De Havilland DH.82 Tiger Moth
■Br*'
ID
Elementaire Vlieger
Opleiding
Vele Hoogtepunten
t
'**h**r.
In de tweede aflevering van deze rubriek, die elke vier weken zal verschijnen, laten we u graag
weer kennis maken met een van de vele bijzondere vliegtuigtypen uit de collectie van de
Koninklijke Luchtmacht Historische Vlucht (KLuHV), die op Gilze-Rijen zijn gestationeerd.
-
PAGINA 17
(EEKBLAD GILZE EN RIJEN - WOENSDAG 21 JULI 2021
lA’d
Koninklijke
Max. snelheid:
Veel meer over de Stichting Koninklijke Luchtmacht Historische Vlucht vindt u op de website www.kluhv.nl. Daarop ook een link naar details over het lidmaatschap van het Flying Partner programma. Als Flying Partner ondersteunt u
niet alleen de Stichting, maar heeft u ook regelmatig de gelegenheid de activiteiten van dichtbij mee te maken en zelfs ook om tegen een aantrekkelijk tarief mee te vliegen met een van de toestellen.
DOOR BEN ULLINGS
FOTO’S: BEN ULLINGS/
AVIATIONPHOTOS.NL -
TENZU ANDERS VERMELD
Uit November 2005 dateert deze opname, gemaakt tijdens
groot onderhoud van de PH-TYG. Daarbij werden veel houten
delen, waaronder ook de bovenkant van de romp, met groot
vakmanschap helemaal vernieuwd. (Archief KLuHV).
vloog op 26 oktober 1931. Uitein
delijk werden 8.811 exemplaren
gebouwd. In licentie werd het
type geproduceerd in Canada,
Noorwegen, Zweden Portugal,
Australië en Nieuw-Zeeland.
Nu nog steeds vliegen er vele
exemplaren van het gracieu
ze toestel over de hele wereld
rond. Al in 1933 werden de eer
ste Tiger Moths opgenomen in
het Nederlandse register.
In 1946 kreeg de KLu via de zo
genaamde ’’Target One” - over
eenkomst met de Engelsen, de
beschikking over 56 ex-Royal Air
Force exemplaren van de Tiger
Moth Mk.ll versie. De KLu heeft
deze vliegtuigen tot 1951 gebruikt
bij de Elementaire Vlieger Op
leiding (EVO) op de vliegbasis
Woensdrecht.Je kan veilig stellen
dat met behulp van deze toestel
len belangrijke fundamenten zijn
gelegd voor de hedendaags KLu.
Nadat de DH.82s door de Fokker
S.11 werden vervangen bleven
er tot 1961 een aantal in gebruik
bij dé zogenaamde basisvluch-
ten. Inzetbaar voor allerlei zaken
(lees: boodschappen), maar ook
voor het slepen van zweefvliegtui
gen. Voor hetzelfde doel hebben
er tot eind 1962 in Nederlands
Nieuw-Guinea ook twee ‘Tigers’
gevlogen. Tijdens de Tweede
Wereldoorlog was het type in
die regio ook al in gebruik bij de
Marine Luchtvaart Dienst (MLD)
te Soerabaja. In 1959 nam de MLD
een viertal exemplaren over van
de Luchtmacht, die toen als sle
per werden gebruikt voor de op
de bases Valkenburg en De Kooy
aanwezige zweefvliegclubs.
De Nationale Luchtvaart School
(NLS) heeft lange tijd voor de
KLu de Selectie Vlieger Opleiding
(SVO) gedaan. Daartoe werden
toestellen van de Luchtmacht
opereren. Dat was lange tijd niet het geval. In 1989 vloog
de PH-TYG nog rond in de RAF kleuren waarmee door de
Luchtmacht aanvankelijk werd gevlogen. Later kregen
de ‘Tigers' een beter zichtbare gele beschildering.
voegd. Op de Gilze-Tiger is de
Luchtmacht-registratie A-57 aan
gebracht. Als was het een nieuw
exemplaar!
geleend, civiel geregistreerd en
na afloop van het contract weer
aan de KLu geretourneerd.
fels waren ontstaan over de
kwaliteit van een type aanhech-
Luchtvaarticoon Martin Schröder achterin de PH-TYG op 6 juli
2013. De Tiger Moth wordt vanuit de achterste stoel bestuurd.
Het ‘snoetje’ voor zijn gezicht dient om radiocommunicatie, bij
alle wind die in het open toestel voorbij komt, mogelijk te maken.
de staart een nest te bouwen.
Ook zij voelden zich, net als vele
anderen, helemaal thuis in de
immer beminnelijke tweedekker!
Max. gewicht:
Vliegbereik:
Plafond:
Bemanning:
In dienst KLu:
In dienst KLuHV:
In 1920 werd de Havilland Air
craft Co. Ltd. opgericht. Als je
alle vliegtuigtypen van deze
bouwer wilt beschrijven heb je
een dik boek nodig.
Eén van de meest legendari-
sche werd het Tiger Moth oplei-
dingsvliegtuig, dat voor het eerst
In de loop der tijd maakte de
PH-TYG vele gedenkwaardige
vluchten, waaronder meerdere
met hoogwaardigheidsbekle
ders binnen de Koninklijke Lucht
macht. Heel bijzonder was die op
15 augustus 2009, toen hij werd
gevlogen door oud marine-vlie-
ger Ton Hendriks op de kop af
63(1) jaar, nadat hij met het type
zijn allereerste opleidingsvlucht
maakte. En op 6 juli 2013 maakte
Martin Schröder er zijn allerlaatste
vlucht als vlieger mee. Het slot
stuk van een lange vliegercarrière.
Uiteraard zijn er over de PH-TYG
inmiddels meerdere anekdotes.
Zo stond de kist rond de eeuw
wisseling enige tijd aan de grond,
omdat er in de vliegwereld twij-
835 kg
485 km
4150 mtr
2
56 toestellen
1
“De oude dame” wordt het vliegtuig in deze aflevering regel
matig liefkozend genoemd. Een tweedekker uit 1939, die alles
uitstraalt watje van een klassiek vliegtuig kan verwachten.
De opstap voor de eerste naoorlogse vliegergeneratie van de
Koninklijke Luchtmacht. Een onmisbaar onderdeel van de
Historische Vlucht!
De PH-TYG op een oktoberavond in 2017 door deelnemer Ellg Elbertsen in
strakke formatie gevlogen vlak naast defoto-Cessna. Dankzij de gebruikte
groothoek een bijzondere wijde blik over de Biesbosch als achtergrond.
Een blik in de achterste cockpit van de
Tiger Moth (Foto: Johan Lemmers)
De Tiger Moth op de grasbaan op Gilze-Rijen. De slede
onder de staart rust op het speciaal geconstrueerde
‘transportbakje’ waarmee het toestel kan worden verplaatst.
De prachtige lijnen van de tweedekker extra geaccentueerd
met een ondergaande zon als achtergrond.
Zo zag de KLuHV Tiger Moth er uit kort na aankomst
bij de SVGR (Foto: Klaas van der Ham).
PH-TYG
De Tiger Moth van de KLuHV
kwam in 1939 in dienst van de Brit
se Royal Air Force en werd in 1953
civiel geregistreerd. In 1976 kwam
het bij de toenmalige Stichting
Vliegsport Gilze-Rijen terecht. In
1986 kreeg het de Nederlandse
registratie PH-TYG.
Het is het enige toestel in de vloot
waarmee alleen vanaf gras kan
(en moet) worden geopereerd. In
plaats van remmen en een staart -
wiel is een metalen slede aange
bracht, die over gras duidelijk be
ter glijdt dan over het beton van
de verharde banen van Gilze-Rij
en. Om het toestel te verplaatsen
is er een soort van ‘kommetje’ op
wielen gemaakt, waarin die slede tingsbout. Dat was lang genoeg
precies past. voor enkele koolmeesjes om in
De A-56 was de laatste KLu Ti
ger Moth, die indertijd aan de
operationele vloot werd toege- i Technische gegevens Tiger Moth
Motor:Gipsy Major I
Motorvermogen:130 pk
Spanwijdte:8,95 mtr
j Lengte:7,32 mtr
i Hoogte:2,67 mtr
175 km/u
MACHT HISTORISCHE VLUCH
L UCHTM A c h
Gelukkig is het nu toegestaan om met civiele vliegtuigen
