Het ware verhaal vind je
N
ni
I
a
in het Volendam’s museum
j
st
Vervelende kopzorg
Uren lang mooie lippen
rl
Vo
DEZE DRACHT IS SYMBOLISCH, FUNCTIONEEL, MODISCH EN MOOI
o
Niemand zal ontkennen dat
Volendam baat heeft bij haar
historisch verleden. Een groot
deel van de inkomsten van
deze oude vissersplaats komt
uit het toerisme. Soms heeft
het gebodene alles te maken
met het oude originele Volen
dam, soms niets. Zo ontstond
er een soort nationale kleder
dracht die ontleend was aan de
Volendamse, maar niets meer
met de authentieke dracht te
maken heeft.
ders binnen afzienbare tijd
niemand meer is die het ons
nog kan leren’, zegt Aaf.
Trots
De twaalfjarige Wilfred de
Boer zit op de LTS en draagt in
het dagelijks leven een spij
kerbroek en wat daar bij hoort.
Maar voor speciale gelegenhe-
Ontwikkeling
De meisjes dragen hun groene
of blauwe kleedjes met gebor
duurde fluweeltjes op de mou
wen. Om de hals een bloedko
ralen ketting met zilveren slot.
De hul (de muts) en een knoop-
doekje zorgen voor een feeste
lijk uiterlijk. Ook de vrouwen
zijn in feestdracht. Bij hen kun
je het tijdsbeeld goed aflezen
aan de hul. Die werden in de
loop der jaren steeds sierlijker.
Rond 1900 gingen de ’wieken’
schuin naar beneden. Ook de
toren werd hoger. De kraallap
en het stikkie (de zijden rand
en de boezel) werden vervaar
digd met behulp van verschil
lende technieken. Zo zie je ge
spoten zijde, machinale bor
duursels en handborduursels.
Zwart werd lange tijd niet ge
dragen. Alle baai was blauw.
Met de komst van ijzerhou
dende verf, wijzigde ook de
mode. Het kostuum kreeg
zwarte stoffen onderdelen.
riatie, is niet aangepast aan
school, werk en verkeer en het
is duur. Bovendien zijn mate
rialen als de originele pij waar
uit mijn broek is gemaakt, niet
meer te koop en beheersen de
jonge mensen de technieken
niet die je nodig hebt om deze
traditionele kostuums te kun
nen maken.’
Handwerk
De mannen op zee, de vrou
wen thuis. Thuis werd het zui
vere handwerk gedaan. Kant
klossen, hullen stijven, bordu
ren en beschilderen van de
kraallappen, het haken van
dasjes en mutsen. Op zeer klei
ne schaal wordt er vandaag de
dag opnieuw tijd voor ge
maakt. Om het erfgoed te be
houden leren enkele jonge
vrouwen opnieuw de technie
ken. ’Belangrijk omdat er an-
29
se
Mc
ner
Mc
no{
den en voor het museum
steekt hij zich met trots in het
originele jongenskostuum met
fluwelen zeventiende eeuwse
broek. Hij heeft zilveren
keelknopen op z’n pak waar
aan je kunt zien dat hij nog
geen achttien is. Dan draag je
knopen van goud. Laura, de
dochter van Aaf, zit in groep
acht van de basisschool. Ook
zij draagt haar kostuum uit
sluitend voor speciale gele
genheden. Ze heeft pas een
nieuw gouden slot voor haar
bloedkoralen halsketting ge
kregen. Een historisch ge
bruik dat past bij verschillen
de fases in je leven en dat bij de
Steurs in ere wordt gehouden.
Etalages vol molentjes, een fiks aantal touringcars, restau
rants in alle prijsklassen en gelukkig ook de wind, het water
en het Volendam’s museum.
Gespleten haarpunten. Een vervelende ’kopzorg’ waar veel
mensen last van hebben. Droog en gevoelig haar is extra gevoelig
voor beschadigde haarpunten. Normale shampoo is doorgaans
niet opgewassen tegen dit probleem. Het haar blijft broos en is
moeilijk in model te brengen. Gespleten haarpunten vragen dan
ook om een doelgerichte aanpak. Informeer bij uw kapper naar
een herstellend serum voor haarpunten. Dit is doorgaans een fla
con met een handige opbrengpipet. De vloeistof wordt druppel-
gewijs over de vingertoppen verdeeld en ingemasseerd in de be
schadigde haarpunten. Het serum werkt direct met als gevolg dat
het haar weer mooi gaat glanzen en er gezond uitziet.
kleerscheuren de zeilen hij
sen of op volle zee overstappen
naar een ander schip. Zelfs de
patronen en knopen hadden
een functie. Spoelde er een vis
ser aan op de kust dan kon men
uit het patroon van zijn trui af
lezen waar hij vandaan kwam.
Moest hij begraven worden
dan werd de plechtigheid be
taald met de gouden keelkno
pen van z’n pak.
Niet haalbaar
Wilfred en Laura behoren sa
men met de jongens van het
koor en het tambourkorps en
enkele meisjes die shows ver
zorgen tot de weinige kinde
ren die nog regelmatig dracht
aan hebben. In de vijftiger ja
ren verdween de jongens-
dracht en in de zestiger jaren
de meisjesdracht uit het
straatbeeld. ’Het kan ook niet
meer’, zegt de heer De Boer,
beheerder van het museum.
’Zelf draag ik alle dagen
dracht. Ik vind het comforta
bel, mooi en waardevol. Maar
natuurlijk is deze kleding niet
geschikt meer voor jonge men
sen. Het biedt onvoldoende va-
Processie
In het hoofdzakelijk rooms
katholieke Volendam liep
men regelmatig processies.
Zo’n processie is met behulp
van levensechte poppen nage
maakt en opgesteld in een van
de vele vitrines. De mannen
dragen een geborduurd befje
met gouden knopen en een
blempie (afgeleid van blauw
hemdje) waarop een zilveren
knoop en ketting is bevestigd.
Aan de achterzijde van de
broek zie je een groen lintje. Is
het lintje zwart, dan is de dra
ger in de rouw.
Authentiek
Aaf Steur-Sombroek is een ras
Volendamse. Zij liep tot haar
achttiende jaar in dracht en
maakt zich binnen de Stich
ting ’Volendams Museum’
sterk voor het behoud van de
authentieke dracht en het be
waren van de technieken die
nodig zijn om de verschillende
onderdelen te kunnen maken.
Bij aankomst in het museum
blijkt zij een viertal mensen
bijeen gebracht te hebben die
willen poseren voor een foto.
Zij dragen de dracht met een
allure die de liefde ervoor ver
raadt.
Lippenstift is mooi en staat
verzorgt. Het nadeel alleen is
dat ze steeds bijgewerkt moet
worden. Op den duur ver
dwijnt de kleur en blijft alleen
een donker randje zichtbaar.
Over de samenstelling van de
nieuwste lippenstift is lang na
gedacht. Het resultaat is er dan
ook naar. Eenmaal opge-
Praktisch
De mode was niet alleen be
doeld voor het mooi en de sym
boliek, maar ook afgestemd op
de praktijk. Niet voor niets
hebben de broeken een laag
hangend kruis en de mouwen
wijde okselstukken. Hoe kon
een visser anders zonder
Het Volendams museum, op 16
maart 1991 geopend dank zij de
inspanning van vele tientallen
vrijwilligers en met medewer
king van bedrijfsleven en ge
meente, ademt in alles de sfeer
uit die recht doet aan de histo
rie van Volendam. .Fraaie
schilderijen bijeengebracht
vanuit de gehele wereld, inte
rieurs van winkeltjes, café en
de huiskamer, de botterzaal en
de vele mooi ingerichte vitri
nes brengen de bezoeker terug
in vervlogen tijden. Eigenlijk
zou iedereen eerst het mu
seum moeten bezoeken. Dan
houd je tijdens een wandeling
door deze toeristische trek
pleister het ware Volendam
door alles heen voor ogen.
Volendams museum
Zeestraat 37
tel. 02993-69258
Mode gevoelig
Afra Bont draagt haar ’trouw-
kostuum’ regelmatig tijdens
de concerten van het opera-
koor waar zij lid van is. Ook zij
treedt met plezier op als ’foto
model’. De vier worden zorg
vuldig geposteerd voor een
manshoog schilderij in het mu
seum. Dat museum helpt so
wieso al één misverstand over
de dracht uit de weg. Kleder
dracht is mode van het zuiver
ste water. ’Wie niet beter weet
en niet beter kijkt, denkt dat
de kostuums door de eeuwen
heen hetzelfde waren. Zo is het
niet’, legt Aaf uit. ’Het kos
tuum was aan modeïnvloeden
onderhevig. Nieuwe materia
len zorgden voor nieuwe ont
wikkelingen, toenemende
welvaart voor steeds fijnere en
fraaiere onderdelen en eigen
ontdekkingen van de draag
ster brachten af en toe zelfs
trends teweeg.’
bracht, behoudt de lippenstift
de hele dag haar kleur. Hoog
uit één keer bijwerken is vol
doende. De vorm van de stift is
zo gemaakt, dat het vanaf het
allereerste begin prettig op
brengen is. Informeer bij wa
renhuis, drogisterij en parfu
merie naar deze duurzame lip
penstift.
MOERGESTEL-NIEUWS' WOENSDAG 25 MAART 1992
PAGINA 8
MOE
