Een mobiel belletje
met het verleden
i
Onder het genot van ’n kopje koffie zijn wij graag tot uw dienst...
JAN MICHIELS COMPLETE WONINGINRICHTER
Kerkstraat 18 - Haaren -Telefoon (0411) 621217
Rootven 36 - Moergestel - Telefoon (013) 5131234
Grotestraat 278 - Drunen - Telefoon (0416) 37 84 69
In Memoriam
Zuster Hélène
(Zuster Agnatina)
-Stichting J'tXlzijn
(Ouderen _^ïoergestel
De plaatselijke geschiedenis van radio, televisie en telefoon
F' fLa
MOERGESTEL-NIEUWS’ - WOENSDAG 24 FEBRUARI 1999
PAGINA 3
KLASSIEK OF MOVFRN
!N 'N TIJDLOZE VORM
nuft maakte Moergestel pas in de loop van de
jaren twintig kennis. Het dorp telde op 1 janu
ari 1926 224 aansluitingen voor licht en 56
voor krachtstroom voor de schoenfabrieken.
De straten werden verlicht met 37 gloeilamp
en, misschien weinig, maar dan moet bedacht
worden dat in 1897 burgemeester Maeijer
werkelijk alles uit de kast moest halen om
Moergestel van de eerste drie straatlantaarns te
voorzien. Deze werkten overigens op petrole
um (bronollie). De lantaarnopsteker deed pre
cies genoeg olie in het reservoir om de lamp een
bepaald aantal uren te laten branden. Om bij
de lamp te kunnen komen plaatste hij zijn lad
dertje tegen twee uitsteeksels, die dus niet
bedoeld waren om oude fietsbanden omheen
te mikken. Zulke lantaarns met van deze uit
steeksels figureren dikwijls in de nostalgische
wintertekeningen van Anton Pieck.
RADIOMANNETJE
De allereerste keer dat de inwoners van Heu-
kelom, Moergestel en Oisterwijk kennismaak
ten met de radio en de voorlopers daarvan was
op de kermis. De eerste eigen radio’s kwamen
in de jaren twintig. Verschillende mensen die
op de oproep in dit blad hebben gereageerd,
vertelden hoe soms de radio of een luidsprek
er voor een geopend raam werd geplaatst zodat
de buurt ook mee kon genieten. Toen zo een
keer een aantal mensen naar een uitzending
stond te luisteren en een van hen nogal luid
ruchtig reageerde, werd hij tot de orde gemaand
met de opmerking: ’Zè stil, wè moet dieje mins
in de radio wel nie denke.’ Overschakelen naar
een andere zender was niet een kwestie van even
aan een knop draaien. Dat vroeg heel wat inge
wikkelder handelingen, namelijk het verwis
selen van de spoelen.
Later kwam in zowel Heukelom, als Moergestel
en Oisterwijk de draadomroep, een centrale
antenne avant la lettre, maar dan voor de radio.
Iemand vertelde hoe in de jaren dertig een
oudere man beweerde pas een radio te zullen
kopen als hij ook het mannetje van de radio kon
zien, in plaats van alleen horen. Hij moest nog
tot in het midden van de jaren vijftig wachten
alvorens deze vooruitziende wens in vervulling
kon gaan. In 1954 had de firma Van Amelsvoort,
de oudste nog bestaande radio- en televisie-zaak
van Oisterwijk, twee televisietoestellen aange
schaft. Het ene apparaat stond in de etalage, het
andere in de huiskamer.
TELEVISIE OP ZWART
Bij voetbalwedstrijden en populaire program
ma’s als Schipper naast Mathilde en Bonanza
(van de ’Bèlse tillevisie’) stonden er wel dertig
mensen voor de etalage te kijken. In de huis
kamer van Van Amelsvoort was het net zo druk.
In als in een bioscoop achter elkaar opgestelde
stoelen vergaapte men zich aan het bewegend
beeld in de huiskamer. Tjonge, jonge, wat een
sensatie. Een mooiere verkoopstimulans was
ondenkbaar, maar de zwart-wittelevisie was
alleen nog weggelegd voor de happy few. “Een
toestel kostte 1.350 gulden. Voor een goed kleu-
rentoestel betaal je tegenwoordig een kleine
duizend gulden”, aldus Toon van Amelsvoort.
Nog een kleine anecdote tot slot. Toen de tele
visie iets meer gemeengoed werd en het appa
raat in meer huiskamers alle aandacht opeiste,
ontdekten ouders tot hun schrik dat er ook
wel eens dames met decolletés op te zien waren.
Uit angst dat de tere zieltjes van hun kinderen
voor de rest van hun leven verdorven zouden
zijn, draaiden moeders dan terstond het scherm
op zwart.
(in samenwerking met K.B.O.)
"Geef elkaar de hand”
Het is zover, deze week 25 februari, komen we
om 14.00 uur bijeen in de Roozendries. Daar
wordt u ontvangen door vele vrijwilligers en
onze voorzitter van de K.B.O.. Dhr. Noud Smits
laat u mooie dia’s zien van oud Moergestel.
Die middag zijn er zo’n 25 a 30 deelnemers die
daar elkaar ontmoeten en onder ‘t genot van ‘n
kopje thee of koffie met elkaar even lekker bij
kunnen praten. Kortom, we proberen u ‘n leuke
middag te bezorgen. Tot ziens a.s. donderdag.
Groetjes Anny v.d. Wouw en Betsy Denissen.
Fietsclub 13.00 en 13.30 uur
Na het wandelen op 1 maart is er weer een
gezellige bijeenkomst in de Roozendries om
ongeveer 17.00 uur. Daar wacht voor u allen een
verrassing. Uw contactpersonen Jan v. Elderen
en Lies op ‘t Hoog.
Jeu de Boelesclub Ons Genoegen
De Jeu de Boelesclub heeft het carnaval op
dinsdag 16 februari afgesloten met het spelen
van een onderling Jeu de Boel toernooi. Van de
35 leden waren er 27 aanwezig, dus dat was
ondanks het wintersweer een goede opkomst.
Nadat er een uurtje gewerkt was, waren de
banen van ijs en sneeuw vrij gemaakt en goed
bespeelbaar. Om 14.00 uur werd er begonnen
met het spelen van 3 wedstrijden. Er werd met
veel ijver en inzet gespeeld om te winnen. Na
het eten van erwtensoep en roggebrood met
spek en zult, hebben ze de avond onder het
genot van een borreltje en een biertje gezellig
doorgebracht en na een fijne en gezellige mid
dag moe maar voldaan om 20.30 uur naar huis
vertrokken. Mensen allemaal hartstikke be
dankt en zeker Corrie en Jans voor de goede en
vlotte bediening, tot de volgende keer.
De uitslag van het Aauw Kneupe en Knupkes
Jeu de Boel toernooi is als volgt:
1. Adriaan van Esch, 3 gewonnen plus 16 pun
ten; 2. Andre Ligtvoet, 2 gewonnen plus 21 pun
ten; 3. Jo van Esch, 2 gewonnen plus 18 pun
ten; 4. Annie Wijten, 2 gewonnen plus 13 pun
ten; 5. Sjaan Swinkels, 2 gewonnen plus 11
punten; 6. Corry Dankers, 2 gewonnen plus 8
punten; 7. Ton van den Aker, 2 gewonnen plus
6 punten; 8. Bart Heeffer, 2 gewonnen plus 4
punten; 9. Mar Jonkers, 2 gewonnen plus 4
punten; 10. Kees Jansen (‘t Vunderke), 2 gewon
nen plus 3 punten.
OPROEP MILLENNIUMBOEK
VAN HEUKELOM,
MOERGESTEL, OISTERWIJK
Een grote groep schrijvers en onderzoe
kers werkt momenteel aan een historisch
millenniumboek voor Heukelom, Moer
gestel en Oisterwijk. In dat boek worden
in tientallen hoofdstukjes de belangrijk
ste ontwikkelingen van de twintigste eeuw
beschreven. Voor het verkrijgen van infor
matie doen de samenstellers een beroep
op de lezers van ’Moergestel-Nieuws’.
De vorige keer betrof de oproep informatie
over radio, televisie, telefoon en elektriciteit.
Op deze oproep zijn verheugend veel reac
ties binnengekomen. Op basis daarvan kon
bijgaand artikel worden geschreven. Deze
en andere informatie komt dus ook terug in
een van de hoofdstukjes in het millenni
umboek.
De nieuwe oproep gaat over de auto, de
fiets, de bromfiets, de bus- en taxibedrij
ven en het openbaar vervoer in Heukelom,
Moergestel en Oisterwijk. De samen
stellers zouden graag meer te weten komen
over onderwerpen als: wie had in deze
kernen de eerste auto? "Wie kent nog ver
halen van vroeger over lange fietstochten,
de eerste brommers, taxiritten die toen
nog bijzonder waren? Wie heeft informatie
over de oudste bedrijven die deden in
auto’s, fietsen en dergelijke? En heel be
langrijk: wie kan de samenstellers aan
oude foto’s over dit onderwerp helpen?
U kunt daarover contact opnemen met:
Rinus van der Loo (Heukelom), Heikant-
sebaan 9,5056 PL Berkel-Enschot. Tel. 533
1589.
Ad Wolfs (Moergestel), Oisterwijkseweg
58a, 5066 YE Moergestel. Tel. 513 3156.
Janus de Vries (redactie Nieuwsklok, Oister
wijk, Spoorlaan 70, 5061 HC Oisterwiüt.
Tel. 528 2791.
Het team van MTV en gespreksleider Jan Gerrits bij het eerste live-debat in 1982
Een paar weken eerder haalde een typisch akke
fietje van deze tijd de krant. De gemeente
Oisterwijk maande een Franse werkploeg nabij
het Heukelomse café Mie Pieters direct te stop
pen met het oprichten van een zendmast. De
bouwvergunning was door de firma Dutchtone
al wel aangevraagd, maar nog niet verleend.
Dutchtone is een van de nieuwe aanbieders
van mobiele telefonie. De concurrentie is zo
groot dat het bedrijf nauwelijks kon wachten
op de vergunningverlening voor de - tijdelijke
- zendmast in de velden bij Mie Pieters.
Tussen het bedienen door Marinus Domstorff
van de oudtijdse telefooncentrale door middel
van handmatig geplaatste stekkertjes en het
installeren van een zendmast voor de gsmtele-
foon zit niet alleen een flink tijdsverschil, het
is ook een wereld van verschil. Toen in Moer
gestel de eerste telefoon met het voor de hand
liggende telefoonnummer 1 was aangelegd en
de bel voor de allereerste keer rinkelde, wist de
dienstmaagd van de gelukkige bezitter uit pure
paniek niet hoe te handelen. Het schijnt zo te
zijn dat dat eerste telefoontje naar Moergestel
nooit is beantwoord. Om de vergelijking tussen
vroeger en nu met slechts één voorbeeldje nog
even door te trekken: van alle keren dat in
1998 het alarmnummer 112 werd gedraaid,
gebeurde dat in de helft van de gevallen met
behulp van een ’mobieltje’.
DE EERSTE LANTAARNS
Het gaat derhalve hard met de moderne com
municatiemiddelen, waaronder in dit geval
van het millenniumboek ook radio en televisie
worden verstaan. Radio en televisie, absoluut
ondenkbaar in het leven van vandaag, werden
pas mogelijk met de aanleg van elektriciteit Met
dat absoluut grensverleggend wonder van ver-
Op zaterdag 20 februari overleed op bijna
88-jarige leeftijd Zuster Hélène (2 mei
1911).
Van 1959 tot 1976 was ze kleuterleidster op
de kleuterschool in Moergestel. Op 24
juni 1976 nam ze daarvan op feestelijke
wijze afscheid.
Na deze periode van hard werken heeft ze
zich altijd zeer verdienstelijk gemaakt
temidden van de zusters in de klooster
gemeenschap. Haar handen wist ze daar
bij vaak ‘op gouden wijze’ te gebruiken, ze
was zeer handig.
Zuster Hélène genoot enorm van ont
moetingen met mensen ’van buiten’. Voo
ral met carnaval of als de harmonie er
was, en niet te vergeten het laatstgehouden
WieKentKunst liet bij haar onvergetelijke
indrukken achter.
Ontmoetingen met oud-kleuters deden
haar goed en zij kon intens genieten van
het compliment dat ze vaak hoorde dat de
tijd haar niet had veranderd.
Zuster Hélène heeft het aardse bestaan
zonder ziekbed afgesloten. De Heer heeft
haar in haar slaap tot Zich geroepen.
Moge zij rusten in vrede...
M.O.
Tijdens de carnavalsoptocht van Oisterwijk op Valentijnszondag 14 februari
klampte mevrouw Jo Mol-Domstorff (70) een Oisterwijkse medewerker van het
millenniumboek aan. Ze had informatie over het onderwerp ’telefoon’, zei ze. En
inderdaad had ze iets leuks, een foto waarop haar vader Marinus staat terwijl hij
’pinnekes in de muur steekt’, aldus mevrouw Mol. Haar vader werkte vrijwel heel
zijn leven op het postkantoor van Oisterwijk. Een van zijn taken was het bedi
enen van de telefooncentrale, de ’pinnekes in de muur’. De foto is in de jaren twintig
gemaakt.
