BoerenBonds Historie
I
h
I
I fit
I
J
I
1
I
I
I
w..
Nu binnen een paar weken de nieuwe Boerenbondwinkel geopend gaat worden, is het
mogelijk voor vele Moergestelse inwoners toch interessant om eens wat meer
achtergrondinformatie te vernemen, over wat deze Boerenbond nu precies is, en wat tot
haar taken gerekend kan worden.
l
I
Ex
F
I F"”
rss
iff
ff 1
■■rt.
r-
in
PAGINA 7
NA 6
'MOERGESTEL-NIEUWS' - WOENSDAG 21 AUGUSTUS 1985
Het eerste eigen pakhuis aan het Rootven, dat werd gebouwd in 1906.
In 1952 werden deze gebouwen geplaatst aan de Schoolstraat.
JSSit
I
De Boerenbond is van oorsprong een
standsorganisatie van Rooms Katholieke
leden, die hun beroep hadden in de
agrarische sector.
Doel van de organisatie was en is, de
behartiging van de economische en so-
ciaal/culturele belangen in de breedste
zin.
Aan het eind van de vorige eeuw, was
het voor de boer een treurige tijd.
De boerenstand was verlaten en versto
ten en niemand bekommerde zich om
hen.
Er was een grote geldschaarste, de pro-
dukten van de boer brachten weinig op
en van export of marktordening was to
taal geen sprake.
De opkopers van deze produkten had
den het voor het zeggen wat ze zouden
betalen en hoe ze ruilden.
De z.g. gedwongen winkelnering speel
de toen hoogtij.
Ook voor hetgeen hij op zijn bedrijf en
gezin nodig had en aangekocht of ge
ruild moest worden, had hij totaal geen
inbreng.
De boerenstand verpouperde zodanig,
dat er voor het geestelijke- en culturele
leven ook geen mogelijkheid of be
langstelling was. Geen wonder dan ook
dat de stem van Pater v.d. Elzen, een
monnik uit de Abdij van Berne te Hees-
wijk, een welkome weerklank vond bij
de Brabantse boer.
Hij was zelf een boerenzoon en had er
varen hoe armoedig het met de boeren
gesteld was.
Hij organiseerde bijeenkomsten en wist
de boeren te overtuigen om zich in coö
peratief verband te organiseren om zo
doende onafhankelijker te zijn en zich
weerbaar te kunnen opstellen.
Onder het toeziend oog van de
toenmalige pastoor en Burge
meester werd ook in Moergestel op
29 januari 1901 De Boerenbond op
gericht en ging van start met 72 le
den.
Het eerste jaar nog met zuiver standsor-
ganisatorisch werk, doch het tweede
jaar begon men ook al met de aan- en
verkoop van grondstoffen en agrarische
produkten.
Eerst nog in een gehuurde schuur, doch
in 1906 werd reeds een eigen pakhuis
gebouwd (aan 't Rootven).
De Boerenbond, eenmaal opgericht
kwam in de eerste 25 jaren snel tot ont
wikkeling en gaf op vele terreinen aan
stoot tot oprichting van onderafdelingen
en neveninstellingen. (Denk aan Boe
renleenbank) De groei en vooruitgang
kwam gestadig op gang en tot verdere
ontwikkeling.
De tweede 25 jaren brengen weer
andere zorgen. In de dertiger jaren
maken we een grote wereldcrisis
door, gepaard gaande met grote
werkloosheid, hetgeen zijn weerslag
vindt in de gestadige ontwikkeling
en vooruitgang in de Boerenstand.
Gelukkig wordt dit omstreeks 1938 weer
wat beter, doch in 1940 breekt de 2e
wereldoorlog uit.
Geld was er wel meer dan in de voor
bije jaren, doch; schrik - onderdrukking
- beperkte bewegingsvrijheid e.d. maak
te een gezonde ontwikkeling en vooruit
gang ook in den Boerenstand onmoge
lijk.
Nederland kómt in 1945 zwaar geha
vend uit de oorlog. En na de bevrij-
dingsroes wordt met man en macht aan
de wederopbouw begonnen. Met de be-
vrijding en het Amerikaanse opbouw-
hulp programma (Marchall plan) dient
Het winkelgebeuren van de plaatselijke Boerenbond vond vele jaren plaats in deze verbouwde
boerderij aan de Schoolstraat. Op nagenoeg dezelfde plaats staat nu de nieuwbouw.
zich ook een gehele nieuwe periode aan
op het gebied van techniek en cultuur,
die ook den Boerenstand niet onberoerd
laat.
Vooral arbeidsmechanisatie maakt het
mogelijk om per arbeidskracht veel meer
te produceren. Ook in de landbouw
komt een arbeidsoverschot. Om dit op
te vangen wordt emigratie - bedrijfsuit-
breiding en specialisatie aangegrepen.
Mede hierdoor komt er voor de stands
organisatie en de coöperatie een geheel
nieuw en aangepast werkterrein.
Landbouwonderwijs - sociaal/economi-
sche en vaktechnische voorlichting
krijgt hierbij een voorname en speciale
taak.
Verder komt de E.E.G. zo langzamer
hand van de grond en biedt speciaal de
veredelingslandbouw grote mogelijkhe
den.
Heel dit gebeuren laat onze plaatselijke
coöperatie (Boerenbond) ook niet onbe
roerd.
In 1952 worden er nieuwe gebouwen
gesticht aan de Schoolstraat. En om
de 4 a 5 jaar de nodige uitbreidin
gen.
1952 is ook de start geweest tot ver
koop van de z.g. bedrijfsgoederen.
De eerste richting voor winkelver-
koop vindt in deze gebouwen
plaats.
Vanwege de genoemde ontwikkelingen
in en buiten de landbouw in de 50er en
60er jaren ontstond er een grotere vraag
bij de coöperatie naar deze gespeciali
seerde gebruiksgoederen.
Onder centrale Coöperatie de CeHaVe
gaat zich met een speciale devisie be
zighouden: op de landbouwwerktuigen
en het winkelgebeuren en brengt dit tot
verdere ontwikkeling.
Ook van buiten de landbouw komt er
een stijgende vraag naar deze gebruiks
goederen en waarom zouden wij deze
groep van de bevolking niet mee laten
profiteren van deze geboden aktiviteit.
In de loop van de 70er jaren krijgen we
de eerste weerklanken van de stormach
tige ontwikkelingen en uitbreidingen van
de laatste 20 jaren. Onderwerpen zoals;
milieu - leefbaarheid - recreatie e.d. ko
men sterker naar voren.
Bovendien geeft de arbeidstijdverkorting
en betere arbeidsvoorwaarden voor de
bevolking meer mogelijkheden in de re
creatieve sector - volkstuinen - dieren
liefhebberij enz.
Al deze factoren samen maakten het
voor de coöperatie noodzakelijk om het
winkelgebeuren aan te passen en te
verbeteren.
Winkeluitbreiding in de bestaande ge
bouwen geeft onvoldoende mogelijkhe
den en zijn te arbeidsintensief. Daarom
worden er nieuwe bouwplannen op de
rol gezet en ontwikkeld.
Na een paar jaar onderzoek-en over
leg kunnen we in 1985 starten met
de bouw van een geheel nieuwe en
aan de vraag van het publiek aange
paste winkel.
Als deze in september geopend gaat
worden, zijn wij de komende jaren
in staat om aan de vraag van het
plattelandspubliek te kunnen vol
doen.
Het is niet alleen het agrarisch publiek
dat van deze nieuwe winkelopzet kan
profiteren, maar de gehele Moergestelse
gemeenschap met omgeving.
Wij hopen dan ook, u in de komen
de openingsweek eens in ons nieu
we pand te mogen begroeten.
I
«—t
