iamanten bruidspaar Wil en Albert Grunwald - van der Mark
V.G
I
Vliegbasis middelpunt van Bevrijdingsdag
WEEKBLAD
r
Extra geld
verdienen?
Word bezorger
bij Spottal
I
e
sp@tta
Alvast bedankt voor uw medewerking
en fijne Pinksterdagen!
Op 2e pinksterdag is de Uitgeverij
gesloten. Om toch mooie kranten te
kunnen maken is de deadline voor
aanlevering van advertenties
redactie vervroegd naar
vrijdag 21 mei 10:00 uur.
Lees verder op pagina 9
IwE ZIJN SAMEN EEN ONTZETTEND GOED TEAM”
De beste prijs
voor uw oude metalen!
AMBASSADEURS VAN DE VRIJHEID IN GILZE RIJEN
1
ina;
VAN GRONINGEN B.V.
Zie pagina 2
DOOR BRIGITTE LAURIJSEN
Joodse echtgenoot was.
Wil en Albert zijn al zestig jaar 'heel gelukkig’! (deze foto: Brigitte)
Lees meer informatie en meld je aan op foldersbezorgen.com
4
-■4
www.vangroningenbv.nl
Vanaf
)0OR BRIGITTE LAURIJSEN
Noor de kok
KOOS TUITJER
ONTVANGT
GOUDEN SPELD
Zanger Tino Martin was
een van de Ambassadeurs
van de Vrijheid.
Deze helikopter zette koers naar Den Haag waar
het bevrijdingsvuur werd aangestoken.
BABETTE MANGELAARS
LEEST GEDICHT TIJDENS
SOBERE HERDENKING
vervolgt: „Tino Martin had weinig
tijd en was snel weer weg. Davina
Michelle nam veel tijd om vragen te
beantwoorden en de fotografen de
te schieten. Het was koud en er was
veel wind, maar dat deerde haar
k DEGILSECAST
OOKTOE AAN
EEN INJECTIE
Grunwald was niet alleen Joods,
maar richtte ook een verzets
groep met de naam Gruno op. Al
berts moeder had weliswaar een
✓Eigen
tempo
Ondanks alle ontberingen over
leefde het gezin Grunwald de oor-
pas in 1947 terug. Al die tijd had hij
niets van zich laten horen.
thuis kwam.
Verslapen!
Cor vervolgt: „Om 10.30 uur was
Ben jij 13 jaar of ouder? Wil je extra
geld verdienen? En vind je het fijn om
je eigen tempo te bepalen? Word dan
bezprger bij Spotta! Je bezorgt dan dit
weekblad en eventueel folders. Alles
wordt bij jou thuis afgeleverd. Je hoeft
er niet voor thuis te blijven. Je bepaalt
je eigen tijd en tempo. Zo heb je nog
voldoende tijd over voor sport,
huiswerk en andere hobby’s.
Albert en Wil wonen sinds 2008
met veel plezier in de straat Schol-
verbos in Rijen. Hun geboorte
plaats is Amsterdam. Wil kwam
op 25 september 1938 ter wereld
en Albert op 18 oktober 1936. Een
gemakketijke jeugd hadden ze
niet. Dat had deels te maken met
de oorlog, waarover ze tijdens
het interview uitgebreid vertel
len, maar deels ook met andere
gebeurtenissen. Hun gelukkige
huwelijksleven is een wereld van
verschil met de tijd voordat ze el
kaar leerden kennen.
Oorlogskinderen
Oorlogskinderen. Dat zijn Wil en
I 'rijheid is niet vanzelfsprekend.
I tie uitspraak deed Davina Michel-
I kop Bevrijdingsdag. Ze liet weten
IBet een enorme eer te vinden om
I Bmbassadeur van de Vrijheid te
'Bogen zijn. Dat gold ook voor
Bet feit dat ze als enige van de
Brie vocalisten op vliegbasis Gil-
Be-Rijen in een helikopter mocht
■tappen om koers te zetten naar
Ben Haag. Daar werd in haar aan-
Bezigheid en op haar sein door
Bemissionair minister-president
Bark Rutte het bevrijdingsvuur
Bangestoken. Gevolgd door het -
Berste muzikale geluid van de
Bag. Dat was ‘Nobody is Perfect’,
Ben lied dat Davina Michelle spe-
Biaal voor Bevrijdingsdag had ge-
Bhreven.
bant en fotografen en redacteuren
van dagbladen en weekbladen. Het
wachten was nu op de ambassa
deurs voor het fotomoment. Ik zag
er maar twee komen en vroeg waar
de derde ambassadeur was. Ik was gelegenheid te geven hun plaatjes
H heel verbaasd te horen dat Jonna
Fraser zich verslapen had en dus
niet naar het persmoment kwam. niet”. Na afloop stapte Davina dus
Dit kan en mag natuurlijk nooit ge- in de helikopter, op weg naar Den
beuren op zo’n belangrijke dag als Haag. Om later op de dag weer te-
Bevrijdingsdag”. rug te keren naar de vliegbasis.
Noodlot
Begin 1946 sloeg het noodlot toe.
De vader van Albert, een stoere
verzetsman die al heel veel had
doorstaan, kwam door een ver-
overleefde Albert de oorlog bijna keersongeluk om het leven. Albert
niet, maar gelukkig was er binnen vertelt dat zijn moeder huilend
de verzetsgroep een arts die hem
I® kon behandelen. Zonder verdo
ving helaas. Alberts moeder werd
diverse malen opgepakt, maar
Albert zonder twijfel. Ze dragen weigerde te vertellen waar haar
een behoorlijke bagage aan her
inneringen met zich mee. „Zijn
hele familie is vergast”, zo vertelt Oorlog overleefd
echtgenote Wil over haar man. Al
berts opa en oma zijn in 1943 ge
deporteerd en vergast in Sobibor, log. Vader, moeder, Albert en zijn
Dat moeder en vader Grunwald - twee jaar oudere broer Dick had-
de ouders van Albert - de oorlog
wel hebben overleefd mag een
den er weliswaar zowel zichtbare
als onzichtbare littekens aan over
wonder worden genoemd. Vader gehouden, maar ze maakten de
bevrijding mee. Dat gold niet voor
maar liefst 90 procent van de fa
milie Grunwald. De familie van Wil
van der Mark, zoals de nu diaman-
christelijke opvoeding, maar wei- ten echtgenote van Albert destijds
gerde een anti-Joodsverklaring te heette, overleefde de oorlog ook,
tekenen. Met het dragen van een
Jodenster tot gevolg.
maar had het ook zwaar. De vader
van Wil en haar twee broers was
bepaald geen lieverdje. Hij werd in
Vogelvrij 1943 opgeroepen om in de oorlog
Albert vertelt dat Joden hun Jo- in Duitsland te werken en keerde
denster zelf moesten kopen en
omschrijft het dragen ervan als
volgt: „Een vogelvrijverklaring tot
verbod op onderwijs, vele win
kels, artsen en meer”. Behalve dat
hij niet meer naar school mocht,
namen zijn vriendjes afstand van
hem. Door het verbod op artsen
Albert Grunwald en Wil Grunwald - van der Mark waren op
maandag 10 mei 2021 zestig jaar getrouwd. Diamant is de be
naming voor zo’n mijlpaal. In een gesprek met de redactie van
Weekblad Gilze Rijen keken ze uitgebreid terug. Niet alleen op
hun huwelijksjaren, maar ook op de jaren ervoor. In een week
waarin Dodenherdenking en Bevrijdingsdag plaats vonden, kon
den de oorlogservaringen van Albert en Wil niet onbesproken
blijven. De vele gelukkige huwelijksjaren kwamen uiteraard ook
ter sprake. „Heel gelukkig”, zo omschrijven ze zichzelf.
Tino Martin en Davina Michelle basis Gilze-Rijen het muzikale mid
delpunt van drie bevrijdingscon
certen. Als eerste trad Tino Martin
op. Hij bracht onder meer ‘Zij Weet
Het’ ten gehore. Als tweede mocht
Davina Michelle zich laten horen.
Behalve ‘Nobody is Perfect’ zong
ze ook ’17 miljoen mensen’. Rap
per Jonna Fraser mocht als laatste
optreden. Alle drie de concerten
waren via een livestream te beluis
teren. Zonder publiek, maar het en
thousiasme van de ambassadeurs
was er niet minder om. En, zoals
Davina het verwoordde: „Vrijheid
gaat veel verder dan een lockdown.
We zijn in Nederland nog ongelofe
lijk vrij. Helemaal als je het vergelijkt
met andere landen”.
Tino en Davina Concerten
Vliegbasis het persmoment en iedereen stond Jonna Fraser was er dus niet, maar ’s Middags was de hangar van vlieg
je dit jaar de Ambassadeurs klaar. Er was veel pers aanwezig,
tan de Vrijheid waren, was al
pnige tijd bekend. Dat vliegbasis
pilze-Rijen de locatie was waar
Pe drie vocalisten op zouden
reden, was echter tot het laat-
|te moment geheim gehouden.
Pe diverse uitgenodigde media
Karen wel op de hoogte en had-
Pen zich van tevoren aangemeld.
Pnder hen was fotograaf Cor de
Fok. Hij vertelt in dit artikel over
fijn ervaringen: „Om 10.00 uur
hrzamelde de pers zich bij de in
lang aan de Bredaseweg. Nadat
Iedereen van de pers aanwezig
ras, vertrokken we allemaal per
Mo achter elkaar naar de han-
|ar”.
1
Ambassadeur van de Vrijheid. Het is een hele eer wanneer je dat
lp Bevrijdingsdag mag zijn. Zangeres Davina Michelle en zanger
ino Martin arriveerden op 5 mei dan ook op het afgesproken
tijdstip op vliegbasis Gilze-Rijen. Rapper jonna Fraser, de derde
Ambassadeur, was echter in geen velden of wegen te bekennen.
lij had zich verslapen! Davina en Tino stonden woensdagoch-
end de in groten getale aanwezige pers te woord. Fotograaf Cor
le Kok maakte voor Weekblad Gilze Rijen diverse mooie ‘pla-
jes’. ’s Middags verzorgden Davina, Tino en ook Jonna vanaf de
iiegbasis een livestream-concert.
GILZE&RIJEN
PATRICIA MALLENS:
DE LENTE
IS FOTOGENIEK!
waren wel op tijd aanwezig om de
waaronder de NOS, Omroep Bra-
Ambassadeur Davina Michefle trotseerde
wind en regen, (foto's: Cor de Kok)