6
^SCHOENEN
Bericht van
Wim van Oort
L||<p
t Kapperke
de kring
Dankbetuiging
-nieuws
ui
Div. HERENBOOTS
I r
I r
Bordorode DAMESPUMP
Grijze suède DAMESPUMP
Belt U gerust voor een snelle afspraak!
Tevens verzorgen wij al uw
voorkomende schoen reparaties
timmerwinkel
Ook in het nieuwe jaar gaan wij door met onze wekelijkse
trainingen. Hierdoor zijn wij in staat steeds de modernste
modellen te verzorgen. Als voorbeeld een föhnmodel uit onze
salon.
Ei
Ie
Industrieweg 13
Moergestel
Tel. 04243 - 1867
W
er
F
If
111
I
I -
Schoolstraat 2a
Moergestel
Telefoon 04243 - 3162
Wim.
r
A.A.J. Habraken
slechts
34,
r-| ■""II////////////////'"" I
ff’ s
Moergestel, januari 1982
Pater Hblmerplein 14
Het heeft ons goed gedaan dit
te mogen ervaren.
Voor de vele blijken van
medeleven, hulp en
belangstelling, die wij mochten
ondervinden tijdens de ziekte en
het overlijden van mijn vrouw,
wil ik mede namens mijn
kinderen iedereen hartelijk
dankzeggen.
In het bijzonder Eerw. Heer
Pastoor v/d Broek, Dr.
Terwindt, familie,
buurtbewoners, vrienden en
kennissen.
Wim van Oort
Rulenge - Tanzania
via B.P. 334
Kigali - Rwanda
kees heslenfeld
oirschotseweg 67a, moergestel
werkplaats: hildsven 1, moergestel
tel. 04243 - 1967 (ketelaars)
No
Del
den,
'oeg
aan
bou
lindi
Doo
de it
gels
ze zi
gels,
trail
waai
kwaï
lood
Gelu
stelle
doel;
Zo k
geste
zwee
hierv
sen.
1 I L.
in Rockport leder
49
voor al uw ramen, deuren,
kozijnen, trappen,
alle voorkomende timmerwerken
ook naar eigen ontwerp
en onderhoudswerk
vraag vrijblijvend prijsopgave
Regelmatig ontvangen we via zijn ouders een
z.g. "rondzendbrief" van Wim van Oort, die
begin 1980 voor een periode van 3 jaar vertrok
naar Tanzania.
Vrijdag 8 januari wordt iedereen die met de ge
zinsdag mee wil doen of zomaar zin heeft in
een discussie (over kernenergie) verwacht in ’t
zaaltje van de Boerenbond om 20.00 uur.
We hebben al een programma over kernenergie
maar stel dat iemand een ander idee heeft dan
kan dit vrijdag naar voren gebracht worden.
Allemaal nog een heel gelukkig 1982 en tot
vrijdag.
waren, begon het gebouw plotseling te bewe
gen. De muren stonden te schudden op hun
grondvesten en een enorm gerommel kwam
van onder de vloer. In twee minuten tijd was
de hele eetzaal nagenoeg leeg. Pas toen reali
seerde ik wat er gaande was. Een aardbeving
was onze school gepasseerd. De fundamenten
hielden alle gebouwen echter overeind. Een
complimentje aan de bouwers. Vijf minuten
later zat iedereen weer lachend aan tafel.
Maandag 2 november 1981.
Vandaag hebben we 6 ossen opgehaald in
Mhuba. Dat is voor ons het begin van ossen-
traktie. De leerlingen zijn enige maanden gele
den al met de voorbereidingen begonnen. We
hebben de ossenstal zelf met eigen kracht ge
bouwd. Morgen beginnen we te ploegen. We
gebruiken 4 ossen tegelijk. Daarvoor is de hulp
van 3 mensen nodig; één achter de ploeg en
twee als begeleiders van de ossen, aan elke zij
de één. Alleen op zeer moeilijk bewerkbare ak
kers gebruiken we alle 6 ossen tegelijk. De os
sen ploegen van 7 tot 12 uur ’s morgens en
gaan dan grazen.
Het is voor onze school een hele vooruitgang.
Donderdag 5 november 1981.
Afgelopen maandag ossen, vandaag varkens.
Ja, sinds afgelopen middag hebben we ook
varkens op Rama. Weliswaar slechts 3 stuks,
maar een begin is gemaakt. Meer konden we er
op het ogenblik niet kopen en voor meer heb
ben we ook geen voer. Zolang er mensen zijn
bij ons in de streek die nog onvoldoende te
eten hebben, vind ik het onerantwoord om op
grotere schaal varkens te houden. Onze var
kens krijgen dan ook alleen maar keukenafval
en afval van de rijstpellerij, aangevuld met gras
was, en de vloeren bezaaid lagen met lichamen,
besloot de nieuwe dokter van Rulenge samen
met enkele verplegers naar Rama te komen.
Tot 1 uur ’s nachts waren er nieuwe gevallen en
werd gezocht naar de oorzaak. De volgende
morgen was iedereen weer kip-lekker.
Tot op heden is de oorzaak niet gevonden. De
dokter houdt het op massale hysterie, maar
daar geloof ik niet zo erg in. De hele zaak zal
wel een hy(my)sterie blijven.
Dinsdag 27 oktober 1981.
Zowel ’s middags als ’s avonds eten Piers en ik
gezamenlijk met de leerlingen in de eetzaal.
Maar toen we afgelopen avond net aangezeten
De Kerstdagen naderen en een nieuw jaar staat
alweer voor de deur. Voor deze laatste dagen
van 1981 wat ’’leesvoer” vanuit Rama. Dit
maal geen ’’moeilijk” schrijven over Ujamaa
en de economische situatie alhier, maar enkele
’’dagboekaantekeningen van Wim”.
14 juli 1981:
Tegen het vallen van de avond zitten Piers en
ik buiten voor ons huis uit te puffen van een
vermoeiend eerste semester. Gisterenmorgen
zijn de meeste leerlingen naar huis gegaan. Al
leen de leerlingen van Karagwe en Bukoba
moesten wachten tot afgelopen middag, omdat
de besproken bus niet kwam opdagen. Maar
vanmiddag tegen half 1 was het dan ook voor
hen zover. Een overvolle bus kwam het school
terrein oprijden en stopte voor het hoofdge
bouw. Omdat de bus gereserveerd was moest
iedereen uitstappen. Daarna mochten alle leer
lingen (zo’n 40) instappen en een plaatsje uit
zoeken. Er waren net genoeg zitplaatsen, maar
toen moesten de overige 50 mensen, inclusief
bagage, er nog ’’ingepakt worden”. Vraag niet
hoe ze het voor elkaar gekregen hebben, maar
om half twee vertrok de bus met bijna 100 pas
sagiers aan boord. De leerlingen waren echter
maar al te blij weer naar huis te kunnen. Bijna
6 maanden hebben ze op Rama doorgebracht.
We hebben dan ook een ontzettend lang eerste
semester gehad; eind januari tot half juli. Er is
veel gebeurd het eerste semester. Teveel om op
te noemen!
Wat de landbouw betreft hebben we een grote
tegenvaller gehad. De tweede regentijd die in
maart pleegt te beginnen en ongeveer 2 3
maanden duurt, heeft voor ons vrijwel geen re
gen gebracht. Onze maïs - gezaaid in november
en december het afgelopen jaar - heeft de
droogte, wonderlijk, redelijk overleefd. We
hebben 16 volle zakken van 100 kg. geoogst.
Zondag 9 augustus 1981
Zojuist zijn we teruggekeerd van een voettocht
naar Biharamulo. Afgelopen donderdagmid
dag vertrokken Piers, Hennie de dokter van
Rulenge, Alexander een Tanzaniaanse verple
ger en ikzelf gewapend met speren, een jacht
geweer en kompas, richting Biharamulo. We
liepen al geruime tijd rond met een plan lopend
naar Biharamulo te gaan, niet via de normale
weg, een afstand van 120 km., maar
rechtstreeks door de rimboe. De mensen in Ru
lenge verklaarden ons allen voor gek. Het zou
veel te gevaarlijk zijn. Leeuwen, wilde honden,
slangen en tse tse-vliegen zouden het ons on
mogelijk maken Biharamulo heelhuids te be-
In deze brief vertelt Wim aan zijn vrienden en
kennissen over zijn belevenissen ver van huis.
Op verzoek van hem en zijn ouders halen we
de belangrijkste en interessantste gedeeltes uit
zijn brieven en publiceren die voor de gehele
Moergestelse bevolking, zodat zij op de hoogte
blijven van Wim z’n aktiviteiten.
en bananenbladeren. Voor de leerlingen is het
een geweldige attraktie. Het gedrag van onze
’’nguruwe” vinden ze ontzettend amusant.
Zaterdag 7 november 1981.
Vandaag werd onze school verrast met 4 grote
kisten vol gereedschappen. Deze waren bij el
kaar gebracht door leerlingen van de Hart van
Brabant Mavo in Tilburg. Deze hebben ver
schillende akties gevoerd om deze gereedschap
pen bij elkaar te krijgen, zoals een sponsor-
voettocht, een rommelmarkt en een poging om
het wereldrekord ’’vliegtuig-gooien” te verbe
teren.
De gereedschappen zijn voor onze school een
grote hulp voor de vele projektjes waar we mee
bezig zijn.
Bovendien zijn timmeren en techniek volgend
jaar een onderdeel van het landbouw lespro
gram. De eerste gereedschappen waren een uur
na aankomst al in gebruik. Alle leraren en leer
lingen van de Hart van Brabant Mavo: Nog
maals van harte dank!
Zaterdag 28 november 1981.
Afgelopen maandag en donderdag twee min
der prettige gebeurtenissen op Rama. We
moesten twee meisjes vanwege zwangerschap
naar huis sturen. Dit is op Tanzaniaanse Mid
delbare scholen geen uitzondering. Het komt
regelmatig voor. Op onze school waren het
echter de eerste twee gevallen. Hoewel een der
gelijk geval schande is voor de ouders, wordt
er minder moeilijk over gedaan dan soms in
Nederland het geval is. Het meisje zorgt gedu
rende een jaar voor de baby, waarna oma deze
taak overneemt en het meisje haar oorspronke
lijk leventje vervolgt, echter niet meer op
school. Zwangerschap betekent het einde van
verder middelbaar onderwijs.
29 november 1981.
Over een maand is het alweer Kerstmis en zit
het tweede jaar voor Rulenge Secondary
School er op. Ons schooljaar loopt namelijk
van januari tot december. Morgen start de re
petitie week en daarna hebben we een week
examens. Vervolgens is er nog een week veld
werk, omdat alle velden gewied moeten wor
den, tabak uitgeplant en maïs gezaaid. Voor
ons drie erg drukke weken. Daarna hebben we
echter 5 weken om weer bij te komen alvorens
de nieuwe start in januari. Een moeilijk jaar
wacht ons. We verwachten 80 nieuwe leerlin
gen, maar er zijn geen klaslokalen, geen tafels,
geen stoelen, geen bedden, geen nieuwe lera
ren, geen...
Ik kan maar beter stoppen alvorens gefrusteert
te worden. Net als dit jaar zullen we ook vol
gend jaar wel weer zien en er van maken wat er
van te maken valt.
Prettige Kerstdagen en de beste wensen voor
het nieuwe jaar, mede namens Piers.
reiken. En dat niet alleen!!! Het is voor hen
onbegrijpelijk waarom je te voet wilt gaan als
er zo nu en dan ook bussen en auto’s rijden.
Volslagen waanzinnig vonden ze het, te gaan
”bila sababu”, zonder enige reden. Maar ja,
wat doe je als je vakantie hebt? Je wilt wel eens
iets anders. Ik moet zeggen dat niemand er
spijt van gehad heeft. Het was een schitterende
tocht over bergen en heuvels, door valleien,
papyrusmoerassen en oerwoudachtige bossen.
Woensdag 12 augustus 1981.
In het drukke Kigali, de hoofdstad van Rwan
da, razen auto’s aan alle kanten voorbij. Je
moet tien keer links en rechts kijken alvorens
oversteken mogelijk is. Het is of we weer even
terug zijn in Nederland.
Vanmorgen heb ik mijn zus Marianne en Jan
van Ruiten, de uitvoerder die onze school ge
bouwd heeft, naar het vliegveld gebracht. Ze
hebben een bezoek van 3 weken aan Tanzania
gebracht. Vanavond zijn ze weer in Brussel. En
wij? Morgen gaan wij door naar Nyabisindu,
in het zuiden van Rwanda. We willen daar een
landbouwkundig onderzoekcentrum bezoe
ken, waar onderzoek gedaan wordt naar
vruchtwisseling, mengteelten en de gezamenlij
ke verbouw van bomen en gewassen. Daarna
gaan we weer terug naar Rulenge.
Maandag 17 augustus 1981.
We zijn weer terug in Rwama en de eerste
schooldag van het tweede semester zit er al
weer op. Op een 15-tal leerlingen na waren de
leerlingen weer present, en dit ondanks het ge
brekkige openbare vervoer. De andere komen
ongetwijfeld binnen enkele dagen.
Zondag 4 oktober 1981.
Rwama zou Rwama niet zijn als er niets bij
zonders zou gebeuren. Gisteren hadden we
weer wat ’’speciaal”, ’s Avonds tegen half 8,
net voor de aanvang van de maandelijkse
disco-avond, viel één van de leerlingen als een
baksteen achterover. Voor enige minuten bleef
hij buiten bewustzijn. De schoolauto werd me
teen voorgereden en het slachtoffer overge
bracht naar het ziekenhuis in Rulenge. Een
half uurtje later: een tweede leerling viel als een
plank achterover, en tien minuten later een
derde. Andere leerlingen voelden zich onwel en
gingen bij voorbaat al op de grond liggen om te
voorkomen dat ook zij achterover zouden val
len. Toen de schoolauto terugkeerde werd hij
meteen weer volgeladen. Meerdere gevallen
volgden. Tegen half 11 's avonds waren een
twintigtal leerlingen overgebracht naar het zie-
’J
7
met hielbandje
slechts
"MOERGESTEL-NIEUWS" - WOENSDAG 6 JANUARI 1982
PAGINA 6
voor maar
T
