Toneelgroep Trappaf speelt ’’Thuis
Activiteiten
Bezoekerscentrum
Oisterwijk
RONDOM DE KERK
HL
88
88 00
z
5?
Begraven en
ons kerkhof
overspel, het uitlenen van je vriendin, het bera
men van een moord, maar vooral de ver
stikkende omgeving waar mensen met elkaar
leven maar niet met elkaar communiceren.
nieuwsgierig naar wat hij allemaal te vertellen
heeft bel dan even naar het Bezoekerscentrum
tel. 013-5219209. Kosten: ƒ2,50 voor leden;
niet-leden ƒ3,50 1,13 resp. 1,59).
Bij Aarts Tabak, de Lind 75 in Oisterwijk zijn
nog een aantal kaarten verkrijgbaar voor de
uitvoeringen van ’’thuis” door toneelgroep
Trappaf op vrijdag 2, zaterdag 3 en zondag 4
november a.s. in de ontvangsthal van villa ”de
Hondsberg”, Hondsberg 5 te Oisterwijk. De
prijs van een kaartje bedraagt fl. 10,00 inclusief
koffie/thee. Aanvang voorstellingen telkens om
20.00 uur en op zondagmiddag een voorstelling
om 14.00 uur. U wordt vriendelijk wordt ver
zocht om een kwartier voor aanvang aanwezig
te zijn.
Diana Lommers uit Berkel-Enschot maakt met
het toneelstuk ’’thuis” van Hugo Claus haar
toneeldebuut. Zij heeft het zichzelf met deze
eerste ’’echte” rol zeker niet makkelijk gemaakt.
Eerder figureerde zij in de uitvoeringen van ”de
Driestuiversopera” die door toneelgroep Trappaf
op de planken werd gebracht en in de openlucht
productie ”de Nul, de Niks en de Niemand”.
In deze tragikomedie speelt zij de rol van de
demente mevrouw Vergote. Een behoorlijk pit
tige rol zeker omdat zij gedurende het hele
stuk in een rolstoel zit.
Thuis is een spel over alledaagse dingen zoals
(Met dank aan Paul Spapens en Kees
Schoenmakers)
'PftROCWf Harry van Box,el
$1 OMWO&mK
DOEMIDDAG VOOR KINDEREN
Op woensdag 7 november om 14.00 uur ga je
samen met de boswachter een boswandeling
maken. Want, wie weet er nou beter de weg in
het bos dan hij en wie kan er nou beter vertellen
over het bos dan een echte boswachter?
Ben je tussen de 4 en de 8 jaar oud en ben je
GEBRUIKSVOORWERP
UIT DE NATUUR
Op zaterdag 3 november om 11.00 uur kunt u
creatief aan de slag onder de deskundige leiding
van een van de boswachters. Van berken takken
uit het bos maakt u een berkenbezem. Aan u
de keuze om er of uw stoep mee schoon te
houden of hem gewoon ’’mooi weg te zetten”.
Graag zelf snoeischaar en scherp mes mee
brengen. Reserveren is nodig. Gratis voor leden
van Natuurmonumenten, niet-leden betalen
ƒ10,- (€4,54).
POPPENTHEATER HET GROENE LAND
Op woensdag 14 november om 14.00 uur en op
zondag 25 november om 11.00 uur is er in
Bezoekerscentrum Oisterwijk weer een pop
pentheater. De verdwenen paddestoel is een
poppenspel dat geschikt is voor kinderen van
4 tot en met 7 jaar. Troeleboel de heks heeft alle
paddestoelen laten verdwijnen. Zal het dan
toch nog herfst worden in het bos? Samen met
het Bosvrouwtje gaan de kinderen na de
voorstelling het bos in om naar paddestoelen
te zoeken. Het geheel duurt ongeveer anderhalf
uur. Kosten:3,50 1,59) voor leden van
Natuurmonumenten, niet-leden betalen 5,-
2,27). Reserveer een plaats, anders komt u
misschien voor niets: tel. 521 9209.
GESCHIEDENIS VAN HET BEGRAVEN
DE GÈSSELSE' - WOENSDAG 24 OKTOBER 2001
PAGINA 9
plicht zoals bijvoorbeeld speciale bekisting
Hieraan gerelateerd zijn de afmetingen voor
te plaatsen grafsteen of zerk:
treffende begraafplaats of kerkhof. De wet
telijke voorschriften worden zo aangepast
aan de plaatselijke situatie.
Met name in onze parochie, maar daar niet
alleen, zijn problemen ontstaan over het
boven elkaar begraven van familieleden. Wat
is het probleem
30 cm
65 cm
name de groenvoorziening, beschikt onze
parochie over een zeer gemotiveerde kerk-
hofploeg die volledig uit vrijwilligers bestaat.
Hopelijk zal dat nog lang zo blijven. Want
anders zouden wij dat werk moeten uitbeste
den aan een hoveniersbedrijf. Men kan een
kerkhof toch niet door onkruid laten over
woekeren
plus nog andere voorzieningen Dit alles is
niet goedkoop in aanschaf en onderhoud.
Voor het onderhoud van het kerkhof, met
van Pasen. De hangende takken zijn weer
een zinnebeeld van de tranen.
bomen een bijzondere betekenis: zo is de
wilg al sinds de Germanen verbonden met
de dood en de beuk gerelateerd aan het
Kruis van Christus. Het Christus’ kruis zou
van beukenhout zijn geweest. Buxus is het
symbool van de opstanding; de palmtak
Met het vallen van het blad begint weer
de periode van reflexie, terugzien op ver
leden tijd, de voorbije zomer, de vakantie
doch ook verder terug, de jeugd, de oud
ers en ook mensen uit onze omgeving die
er niet meer zijn; wij leven langzaam naar
Allerzielen toe. Met het (schijnbaar) ster
ven van de natuur wordt ons onze enige
zekerheid duidelijk voor ogen gezet: het
leven en ook het onze is tijdelijk. Er komt
ooit een einde aan, hopelijk laat voor de
meesten van ons. Wij worden ooit zelf
herinnering. Slechts zelden houdt de vraag
ons bezig hoe wij die herinnering levend
kunnen houden. Wij laten dat meestal aan
onze nabestaanden over. Soms zelfs wordt
niet eens beslist over de vraag begraven
of cremeren. Laat staan over een eventueel
grafmonument.
BEPLANTING OP KERKHOVEN
Het is vaak de beplanting die kerkhoven mooi
maar ook interessant maakt. Zeker omdat
daar vaak veel symboliek in is verwerkt. Zijn
het in Zuid-Europa veel cipressen, bij ons is
het vooral taxus, laurier, hulst en buxus, die
door groen te blijven het eeuwig leven sym
boliseren. Ook treurbomen zijn op begraaf
plaatsen geliefd. Er zijn in Nederland dan ook
kerkhoven die beroemd zijn vanwege hun
beplanting zoals bijvoorbeeld de begraaf
plaats aan de Gansstraat in Utrecht. De wilg,
de treurbeuk en de treurberk zijn de meest
bekende en hiervan staan in Utrecht zéér
oude exemplaren. Vaak ook hebben deze
HET HUIDIGE KERKHOF
Het oudste stuk van het huidige kerkhof werd
toentertijd geschonken door Gosewinus van
de Wouw om welke reden zijn graf nog steeds
in ere wordt gehouden. U zult zich afvragen
waar dat reeds omhaagde kerkhof is geble
ven? Wel dat stuk grond bevond zich achter
het Gemeentehuis dus langs de Kloosterlaan.
'Dit terrein, thans volgebouwd, is vele jaren
later als kermisterrein in gebruik geweest.
HF
Redactie: Ton van Elsdingen
'N Hans Festen
Vi Jo van Os
Ireen Stieger
11 Peter Verheijen
-J Ad Wolfs
GRAFMONUMENTEN
Toch zijn er in de wereld zeer fraaie grafmo
numenten opgericht Meestal voor beroemde
personen die dan werden ontworpen door
beroemde en goede kunstenaars. Maar er
zijn ook wangedrochten, meestal groot en
smakeloos en niet in verhouding tot de be
tekenis van de stoffelijke resten die er door
worden bedekt. Voor ons gewone mensen is
dit alles niet weggelegd en dus geen pro
bleem. Wij zijn tevreden met een klein stukje
grond voor ons stoffelijk overschot of een
nog kleiner stukje voor onze urn. Een aantal
vraagt zelfs daar niet om. Toch leven er vaak
wel wensen omtrent de begrafenis. Met
name willen sommigen graag rusten in de
nabijheid van diegene met wie men soms
vele jaren lief en leed heeft gedeeld. Er
bestaat dan de wens in hetzelfde graf en
onder dezelfde zerk te worden bijgezet.
Begraven, of het een urn of een stoffelijk
overschot betreft, is in Nederland bij wet
geregeld: de Wet op de Lijkbezorging. Deze
wet wordt door de Gemeente vertaald in
een Besluit op de Lijkbezorging en dat wordt
weer omgezet in een reglement voor de be-
meer toestaat om met laarzen en een spade
een graf te delven. Om aan bepaalde eisen
betreffende veiligheid, gezondheid en
zwaarte van inspanning te voldoen, zal het
delven waar mogelijk machinaal moeten ge
beuren. Tevens worden hulpmiddelen ver-
Enkel graf: Staande grafsteen
150 cm hoog en 90 cm breed
Grafzerk
180 cm lang en 90 cm breed
Dubbel graf: Staande grafsteen
150 cm hoog x 150 cm breed
Grafzerk
180 cm lang en 180 cm breed
Urnengraf: Platte steen
75 cm x 75 cm
BEGRAVEN DUURDER?
Voor bijzondere grafmonumenten en grafkel
ders is overleg nodig met het parochie
bestuur. Dit laatste is ingegeven door de
praktische overweging dat het later ruimen
van dergelijke graven zeer hoge kosten met
zich mee kan brengen die niet zijn verdis
conteerd in de normale grafrechten. Het
begraven zal overigens in de toekomst toch
duurder worden omdat de Arbo-wet niet
DE CALVARIEBERG
Katholieke kerkhoven zijn meestal gerang
schikt rond een Calvarieberg. Hieronder was
dan de berging (verstopt) voor de baar en
het tuingereedschap. Moergestel heeft die
ook gehad wat nog te zien is aan de rang
schikking van een groot deel van de graven.
Toen er echter ruimtegebrek ontstond heeft
Jos van de Wiel, die later koster werd, deze
Calvarieberg met schop en kruiwagen afge
graven om meer ruimte te creëren. De vrij
komende grond is gebruikt om een deel van
het kerkhof op te hogen. Men had toen al
last van grondwater. Dit probleem kan in de
toekomst zelfs nog groter worden als de
Reusel weer gaat meanderen. Maatregelen
die de natuur bevorderen hebben vaak niet
bedoelde negatieve bijwerkingen.
Niet altijd heeft men de doden begraven.
Pas in 758 werd dit verplicht. Aanvankelijk
gebeurde dit in de kerk zo dicht mogelijk bij
Christus en de Heiligen. Het laatste in de
vorm van relikwieën. In 1829 werd dit mede
onder invloed van de Franse Revolutie ver
boden onder andere om hygiënische rede
nen. Er werd toen rond de kerk begraven
ook hier in Moergestel. Rond 1900 werd ook
dit zelfs verboden en moest het kerkhof
buiten de kern van de Gemeente zijn gesi
tueerd. Moergestel kocht daarom een stuk
grond en plantte er een haag omheen. Er
werd officieel gemeld dat men aan de voor
schriften had voldaan doch in de praktijk
bleef men rond de kerk begraven. Pas in het A
jaar 1929-1930 kwam hieraan een eind bij
de sloop van de oude kerk.
DE WET EN HET KERKHOF
De wet staat toe tot drie kisten boven elkaar
te begraven op de volgende voorwaarden:
Afstand tot grondwaterspiegel 30 cm
Afstand tussen de kisten
Bovenste afdeklaag (zand)
Uitgaande van het g'egeven dat een kist 40
cm hoog is dan kom je bij het optellen tot een
totale diepte van zelfs 245 cm. Het grond
water moet dus minimaal op 275 cm zitten.
Het probleem in Moergestel is de hoge
grondwaterstand waardoor zelfs twee kisten
boven elkaar niet mogelijk is. Daarom is in
het reglement opgenomen dat dit voortaan
niet meer is toegestaan. Wel is het mogelijk
dicht naast elkaar begraven te worden; de
minimale afstand is dan 30 cm.
De in het reglement bepaalde afmetingen
voor een graf zijn daarom als volgt:
Enkel graf: 200 cm x 120 cm
- afstand tot volgende kist 55 cm
Dubbel graf: 200 cm x 210 cm
- afstand tot volgende kist 55 cm
Urnen graf: 100 cm x 100 cm
’‘WemtawjMjw
1 «ttt
T
J CJJSM»»»»®»
MTiwattm.
zacht
T X> 1S J3S
‘l s
y
h
