Jan en Anna van Elderen:
15
15
18
19
!5
19
19
19
18
18
9
Terugblik op 40-jarige
huisartspraktijk
I
I
het gouden paar
aan de Oisterwijkseweg
9
9
I
J
1
I
h
I
Een mooi woord
Missiejenaris
1
I
b
i I
’Hi
‘1
WML
vervolg op pag. 3
had dan ook een duidelijke aanloopperiode
nodig. Na de overname van de praktijk van
Dr. Schrader sr. ging het allemaal wat vlotter.
Hij begon zijn visites op een fiets, stapte over
op een motor, maar vertelt niet zonder trots
dat hij twee weken na de bevrijding al een
dumpauto te pakken had, die hij zolang heeft
uitgereden tot er een nieuwe auto aan zat.
Reeds een hele poos gonst het gerucht door Moergestel: ’’Dokter van Delft houdt er mee op”.
Geruchten, en zeker geruchten die gonzen, gaan altijd over personen die op een of andere manier
aan de weg getimmerd hebben en die een opvallende plaats in de gemeenschap hebben ingeno-
men. Wat dat betreft gonsde het gerucht over het aanstaande afscheid van "van Delft” zeer te
recht. Veertig jaar lang was dokter van Delft senior in touw en op pad voor griepjes en pijntjes,
maar ook voor het grote verdriet en het langdurige lijden dat in iedere gemeenschap rondwaart.
En vooral de mensen die hem in deze laatste situaties hebben leren kennen, dragen hem diep in
hun hart.
-
ff
i
Ze sluiten de rij Gouden Bruiloften voor
het jaar 1980, Jan en Anna van Elderen,
Oisterwijkseweg 26.
Op donderdag 20 november a.s. vieren
ze op grootse wijze hun 50-jarige echt
verbintenis, maar daarover later in dit
artikel meer.
Huisartsenpraktijk was zwaar.
Ook in de huisartsenpraktijk is in de loop van
40 jaar veel veranderd en verbeterd. Veertig
jaar geleden waren er nog maar weinig tele
foons en weinig auto’s, waardoor de acute be
reikbaarheid van de arts veel moeilijker was.
Ziekten als kinkhoest, pokken en longontste
king waren veel gevaarlijker dan nu en kwa
men veel meer voor. Bevallingen werden bijna
uitsluitend door de huisarts gedaan. Er waren
jaren bij van 80 tot 100 bevallingen, en het
merkwaardige bij bevallingen is dat baby’s een
duidelijke voorkeur hebben voor de nacht.
Hij herinnert zich ook nog dat er in 1951 of
1952 een ernstige pokkenepidemie heerste en
heel Moergestel moest worden ingeënt. Dat
was een heel karwei, maar hij kreeg toen wel
assistentie van mevrouw Dijker.
Van de laatste dagen voor de bevrijding herin
nert hij zich nog een spannende gebeurtenis.
Ze lagen toen met een hele groep mensen in de
kelder van het Broothuys. De geruchten gingen
dat de bevrijders al in Spoordonk waren. Laat
in de avond komt er een man zenuwachtig bin
nen omdat zijn buurvrouw moest bevallen, er
gens op de Oirschotseweg. Dokter van Delft
vervolg op pag. 3
,1.
- l 1
S°I-IDARITEIT
o
Jan van Elderen werd geboren op 7 april 1904,
Rootven 9 was het adres (tegenwoordig Bouti
que Barbara). Hij zal 3 jaar geweest zijn
toen men verhuisde naar Tilburgseweg 4. Het
is ook op dit adres geweest dat hij de oorlog
’14-’18 meemaakte. Kort daarop, 1919, ver
huist het gezin van Elderen naar, zoals het in
de volksmond heette: ’’Den Bult”. De lagere
school volgde Jan, net zoals zijn leeftijdgeno
ten, aan de Schoolstraat. Hij kent ze nog, de
’’misters”. In die tijd zat je nog twee jaar bij
dezelfde. Meester Hertzig (le en 2e klas),
meester Mulders (klas 3 en 4) en meester Fick
(5e en 6e klas).
Hij was 12 jaar toen hij de stoute schoenen
aantrok, zowel letterlijk als figuurlijk, en ging
te voet werken in Oisterwijk bij Schoenfabriek
Roosen-de Bakker. Later, in 1920, moest Jan
weer gaan leren. Zijn baas stuurde hem naar de
Avondschool in de Kerkstraat in Oisterwijk.
Naderhand ging hij aan het zwerven (van Gils,
Een gesprek met dokter van Delft senior is vlug
gearrangeerd. Klokke acht precies - we krijgen
er een compliment voor - gaat de bel in de hal
over en laat de dokter ons binnen. Nu eens een
keer niet in de spreekkamer, maar in de rustie
ke huiskamer, waar het open haardvuur een
behaaglijke warmte uitstraalt. Het heeft er wel
iets weg van een museum. Alle stijlen van de
schilderkunst - behalve de zeer moderne - zijn
er vertegenwoordigd. En opvallend prijkt een
prachtige orchidee - eigen kweek - op een sub
tiel tafeltje.
Mevrouw van Delft schenkt ons een kopje geu
rige koffie in, en het gesprek komt vanzelf op
gang.
Als piepjong arts naar Moergestel.
Dokter van Delft is geboren en getogen in
Waalwijk, waar zijn vader tekenleraar was.
Hij volgde het gymnasium in Den Bosch en
studeerde medicijnen in Utrecht. Op 30 juni
1939 studeerde hij af en moest meteen als offi
cier van gezondheid onder dienst. De meida
gen van 1940 was hij gestationeerd in Dor
drecht. Na zijn ontslag uit een. korte krijgsge
vangenschap keek hij uit naar een artsenprak
tijk. En zo kwam hij als eerste gemeentearts in
Moergestel.
Aanvankelijk woonde hij in het Broothuys,
maar reeds in 1949 kwam zijn huidige woning
met praktijk gereed. Als buitenstaander denk
je dat zo’n eerste arts in een gemeente wel met
zijn neus in de boter zal vallen, maar dat was
heus niet waar. Er waren wel vier artsen van
buiten Moergestel die hier praktijk uitoefen
den, en op het gebied van de huisarts verande
ren de mensen niet zo gauw. Dokter van Delft
Cevabo, enz.). ”Wie ut mist betolde, daor
ging ik naor toe”, zegt Jan. Hij kwam op een
keer thuis (’t was nog voor zunne trouw) met
’n loonzakje van ’n andere baas. Hij had er
thuis niets van gezegd, maar was tóch van werk
veranderd. In 1932 komt hij terecht bij Berkel-
mans. Hij blijft er 14 jaar om tenslotte in 1946
te beginnen bij van Bommel. Daar is hij geble
ven tot aan zijn pensioen in 1969.
Jan heeft ook z’n vrije tijd altijd nuttig weten
te besteden. Zo was hij jarenlang penning
meester van de Werkliedenvereniging, sekreta-
ris van St. Willibrordus, zat bij Berkelmans in
de Ondernemingsraad, was penningmeester
van de voetbalvereniging M.V.C. en was liefst
30 jaar lang lid van de harmonie, of eigenlijk
gedeeltelijk ook fanfare, want samen met o.a.
Sjef van de Wouw maakte hij de overgang
mee. Vanwege z’n gebit is Jan noodgedwon
gen moeten stoppen met musiceren en z’n
vrouw was er wat blij mee. ”Ze kwamen nooit
naar huis”, zegt ze.
Jan heeft echter z’n sporen zéker verdiend
voor de Buurtvereniging van de Oisterwijkse
weg. Als grondlegger en ook als bestuurslid
stond hij altijd paraat, en samen met Goris
Janssen, Piet Schilders en Jo Schepens heeft
f'
1
Leerlingen moeten solidair zijn met de leer
lingen, arbeiders met de arbeiders, wij met
de armen en onderdrukten..., en ook de
agent van de Mobiele Eenheid rekent op de
solidariteit van zijn kollega, de dealer gaat
uit van de solidariteit van zijn kollega-drug-
handelaren, de docent vraagt solidariteit
aan zijn mede-docenten. Een mooi woord:
solidariteit. Een ander mooi woord: soli
dair. Maar op zich zeggen die woorden he
lemaal niets. Want ten eerste: met wie ben
je solidair? Met degenen die toch al de
macht hebben, of met degenen die de klap
pen krijgen? En ten tweede: waarom ben je
solidair? Omdat je er nooit slechter op kunt
worden, of omdat je je werkelijk bij ie
mands lot betrokken weet?
Het klinkt prachtig als je die woorden ge
bruikt: ’Ik? Natuurlijk ben ik solidair....
Natuurlijk kun je op mijn solidariteit rekenen....’ Maar ze betekenen niets, als je niet
duidelijk maakt met wie en waarom je solidair bent.
Om U te helpen: Lees de pagina over onze missionaris Theo Raaymakers en India.
De Werkgroep Missie, Ontwikkelings- en Vredeswerk.
INA 8
A
r
Jodocus.
f
Ge zét jonk, en ge mént dègge alles nog kunt,
ge vuu/t aandermans ermoej as ège;
ge denkt: tis de meense in Holland gegund,
mar daorgènts zón zut ók moete krège!
Dan gaode op stap meej un grots ideaol,
meej Gods woord as oew liefste bagage:
ge zwoegt meej gewontes, ge ploetert meej taol,
en ge denkt: waar ut toch mar un rage?
Ge komt vur un wél naor oew baokermat trug;
ge wordt er verwend en bewonderd.
Mar al dieje luux, dé vervi/t ok wir vlug:
ge wilt weg, want ge vuu/t oe bedonderd.
Ge leerde de kènder un Indias Hed;
ge prikte en schreeft over missie.
Onzen Bart zeej: tis nét of ge Jezus ziet!
Die meej die veul haor, kèk, dè is ie!
Ge gaot meej de kaauw naor de wèrmte toe,
mar ge brocht hullie wèrmte hier hinne.
Vur jou geldt Gods woord as un heilige koe:
Verlies veul, om de wereld te winne!
Voor Pater Raaijmakers, bij zijn
2e vertrek naar de missie van India.
WOENSDAG 12 NOVEMBER 1980
5e Jaargang - Nr. 166
Wordt wekelijks gratis huis-aan-huis
bezorgd in geheel Moergestel.
Uitgave en redaktie:
Buro '76 - Oisterwijkseweg 43,
5066 XC Moergestel Tel. 04243 2268
Inleveren kopij en advertenties:
tot uiterlijk 's zondagsavonds vóór 't
verschijnen van dit blad,
op bovenstaand adres.
1.!
t
r
v
t1-
T».-
moeraestet
-
i nl
1
1 i o
1
V ■-