaad drie
weken gesimuleerd dat ze ziek was. Drie weken
lag ze in bed.
THUISGEBLEVEN
Terug in Moergestel na een avontuurlijke trein
reis stond het voor Van Haaren vast dat hij niet
terug zou keren. Gevraagd naar het waarom,
geeft hij een voorbeeld. Het was na een bom
bardement. De Moergestelse jongeman dwaalde
door een compleet vernielde fabriek. Dan valt
Te9ei)"'^r'ing'van H --
Texe?A"te_YaJ’ een
nu€ 12
MODEHUIS
Alle kinderen tot en met de basisschool zijn extra welkom deze week.
Er ligt een cadeautje voor jullie klaar. En jullie kunnen leuke prijzen
winnen met de kleurwedstrijd.
DE GÈSSELSE’ - WOENSDAG 15 OKTOBER 2003
PAGINA 3
Met kantoren in Hilvarenbeek, Diessen en Moergestel
DeHilver
i i
- I
I
I
I
