r
unstindegemeente.nl
i:
4
I
Manon Ausems,
De Verbinding
Simon Woudwijk,
Tijd, Totem II
Peter Koks,
Endless
‘KUNST MOET JE BELEVEN’
‘KUNST BEURT MENSEN OP’
FOTOGRAFIE: PATRICIA MALLENS, PBB FOTOGRAFIE, RIJEN
TEKST: MARLENE LUNTER, LITERAIR BUREAU MARLENE LUNTER, GILZE
DEZE PAGINA IS U AANGEBODEN DOOR STICHTING CULTUURPLAATS EN
DE JURY VAN DEZE VERKIEZING I.S.M. WEEKBLAD GILZE EN RIJEN.
Kunstenaarschap
Laagdrempelig
De horizon verschuiven
‘IK WIL DE TOESCHOUWER TOT
NADENKEN AANZETTEN’
Omdat er dit jaar slechts zes kunstwerken zijn in
gediend, heeft de jury besloten haar stem te ont
houden en alle inzendingen direct voor te leggen
Glasmozaïekkunst
Urnen
Voorstudie
Bauhaus
Abstracte kunst
n c
n u
kun
-cc
1 1
I
I
I
kan
ietg.
Insta
Bs ku
iervé
rmc
btz
ken
Iron:
jn vi
kerke
pjkl
por.
eke i
P br<
ktc
aan
let si
rlijkl
ie or
etw
okt
ron;
'ent,
igla:
sist
oit
Veranderend beeld
Bewuster leven
Voor de derde keer is er een verkiezing voor een nieuw
kunstwerk in de gemeente Gilze en Rijen. Deze krijgtl
komende zomer een plaats op de wisselsokkel op het He k
Raadhuisplein in Rijen. In 2019 won Adriaan Seelen met
zijn inzending ‘The day destroys the night' en afgelo
pen jaar kwam ‘Ode aan BAUHAUS' van Peter Koks als
winnaar uit de bus. Beide kunstenaars dingen ook dit
jaar weer mee met een nieuwe inzending. Daarnaast
hebben nog vier andere kunstenaars een eigen werk
voorgedragen. Welk kunstwerk kiest u dit jaar?
.1^-'
11
PAGINA!
EKB
WEEKBLAD GILZE EN RIJEN - WOENSDAG 3 MAART 2021
Stem op het kunstwerk dat
l
Ze ziet graag meer kleur in het
straatbeeld, vandaar haar keu
ze voor een inzending met veel
kleuren. ‘Met die kleuren wil ik
de mensen ook lokken. Dat ze er
gens iets zien glinsteren en erop
af gaan. Dit kunstwerk is sterk
genoeg om erop te klimmen en
dat mag. Ik houd niet van kunst
waar je niet aan mag komen.
Kunst moetje beleven.’
Ausems volgde de lerarenop
leiding tekenen en handvaar
digheid in Zwolle. Ze had wel
de kunstacademie willen doen,
maar schrok terug voor het on
zekere toekomstperspectief.
Wat kun je met dat diploma?
‘Je kunt je dan wel kunstenaar
noemen, maar ik denk dat het
kunstenaarschap meer zit in de
drang die iemand in zich heeft
om iets te willen scheppen. Via
een opleiding leer je natuurlijk
wel de technieken en materialen
te beheersen. Dat kan ook via de
lerarenopleiding en dan heb je in
ieder geval een diploma om les
te geven.’
Kunst moet laagdrempelig zijn,
vindt ze: ‘Een kunstwerk moet
voor zichzelf spreken. Het moet
zonder de kunstenaar kunnen
en zonder de uitleg van een
kunstkenner, leder mag er zijn
eigen gedachten en voorstelling
bij hebben. Natuurlijk heb ik als
kunstenaar mijn ideeën, maar
de kijkers hebben de vrijheid
om er hun persoonlijke verhaal
bij maken. Ik stuur mijn werk met
plezier de wereld in, ik laat graag
los.’
Het wiet is ook een symbool:
‘Doordat het veel betekenis
sen kan dragen, geeft het het
werk meerdere ladingen en die
lading is afhankelijk van de toe
schouwer. Een boeddhisten een
fietsenmaker herkennen allebei
het beeld, maar ze zien iets an
ders vanwege hun verschillen
de achtergrond. Dat geeft je als
kunstenaar veel ruimte omdat
een simpel gegeven veel bood
schappen kan dragen. Ik heb zelf
een bepaalde beleving, maar
door de toeschouwer komt er
een tweede beleving bij. Dat is
de kracht van kunst: dat ene ob
ject is net zoveel objecten als er
toeschouwers zijn.’
Simon Woudwijk heeft het werk Tijd, Totem II ingediend, een
sculptuur van cortenstaal. ‘Het wiel staat voor de tijd, voor
dynamiek, voor de doorgaande beweging,’ vertelt hij. ‘De mens
is geneigd de tijd te structureren. Hij wil tijd en tijdperken be
grenzen en vastleggen. Het wiel is een verbeelding van die seg
mentering.’
De technieken en materialen
waar Woudwijk mee werkt zijn
legio en van het een komt het
ander. ‘Als ik begin heb ik wel
Hij is als kunstschilder opgeleid,
maar toen er voor een kunste
naarstentoonstelling alleen
beelden werden gevraagd, ging
hij daarmee aan de gang. Hij
schilderde al wachterfiguurtjes,
die symboliseren hoe elk mens
iets bewaakt in zijn leven. Dat kan
een Porsche zijn, maar ook het
nageslacht. De wachterfiguur
tjes goot hij in brons. ‘Voor je het
weet, ben je een paar stappen
verder en ben je ineens beeld
houwer.’ Hij heeft altijd plannen
en is alweer onderweg naar een
volgend station.
Koks werkte 25 jaar in de ICT,
dat lijkt een groot verschil met
beeldhouwen. Hij zegt erover: ‘In
de ICT krijg je allerlei problemen
voor je kiezen die je op moet
lossen en daar heb je creativiteit
voor nodig. Dat sprak me aan.
Die creativiteit moetje in je heb
ben. Die creativiteit heb je ook
nodig als je kunst maakt. Je loopt
steeds tegen problemen aan die
je op moet lossen.’
en in te dienen, honderd jaar ra
de start van Bauhaus.’
Verbinding met elkaar
Over de titel, De verbinding,
heeft ze lang nagedacht: ‘Een
titel moet uitnodigend zijn,
juist ook voor mensen die geen
verstand van kunst hebben. Hij
verwijst naar de lijnen op de bol
en op de sokkel die doorlopen.
Ik hoop ook dat de mensen een
verbinding aangaan met het
kunstwerk en dat ze er elkaar
ontmoeten en op die manier
met elkaar verbonden raken.’
Tien jaar geleden werd ze gegre
pen door de glasmozaïekkunst:
‘Er zijn zoveel mogelijkheden.
Het begint al met het oneindig
aantal kleuren en met de vele
uitvoeringen van glas: glanzend,
met een olieglans, mat, transpa
rant, iriserend, bladgoud. Met
een speciale tang knip ik het glas
in de smalste reepjes. Voor een
kunstwerk buiten kies ik gehard
glas dat kan tegen zonlicht, tegen
vorst, tegen regen. Het is niet ka
pot te krijgen.’
Ze werkt ook in opdracht en
maakt onder andere urnen. ‘Op
die manier verbind ik leven en
dood. Ik maak graag iets unieks
voor iemand, het is een afsluiting
van een leven. Als de nabestaan
den zeggen dat het precies is ge
worden wat ze bedoelden, dan
ben ik heel gelukkig.’
Met veel liefde geeft ze work
shops in onder andere penitenti
aire inrichtingen, aan verslaafden
en aan verstandelijk gehandicap
ten. ‘Het doel is om die mensen
een positieve ervaring te bieden.’
Peter Koks heeft Endless ingestuurd, een beeld van natuur
steen dat hij in Frankrijk heeft gemaakt. ‘We waren daar met
zes beeldhouwers aan het werk. Het thema was luchtfietsen,
oneindig fantaseren. Ik heb dat in deze ronde vorm zonder
einde uitgewerkt.’
Voor hij de eerste beitel in de
steen zet, doet hij uitgebreid
onderzoek. Hij vertrekt vanuit
een schets en door dat eerst in
het klein uit te proberen, in klei,
steen of hout, onderzoekt hij
wat de mogelijkheden zijn. ‘Is
het technisch mogelijk om het
idee in steen uit te voeren? Soms
bedenk je iets en dan blijkt het
bij de voorstudie te moeilijk om
te maken. Dan denk ik: dat ga ik
niet doen.’
Ook als hij wel doorzet, moet hij
al werkend twijfel overwinnen.
‘Maar mijn innerlijke drijfveren
geven me een niet te stoppen
flow. Een vertrouwen dat het
goed komt motiveert om door
te gaan.’ Vanuit nieuwsgierigheid
naar het materiaal en vanuit een
grote passie wil hij een uniek
beeld maken.
Hij maakt abstracte werken. ‘Het
wordt nooit een engeltje voor in
de tuin. Ooit heb ik een liggend
naakt gemaakt, maar dat is het
enige figuratieve werk,’ vertelt hij.
‘Ik voel me aangetrokken tot ge
ometrische vormen. Ik houd van
rechte lijnen.’
In 2020 won hij Kunst in de ge
meente met Ode aan Bauhaus.
‘In 1919 startte in Duitsland de
kunstopleiding Bauhaus.’ Het
werk dat daar werd gemaakt
was strak van lijn en eenvoudig
van vorm. ‘Dat was de reden
voor mij om dit werk te maken
Hij is er zich van bewust datje 1
met abstracte kunst veel van de
kijker vraagt. ‘Maar ik maak de
dingen voor mijzelf. Ik laat me
niet leiden door wat de kijker er
uiteindelijk van vindt. Als ik denk:
dit zullen mensen wel leuk vin
den, dit ga ik verkopen, dan vind
ik datje niet goed bezig bent.
Het moet uit jezelf komen. Je
mag geen rekening houden met
eventueel commercieel succes.’
rank
tuur
kori
lit. D
je g«
Sn rr
|USt
rerk
an d'
kt fi
feu
Hij is gefascineerd door het ma
teriaal: ‘Cortenstaal roest door
de weersinvloeden, maar het
roesten stopt na een aantal ja-
ren. Het roest wordt de huid
van het beeld en beschermt het
als het ware. De kleur verandert
van bruin, via oranje en goud
naar rood. Het uiterlijk verandert
dus en dat verwijst weer naar de
voortgang van de tijd. Ik wil dat
het proces en het materiaal tast
baar blijven in het eindproduct.
Vaak is dat verborgen. Zo heb je
contact met wat er eerst was.’
Woudwijk noemt zichzelf een
idealist. Hij hoopt de toeschou
wers met zijn kunst tot naden- Altijd vol plannen
ken aan te zetten: ‘Ik vertel een
verhaal en hoop dat dat bij de
mensen aankomt. En dan hoop
ik weer dat de mensen bewuster
met het leven omgaan, met hoe
ze leven en wat ze doen. Dat ze
betere afwegingen maken, bete
re beslissingen nemen, voller in
het leven staan. Meer genieten
van simpele dingen.’
een groot plan, maar al werkend
dient zich weer iets nieuws aan.
Ik laat me daar op een bewuste
manier door leiden en zo ont
staan nieuwe werken.’
Hij is continu in ontwikkeling en
staat steeds open om zijn hori
zon te verschuiven. ‘Het gaat niet
alleen om het eindproduct, ook
de reis ernaartoe is belangrijk.
Ik wil die weg bewust beleven.
Soms maak je een omweg, ligt
er een boom over de weg. Dan
kom je op onbekend terrein uit.’
Manon Ausems heeft het mozaïekkunstwerk De verbinding
ingestuurd. Ze doet mee omdat ze graag mensen in aanraking
wil brengen met kunst. ‘Het mooie van dit project is dat het
kunstwerk in de openbare ruimte komt te staan. Voor veel
mensen is de drempel om naar een museum te gaan te hoog.’
Een rij kunstwerken
‘Kunst verrijkt de gemeente,' zegt
hij. ‘De inwoners mogen trots zijn
dat Gilze-Rijen deze wedstrijd
organiseert. Het zijn maar vijf
gemeenten in Nederland die dat
doen en wij horen erbij. Kunst
beurt mensen op. In bedrijven
geeft het een fijne sfeer. Heerlijk
als je bij zo’n bedrijf werkt.’
Koks opteert ervoor om de
eerdere kunstwerken te laten
staan. ‘Er is plaats voor een hele
rij kunstwerken op het Raad
huisplein. Dat zou een prachtig
gezicht zijn.’
i
II
