Novib
GAST
I
1
ij
I
Mwll
it
Uit Moergestel’s verleden?
Sexualiteit in het
Christelijk leven
4
T
Hl
4 1
'*sBK81
Ook de VARA zond op 6 november een docu
mentaire uit over Matagalpa. Informatie ge
noeg dus. Mocht U toch nog vragen hebben
dan kunt U terecht bij de NOVIB, Amali-
astraat 7 in Den Haag of bij het Nicaragua ko-
mitee, Postbus 13005, Utrecht.
Nicaragua steunen kan ook. Via giro 100200
t.n.v. Gast aan Tafel, Den Haag.
Gast aan Tafel bestaat nu vijftien jaar en telt
meer dan 140.000 deelnemers. In haar beginpe
riode was Gast aan Tafel helemaal gericht op
voedselhulp, de naam zegt het al. Daarna ging
het veel meer om projekten die te maken heb
ben met landbouwproduktie, kursussen over
voedsel en hygiëne, veefokkerijen en drinkwa
tervoorzieningen.
Tegenwoordig is het doel verder uitgebreid
naar de eerste behoeften van mensen: voedsel,
kleding, huisvesting, gezondheidszorg en on
derwijs.
De projekten komen vooral ten goede van de
allerarmsten.
k
I
ook ten aanzien van de middelen zelf. Ik noem
met name de door ingreep veroorzaakte abor
tus. Dat voorkomt niet de zwangerschap, maar
onderbreekt deze. En moet daarom als een on
geoorloofde methode van geboorteregeling
worden beschouwd. Daar doet geen wetson-
derwerp iets aan af. De wet regelt slechts, dat
geen strafvervolging wordt ingesteld als aan
bepaalde voorwaarden is voldaan.
C. Echtscheiding.
Ondanks alle goede bedoelingen, waarmee
jonge mensen aan hun liefde een duurzaam ka
rakter willen geven door het huwelijk, kan het
voorkomen, dat zij gaandeweg hun huwe
lijksleven ontdekken, niet dat antwoord te zijn
voor elkaar, dat zij hadden bedoeld te zijn en
dat dit zó teleurstellend is, dat uiteen gaan hun
uiteindelijke zeer pijnlijke besluit wordt. Dat is
helemaal tegen hun oorspronkelijke bedoelin
gen in en tegen de bedoeling van het huwelijk
zelf in. En daarom een zeer ingrijpende beslis
sing, te meer, als ook kinderen de pijn moeten
ervaren, dat vader en moeder niet langer sa
men voor hen kunnen zorgen. Ik vind, dat de
ze mensen - eerder dan een hard oordeel - ons
oprecht meeleven en onze ondersteuning nodig
hebben.
Als blijkt, dat zij niet tot diepe relatie met el
kaar in staat waren, die je van een huwelijk
mag verwachten, is het soms inderdaad beter,
dat zij uit elkaar gaan.
Binnen de kerkorde kan dan een gedegen on
derzoek plaats vinden. Het resultaat daarvan
kan zijn, dat inderdaad blijkt, dat het huwelijk
eigenlijk geen waarde had of onmogelijk was.
Als iemand, door het leven gerijpt, later met
een ander wel tot een diepe huwelijksrelatie in
staat is, kan dit soms door een kerkelijke vie
ring worden bevestigd.
Het zal de grootste zorg van de kerk, van ons
samen, moeten zijn, dat het geluk van de men
sen gediend wordt.
Daar is veel begrip voor nodig, begrip voor het
sexueel anders-geaard-zijn van medemensen,
begrip voor de falende medemens, voor de
mens in ontplooiing maar ook is nodig: de
voortdurende uitdaging te streven naar het
ideaal van een diep gravende liefde: dat is zoe
ken naar goddelijk goud.
H. v.d. Broek, pastoor
Vele mensen uit onze geloofsgemeenschap
hebben vragen over de beleving van de sexuali-
teit, nu zij verbaasd hebben kennis genomen
van uitspraken vanuit Rome. Met deze vragen
moet een Christen terecht kunnen bij de ge
loofsgemeenschap. Maar menige Christen
heeft niet dat gevoel. Dat vind ik erg jammer.
Sexualiteit immers heeft zo zeer met je mens
zijn te maken, dat het te betreuren is, dat ie
mand zou denken: mijn mens-zijn vindt in de
kerk ternauwernood begrip. Juist door wat
markante uitspraken, die los van een breder
verband tot ons zijn gekomen, kan dat gevoel
gemakkelijk ontstaan.
Vanuit een diepe bezorgdheid voor het mense
lijk geluk, vanuit een even diepe overtuiging,
dat een hartelijke kerkgemeenschap kan bij
dragen tot dat geluk, wil ik graag enkele ge
dachten geven over de beleving van sexualiteit;
in de overtuiging, dat ik daarmee geen recht
kan doen aan alle vragen.
A. De gave van de sexualiteit.
In het scheppingsverhaal kunnen wij lezen,
hoe de mens verrukt is over het man-zijn en
vrouw-zijn: ’’Deze is eindelijk vlees van mijn
vlees en been van mijn gebeente”. In volko
men gelijkwaardigheid zijn man en vrouw voor
elkaar diegene, die ’’antwoord geeft”, diegene
met wie je in diep contact kunt treden.
Ik versta dat verhaal graag als een uitnodiging
om intens blij te zijn met de gave van het sexu
eel zijn: het is de mogelijkheid om - gehuwd en
ongehuwd - in hartelijk contact te komen met
de medemens; antwoord te geven om de hun
kering, die in ieder mens aanwezig is, naar
warmte, begrip en geborgenheid.
Ik denk, dat deze gave daarom als vanzelf een
opgave herbergt: om van sexualiteit DAT dan
ook te maken: een mogelijkheid tot diep con
tact en liefde. Veel mensen slagen daarin een
trouwe verbondenheid met elkaar. Van
zelfsprekend, dat de sexualiteit voor hen een
vreugde is, waarnaar zij kunnen verlangen, zo-
meer harmonische beleving.
B. Geboorteregeling.
Sexualiteit is zo’n wondere gave van Gods
schepping, dat de eenwording van man en
vrouw vruchtbaar kan worden in een kind. Het
spreekt vanzelf, dat de verantwoordelijkheid
van mensen zich richt op regeling van de ge-
boorten.
Het lijkt me ideaal, als man en vrouw zelf deze
verantwoordelijkheid helemaal in eigen hand
kunnen hebben en deze verantwoordelijkheid
niet te zeer afhankelijk is van factoren, die ei
genlijk buiten de liefdesrelatie staan, zoals fac
toren van financiële aard: als een te hoge hypo
theek meer bepaald in dezen, dan de liefde van
twee mensen.
Aan deze verantwoordelijkheid staan heden
daags middelen ter beschikking om zwanger
schap te voorkomen, indien man en vrouw dit
beter achten. Het is de opgave om deze midde
len in te ordenen in de liefdesrelatie. Man en
vrouw zullen daarover voortdurend met elkaar
van gedachten moeten wisselen en krities de
vraag blijven stellen, in hoeverre deze midde
len hun relatie écht ten dienste staan. Krities
r w
ook besloten om via publiciteit de situatie in
Nicaragua onder de aandacht van de landgeno
ten te brengen en fondsen te verzamelen voor
het Sandinistisch Front voor de Bevrijding.
Na de bevrijding in juli 1979 kwam daarvoor
in de plaats het ondersteunen van de ontwikke
lingen in het Nieuwe Nicaragua en het inzame
len van geld voor projekten, onder meer voor
de verenigingen waarin het volk van dat land
zich heeft georganiseerd.
En daarmee zijn we terug bij de acht delegatie
leden uit Matagalpa die nu naar Nederland ko
men.
Want elk lid komt uit zo’n vereniging. OlgL'
Larios Lopez bijvoorbeeld vertegenwoordigt
de wijkkomitees. In de opstand waren deze ko-
mitees aktief bij het verstoppen van wapens,
het verspreiden van informatie uit geheime
drukkerijen. Zij hadden zelfs illegale zieken
huizen en verleenden onderdak aan mensen uit
het verzet. In een aantal wijken werd op deze
manier verzet geboden tegen het leger en in
verschillende wijken durfde de Nationale Gar
de niet te patrouilleren.
Nu, nadat de machtshebbers zijn verdreven,
spelen de wijkkomitees een belangrijke rol in
de ’’waakzaamheid”. Want nog steeds zijn er
aanhangers van het oude regime en worden er
saboteurs opgespoord.
Verder zijn de komitees belast met een recht
vaardige verdeling van levensmiddelen als rijst
en bonen en betrokken bij de verbetering van
de gezondheidszorg.
Een ander voorbeeld: Ernesto Cabrera is nog
geen twintig jaar oud.
Hij komt dan ook namens de jeugdbeweging
van Nicaragua.
Al werden in de strijd veel jongeren gedood,
toch is het grootste deel van de bevolking jong,
waardoor de jeugdbeweging een belangrijke
plaats inneemt. De foto’s van tieners op de
barrikaden zijn de hele wereld overgegaan en
menigeen verbaasde zich over hun inzet.
Ook na de overwinning zijn de jongeren niet
stil blijven zitten.
Ongeveer 50.000 van hen zijn het platteland
opgegaan om in kleine groepjes de boeren te
leren lezen en schrijven, vijf maanden met hen
samen te leven en mee te helpen bij het bewer
ken van het land.
Het analfabetisme is na een half jaar dan ook
teruggelopen van 65% tot 15%.
Het zijn slechts twee voorbeelden van
vertegenwoordigers van de diverse organisa
ties. Ook de vrouwenbeweging, de boeren, de
vakbond en de organisatie van Nicaraguaanse
kinderen sturen hun vertegenwoordigers. Ver
der komt er iemand mee van het regionaal
bestuur van Matagalpa. Zij allen zullen in ons
land in kontakt gebracht worden met soortge
lijke organisaties, universiteiten, scholen, be
drijven en buurthuizen bezoeken. Soms zal dat
gebeuren in de vorm van een gesprek, soms
wordt er een manifestatie georganiseerd.
Dit jaar gaat het om solidariteit met een land
waar uit alle macht gewerkt wordt aan een
menswaardig bestaan: Nicaragua.
Omdat het om Nicaragua gaat is er nóg een or
ganisatie betrokken bij de Gast aan Tafel-aktie
van dit jaar: het Nicaragua Komitee in
Utrecht. Dit komitee ontstond uit een groepje
mensen dat bezig was boeken van Nicaragu
aanse schrijvers in het nederlands te vertalen.
De aktiviteiten werden al snel uitgebreid toen
veel mensen gingen informeren hoe zij het ver
zet tegen de diktator Somozo konden on
dersteunen. In het begin van 1978 werd dan
Minstens acht inwoners van Matagalpa, een
van de belangrijkste streken in Nicaragua, wa
ren een beetje zenuwachtig.
Sinds kort wisten zij dat in het vliegtuig dat op
27 oktober naar Nederland vertrok er voor hen
plaatsen waren gereserveerd.
De acht vormen samen de delegatie die ons
land zal bezoeken in het kader van de jaarlijkse
Gast aan Tafel-aktie van de Novib.
Bij deze aktie komt elk jaar een ander land in
de belangstelling. Dit jaar is het Nicaragua en
dat is allesbehalve toevallig, want al is het afge
lopen met de massa-moorden, de martelingen
en de korruptie, het gevecht tegen de armoede,
het analfabetisme en de slechte gezondheid is
eigenlijk pas begonnen.
De acht uit Matagalpa komen niet alleen naar
Nederland om te vertellen hoe het gegaan is in
hun land sinds Somoza ruim een jaar geleden
werd verdreven. Zij komen ook om steun te
vragen voor de wederopbouw van hun land.
Nicaragua ligt in Midden-Amerika. Het land is
vier maal zo groot als Nederland en telt twee en
een half miljoen inwoners.
Omdat het land bijzonder geschikt zou zijn
voor het aanleggen van een kanaal om de At
lantische Oceaan met de Stille Zuidzee te ver
binden en ook op andere manieren een strate
gische positie inneemt, is er vanuit het buiten
land altijd veel belangstelling geweest.
Zo werd Nicaragua lange tijd bezet door Ame
rikaanse troepen.
Toen deze waren vertrokken kon de familie-
diktatuur van de Somoza’s beginnen. De Ame
rikanen lieten een goed getraind en zwaar be
wapend leger achter dat nu door Somoza kon
worden gebruikt.
Door terreur kon de familie tientallen jaren
aan de macht blijven en zich verrijken door
korruptie.
De hulp die na de zware aardbeving van 1972
op gang komt verdwijnt in de zakken van de
familie en komt niet terecht bij het zwaar ge
troffen volk.
Dit had wel tot gevolg dat nu bevriende groe
pen zoals de middenklasse zich tegen de dikta
tor gingen keren. Het Sandinistisch Bevrij
dingsleger kreeg steeds meer aanhang.
In september 1978 worden verschillende steden
door dit leger bezet. Door zware bombarde
menten op de burgerbevolking ziet de diktator
nog kans de opstand neer te slaan.
Het is weer even rustig in het land. Maar het
blijkt stilte voor de storm. Het bevrijdingsleger
bereidt zich voor op de eindafrekening, de be
volking organiseert zich steeds beter in allerlei
verenigingen, om verzet te kunnen bieden aan
de Nationale Garde. Na vier weken van harde
strijd volgt de overwinning op 19 juli 1979.
De ’’Tweede Bevrijdingsoorlog”, het herstel
van het in puin liggende land, kan dan begin
nen.
Zonder buitenlandse hulp en akties zoals Gast
aan Tafel zou dit herstel niet mogelijk zijn.
Inderdaad, want dit eens zo vertrouwde beeld zien we al enige tijd niet meer.
Het heet ondertussen dan ook al ’n stukje nostalgie te zijn.
Enzeg nou eerlijk, dit behoort ook tot Moergestel’s verleden, reden waarom we U
dit plaatje van Photo-atelier Louis van de Meydenberg niet wilden onthouden!
De radio zal veel aandacht schenken aan de ak
tie. Sommige kranten hebben inmiddels hun
journalisten naar Nicaragua gestuurd om hier
te kunnen melden wat er in een jaar veranderd
is.
als naar andere vreugde van het leven.
Als wij de sexualiteit leren waarderen als een
positieve mogelijkheid in ons spreekt het van
zelf, dat het als een kwaad valt aan te merken,
als sexualiteit niet als zodanig wordt beleefd:
1. als mensen in dè beleving van sexualiteit
geen rekening houden met de wederkerigheid
van de sexuele vreugde;
2. als mensen geen respect op zouden brengen
voor andermans relaties;
3. als een kind zou worden verwekt, zonder dat
een veilige geborgenheid voor het kind gewaar
borgd is;
4. als mensen in hun beleving van sexualiteit
niet eerlijk zijn; m.a.w. met de lichamelijke be
leving een diepe verbondenheid suggereren, die
er van binnenuit niet is. Sexualiteit krijgt dan
een consumptief karakter en verliest veel van
haar eigenlijke betekenis.
In de uitgroei tot volwaardig mens-zijn, zo kan
ik me voorstellen, is het evenwicht in de bele
ving van sexualiteit vanzelf gegeven. Een
barmhartig woord van vergeving binnen onze
kerk zet dan telkens opnieuw op weg naar een
Veel mensen hebben gereageerd op de
toespraak tijdens de kerkdiensten van 8 en 9
november over de sexuele verantwoordelijk
heid. Daaruit is gebleken, dat een pastoraal
woord in eigen parochiekerk over dit onder
werp wel van belang was.
Om inwoners van ons dorp, die deze toespraak
niet hebben gehoord, en om allen de gelegen
heid te bieden de tekst nog eens rustig na te le
zen, wordt deze hieronder afgedrukt. Mis
schien is de tekst opnieuw een aanzet tot nade
re bezinning en gesprek.
Een woord van dank aan de redaktie van
Moergestel Nieuws, die ons allen deze dienst
wil bewijzen door plaatsing, is zeker op zijn
plaats.
I l F. III]
PAGINA 11
u
1
4 H'
«XI
"MOERGESTEL-NIEUWS" - WOENSDAG 19 NOVEMBER 1980
L
4 H I f -
i I -I
