rijheid is een werkwoord
Gedicht Vrijheid
in. bigzwUrfi-
kJ
)P
ir in
Fijnel
ien
Vrijheid,
de oude man
verstopte joden op zijn zolder,
drukte illegale kranten
en hielp Engelse piloten,
hij loog voor het leven,
hij loog voor de vrijheid,
de vrouw
in de kelder
liet wanneer de vliegtuigen overvlogen
bange mannen, vrouwen en kinderen
schuilen voorde bommen.
zij stond voor het leven,
zij stond voor de vrijheid.
dejongen
net achttien
opgeroepen
om te vechten aan het front
nam afscheid van zijn moeder
en zou haar nooit meer zien,
hij vocht voor zijn leven.
hij vocht voor de vrijheid,
deze helden.
gewone mensen zoals jij en ik.
kozen ervoor te vechten
voor de vrijheid.
ais een van deze helden
hier niet voor had gekozen,
was mijn opa dan geboren?
had ik dan geleefd?
Afsluiting
Babette Mangelaars
PAGINA 5
(EEKBLAD GILZE EN RIJEN - WOENSDAG 12 MEI 2021
Babette Mangelaars las het gedicht 'Vrijheid’voor.
De kransen foto Cor de Kok
belang zijn.
Het heden
dertussen gewoon doorgespeeld.
Ton de Bruyn blies voor de 52e keer het Taptoesignaal
■b
mei. Dodenherdenking. In stilte naar de begraafplaats. Ook
aar is het stil. De kransen zijn gelegd, de woorden gesproken,
let is aan mij om het signaal Taptoe te spelen en daarna wordt
et weer stil. De namen zijn genoemd en de beelden zijn vast-
elegd. 2 dagen te zien op Hallo GilzeRijen!
lOORrTON DE BRUYN
FOTO’S: COR DE KOK
Burgemeester Alssema: ’Mijn wens is dat we in Gilze en Rijen samen
blijven werken aan de vrijheid. Want vrijheid is een werkwoord.
Het gevaar
De scenes die ik net beschreef laten
het grootste gevaar van een totali
tair systeem zien: niet meer begaan
kaar aan te gaan, op basis van ver
schillende meningen. Waar dat niet
aanwezig is, zet het de deur open
voor uitsluiting en voor onverschil
ligheid tegenover de ander.
betrokkenheid, en betrokkenheid
is een randvoorwaarde voor een
democratie. In de Tweede Kamer,
vrijheid zwaar.
Maar elke vergelijking met de oor-
Vrijheid
Vrijheid zit diep verankerd in onze
identiteit. .De vrijheid om te doen
Gedenken bij de gevallenen
in Indië en Nieuw Guinea
foto Cor de Kok
Dit gedicht Van Eva Pronk (15) werd voorgelezen door
Babette Mangelaars van groep 8 basisschool De Bolster Gilze
ster
Tenslotte wordt het taptoesignaal gespeeld en zien we op beeld
de namen passeren van de mensen die overleden zijn in deze
oorlogsjaren. Indrukwekkend!
De burgemeester verhaalt
Voorafgaand aan de herdenking
lejgft burgemeester Derk Alssema
ie 4 kernen bezocht en zijn verhaal
gedaan op plaatsen waar het goed
Ws ging tijdens de oorlogsjaren.
Nssema: ‘Stelt u zich het volgende
eensvoor. Het is een warme zomer
de dag en voor het gemeentehuis,
pp het Raadhuisplein in Rijen, staat
Pen grote groep mensen te wach
ten. In de volle zon. Allemaal hun
[offers mee en meerdere lagen
kleding aan over elkaar heen, om
foveel mogelijk mee te nemen,
[e wachten op de bus. De bus
prangt de groep mensen naar een
poncentratiekamp, daar worden
pe mensen te werk gesteld of ver
hoord. Op het sportpark wordt
Ondertussen vrolijk gevoetbald, het
|ejuich is duidelijk te horen op het
raadhuisplein, jongens en meiden
het hun vaders en moeders fietsen
langs maar kijken niet op of om en
onderbreken hun gesprekken over
Persoonlijk en betrokken
Dichtbij
Ons uitvaartcentrum: Afscheidshuis 't Stoom
Josten-van Arendonk
uitvaartzorg
De vlag halfstok foto Cor de Kok
Cees Aarts namens
Vereniging Indië en Nieuw-Guinea
len. De veiligheid en stabiliteit van Militairen Gilze-Rijen
ons land was toen ver te zoeken en joséJacobs een krans vanuit
van rechtspraak door een rechter St. Petrus Banden Gilze
was niet langer sprake. Nu nemen
we maatregelen om elkaar te on
dersteunen en is de gang naar de
rechter vrij om maatregelen aan te
vechten.
Nu houden we ook tijdens de co
ronacrisis verkiezingen. Toen werd
de democratie buitenspel gezet.
Ook in Gilze en Rijen vonden geen
vrije verkiezingen meer plaats. Het
werd een gesloten nazi- bolwerk,
gericht op het vernederen, isole
ren, vervolgen en vermoorden van
elke groep die niet paste binnen de
nazi-ideologie.
de wedstrijden nauwelijks.
Op 20 juni 1943 werd een zeer in
dringende foto gemaakt van zo’n
soort situatie. Op die dag meld
den vele honderden Joden zich op
het Olympiaplein in Amsterdam.
Ze hadden zo veel mogelijk bezit
tingen meegenomen en zo veel
mogelijk kleren aangetrokken op wordt met respect gezocht
die warme zomerdag. Bezorgde compromissen die in het algemeen
gezichten, een onbekende en on
heilspellende toekomst tegemoet.
Op deze mooie zonnige dag werd
op het naastgelegen sportveld on- We leven we in de grootste crisis
sinds de Tweede Wereldoorlog - Ook na 76 jaar is vrijheid niet van-
De wachtende Joden konden de hoor je regeringsleiders met enige zelfsprekend.
mensen zien en horen, hoe zij regelmaat zeggen. Zij benadrukken Mijn wens is dat we in Gilze en Rijen
speelden en sportten. Het waren met deze woordkeuze de uitzon- - op het voetbalveld, in de klas, de
politiek, op straat, overal - samen
blijven werken aan die vrijheid,
wijde crisis die doordringt tot in Want vrijheid is een werkwoord,
elk detail van ons dagelijks leven
en onze bewegingsvrijheid be- De kranslegging
perkt. Voor een land waar vrijheid Op 4 mei werden in alle vroegte de
zo hoog in het vaandel staat als in
zijn met de ander, omdat je dit niet Nederland weegt de inperking van
meer kan of niet meer wil. In die
wereld is er geen ruimte meer om
kransen bij het gedenkteken gelegd
Burgemeester Derk Alssema en
Sofie van Dongenleerling groep 8
basisschool De Wildschut deden dit
in het openbaar het gesprek met el- log gaat mank. Want in de oorlog namens de gemeente Gilze en Rijen
was er geen ruimte voor discussie Commodore R. Adang en
en werd onze vrijheid ons afgeno- stafadjudant E. Blom namens het
men door de bezetter. Nu wordt er Defensie Helikopter Commando
in Den Haag bijna wekelijks gede
batteerd over de coronamaatrege-
en te zeggen watje wilt is in Neder
land een groot goed, maar nooit
vanzelfsprekend. Het betekent
meer dan niet onderdrukt worden.
Vrijheid is een werkwoord.
Het vraagt van ons om verhalen
levend te houden en door te ver
tellen. Zoals het verhaal van Gilze
waar de Duitsers alle kostbare ge
bouwen vernietigden, waaronder
het Nieuwe Raadhuis, het hart van
de lokale democratie. Het verhaal
over de Duitse bommenwerper
die succesvol geraakt werd door
Engels geschut en neerstortte na
bij Molenschot. Het verhaal van
het trieste misverstand waarbij niet
het vliegveld maar Hutten werd ge
bombardeerd en 23 mensen het le
ven kostte. Of het bombardement
waarbij de lederfabriek in Rijen uit
brandde. Stuk voor stuk verhalen
waaruit blijkt hoe groot de impact
was van het gebrek aan vrijheid,
hoe groot de impact is van oorlog.
We herdenken daarom vandaag
ook allen -burgers en militairen- die
Tegenover onverschilligheid staat in het koninkrijk der Nederlanden
of waar ook ter wereld, zijn om
gekomen sinds het einde van de
Tweede Wereldoorlog, in oorlogssi-
in de gemeenteraad hierin Gilze tuaties en bij vredesoperaties. Vre-
en Rijen, zijn zoveel mogelijk stem- desoperaties waarbij ook inbreng
men vertegenwoordigd. Heet veel is of is geweest vanaf vliegbasis
verschillende geluiden, maar er Gilze-Rijen.
naar Voor de tweede keer maken we 4
en 5 mei thuis mee. Maar ondanks
dat staan we samen stil bij beide
dagen. We staan stil bij de vele
slachtoffers en hun nabestaanden.
En we vieren morgen de bevrijding.
met deze woordkeuze de uitzon
geen NSB’ers die daar speelden, derlijke impact van de pandemie.
Het waren gewone Nederlanders. Het gaat iedereen aan. Een wereld-
Groep 8 basisschool De Bolster a
Gilze -k