AFVALBEWUST
BOODSCHAPPEN DOEN
DE KLANT IS KONING
TIPS
Fuji en Efteling
delen prijzen uit van
fotowedstrijdwinnaars
Efteling eert
drie grondleggers
met gedenkteken
..'omroep
- brabant
•r
3
i
EEN BETER MILIEU
BEGINT BIJ JEZELF
J
1
Margje van Alem
(Rosmalen) wint verhalenwedstrijd
van PBC en Omroep Brabant
IDER AF
EBJE ZE
HA>
PAGINA 12
postbus 108 - 5600 ac eindhoven
Zo kent iedereen de Efteling toch?
GOED VOOR HET MILIEU EN DE PORTEMONNEE
1
1
1
V
c
Onverpakt. Als 't even kan,
kies dan onverpakte produk-
ten (groenten, fruit, snoep e.d.).
Duurzaam. Kies bij voorkeur
produkten die langer meegaan.
Boodschappentas. Als u bood
schappen gaat doen, neem.dan
uw eigen boodschappentas mee.
1
C
1
1
1
1
I
MINDER AFVAL
HEB JE ZELF
IN DE HAND
Afvalbewust inkopen is niet
zo moeilijk. Maar het zou be
slist nog een stuk eenvoudiger
zijn wanneer het aanbod van
artikelen er op is afgestemd.
Vindt u dat dit beter kan? Praat
er dan eens over met de winke-
I ier of de bedrijfsleider. Of maak
gebruik van een standaard
formulier dat veel supermark
ten en warenhuizen beschik
baar stellen voor opmerkingen
en suggesties van klanten. Vaak
kunt u commentaar ook via een
idéeënbus kwijt.
Kleiner
Met z'n allen moeten we de ko
mende jaren de afvalberg een kopje
kleiner maken. Daarmee zijn we op
de goede weg, want er gebeurt al
veel.
De overKeid en het bedrijfsleven
hebben samen afspraken gemaakt
om overdadige verpakkingen in de
komende jaren uit te bannen. Scha
delijke verpakkingen worden steeds
minder gebruikt. De verpakkingen
worden steeds dunner. Dat bespaart
honderdduizenden kilo's karton, glas,
blik, kunststof en aluminium. Ver
mindering wordt ook bereikt door
dat steeds meer geconcentreerde
produkten in kleine verpakkingen
(bijvoorbeeld waspoeder) en navulbare
verpakkingen op de markt verschij
nen.
Waar mogelijk wordt afval opnieuw
gebruikt: met glas, oud papier, kar
ton en blik gebeurt dit al voor een
groot deel.
We moeten dus zoveel mogelijk
voorkomen dat afval ontstaat. Im
mers, hoe minder rommel we ma
ken, hoe minder we moeten oprui
men.
Statiegeld. Als u kunt kiezen,
neem dan produkten waar
statiegeld op zit.
Onverpakt
Het natuurlijke jasje van de kom
kommer toont stukken lekkerder
dan het glimmende plastic folie dat
Dit artikel over onverpakte en eenvoudig verpakte produkten is
het eerste in een reeks van drie artikelen over afvalbewust
boodschappen doen.
V
MOERGESTEL-NIEUWS’ WOENSDAG 28 OKTOBER 199z
Minder. Koop niet meer dan u
werkelijk nodig hebt.
GRATIS BROCHURE
Wilt u meer weten over het
voorkomen van afval of het ge
scheiden inzamelen van afval?
Bel uw gemeente. Of bel 079 -
449449 voor de gratis brochure
"Minder afval heb je zelf in de
hand". Een brochure boordevol
praktische tips van het ministe
rie van Volkshuisvesting, Ruim
telijke Ordening en Milieubeheer.
Schriftelijk aanvragen kan ook:
Ministerie van VROM, antwoord
nummer 10103, 2700 VB Zoeter-
meer (geen postzegel nodig).
Boodschappentas
Veel boodschappen gaan in ter plaatse
verkrijgbare plastic tasjes, die zon
der uitzondering ergens een opdruk
hebben dat ze "milieuveilig" zijn,
of iets dergelijks. En misschien klopt
dit nog ook voor een deel. Maar
vergeet niet dat voor het produce
ren van zo'n plastic tasje grondstof
fen en energie nodig zijn. Die
grondstoffen en energie gaan verlo
ren als dat plastic tasje bij het afval
terecht komt. Regelrechte verspil-
vuilnis op de belt ook isoleren en
hoe voorzichtig we de rest ook ver
branden; het milieu gaat er nooit op
vooruit. Minder afval, dat is zonder
twijfel de beste oplossing.
Dat doel is op verschillende manie
ren te bereiken. Met hergebruik zijn
we op de goede weg. Statiegeld helpt
bij het terughalen van potten en
flessen. Die kunnen zonder proble
men opnieuw worden gebruikt.
Zonder statiegeld gaat het ook: zo'n
60% van het glas en oud papier
wordt apart ingezameld en opnieuw
benut Daarmee loopt Nederland
voorop in de wereld. Maar er is
meer te doen.
Een beter milieu begint bij de boodschappenlijst.
Gelukkig zijn er manieren om daar
wat aan te doen. Één methode is al
wijd en zijd bekend: afval scheiden
en hergebruiken. Papier en karton
apart, glas apart en vanwege de
schadelijkheid ook chemisch afval
apart. Groente-, fruit- en tuinafval
wordt steeds vaker apart gehouden.
Maar er is nóg een doeltreffende
manier om de hoeveelheid huisvuil
te bepetken. Wie boodschappen doet
bewijst het milieu een enorme dienst
door afvalbewust inkopen te doen.
'Z En dat is gemakkelijker dan de meeste
mensen denken.
Margje van Alem uit Rosmalen en Giel van de
Wiel uit Drunen zijn de winnaars geworden van
de provinciale kinderverhalenwedstrijd ’Land in
ziiicht’, die was georganiseerd door de Provincia
le Bibliotheek Centrale (PBC) en Omroep Bra
bant. De winnaars werden zondag 18 oktober be
kend gemaakt tijdens een speciale uitzending van
Omroep Brabant, vanuit het Land van Ooit in
Drunen.
Op vrijdag 9 oktober 1992 werd om 16.00 uur
een speciaal gedenkteken onthuld ter ere van drie
van de grondleggers van de Efteling. Dit zijn de
toenmalige Burgemeester van de Gemeente Loon
op Zand, Mr. R. van der Heijden; oprichter van
de Stichting Natuurpark de Efteling, cineast Pe
ter Reijnders die het Sprookjesbos tot leven
bracht en natuurlijk Anton Pieck zelf, wiens
scheppende handen het gezicht van de Efteling
bepaalden.
Hadden zij ooit kunnen vermoeden dat hun eer
ste ideeën zo succesvol zouden uitgroeien?
Op 31 mei 1992 was het precies 40 jaar geleden
dat het Sprookjesbos officieel werd geopend. Dat
is het afgelopen seizoen uitbundig gevierd met
een overzichtstentoonstelling over veertig jaar Ef
teling in het park, een Anton Pieck tentoonstel
ling, een rariteitenkabinet en een speciale actie
voor veertigjarigen. Als afsluiting van al deze vie
ringen is besloten om vóór de sluiting van het
park (25 oktober 1992) de grondleggers van het
park te eren met een gedenkteken dat een vast
plaatsje krijgt. Het gedenkteken is ontwoipen
door Ton van de Ven, creatief directeur en op
volger van Anton Pieck.
In de veertig jaar dat de Efteling nu open is, is er
een fantastische ontwikkeling geweest van een
kleine speeltuin tot de Efteling zoals men die van
daag kan bezoeken.
Die ontwikkeling is te danken aan een heleboel
mensen die met kennis en inzet hebben gewerkt
aan veertig jaar Efteling. Heel veel mensen die al
jaren een Efteling-hart hebben en die meeleven
met het wel en wee van het bedrijf in Kaats
heuvel.
Het gedenkteken voor de drie grondleggers mag
dan ook opgevat worden als een compliment voor
allen die in de loop van deze veertig jaar hun
diensten hebben geleverd aan het familie-attrac-
tiepark.
Aan de provinciale wedstrijd hebben meer dan
vierduizend kinderen tussen de acht en twaalf
jaar meegedaan. De bedoeling was dat de kinde
ren een verhaal van de Tilburgse schrijver Paul
van Loon zouden afmaken. Van Loon, die zelf in
de jury zat, vond de kwaliteit van de inzendingen
bijzonder goed. Behalve drie prijzen in de cate
gorieën acht tot tien en tien tot twaalf jaar wer
den nog vier eervolle vermeldingen toegekend.
De beste verhalen werden door de prijswinnaars
voorgelezen tijdens de uitzending van zondag
morgen. In het programma De Boekenboom van
Omroep Brabant op zaterdagmorgen zullen de
verhalen van de overige prijswinnaars nog te ho
ren zijn.
In de categorie acht tot tien jaar ging de eerste
prijs naar Giel van de Wiel uit Drunen, de twee
de prijs was voor'Anouk va Balen uit Veldhoven
en derde werd Steef de Groot uit Cuijk. Eervol
le vermeldingen waren er voor: Hellen Megens
(Berghem), Jerke Boers (Breda), Frauke Davits
(Budel-Dorplein) en Frank van de Tillaar (Erp).
In de categorie tien tot twaalf jaar werd Margje
van Alem uit Rosmalen eerste, gevolgd door
Astrid Kouveld uit Veghel en Caroline Mattheij
uit Helmond. Eervolle vermeldingen in de cate
gorie gingen naar: Esther’van de Plas (Geertrui-
denberg), Mirjam Vermeulen (Helmond), Roel
van de Zanden (St. Oedenrode) en Helmi Maas
(Someren).
Grootverpakkingen. Voor
grootverpakkingen wordt naar
verhouding minder verpak
kingsmateriaal gebruikt dan
voor kleinverpakkingen.
bespaart dat dubbeltjes op de ver
pakking, verder koop je precies de
juiste hoeveelheid en als klap op de
vuurpijl ontstaat er minder afval.
Dat laatste is natuurlijk helemaal
het geval wanneer ook de cellofaantjes
tussen de plakjes kaas of vlees ach
terwege worden gelaten.
Hergebruik. Statiegeld of
navulbaar niet mogelijk? Neem
dan bij voorkeur verpakking-
en van papier, karton en glas.
Die kunnen in de glas- of
papierbak.
Met de dagelijkse boodschappen wordt ongemerkt ook heel wat afval in huis gehaald. Het
resultaat daarvan zetten we wekelijks of tweewekelijks op straat, als het huisvuil wordt
opgehaald. Maar daarmee zijn we nog niet van ons afval af. Door de steeds grotere
hoeveelheden afval en problemen met het verbranden en storten, dreigt Nederland om te
komen in het huishoudelijk afval.
Foto-onderschrift:
De eerste prijs:’Zo kent iedereen de Efteling
toch?’
Op maandag 19 oktober werden de prijswinnaars
van de Fuji/Efteling fotowedstrijd in het park be
kend gemaakt.
In het kader van het veertigjarig jubileum van de
Efteling en de ’partner in kwaliteit’-relatie die
Fuji met het park heeft, werd aan het begin van
het seizoen een fotowedstrijd uitgeschreven. Om
mee te doen aan de wedstrijd moest een hele spe
ciale foto in de veertigjarige Efteling gemaakt
worden, natuurlijk op een Fujifilmpje. Er waren
heel wat mooie prijzen te winnen, van een super-
handzame camcorder tót twee maal een fabelach
tig weekend in het nieuwe Efteling hotel voor
twee personen.
In september heeft de jurering van de inzendin
gen plaatsgevonden en alle prijswinnaars zijn uit
genodigd om in de Efteling hun prijs in ontvangst
te komen nemen.
De uiterste inlevertermijn voor kopij
is ZATERDAG 12.00 UUR.
Advertenties uiterlijk maandagavond.
Huisvuil
De Nederlandse huishoudens pro
duceren gezamenlijk een afvalberg
van meer dan zes miljard kilo per
jaar. Hoeveel dat is, wordt pas goed
duidelijk ais ergens eens een vuil
ophaaldienst staakt. In een mum
van tijd verandert een stad in één
grote vuilnisbelt.
Huisvuil komt voor een deel op de
vuilnisbelt terecht, een ander deel
gaat naarde vuilverbranding. Plaats
voor nieuwe vuilnisbelten is er ei
genlijk niet; de grond kan wel beter
worden benut! En hoe goed we het
Navulverpakkingen. Neem
liefst verpakkingen die u op-
er soms omheen zit. En ook appels,
peren, bananen en sinaasappels zijn
door moeder natuur al prima ver
pakt. Die kunnen, zoals je dat ziet
op de markt en in die kleine win
kels zonder zelfbediening, zo in de
boodschappentas. Bij keuze uit ver
pakt en onverpakt, verdieneh steeds
de onverpakte artikelen de voorkeur.
Soms is onverpakt, ook voor groente
en fruit, niet erg praktisch. Dan is
de krant of een papieren zak, bij
voorbeeld als verpakking van een
zomerse krop sla, stukken beter dan
zo'n plastic zakje.
Dat plastic zakje is helaas in veel
zelfbedieningszaken bijna niet te
vermijden. Denk maar aan de
groente-afdeling van de supermarkt.
Hoewel niet ideaal, is dat nog altijd
beter dan voorverpakte artikelen
zoals appels op een kunststof- of
kartonnen schaaltje met folie er
omheen.
Vaak zijn die voorverpakte produkten
makkelijk te vermijden. Naast bij
voorbeeld de voorverp-kte kaas-
en vleeswaren zijn diezelfde artike
len meestal ook los en vers verkrijg
baar. Voordelen: om te beginnen
Besparing&h
Ook in warenhuizen en andere
winkels is met een beetje goede wil
veel onnodig verpakkingsmateriaal
te vermijden. Bijvoorbeeld blister-
verpakkingen; die doorzichtige
(hard)plastic doosjes ai dan niet op
een kartonnen achtergrond. In
bouwmarkten bestaat steeds vaker
de mogelijkheid om schroefjes,
moertjes, boutjes, spijkers en derge
lijke zelf af te wegen in een papie
ren puntzakje.
Daar komt geen voorverpakking meer
aan te pas. Ook hier gaan milieu
voordeel en financieel voordeel hand
in hand.
Afvalbewust inkopen doen bete
kent dus goed letten op de verpak
king. Veel verpakkingen, vooral van
de luxere artikelen en de zogenaamde
geschenkverpakkingen, vertonen
"surprise-neigingen": de ene ver
pakking om de andere. Dat is mis
schien grappig op 5 december, maar
in het dagelijkse leven al veel min
der. Uiteindelijk koop je meer ver
pakking en lucht dan het produkt
waar het echt om gaat. De voorbeelden
zijn op alle terreinen te vinden:
bonbons, koekjes, snoep, parfum,
cosmetica... Eigenlijk nergens voor
nodig al die verpakking. Zonde van
de energie en heNmateriaal.
ling dus. En in Nederland gaat het
om maar liefst 2,5 miljard plastic
tassen en zakjes! Daar zit genoeg
kunststof in om bijvoorbeeld de helft
van alle huishoudens in Nederland
van een huisvuilcontainer te voor
zien.
De tijd dat het aanbod van een
winkelier om de artikelen in een
plastic tasje te verpakken klant
vriendelijk en een bewijs van ser
vice was, ligt dus achter ons. De
eigen boodschappentas is veel min
der schadelijk voor het milieu. Want
een beetje stevige boodschappentas
-waar veel méér in gaat dan in z'n
plastic collega- gaat heel wat jaar
tjes mee!
Het gebruik van de eigen
boodschappentas is een prima start
om in het vervolg afvalbewust
boodschappen te doen. Want iets
dat lang(er) meegaat levert haast
per definitie minder milieubelasting
op dan het vergelijkbare produkt,
dat korter of soms zelfs slechts één
malig wordt gebruikt. Iets om op te
letten bij produkten, maar óók bij
verpakkingen!
Schadelijkheid. Probeer
schadelijke materialen te ver
mijden.
Als u inkopen doet, zorgt u voor minder afval en dus
minder verspilling als u even denkt aan de volgende tips:
nieuw kunt vullen, (kosmetica,
(vaat) wasmiddelen, wasver-
zachters e.d.).
