Lezing over heiligen
in klooster Stanislaus
GEMEENTE
BELANGEN
Millenniumfeest Moergestel
krijgt al vaste vorm...
e Vennen
MOERGESTEL
Expositie trekt
duizend bezoekers
’Provincie in de buurt!’
Oisterwijk laat Moergestel zelf feesten...
VAN DAM
Vervolg op WieKentKunst Moergestel
^Moergestel
MILLENNIUMVIERING
Ouderen gooien hoge ogen
in Roozendries
Centraal thema Brabantse Provin
ciale Staten-verkiezingen 1999
MOERGESTEL-NIEUWS’ - WOENSDAG 6 JANUAR11999
PAGINA 11
GB Jjï
Op maandag 11 januari a.s. komt de fractie
van Gemeente Belangen bijeen voor een be
spreking betreffende de agenda’s van de com-
missie-vergaderingen van 12,13 en 14 januari.
Aanvang van deze vergadering is om 20.00 uur
in het gemeentehuis, 2e etage, kamer 7. Graag
nodigen wij U uit over deze agenda’s van ge
dachten te wisselen.
Voor meer informatie kunt U zich richten tot
een van onze raadsleden: Ruud Hora 528 85
26; Jan Oerlemans 513 22 39; Jac Meerbach
528 36 70; Piet Meeuwis 528 46 78; of bij het
secretariaat: Frans van lersel 528 25 00
Tot maandag 11 januari a.s.
Geslaagd trainingsweekend Wedstrijd
schaatsers en Mountainbikers “De Vennen”
In het weekend van 19 en 20 december j.l. heb
ben de wedstrijdschaatsers en mountainbikers
van “De Vennen” een zeer geslaagd trainings
weekend in Limburg gehad. Dit weekend werd
mede mogelijk gemaakt dankzij de sponsoring
van Adviesburo van Dam en HB Autoschade-
center. Door trainer Sjef van den Meijdenberg
was, met assistentie van Mathieu Bruurs en
John Schepens, een intensief programma sa
mengesteld. Terwijl de 15 schaats(st)ers een
tweetal schaatstrainingen hadden op de ijsbaan
in Geleen, reden de 5 mountainbikers trai-
ningsritten in het Limburgse heuvelland. Ver
der bestond het programma voor beide groe
pen uit een zware looptraining en een tweetal
trainingen in het Fitness centrum vlakbij de
Geleense ijsbaan: op zaterdagmiddag werd aan
conditie en lenigheid gewerkt tijdens een Ae
robics- en Stepstraining en op zondagmiddag
werden de toestellen in het krachthonk ge
bruikt om de spierkracht te vergroten. De mat
in de judozaal van het Fitness centrum bleek
evenals voorgaande jaren een goede plek om
in een slaapzak de nacht door te brengen. De
schaats(st)ers namen op zaterdagavond boven
dien deel aan sprintwedstrijden op de ijsbaan
van Geleen en sommigen kwamen op zondag
avond wederom in actie tijdens wedstrijden in
Eindhoven. Ondanks, of misschien wel dank
zij, het zware trainingsprogramma werden er
tijdens deze wedstrijden vele persoonlijke re
cords (PR’s) verbeterd. Hieronder volgen de
tijden die de schaats(st)ers van “De Vennen”
tijdens dit weekend reden.
Zaterdag 19 december Geleen
Pupillen 2 keer 100 meter: Sanne van den Me
ijdenberg 14.9 en 15.0; Jeske de Vries 15.0 en
15.9; Thijs de Vries 15.9 en 15.6; Inge Terwindt
15.5 (PR) en 16.8. Overige 100 meter en 300
meter: Rob van den Meijdenberg 12.5 (PR) en
30.9 (PR); John Schepens 12.6 en 31.5 (PR);
Juliën van Velthoven 12.9 (PR) en 33.4 (PR);
Frank van El deren 13.2 (PR) en 36.0 (PR); Al
ben de Vries 14.5 (PR) en 33.9 (PR); Paul
Schrauwers 14.6 (PR) en 35.9 (PR); Mathijs
Terwindt 14.3 (PR) en 38.6 (PR); Anouk van
den Meijdenberg 16.6 en 46.2.
Zondag 20 december Eindhoven
Sanne van den Meijdenberg 39.60 (PR) op de
300 meter en 64.00 (PR) op de 500 meter; Inge
Terwindt 43.08 (PR) op de 300 meter en 70.04
(PR) op de 500 meter; Anouk van den Meij
denberg 69.45 (PR) op de 500 meter; Paul
Schrauwers 57.45 (PR) op de 500 meter en
2.01.10 op de 1000 meter; Rob van den Meij
denberg 47.48 (PR) op de 500 meter en 2.33.
43 (PR) op de 1500 meter; Juliën van Veltho
ven 49.65 (PR) op de 500 meter en 2.50.53 (PR)
op de 1500 meter.
“Een geweldig succes.” Zo omschrijft Cor
rie van den Heuvel de zaterdag tweede Kerst
dag en zondag derde Kerstdag gehouden ten
toonstelling ’Ouderen brengen kunst’ in de
Roozendries in Moergestel. Met de loftuitin
gen overdrijft ze niet, want liefst 750 tot dui
zend mensen heeft de expositie getrokken.
De meesten kwamen uit Moergestel, maar
er waren er ook uit Oisterwijk, Diessen, Ber-
kel-Enschot en Middelbeers.
Uit die laatste plaats was een vrouw helemaal
per fiets aan komen zetten. “Ik bezoek heel veel
tentoonstellingen”, aldus mevrouw N. Tim
mers, wier compliment juist daardoor extra
betekenis krijgt. Als klaarblijkelijk ervaren
tentoonstellinge-nbezoekster noemde ze het
resultaat van het kunstzinnig werken van de
Moergestelse ouderen in een woord “gewel
dig”.
De exposerende ouderen zijn allen lid van
de teken- en schildergroep van de KBO af
deling Moergestel. Door middel van de ten
toonstelling ’Ouderen brengen kunst’ ston
den de leden van deze groep stil bij het vijf
jarig bestaan. Twee jaar eerder hadden de
ouderen voor de eerste keer een dergelijke
tentoonstelling en activiteitenbegeleidster
Corrie van den Heuvel maakte duidelijk dat
het zeker niet de laatste keer geweest zal zijn.
“Het stimuleert enorm om toe te werken
naar een expositie”, zei ze na afloop van het
Johannes de Doper dat ik mag vereren.’ Op vijf
plaatsen werd de navelstreng van Christus ver
eerd en minstens vier steden verheugden zich
op het bezit van Zijn voorhuid.
Heiligen speelden een zeer grote rol in de
volksdevotie. Door het volksgeloof kregen zij
een specialisatie opgedrongen. Zo zijn er circa
225 patroonheiligen voor onder meer timmer
lieden (Jozef), kappers (Cosmas), moeders en
huisvrouwen (-Anna) en milieubeschermers
(Franciscus van Assisi). Het volksgeloof vond
ook allerlei heiligen geschikt om een handje te
helpen in moeilijke tijden. Zo is wegens de
overeenkomst in de naam de heilige Rosa goed
tegen (haar)roos, Valentijn tegen de vallende
ziekte en Lambertus tegen lamheid.
Ook op de kunst heeft de heiligenverering een
enorme stempel gedrukt. Elke kerk heeft daar
prachtige voorbeelden van. Elk devotieprentje
is een (volks)kunstwerkje op zich. Om duide
lijk te maken welke heilige werd afgebeeld,
kozen kunstenaars vaak voor attributen. Voor
werpen die aan het leven van de heilige zijn
ontleend of kenmerkend voor hem of haar wa
ren. Zo is een martelaar te herkennen aan het
instrument waarmee hij ter dood is gebracht,
zoals een zwaard, een kruis of een strop. Talrij
ker nog zijn andere attributen. Cosmas en Da-
mianus werden vereeuwigd met een glas uri
ne. Zij waren arts en piskijken was destijds een
veel beoefende manier om een diagnose te stel
len.
Van heiligen bestaan honderden spreek
woorden en duizenden weerspreuken. Om
roep Brabant’-weerman Johan Verschuuren
heeft er duizenden in zijn collectie. Hij heeft
eens onderzocht in welke mate de spreuken
het weer goed voorspelden en kwam tot een
’waarheidsgehalte’ van tachtig procent. Dat
valt natuurlijk altijd zelf te controleren en
wel aan de hand van een weerspreuk. Op 14
januari, de dag van de lezing in het Stanis
lausklooster, is het de feestdag van de heili
ge Hilarius van Poitiers. Het is deze dag op
letten of de zon schijnt, want: ’Geeft Hilari
us zonneschijn, dan zal het weldra kouder
zijn’.
Tijdens de succesvolle manifestatie WieKentKunst gaf de Moergestelse journalist en schrij
ver Paul Spapens een rondleiding langs de heiligenbeelden in de kerk van Moergestel. Na
afloop van deze uiteenzetting beloofde hij de zusters van het Stanislausklooster bij hen nog
een keer een algemene lezing over zaligen en heiligen te geven. Deze zeer interessante
lezing vindt plaats op donderdagavond 14 januari om 19.30 uur in de aula van het klooster.
De lezing kan ook worden bijgewoond door de inwoners van Moergestel.
Als schrijver van boeken heeft de Brabants
Dagblad-journalist Paul Spapens zich gespe
cialiseerd in volkscultuur en volksdevotie.
Over dat laatste onderwerp verscheen onlangs
het boekje ’Heilige Boontjes’ waarin ook aan
dacht wordt besteed aan de kapel langs de weg
van Moergestel naar Oisterwijk. De lezing in
het Stanislausklooster is gebaseerd op zijn boek
365 Heiligendagen.
Daarin wordt voor elke dag van het jaar een
beschrijving van een heilige gegeven en van
alles wat met hem of haar samenhangt. Het
boek gaat derhalve over uiteenlopende onder
werpen als kunst, naamgeving, bedevaarten,
bijgeloof, relikwieverering, de geschiedenis
van de heiligverklaring en niet te vergeten over
sterke verhalen. Deze zelfde onderwerpen be
spreekt Paul Spapens in zijn lezing over een
fenomeen dat de laatste tijd sterk in de belang
stelling staat. Paus Johannes Paulus II is daar
voor een groot gedeelte verantwoordelijk voor.
Hij heeft al meer dan 779 zalig- en 279 heilig
verklaringen op zijn naam gebracht, dat zijn
er veel meer dan zijn voorgangers de afgelopen
vier eeuwen voor hun rekening hebben geno
men.
De katholieke kerk telt nu zo’n 25.000 hei
ligen. De met dia’s ondersteunde lezing be
gint met het ontstaan van de heiligenvere
ring, het proces van heiligverklaring, reli
kwieverering en dergelijke. Aanvankelijk
viel de verering van heiligen samen met die
van martelaren. Alle heiligen van het eerste
uur stierven een marteldood. De eerste hei
lige nietmartelaar was Sint-Maarten. Hij
overleed in 397. Udalricus werd in 993 als
eerste officieel heilig verklaard. Het tegen
woordige proces van zalig- of heiligverkla
ring duurt tientallen jaren.
Beelden van heiligen zijn onlosmakelijk ver
bonden met de verering van heiligen. Maar
bidden bij een relikwie werkt natuurlijk het
sterkst doordat de gelovige dan letterlijk het
dichtst bij zijn grote voorbeeld in de buurt is.
Omdat iedere kerk en klooster een relikwie
wilde hebben, liep dat uit op een dubieuze han
del. Een abt uit de dertiende eeuw bad devoot:
’Door Gods genade is dit het zesde hoofd van
evenement.
Zij en de overige exposanten waren uiteraard
dik tevreden met het resultaat. “Dit hadden we
niet verwacht”, liet onder anderen Cees Roosen
zich ontvallen. Wat naast de geëxposeerde wer
ken goed in de smaak viel, was de onverwachte
verscheidenheid. Zo was de expositie op een
voor de ouderen kenmerkende manier gezel
lig aangekleed met onder andere door Jos van
den Heuvel vervaardigde kandelaars. Aan de
sfeer droegen verder zeker bij de geslaagde
poppen van Toos Reinders en Alie Steenbak
ker. “Een prachtige opstelling met de poppen
ertussen. De moeite waard om te gaan kijken”,
waardeerde bijvoorbeeld zuster Engelberte van
het Stanislausklooster de tentoonstellingsop-
zet in het gastenboek.
Dat gastenboek leerde overigens veel meer
over hoe de bezoekers het hadden gevonden.
Vrijwel iedereen noteerde zijn of haar me
ning, daartoe aangespoord door de als kerst
man verkleedde Harrie Timmermans. Aan
het eind van de tentoonstelling klonk zijn
kerstmannen-’joho-joho’ wat schorrer dan
aan het begin. “Zeer mooi”, schreef me
vrouw M. van de Wouw-van de Poll uit Moer
gestel in het boek. Ze voegde daar aan toe:
“Misschien word ik wel lid.”
Zij was niet de enige die zó enthousiast was
over wat ze zag en ervoer, dat ze mogelijk ook
kunstzinnig gaat werken binnen de teken- en
schildergroep. Vier mensen lieten weten geïn
teresseerd te zijn en eigenlijk is dat het groot
ste compliment voor de ouderen van Moerge
stel en hun creatieve prestaties. Zelfs de verre
toekomst van de groep lijkt wel snor te zitten.
Een van de bezoekers was Lonneke Helmer.
Ze is elf jaar. In het gastenboek schreef ze:
“Heel mooi en dat vind mijn moeder ook.”
’Veel activiteiten die de provincie ontwik
kelt, hebben invloed op uw dagelijks bestaan.
Maak kennis met een provincie die op vele
terreinen actief is, niet alleen in het provin
ciehuis in ’s-Hertogenbosch, maar óók bij u
in de buurt.’ Met deze oproep gaat de pro
vincie Noord-Brabant de verkiezingen voor
Provinciale Staten in 1999 ondersteunen. De
middelen die de provincie hiervoor inzet zijn
bedoeld om de kennis van de kiesgerechtig
de Brabander te vergroten. De campagne
start formeel pas in januari, maar in een twee
pagina’s grote publicatie in het huis aan huis
blad van Omroep Brabant, wordt daar deze
week al een voorproefje van gegeven. De
publicatie staat in het teken van de provin
ciale begroting die vorige maand door Pro
vinciale Staten is vastgesteld en laat zien
waaraan het geld zoal wordt besteed.
Naast een mediacampagne waarbij ook gebruik
wordt gemaakt van Internet en de uitgave van
speciaal op de verkiezingen toegesneden fol
ders, organiseert de provincie Noord-Brabant
in 1999 twee grote evenementen die in het te
ken staan van de Statenverkiezingen.
In de publiciteitscampagne zal de provincie
ook aandacht schenken aan de gemeenteraads-
Het idee voor
’n logo zoals
dat door
Buro 76 werd
ontworpen
voor het
aankondigen
van actviteiten
plaatsvinden, maar het eigenlijke grote Mil
lenniumfeest gaat Moergestel op zondag 2
januari vieren.
Zowel de harmonie als ’Con Amore’ en ’Cres
cendo’ hebben inmiddels hun medewerking
toegezegd; hetzelfde geldt voor WieKent
Kunst, Schaatsclub ’De Vennen’, het parochie
bestuur (abseilen vanaf de kerktoren zou in de
Nieuwjaarsnacht mogelijk kunnen zijn), sport
vereniging Roef!, Toneelvereniging ’Die
Naemloose Speelers’ en anderen. Hoe de ma
nifestatie er werkelijk uit gaan zien daar moet
nog overleg over gepleegd worden. Maar ’n
feest voor de gehele Moergestelse bevolking zal
het zeker worden. Een van de wensen is dan
ook een speciaal voor de gelegenheid gecom
poneerd lied te zingen door iedereen die maar
mee wil doen.
’Moergestel-Nieuws’ houdt u op de hoogte...!
Het aanvankelijk in Oisterwijk gelanceerde plan om alleen in Oisterwijk voor de
gehele gemeente een Millenniumfeest te vieren werd in Moergestel bepaald niet
enthousiast ontvangen. Uit allerlei geledingen kwamen meningen van ongenoe
gen naar boven en uiteindelijk ontstond er, onder leiding van Trees Verhoeven, een
commissie die er wel eens serieus werk van wilde gaan maken.
Het Millenniumcomité Oisterwijk gaf uitein
delijk Moergestel groen licht, en na een eerste
bijeenkomst staan de initiatiefnemers zeker
niet meer alleen om Moergestel z’n eigen feest
te geven.
Er moet echter nogal wat gebeuren en het eer
ste karwei bestaat uit het samenstellen van een
begroting die op 11 januari a.s. gereed moet
zijn en die tenslotte door de gemeenteraad zal
moeten worden goedgekeurd. Op dit moment
is de commissie al druk bezig om alle werkelij
ke kosten op tafel te krijgen.
Ideeën genoeg
De commissie, bestaande uit Trees Verhoeven,
Carine Gerlach, Hennie van Schooten, Bert
Verhoeven, Niels van de Ven en Guus Mulders,
nodigde ’n aantal verenigingen uit om ideeën
uit te wisselen.
Het bleek een nuttige bijeenkomst die erin
resulteerde dat Moergestel al ’n heel stuk
verder is dan alleen maar ’op papier’. Zo is
de gehele Moergestelse horeca bereid om de
deuren in de Nieuwjaarsnacht gesloten te
houden, zodat het feest zich kan concentre
ren in ’Den Boogaard’. Het horecagedeelte
zal hier dan ook door de gezamenlijke kaste
leins geregeld worden. Ook op 1 januari zal
hier een grootse Nieuwjaarsontmoeting
verkiezingen die in een groot aantal Brabantse
gemeenten worden gehouden.
Open dag op 20 februari
Op zaterdag 20 februari 1999 organiseren alle
provincies een open dag voor de inwoners. Ook
de provincie Noord-Brabant zal de deuren van
het provinciehuis op die dag open zetten. Poli
tieke partijen krijgen de gelegenheid zich te
presenteren, terwijl medewerkers van de pro
vincie hun activiteiten en producten laten zien.
Verkiezingsavond op 3 maart
Op woensdag 3 maart vindt in het provincie
huis de traditionele verkiezingsavond plaats.
Op deze bijeenkomst is iedereen van harte wel
kom. In aanwezigheid van de leden van Pro
vinciale Staten en vele vertegenwoordigers van
politieke partijen kan men de uitslagen per
gemeente op de voet volgen. Omroep Brabant
zendt rechtstreeks uit vanuit het provinciehuis
en zal gesprekken voeren met aanwezigen. Ook
is op het eind van de avond voorzien in een
debat tussen de lijsttrekkers van de partijen.
Verkiezings-helpdesk
De provincie zal vanaf 1 januari tot 3 maart
een verkiezings-helpdesk in het leven roepen.
Deze is in eerste instantie bedoeld voor de hui
dige en toekomstige statenleden. Zij kunnen
bij de helpdesk informatie en materialen krij
gen als ondersteuning voor hun eigen campag
ne.
