BRUURS
pi
1 1 2
Oliebollen...
ML
00 00 n
RONDOM DE KERK
Loon- en Transportbedrijf
Oproep aan
muziekgroepen
en muzikanten
uit Moergestel
Brabantse
Krantenwisseltrofee
GRONDVERZET KIPTRAILERTRANSPORT
CONTAINERSERVICE CULTUURTECHNISCHE WERKEN
Alarmnummer
HF
Fax (013) 513 3963
Tel. (013) 513 1496
In alle andere gevallen:
0900 - 8844
WieKentKunst organiseert
muziekfestival
voor als het écht nodig is...
Camaval staat weer voor de deur en dat betekent
voor de scouting weer een drukke tijd.
Zoals al jaren gaan we weer de optocht vooraf
met onze oliebollen. Voor ons is dit een leuke
actie die wat extra geld in het laatje brengt wat
weer ten goede komt aan de leden. Vaak wordt
dit aangewend om tijdens het zomerkamp iets
extra’s te doen voor de kinderen. Zo is het geld
vorig jaar gebruikt om de Scouts en Explorers
naar de Europese Jamboree te sturen. Een 10-
daags kamp met scouting uit heel europa.
Dit jaar wordt de carnavalswagen gebouwd
door een ander team mensen en ik, als schrij
ver van het oude team, ben ook zeer benieuwd.
Want hadden we het eerste jaar nog de beschik
king over een bakfiets, de jaren daarna was de
wagen eigenlijk altijd hetzelfde. Alhoewel het
natuurlijk wel een goed beproefde wagen was.
De culturele organisatie Stichting WieKent
Kunst organiseert in het weekeinde van vrij
dag 28, zaterdag 29 en zondag 30 september
een muziekfestival. Aan alle muziekgroepen
en individuele musici uit Moergestel wordt
de gelegenheid geboden zich op een leuke
manier aan de inwoners van Moergestel te
presenteren.
De organisatie streeft ernaar werkelijk iedereen
mee te laten doen. Met het oog daarop is een
inventarisatie gemaakt van wat Moergestel op
muzikaal gebied te bieden heeft. En dat is veel,
heel veel. WieKentKunst is er echter van over
tuigd dat deze inventarisatie geen compleet
beeld geeft omdat menigeen met zijn of haar
muzikaliteit nooit naar buiten treedt.
Het gaat dan in het bijzonder om gelegen-
heidsgroepjes, beginnende groepjes en indi-
viduelen die tot op heden alleen in besloten
(huiselijke) kring met muziek bezig zijn. Ook
met hen zou WieKentKunst graag in contact
treden. De belangstelling gaat uit naar letter
lijk alles wat met muziek te maken heeft, dus
instrumentaal, zang, orkest en dergelijke.
Iets vergelijkbaars organiseerde WieKentKunst
een paar jaar geleden. Toen werden de Moerges-
telnaren en hun beeldende kunst voor het
voetlicht gebracht. Dit evenement sloeg des
tijds geweldig aan.
Indien u het ook leuk vindt om uw muzika
liteit te delen met de inwoners van Moerges
tel, neem dan zo spoedig mogelijk contact op
met een van de volgende personen: Marco
van Herck (513 3063), Jan van den Hurk (513
2279), Eddie Hurkmans (513 2135), Annie
van Roessel (513 6251) of Hennie van Schoo
ien (513 3072).
K MOERGESTEL
Maar waar het uiteindelijk om draait zijn na
tuurlijk onze oliebollen. Het recept hebben we
volledig onder controle, zeker gezien de posi
tieve “smaakreacties”.
Voor zover u het nog niet wist kunnen de
oliebollen vanaf 12.30 tot ongeveer 15.00 ook
op D’n Donk gekocht worden. En geloof ons,
verser kunnen ze niet zijn. En voor slechts één
gulden extra mag u ze ook nog eens zelf
bakken. Leuk want thuis oliebollen bakken
is na twee weken nog te ruiken. Een ervaring
op zich, het zelfbakken. De prijs voor de
oliebollen is 5 voor 5 gulden.
En eigenlijk is de prijs nog eens niet belang
rijk. Dat u de scouting er een extraatje mee
geeft is waar het om gaat. Het lekkere nu is dat
u er iets voor terugkrijgt. Wij hopen dat u een
fijne carnaval heeft, bij de optocht staat te kijken
en natuurlijk een zak heerlijke oliebollen koopt.
Op zaterdag 17 maart a.s. om 20.00 uur is er
in Den Boogaard de uitreiking van de BRA
BANTSE KRANTENWISSELTROFEE
2001.
Prinsengroepen uit heel Brabant komen die
avond naar Den Boogaard om daar de uitreik
ing bij te wonen van het beste carnavalsblad,
krant of boek van 2001.
Ruim 37 carnavalsorganisaties hebben zich al
opgegeven en zullen aanwezig zijn op dit fes
tijn. Elke organisatie is vertegenwoordigd met
Prins en gevolg en een Hof(blaas)kapel.
Er is een afwisselend programma met veel “live”
muziek en tussendoor zal er regelmatig een
prijs bekend gemaakt gaan worden. Het zal
een kleurrijk geheel worden met veel muziek.
Iedereen die belangstelling heeft om dit gebeu
ren te komen bezoeken is van harte welkom in
Den Boogaard. De entree is gratis.
Tijdens de gehele avond bestaat er de moge
lijkheid om alle ingezonden bladen, kranten of
boeken te bezichtigen.
De plaatselijke Prins, zal de gehele avond gast
heer zijn en alle Brabantse deelnemers van
harte welkom heten.
Ook Moergestel heeft het Pierewaaiersblaoike
ingestuurd en wie weet vallen ze in de prijzen.
HENGSTENBAL
23 Februari is er weer het jaarlijkse Hengstenbal
in den Boogaard. De kaartjes daarvoor zijn te
verkrijgen voor leden bij Martijn van Korven,
tel. 513 3460 t/m 16 februari. En voor niet leden
zijn ze te verkrijgen bij Slagerij Ketelaars.
DWEILEN
Op 26 februari gaan we weer gezellig met de
veewagens dweilen door het dorp. Opgave is niet
nodig..Maar als je mee wilt moet je om 12:30
uur bij D’n Tob zijn. Hier krijg je dan een
feestelijke verrassing. De niet leden zijn ook van
harte welkom maar deze betalen een kleine
vergoeding voor de gemaakte kosten.
SKIEËN
Op zondag 4 maart gaan we weer skieën in een
indoor snowcenter. We verzamelen om 12.00 uur
bij D’n Tob om er met de bus naar toe te gaan.
Opgave is verplicht bij Martijn van Korven, 513
3460. Kosten voor de bus leden f 5,- niet leden
betalen f 15,-Opgeven voor 23 februari.
men, kleding en vooral eten.
VASTEN
Er zijn echter ook beweringen die zeggen
dat de Kerk de vasten gebruikte om het volk
te onderdrukken. Mensen met een lege
maag zouden eerder uitzien naar het feeste
lijk verblijf in het Paradijs. Ze zouden ook
eerder bereid zijn de gevraagde geldelijke
bijdrage aan de Kerk af te staan nu ze die
toch niet nodig hadden om voedsel te ko
pen. Men kon immer zo zijn zielenheil veilig
stellen. Bovendien kon men zo makkelijker
zien wie zich aan de kerkelijke voorschriften
hield.
Echter, ook vanuit medisch-hygiënisch- en
economisch oogpunt was de vasten een
nuttige instelling. Men at immers in die tijd,
tenminste in betere kringen, zeer onge
zond; veel vlees,, veel vet en meelspijzen,
veel kruiden en weinig groenten. Bovendien
at men meestal grote hoeveelheden min of
Aanvankelijk was de vastenregel zeer streng.
Men mocht per etmaal slechts een volle
maaltijd en dan nog zonder voedingsmidde
len die verboden waren, met name alle pro
ducten van op het land levende dieren; dus
niet alleen vlees, maar ook melk, boter, kaas,
eieren en dergelijke. Ook het drinken van wijn
was verboden. Toen de bisschop dan ook bij
de visitatie van een pastoor in de vastentijd in
zeer veel inventiviteit gevraagd om voor de
nodige variatie te zorgen. Dagelijks vis eten
was ook niet hartverheffend.
Waarom is in de vasten vis eigenlijk wel
toegestaan? De verklaring ligt in de Bijbel,
waar bij de zondeval van de eerste mensen
vermeld staat dat God, behalve onze oer
ouders ook het land en alles daarop ver
vloekte, maar niet het water met alles
daarin. Het water was namelijk bestemd
voor de doop en moest dus geheiligd blijven.
Bovendien, bij de aanvang van de Schep
ping ’zweefde Gods Geest boven de wate
ren’ (Genesis).
aan het spit gebraden. Ook maakte men
eieren van in olie gebraden kuit van snoek
gemengd met amandelen. Maar net omge
keerd kwam ook voor. Bij gebrek aan vis
werd er wel een kip vermomd als snoek of
kalfsvlees in de vorm van een karper opge
diend. Er wordt zelfs beweerd dat een
zekere vader abt er geen been in zag een
speenvarken tot karper te dopen met de
formule: 'Ego te bapto carpam’ ik doop je
tot karper.
Toch mag men er van uitgaan dat boven
beschreven manieren om de vasten te ont
duiken uitzondering waren. Het is bekend
dat de kartuizers van ’La Grande Char
treuse’ bij Grenoble, zo n afkeer van vlees
hadden, dat zij op het schilderij van het
Laatste Avondmaal, het paaslam door een
vis lieten vervangen. Bij het concilie van
Aken in 817 was zelfs al uitdrukkelijk beslo
ten dat vogels een zo grote lekkernij waren
dat die alleen gedurende vier dagen na
Pasen en Kerstmis in de kloosters mochten
worden gegeten op straffe van geseling,
zowel bij nonnen als monniken.
PAGINA 5
meer als reactie op de angst voor toch
steeds dreigende hongersnood. De maag
en het lichaam een periode rust geven was
dan ook zeer welkom. Daarnaast viel de vas
ten in een tijd, voor het begin van het voor
jaar, dat voedsel relatief schaars en duur
was, dus minder eten paste daar wonderwel
in.
MOERGESTEL-NIEUWS’ - WOENSDAG 14 FEBRUARI 2001
Binnenkort begint de grote vasten als
voorbereiding op het hoogfeest van
Pasen. Veel jongeren zullen nauwelijks of
niet weten wat de vasten inhoud en zelfs
niet wanneer die begint. Wel zeer bekend
is het carnaval, doch dan zonder andere
betekenis, behalve als feest waarop
’alles’ mag. Als je dan zegt dat de vasten
na het carnaval begint wordt er gekeken
of er iets oneerbaars wordt verteld.
Heuvelstraat 20, 5066 PC Moergestel
De vastenregel was zo streng dat zelfs Karei
de Wijze, koning van Frankrijk in ongeveer
1350, aan de Paus ontheffing moest vragen
voor hem en zijn echtgenote, om melk, boter,
kaas en eieren te mogen gebruiken. Anne
van Bretagne (1500) kreeg na lang aandrin
gen toestemming van ’Rome’ voor het
gebruik van boter in de keuken van het volk
omdat er geen olie was, maar moest als
compensatie van het volk gebeden en aal
moezen voor de Kerk eisen. Toen in
diezelfde tijd de Kerk met het vagevuur
dreigde voor diegene die zich niet aan de
vastenregels hielden ontlokte dit Erasmus de
opmerking; 'de Papen moeten het vuur wel
goed brandend houden want zij verwarmen
er hun keuken mee’. Ook de uitspraak 'de
vastenpreek van de monnik klinkt als een
klok die iedereen naar de kerk roept, maar
zichzelf daarboven verheven acht’ wijst op
dubieuze praktijken.
Hoe creatief men met de vastenwetten
omging is het beste te zien in de kloosters
omdat daar een en ander in kronieken en
kookboeken werd opgetekend, waartoe de
gewone man niet geneigd was. Bovendien
was het klooster in die tijd immers de wijk
plaats voor diegenen die in de grote gezinnen
eigenlijk geen toekomst hadden. In het
klooster waren zij verzekerd van onderko-
Dat zij daarvoor diensten voor de kloost
ergemeenschap moesten verrichten was
geen probleem en van de gelofte van
gehoorzaamheid, armoede en kuisheid was
alleen de laatste iets extra's waarmee met
enige fantasie wel te leven viel. De andere
twee waren er in het dagelijkse leven toch
al. Dit wil niet zeggen dat er geen echte
roepingen waren en dat niet velen uit prak
tische overwegingen tot echte monniken uit
groeiden, maar het negatieve valt nü een
maal het meeste op. Daarnaast kan men
zich voorstellen dat in dergelijke grote ge
meenschappen de keuken een zeer cen
trale plaats innam immers de dagelijkse
maaltijd was de enige legale geneugte. Als
men daarnaast weet dat er landstreken
waren met 200 vastendagen per jaar, dan
werd er toch van broederkeukenmeester
Er zijn beweringen dat de vasten door de
Apostelen zou zijn ingesteld als nagedach
tenis aan onze Heer Jezus Christus en als
voorbereiding op Pasen, vroeger het enige
feest in de Kerk (althans vóór de middel
eeuwen) en ook nu nog het grootste feest in
de Katholieke Kerk. De veertig dagen
zouden zijn afgeleid van de tijd die Christus
doorbracht in de woestijn, als voorbereiding
op Zijn openbare leven (Mth.4:1-10).
De betekenis van de vasten wordt op ver
schillende manieren uitgelegd. St. Augus
tinus, de Kerkvader van rond het jaar 400,
zegt het volgende: 'Vasten zuivert de ziel,
verheft de geest, zorgt er voor dat het vlees
zich aan de geest onderwerpt, maakt het
hart deemoedig en door wroeging verteerd,
verdrijft de nevelen der begeerten, blust de
vlammen der wellust en steekt het licht van
de kuisheid aan’. Voorwaar grote veran
deringen.
de wijnkelder een grote stapel lege flessen
aantrof merkte hij op; 'er liggen een groot
aantal lijken in de kelder’ waarop de pastoor
als eerlijk antwoord gaf; ’monseigneur, geen
van hen is zonder geestelijk bijstand gestor
ven’.
Hieruit trok de slimme keukenmeester de
conclusie dat niet alleen de dieren in het
water vastenkost waren maar ook de dieren
die op en van het water leven zoals eenden,
zwanen, reigers, otters en bevers. Er wordt
wel beweerd dat dit een van de redenen is
dat de laatste twee diersoorten bijna zijn uit
geroeid. In de abdij van Cluny was zelfs een
broeder kok die tijdens de vasten gevogelte
voor de gemeenschap klaar maakte en dit
met de opmerking bij de abt verdedigde dat
God de vissen en de vogels gelijktijdig
geschapen had zoals stond in de bijbel.
Daarnaast waren er keukenmeesters die
met behulp van aanwezige ingrediënten,
waaronder veel kruiden, vis als vlees lieten
smaken en dit zelfs in de vorm van vlees
opdienden, bijvoorbeeld als reebout. Ook
maakte men reebraad van in wijn gekookte
vijgen, wijdruiven en meel. Daarna, door
spekt met amandelen en bestrooid met
suiker en kaneel en bestreken met honing
Pas in 1491 werden de strenge vasten
regels versoepelt zodat een meer even
wichtige voeding mogelijk werd. Tot die tijd
zagen de monniken er zeer welvarend uit
met hun opgeblazen rode wangen en dikke
buik, doch dit was een gevolg van slechte
eenzijdige voeding, bestaande uit veel
meelspijzen en peulvruchten, weinig eiwit
ten en vitaminen. Zij leden aan avitaminose
en een slechte spijsvertering, waarvoor de
vasten toch een remedie was.
Vandaag de dag lijken wij aangekomen op
een punt waar de vasten niet meer nodig is
en ook niet meer bestaat. Aan de andere
kant drukt de BSE-crises en de salmonel-
lose ons met de neus op het feit dat
matigheid en afwisseling toch gezond zijn.
Veel tijdschriften waarschuwen ons voor de
gevolgen van doorlopend eten en drinken.
Ook overmatig gebruik van vlees en alco
hol wordt als ongezond aangemerkt. Er
wordt een nieuwe vorm van vasten gepre
dikt in de vorm van kuren om het figuur te
herstellen en het gewicht te doen afnemen.
Daarnaast is enig oefening in de beheers
ing van onze driften ofwel zelfbeheersing,
in deze maatschappij zeer nuttig.
Komen wij tot slot terug op onze kerkvader
Augustinus. De volgende uitspraak van hem
lijkt de Kerk van deze tijd tot de zijne
gemaakt te hebben; 'beminde broeders,
vasten is goed, aalmoezen geven is beter.
Indien men tegelijk vast en aalmoezen geeft
is dat buitengewoon aanbevelenswaardig. Is
slechts een van beiden mogelijk dan heb
ben aalmoezen de voorkeur’.
'"''-sX. Redactie: Ton van Elsdingen
'X Hans Festen
Jo van Os
Ireen Stieger
11 Peter Verheijen
J Ad Wolfs
Harry van Boxtel
