Met open oog
door
de natuur
s
es
1
Wén ter 1979
L*!
Ingezonden
Natuur dia-serie
iSjtj*** lil
bloesem
hulstvlieg
G. Kuypers.
Jodocus.
Een natuurliefhebber
(Naam en adres bij de
redaktie bekend).
1. Hulst: Ilex aquifolium
Van de driehonderd soorten hulst die op
de wereld bekend zijn, komt er in Neder
land, behalve allerlei gekweekte variëtei
ten, maar één soort in het wild voor. De
latijnse naam aquifolium wil zeggen:
Naaldblad (acus naald; folium blad).
De bladeren zijn leerachtig en ze zijn voor
zien van een waslaagje: daardoor kunnen
ze nagenoeg niet bevriezen. De onderste
bladeren hebben aan de bladrand scherpe
stekels, maar meer naar boven toe ontbre
ken ze.
De hulst is twee-huizig. Dit wil zeggen dat
Tis krek zoget bekèkt: de jong han plezier,
mar ons vrouw waar bekaant niet te pruime:
ze sjauwde en gromde van gunter naor hier,
waant ze kos hit den daag biève ruime.
De veugeitjes han ut nie breed meej de snuw,
ze begosse van ermoej te kwène;
ik von op de stoep unnen haifdooje spruw
die zun voejer nie ha kunne vène.
We higget gesnuwd en wè waaret toch glad!
Wé hén we toch wir kunne schotse!
Ons buurvrouw die vie! vur de deur op dur gat,
en de kènder mar laache, ge zot ze!
noeg niet. Wel is in onze streken bekend
het wit-groenachtige hout voor het maken
van meubels, schaakstukken, duimstok
ken en draaiwerk.
En uiteraard als kerstversiering, wat we
dezer dagen weer hebben kunnen mee
maken.
g
>t
I-
d
i-
n
it
i-
ir
ir
it
n
er mannelijke struiken zijn met alleen
meeldraadbloemen, en vrouwelijke, die de
bessen voortbrengen, de bekende rode
hulstbessen.
Een bekend insect, de hulstvlieg, veroor
zaakt enerzijds schade aan de hulstboom
door het veroorzaken van mijngangen in
het blad, het zogenaamde mineren, maar
anderzijds brengt het ook veel nut.
Nu de winter al een paar weken zijn in
trede heeft gedaan, kunnen wij getuige
zijn van schrille tegenstellingen. Men ziet,
en hoort van groepen mensen, die vooral
de vogels en dieren die in 't wild leven,
helpen naar het zoeken van voedsel.
Op radio en t.v. wordt er op gewezen,
vooral iets voor de natuur te doen; en dan
moet je er getuige van zijn, dat bepaalde
mensen, "jagers" genaamd, gaan schie
ten op konijnen en duiven, beesten die het
toch nu vooral moeilijk hebben.
Moeten wij mensen, en natuurliefhebbers,
dan gaan voeren e.d. voor het welzijn van
wild, om deze moeilijke tijd door te ko
men, of moeten wij dit gaan doen voor het
"welzijn" van die groep mensen die het
hele jaar door bijna al de schrik van de na
tuur zijn. Ik vind het een misselijke verto
ning, in een tijd, met zoveel ijs, sneeuw en
kou.
Onder dit motto willen wij regelmatig aan
dacht besteden aan de natuur om ons
heen, in onze eigen omgeving. Er is dicht
bij huis zoveel te zien en te bewonderen,
dat we aan de details van dit natuur
schoon bijna achteloos dreigen voorbij te
gaan. Of om het met een variant op een
oud gezegde te zeggen: We zien van de
bossen de boom niet meer.
Een van onze dorpsgenoten, de heer G.
Kuypers, die zijn sporen op dit terrein ver
diend heeft, zal ons aan de hand van een
aantal korte, interessante artikeltjes het
bloeiende leven van plant en dier, en iets
over hun gebruik en toepassing in het ver
leden, laten zien. Hij zal dat doen op zijn
eigen kundige, maar vooral boeiende
wijze. Hij begint met een boom op te
zetten over.bomen en struiken.
Reakties, opmerkingen en aanvullingen
worden door de schrijver altijd bijzonder
gewaardeerd.
Het I.V.N. afd. Oisterwijk en omstreken
heeft voor U dhr. J. Matheussen uit Oir-
schot uitgenodigd op dinsdagavond 23 ja
nuari a.s. om 8 uur een dia-avond te ver
zorgen in de zaal van "Het Oude Nest" te
Oisterwijk.
Op deze avond staat het vlinderleven en
de vlinders zelf centraal.
U zult verwonderd zijn over alle pracht in
kleur en tekening en de variaties.
Ook de tekst in deze serie is zeer interes
sant. Na de pauze volgt een kleine serie
waarin uiteraard ook de natuur en het na
tuurlijk gebeuren de aandacht vragen.
Laat U bij eventuele ongunstige weersom
standigheden niet weerhouden deze
avond mee te maken. Iedereen is van
harte welkom en zoals gebruikelijk is ook
de toegang gratis.
OPRUIMING!
Industrieweg 13 - Moergestel
Telefoon 04243 - 1867
Bij het uitkomen van de vlieg uit het pop-
stadium, dat samenvalt met de bloei van
de hulst, zorgen zij tijdens het opnemen
van nectar en honing voor de bevruch
ting.
De hulststruik of boom kan als hij solitair
(alleen) staat ongeveer 15 m hoog wor
den.
Gebruik: In Zuid-Amerika, vooral in Para
guay, maakt men van bepaalde hulstsoor-
ten groene thee of Paraguay-thee ge
noemd. De bladeren worden eerst op een
bepaalde manier geroosterd en daarna
gebroken of gemalen.
De maté-hulststruik wordt in Zuid-Ameri-
ka vrij algemeen verbouwd.
De produktie is ongeveer 250 000 ton. In
amconi» <**/><--o Md
1
