fl I
a a
RONDOM DE KERK
I
00 00
11
I’’
4’8, .s •- >L -
Drie generaties Kerstmis
Den ezel
Drie generaties Kerstmis
Me
ST WSO/WMFM'C
DE GÈSSELSE* - WOENSDAG 19 DECEMBER 2001
Historie van
onze kerststal
4’e,
tno ku naar
Je. I^erst man-
4’8, p ,s
en riaar
p/J\
a
PAGINA 13
Jodocus
Al le einden der aarde aanschouwen het heil van Hem. on-ze God
peekei
Den ezel waar muug en ie sjokte mar vort,
want wè hi unnen ezel te zegge?
Hij kende Sint Jozef van haver toe gort,
en ie wies desse ins aon zón legge.
Maria, die klopte-n-um in zunne nek:
nog efkes, dan kunne we ruste!
Wè denkte van mèn! Nege maonde al zè 'k!
en dè ammaol vur keizer Augustus.
't Wier tèd vur den ezel; 't waar meer dan tèd
vur Maria, 't waar tèd vur de herders;
De koninge waren de ster al kwèt,
en ze dochte: hoe moet ut naauw verders?
't Wier tèd vur de wirreld; 't waar tèd vur God:
wè beloofd waar, dè moes mar gebeure.
Aanders kreeg ie nog meej zun profete mot,
want die han 't al gezeej lang teveure.
Koning Edward die kwaam meej un heel dik
boek;
meej de Koran kwam Koning Komeni;
Op 24 december moesten wij vroeg naar bed
om op 25 december om 04.00 uur naar de
nachtmis te gaan. Uit de nachtmis kregen we
dan worstenbroodjes en warme choco
lademelk. Dan gingen we slapen.
We zongen Kerstliedjes bij de Kerststal, want
een kerstboom was alleen voor de protes
tanten. De radio ging zachtjes aan en alleen
programma's die met het Kindje Jezus te
maken hadden.
Wij hadden thuis grote beelden en we mocht
en die niet aanraken. Om 17.00 uur was er
een groot Kerstdiner met wild, pastei, hazen
peper en allerlei lekkere hapjes.
Er werd veel gebeden en vaak voerden wij
een kerstspel op. Na het kerstdiner deden we
gezelschapsspel of kaarten.
Tweede kerstdag gingen we weer naar de
kerk en in andere kerken kerststallen kijken.
Op tijd naar bed en samen vakantie vieren,
wat niet moeilijk was in een gezin met 10
kinderen.
Ik geef urn wè wermte, ik geef urn wè rust;
Ik hè'm mee Maria gedraoge;
zun moeder heej mèn op mun ore gekust:
en wè kan unnen ezel meer vraoge?
En God heej den ezel heel hoog gehad.
Zunne Zoon heet er zelf op gereje.
As ge Hum nie kunt volge is't ok wel zat
In den ezel zun voetspoor te treeje.
Dur zèn dur wel meer die de deeje:
en ze leefden nog lang en tevreeje!
Koning Dries meej un bestek in un netel
doek:
Mar den ezel docht: dès mèn idee nie!
Met Kerstmis zetten we een kerstboom en
versieren dan met allemaal versiersels die je
in de kerstboom zetten mag. 's Avonds met
de kerst gaan we gourmetten. Wat ik erg
lekker vind. En om niet te vergeten maken we
het gezellig in huis. Want dat hoort bij kerst.
We gingen ook wel eens naar manege Fevior.
Je kon je dan verkleden als herder en mee
doen met het kerstverhaal.
Van Jody van Bavel
Kerst, jaren'70
In een winters tafereel
Sleeën en schaatsen
Sneeuw lag er veel -
De kerstballen kwamen van zolder
De kerstboom werd gekocht
Versierd-en lichtjes erin
En afwachten wie er de piek inzetten mocht
De kerststal werd voor de boom gezet
Met Josef, Maria en menig dier
De stal was door vader gemaakt
Van een kartonnen doos met grotpapier
Om 12 uur naar de nachtmié
Kerstmis ten top
Daarna lekker eten
Bolussen met goei boter erop
De kerstsfeer is gebleven
Kerst vieren blijven we doen
Er is echter weinig over
Van de traditie van toen.
Marjon van Berkel-Leijten
(moeder van Jody van Bavel)
Redactie: Ton van Elsdingen
Hans Festen
'X Jo van Os
Ireen Stieger
Jan Geerts
JI Ad Wolfs
m. on-ze God
4-. - -
Zingt een nieuw lied at le lan den Zingt voor de Heer en ver-lteer lijkt zijn Naam
Kerstmis in de jaren 1945-1950
Het Sinterklaasfeest is voorbij, de voorbereid
ing op het Kerstfeest begint, het was een
drukke tijd. Een kerstboom werd gekocht en
de doos met kerstspullen van de zolder
gehaald. Wat ik me kan herinneren lag er
meestal sneeuw in die tijd. De kerstboom
werd opgesierd, maar elektrische lichtjes
waren er toen nog niet. Op al die takken
groen van de boom waren er echte kaarsjes
gezet, die nooit mochten branden, bang dat
er brand kwam. Daarom kwamen deze
kaarsjes elk jaar terug. Onder de boom werd
een kerststal gezet met Jezus in het kribje,
Jozef en Maria, ook de os en de ezel, maar
ook de herders met de schaapjes. De drie
koningen kwamen pas later en dan was het
Kerstmis.
Dit begon altijd met de nachtmis en die
begon ook echt in de nacht, en wel om 04.00
uur. Dan moesten we vroeg opstaan, want
anders was er geen plaats meer in de kerk.
Wij hadden een beetje geluk, daar mijn oud
ers altijd twee stoelen in de kerk pachten.
Vele mensen namen van thuis een stoel mee
om een zitplaats in de kerk te hebben. De
kerk was mooi versierd, ook veel licht en een
grote kerststal. Er werd die nacht niet één
H. Mis gelezen maar drie achter elkaar, dus
we zaten altijd lang in de kerk. Zo rond 06.00
uur kwamen we dan thuis, waar dan een
feestelijk ontbijt volgde. Dit ontbijt bestond uit
lekkere dingen, zoals: worstenbrood, kerst
brood met roomboter en.
Ook werden er dan kerstliedjes gezongen,
wat ons dan ook weer wakker hield, want we
hadden nog veel slaap, 's Middags hadden
we een kerstdiner, waar mijn ouders al een
paar dagen mee bezig waren. Tweede kerst
dag mochten we met onze ouders naar ver
schillende kerken in de omgeving om kerst
stallen te kijken, waar bijna altijd een knik-
engel bij stond, waar je muntgeld in moest
doen.
Zo verliep voor ons de kerstdagen, die voor
ons mooie, fijne en gezellige dagen waren.
M. Leijten-Ketelaars
(oma van Jody van Bavel)
1 Al lc ein - denvun de aar de zul len heil en vre de zien
Toen is ie gebore, al waar 't in un stal.
Daor zèn der wel meer in gebore
Den os sliep vaast, want die slaopt overal,
ok meej herders en engelenkore.
Vroeger vierden we als volgt kerst:
op eerste kerstdag ging ik 's-morgens met
mijn vader en 2 broertjes naar de bossen,
tegen de middag kwamen we terug. Mijn
moeder had dan het kerstdiner klaar, 's-
Middags moesten we mee naar oma waar
heel de familie kwam, daar moest iedereen
weer mee-eten. Wat zo bijzonder was was
dat ieder kind een sneeuwwitje (bier met 7-
up) mocht drinken.
Op tweede kerstdag gingen we naar een
tante en een oom, waar we gezamenlijk een
kerkdienst, speciaal voor kinderen bijwoon
den. Daarna gingen we bij mijn oom en tante
eten. Ik heb dat altijd als gezellig ervaren.
Onze te vroeg overleden plaatselijk beel
dend kunstenaar en glazenier Jan Dijker
kreeg in 1949 van de toenmalige pastoor
Harrie van den Boogaard de opdracht om
een kerststal te maken voor onze kerk. Hij
werkte op dat moment in Ospel, een dorpje
in de buurt van Weert, aan de nieuwe begla
zing van de kerk die zelfs sinds enige tijd
onder Monumentenzorg valt en een bezoek
beslist waard is. Ook maakte hij voor dezelf
de kerk de kruisweg en een corpus dat later
op een groot houten kruis kwam te hangen.
Of het Moergestelse kerkbestuur van de
opdracht van de kerstal op de hoogte was
kon Mevrouw Wies Dijker zich niet meer her
inneren maar het zou best wel eens kunnen
zijn dat de pastoor dat allemaal zelf geregeld
had zonder medeweten van dit bestuur.
Pastoor van den Bogaard kwam van origine
uit de Peel en daar ligt Ospel niet zo ver van
daan. Jan Dijker boetseerde in zijn atelier,
destijds nog op "Hogen Huizen" de beelden
die later door het bedrijf Russel - Tiglia zijn
gebakken. Voor het kindje Jezus stond inder
tijd dochter Sylvia model want zij was toen
ongeveer drie maanden oud. Mevrouw
Dijker stond model voor Maria. Voor Sint
Jozef heeft bij haar weten niemand model
gestaan want die stond misschien wat min
der in de belangstelling dan moeder en kind.
Hiermede was de kerststal voltooid want de
andere beelclen zijn pas veel later gemaakt.
Als stal had Jan Dijker een soort grot geboet
seerd die door koster Jan v.d. Wiel en tim
merman Toon Fonken zeer vakkundig en erg
mooi werd uitgevoerd. Later is de uitvoering
van de stal ook weer veranderd in wat het
momenteel nog is.
In een klein Peugot-tje werden de gebakken
beelden, zo goed mogelijk ingepakt met
dekens, door Jan Dijker en zijn collega pries-
ter-kunstenaar Egbert Dekkers in Tegelen
afgehaald en afgeleverd op de pastorie in de
Postelstraat. Bij het uitpakken van de beel
den bleek dat het hoofd van Sint Jozef was
afgebroken maar daar werd maar gauw een
doek overheen gegooid om dit te camoufle
ren De breuk was echter gezien door de
toenmalige kapelaan Hamers en die lichtte
natuurlijk Pastoor v.d. Bogaard in. Jan Dijker
moest zich hiervoor verantwoorden en zei
dat dit gebruikelijk was dat een hoofd los bij
een beeld geleverd werd. Men had nog niet
naar Maria gekeken want die was onge
schonden uit de auto gekomen. 's-Nachts is
er in huize Dijker, dus op Hogen Huizen-, drif
tig gewerkt aan de reparatie en het bijschil
deren van Sint Jozef en daar werd de hele
nacht veel koffie bij gedronken en nadat het
karwei klaar was misschien ook wel een bor
reltje. De scheur was heel goed weggewerkt
maar de echtgenote van Jan Dijker ging toch
ieder jaar kijken of deze gerepareerde
scheur niet groter was geworden en dat was
jaarlijks weer een opluchting.
Een aantal jaren later is er een herder met
schaap aan toegevoegd die vanwege een
bepaalde gelegenheid geschonken was
door Burgemeester Bardoel. Het schaapje
werd door Mevrouw Bardoel "Joepke"
genoemd en zo is dat voor Mevrouw Wies
Dijker ook altijd gebleven.
In 1993 zijn op het atelier van Jan Dijker aan
het Stokeind door Madeleine Schoenmakers
alle beelden gerestaureerd en nu is de toen
malige beschadiging in het geheel niet meer
te zien. In de Kersttijd komen veel mensen
de beeldengroep bewonderen en dat is nog
steeds de moeite waard.
Al lc einden der aarde aanschouwen hei heil van Hen
De kerstman W DnJe.
naar p\et\e peck-
Qi zcj’h ^slee
Imaar toen tnoeji, hu
Je WC- J
l»*>5 weer onJe.rvej
piet ie pe cA.
/oen kcj Jhe kqJ g ekaj
3^-3 ^3 s^. /r'
Toen Mas ku hi oe.
ml©
.v.
A.
