Algemene Beschouwingen
n.a.v. Begroting 1988
1
Bi
Algemene
Beschouwingen van de
WD
4
a
SM
MOERGESTEL-NIEUWS" - WOENSDAG 28 OKTOBER 1987
PAGINA 14
"MOE
(verve
VVD: Paul Gerlach
1
s
.S»'-
Het jaar 1987 zal voor wat onze gemeente
betreft niet als een bijzonder vruchtbaar
jaar in de historie worden aangemerkt.
Weliswaar kwamen enkele zaken gereed
of in beweging maar te veel vertoonden
geen of te weinig vooruitgang. Van te
veel beleidsvoornemens en aangekondig-
de nota’s is niets terecht gekomen, de
voortgang in het beleid is veelal te traag.
Ik kom daarop later in deze beschouwing
terug.
In
ov<
nu
tot
wa
pr<
vei
nie
no
6. So
Wi
dat
tat
rot
cia
me
na:
mt
nie
gel
vai
He
scl
be,
me
me
on
rijl
hei
titi
hel
me
ko
taa
de
zoi
OVI
val
vex
zijl
ka:
dai
die
vei
ha:
gel
aai
Ov
ter
kei
zie
ge
pis
Ve
de
noi
sai
me
8. Rt
De
en
dij
te
Fu
atx
gei
M<
eei
gir
de
hei
eei
7. Vc
Al
vei
die
Hei
te'
no
me
te
me
bel
ge:
Ol
gir
zig
De
rir
tw
liei
is
vo
vei
Tc
vei
ve<
ho
vai
po
Ee
lei
we
aai
op
Ier
de
leidsnota monumentenbeleid, milieubeleidsplan,
automatiseringsplan, knelpuntennota buitenge
bied, structuurnota bedrijventerrein en woning
bouwlocaties, knelpuntennota stads- en dorpsver
nieuwing, meerjarenplan stads- en dorpsvernieu
wing, integrale milieunota, komplan deel II, no
titie inzake de Londo-normen, (nieuwe) sportno-
titie. Daarnaast zullen nog de nodige postzegel -
plannen geproduceerd worden. Het is voor ons
werkelijk de vraag hoe groot het realiteitsgehalte
is van deze reeks voornemens. Voor de meeste
plannen is daarbij ook geen bedrag in de begroting
opgenomen of aangegeven.
Ten aanzien van de voorgestelde plannen, ditmaal
8 in getal, willen wij op voorhand, gelet op de er
varingen in 1987 onze scepsis richten op de haal
baarheid. WeUicht ware hier een betere pohcy om
minder voornemens te lanceren maar die dan wel
te reaüseren, dan wel meteen een prioriteitsvolgor-
de te bepalen. Van de 7 plannen die nog in porte
feuille zitten van 1987 en de nu aangekondigde 9
nieuwe plannen zijn er overigens 4 identiek, zodat
we per saldo 12 ’nieuwe’ beleidsstukken tegemoet
kunnen zien. Dit betreft: het beheersplan huisart
sen, papiële herziening bestemmingsplan buiten
gebied,gemeentelijk volkshuisvestingsplan, be-
Het doet de WD genoegen dat de begroting over
1988 sluitend is, met bovendien nog enige ruim
te voor nieuw beleid. Voor ons is daarmee het ge
presenteerde ook echt sluitend omdat iedere be
groting voor ons geen doel op zichzelf is. We moe
ten namelijk nagaan wat er in het afgelopen jaar al
dan niet gebeurd is, zodat we hieruit lering kun
nen trekken voor de toekomst, en dat sluit de lange
termijn in. En ook op dat punt biedt de begroting
1988 inzicht, zij het lang niet compleet.
gesteund wordt bij zijn moeilijke opgaven en bij
het stellen van prioriteiten ter secretarie. Bij dezen
kondigen wij dan ook aan dat wij de uitvoering van
de beleidsvoornemens, met name op de hier in het
geding zijnde onderwerpen, niet alleen kritisch
zuHen volgen in algemene zin maar dat ook naar
het persoonhjke functioneren van de wethouders.
-■
■v
Na deze inleidende en evaluerende opmerkin
gen ga ik over tot de behandeling van de begro
ting en tot de gepresenteerde beleidsvoorstel
len.
Wat ons echter opvalt in deze begroting 1988 is dat
het college bij de investeringen veel meer aandacht
schenkt aan de niet direct noodzakelijke zaken, zo
als een verbouw gemeentehuis dan aan de echt
geïnventariseerde knelpunten als wegen en riole
ringen. Dat lijkt ons wat kortzichtig, en we weten
bovendien dat iedere vertraging van het aanpak
ken Van onderhoud ons straks weer extra geld gaat
kosten. Wat ons ook niet aanspreekt om alvast al
lerlei plannen in het investeringsschema te plaat
sen zonder dat daarover ook maar inleidend met
elkaar gesproken is, laat staan over de benodigde
omvang. Te noemen zijn hierbij de dorpsvernieu
wing, het gemeentehuis en de sportzaal. Dat zijn
dan meteen al punten waarover wij eerst nader
overleg wensen. Ook het bedrag bestemd voor de
openbare verhchting zou anders gefaseerd gaan
verlopen dan nu is aangegeven. En ook het vrijge
vallen bedrag voor de knipperHchtinstallatie op de
T-31 is hierbij niet betrokken. Wij herhalen hier
onze vraag uit 1986 of de vervangingsinvesterin
gen voor openbare werken niet uit de eigen reser
ves van deze dienst kunnen worden gedekt.
Laten we de diverse hoofdfuncties binnen de be
groting eens doornemen en becommentariëren.
0. Het Algemeen Bestuur
Hier valt op dat het College voorstelt om de sa
lariskosten te gaan doorberekenen naar de
woning- en grondexploitaties. Behalve dat
hiermee wat optische verschuivingen worden
veroorzaakt ligt hier ook de vraag voor waar
om nog steeds niet consequent in deze Hjn voor
het gehele secretariegebeuren wordt gewerkt
teneinde zichtbaar te maken welke kosten in
personele zin voor de onderscheiden activitei
ten worden gemaakt. De vraag wordt hiermee
herhaald uit 1986. Het antwoord van toen dat
de schaal van onze gemeente dat niet toelaat is
kennelijk nu niet meer van toepassing.
Dan automatisering. Onbegrijpelijk is het dat
we onvoorzien door externe inwerking hier als
nog 50.000,— moeten gaan investeren. Ver
der valt niet in te zien waarom de voorziene
kantoorautomatisering niet via standaardsoft
ware kan geschieden. De kosten van het auto
matiseringsplan zijn niet aangegeven.
Het investeren in de opleiding van mensen ter
secretarie is een goede, te waarderen zaak.
Echter, plukt ook de kleine gemeente hiervan
voldoende de vruchten, en leidt dit niet tot een
grotere personeelsmobiliteit? Welke maatre
gelen treft u om verzekerd te zijn van een op
timaal rendement voor Moergestel? Treft u
studie-overeenkomsten?
Openbare orde en veiligheid
Wij kijken met belangstelling uit naar de rap
portage van de commissie kleine criminaüteit.
Iets dergelijks zal overigens ook noodzakelijk
zijn op het punt van de milieucriminaliteit, die
hand over hand toeneemt, met name ook in
agrarische gebieden. Wij verwachten van uw
College op dit punt in de aangekondigde mi
lieunota toezeggingen, zowel voor allerhande
controles op de mestoverlast, hinder, bodem
verontreiniging en dergelijke, voor beleid dat
in 1988 effectief wordt. De voorstellen van een
KCS-haalsysteem zullen hierin een plaats moe
ten krijgen, naast allerlei voorlichtend werk,
met name ook op scholen.
De brandweerkosten gaan aanmerkelijk om
hoog, door de bijdrage aan de regionale brand
weer en een verhoogde vergoeding. Kan het
CoUege aangeven wat de effecten zijn van de
ze beide gegevens op het dienstverleningsni-
veau en op de in eigen huis te verrichten in
vesteringen in materieel?
2. Verkeer, vervoer en waterstaat
Alle wegen leiden naar Rome, behalve in
Moergestel. Daar leiden alle wegen naar het
buitengebiedMaar er zij n in Moergestel meer
wegen dan alleen die van het buitengebied.
Hoewel, vanzelfsprekend, de landbouwwe-
gen, in een overwegend agrarische gemeente,
van voldoende kwaliteit dienen te zijn, is de
aandacht die geschonken wordt aan deze we
gen te groot. Onevenredig ziware belasting
Een andere opmerking in deze context is dat voor
overleg nog steeds niet plaats vindt. Dat is een nog
steeds gemiste kans, en dat leidt tot allerhande on
voorziene en soms onnodige confrontaties op het
raadsniveau. Wij moeten helaas constateren dat
onze opmerking, vorig jaar, aan B&W om meer
overleg te plegen met de raad in een vroeg voorbe
reidend stadium niet tot het door ons beoogde re
sultaat heeft gevoerd. Dat leidt er ongewild toe dat
er te veel in termen van tegenstellingen met elkaar
wordt gesproken in plaats van in termen van
constructief overleg en gemeenschappelijke doel
einden. Wij herhalen daarom de oproep zowel aan
de collega raadsleden als B&W en de ambtenaren
om meer en vroegtijdiger met elkaar overleg te ple
gen, wanneer daartoe de tijd en de aanleiding aan
wezig zijn.
door weinig intensief landbouwverkeer heeft
binnen onze fractie de visie doen ontstaan (ook
bij verbreding) om ook in dit verband het prin
cipe de ’gebruiker betaalt mee’ toe te passen.
We willen maar aangeven dat, gelet op de ver
keersintensiteit binnen de kom, het wegennet
aldaar onvoldoende aandacht krijgt.
Wat we waarderen is het streven van uw Col
lege naar een betere verdeling van de onder
houdskosten voor wegenbeheer in de komen
de jaren. Indien er inderdaad een BELEID
gaat ontstaan op dit punt dan verwachten we
in de toekomst toch te komen tot, zoals dat in
economische termen heet, een ideaalcomplex.
Maar dat heeft verdergaande consequenties
dan alleen de consequentie van onderhoud.
We moeten durven nieuwe, fundamenteel
nieuwe wegen, in te slaan. We mogen niet, in
het jaar 1997, geconfronteerd worden met on-
derhoudslasten die niet meer op te brengen
zijn. Daarvoor is het nodig dat bij het wegen
beheersplan niet alleen gekeken wordt naar een
handhaving van de huidige situatie en daarop
tot het onderhoud baseren. Nee, we moeten de
durf hebben om nu aan bepaalde wegen een be
wuste onderhoudsachterstand in te bouwen,
teneinde bij het bereiken van de minimale vei-
Hgheidsnorm nieuwe, aan de nieuwe verkeers
situatie aangepaste, van onderhoudsarmer ma
teriaal vervaardigde, wegen aan te leggen.
Besparing op onderhoud in feite, om op plaat
sen tot vernieuwing te komen.
Onderzoek is nodig om tot een totaalplaatje
voor onderhoud en vernieuwing te komen, zo
dat in de periode 1995-2000 een gezonde situa
tie ontstaat. Dat we voor die toekomstige ge
zonde situatie nu al de rekening gepresenteerd
kunnen krijgen moeten we politiek accepte
ren, zodat ook later de wegenvoorzieningen
nog betaalbaar kunnen blijven.
Dat het huidige begrote bedrag hiervoor veel
te laag is blijkt uit de onlangs verschenen on-
derhoudsrapporten. Het College wordt ge
vraagd welke aandachtspunten een hogere
prioriteit mogen hebben dan de onderhoud/
kwaHteitsbewaking van de wegen. Beseft u wel
duidelijk dat wegenonderhoud, geredeneerd
vanuit de huidige situatie, ons de komende 15
jaar 6.288.000,— gaat kosten?
Onder dit hoofd past ook aandacht voor de ver
keersveiligheid. De Akkerweg is en blijft ge
vaarlijk voor kruisend en afslaand verkeer en
door het vele landbouwverkeer. De Akkerweg
zal nog gevaarlijker worden na de ontsluiting
van Papenacker. Korte termijn oplossingen
zijn ook hier de fout. Stophchten worden om
budgettaire redenen weggemoffeld. Er gaan al
stemmen op om de voor deze doeleinden ge
vormde reserves maar een andere bestemming
te geven.
3. Economische zaken.
Onder deze functie wordt ook dit jaar 1988 zo
goed als niets vermeld. De WD meent dat de
verantwoordelijke portefeuillehouder zich de
reeds in 1986 gemaakte opmerkingen over het
uitblijven van beleid nu eindelijk eens ter harte
moet nemen en dat hij werkelijk inhoud gaat
geven aan dit belangrij ke aandachtsgebiedEn
daarbij zou overleg met de daarvoor ingestel
de raadscommissie bepaald niet misstaan.
De opmerking in de memorie van toelichting
bij de begroting ten aanzien van de CAI had
den hier wel wat uitvoeriger kunnen zijn, zo
wel naar de voorziene uitbreiding als naar de
financiële consequenties. Dan hadden we in
Moergestel weer eens niet alles uit de krant
hoeven te vernemen, uit Oisterwijkse bron.
Op de beheersvorm van de CAI kom ik overi
gens later nog terug.
In dit kader een enkele opmerking over het in
dustriebeleid. Bestemmingsplannen wachten
op afronding, industrieterrein vergeet het
maar. Dynamische ondernemers vluchten
naar elders, omdat De Sonman vertraagt. Er
wordt achter de problemen aangehold, elke
oplossing geeft op zich nieuwe grotere proble
men.
Hier en daar worden we zelfs door dit ineffi
ciënte beleid, ondanks ons partijprogram, ge
dwongen te stemmen voor een beperkte af
braak van het buitengebied.
4. Onderwijs
Dat het College zich in zijn toefichting beperkt
tot bijzonder basisonderwijs is een misser van
de eerste orde. Als men weet dat op het punt
van openbaar onderwijs in deze raad al hele be
togen zijn gevoerd, als men op de hoogte is van
particuliere initiatieven met een alleszins be
hoorlijke respons, dan zou het bieden van een
perspectief hier niet hebben misstaan, niet ter
aanmoediging doch als informatie naar raad en
burgers. Bovendien willen wij van uw college
vernemen of de problemen met de wijkinde-
ling voor onze basisscholen inmiddels zijn op
gelost en zo ja hoe.
5Cultuur en recreatie
Over de bibliotheek hebben wij al eerder
gesproken; over de voorgestelde beheersvorm
via een stichting komen wij later te spreken.
Daarom zij hier de aandacht gevestigd op het
sport- en op het subsidiebeleid. De VVD vindt
- -■- (vervolg op volgende bladzijde)
Laten we echter aan vangen met de positieve ont
wikkelingen. Zo begonnen de bouwactiviteiten in
het bestemmingsplan Papenacker; dagehjks kun
nen we daar de contouren van ons dorp zien ver
anderen. Ook kwam het wegenbeheersplan einde-
Hjk gereed, evenals het rioleringsplan. Ook wer
den we een nieuwe, riant te noemen, bibliotheek
voorziening rijker en wat belangrijker is, het aantal
lezers nam daarmee belangrijk toe. Dit laatste mag
toch een punt van overdenking zijn voor de be
zwaarmakers tegen deze voorziening, destijds in
deze raad. Wat ook zijn beslag kreeg in dit jaar is
de automatisering binnen de secretarie-afdelingen
en dat is stelhg een grote prestatie te noemen. Ook
werd een deel van het gefaseerd verlopende ver-
fichtingsplan uitgevoerd. Tot slot in deze opsom
ming zij vermeld dat we ook in dit jaar in de voor
geschreven tijdspas gingen lopen ten aanzien van
het beschikbaar komen van de jaarrekeningen en
dat we ook in staat werden gesteld om de voort
gang in financiële zin van een aantal projecten be
ter te volgenalhoewel we er daarbij nog lang niet
zijn in de bewakingssfeer.
Dat brengt ons meteen op het punt om hier de
waardering van de WD uit te spreken voor het ve
le en goede werk dat door het gemeentefijk perso
neel werd en wordt verricht, met veelal beperkte
middelen en hierin willen wij graag alsnog betrek
ken de dit jaar vertrokken medewerkers, met na
me de heren De Rouw en Nijtmans.
Waarom komt de WD dan toch tot de conclu
sie dat 1987 in de gemeentelijke sfeer te weinig
heeft opgeleverd. Wel, als we zien naar het lijst-
je van voornemens voor 1987 dan moeten we con
stateren dat het doorgaans vrome wensen zijn ge
bleken zoals al door ons voorspeld in 1986. Van de
10 voor 1987 aangekondigde nota’s zijn er zeggen
en schrijven 3 tot stand gekomen, te weten het ri
oleringsplan, de sportnotitie en het hinderwetuit-
voeringsplan; het al in 1986 aangekondigde we
genbeheersplan kwam eveneens gereed. En alle
genoemde stukken zijn nog steeds niet in het uit
voeringsstadium aangeland, zo ze daarin ooit ko
men. Daarmee is te veel bhjven liggen of wordt het
doorgeschoven, zoals de dorpsvernieuwing. De
met veel ophef in de vorige begrotingsbehandeling
aangekondigde nieuwe verenigingsaccommodatie
(le paal te slaan op 1 september 1987!) is niet tot
de voorziene realisering gekomen.
Naar aan te nemen valt realiseert ook uw College
zich dit alles. Dit maken wij op uit het feit dat u an
dermaal niet terugblikt op het jaar 1987, dat de
confrontatie tussen voornemens en uitvoering
voornamelijk betrekking heeft op hernieuwde
aankondiging van actie in 1988, en dat u in strijd
met de toezeggingen en discussies vorig jaar niet
bent gekomen met de voorjaarsnota. Dit laatste
achten wij een verwerpefijke zaak, niet passend in
de bestuurlijke verhoudingen in Moergestel.
Echter niet alles dat niet tot stand kwam is het Col
lege aan te rekenen. Zo is het nog steeds niet kun
nen beschikken over het zo broodnodige nieuwe
industrieterrein De Sonman uitsluitend te wijten
aan de opstelling van de betrokken grondeigena
ren die hun prijzen onredelijk opschroeven. Niet
dat een College hierin heus wel slagvaardiger en
eerder tot actie had kunnen komen, maar hier ligt
toch wel een belangrijk extern obstakel. SteUig ook
was de onvoorziene personele wijziging ter secre
tarie ook een factor die niet heeft bijgedragen tot
een steeds even effectieve afhandeling van zaken,
en die tot begrijpelijke onrust en soms tot stagna
tie heeft bijgedragen.
Wat de WD eigenlijk met deze spijtige opsom
ming van niet goed verlopen zaken wil benadruk
ken is dat wij in onze gemeente dringend behoef
te hebben aan een adequate voortgangscontrole,
een sluitende en realistische planning van activi
teiten in de tijd en een op dit alles aansluitend ma
nagement informatiesysteem. Dat zijn de instru
menten voor het hoognodig sturend optreden door
het College, voor het bepalen c.q. bijstellen van de
prioriteiten. Dat maakt zicht op de mogefijkheden
en bestuurfijk overleg tussen College en raad mo
gelijk. Zo lopen we niet langer achter de feiten aan
maar zijn we goed geïnformeerd om echt te kun
nen besturen. Dat voorkomt ook dat we discussies
in opvolgende jaren moeten gaan herhalen of on
derwerpen nodeloos moeten gaan herkauwen. Dit
zijn dan ook aanbevelingen die de VVD uw Col
lege en ook de nieuwe secretaris met grote klem wil
meegeven.
Een volgend punt in het WD-aandeel in de be
schouwingen is een voortzetting van opmerkingen
van deze strekking in 1986. Dit betreft de profi
lering van de verantwoordelijke portefeuillehou
ders in het College. Wij vinden nog steeds de goed
willende inbreng van wethouder Mulders voor
veel verbetering vatbaar, zowel in commissie- als
in raadsverband. Alhoewel hij de moed heeft ge
had om zich in te laten met moeilijk te beheren
portefeuilles, portefeuilles die ook niet zo gemak -
kelijk liggen of de politicus in staat stellen leuke
dingen te doen voor de mensen, is hij naar ons oor
deel nog steeds te weinig doortastendEn dat gaat
zich, zo valt te vrezen, in de toekomst wreken in
talloze infrastructurele voorzieningen die, als ze
niet'op korte termijn worden aangepakt, steeds
meer geld vergen. Het vergt echter ook van het
College als collegiaal geheel dat de wethouder meer
V
