t Molenheide
'g
Onder de rook
'Stillekes aan kwam het gezin J~“'*
weer een beetje bij elkaar'
bh*- sww
-
MEER OVER 1940-1945 WETEN?
(J
6 NOVEMBER 2019 1944
wat gebeurde er precies 75 jaar geleden?
PAGINA 17
WEEKBLAD GILZE EN RIJEN - WOENSDAG 6 NOVEMBER 2019
INAK
T
oor
at g
Lange Wagenstraat in Gilze, waarin
Stan Weterings
o
vielen
Een VI zoals die in de Lange Wagenstraat viel
Meer lezen over de Tweede Wereldoorlog in onze gemeente? Heemkring Molenheide heeft ook digitaal
I met onder andere de herinneringsfietsroute. Ze zijn allemaal te bereiken via www.heemkringmolenheide.nl.
len If
er 15
Hei
ze te
ebsit
de.nl
id va
nme
lolei
iraile
iaf n
jgba;
jna
zussen tot dan toe woonde. Het was
een voltreffer....
maar dat wisten we op dat moment
nog niet. We liepen snel naar huis en
wat zagen we? Eén grote puinhoop.
Er was werkelijk niks meer van over.
Wat nou? Ik zag de ziekenwagens aan
komen, meest militaire wagens, die
brachten alle doden en gewonden naar
het ziekenhuis. Ja, wat nou, wat nou?
Links en rechts kwamen mensen aan
gelopen. Ze pakten me vast, wilden me
wegbrengen. Maar ik wilde natuurlijk
niet. Dan kon ik niet zien wat er alle
maal gebeurde."
Deze pagina is samengesteld door Heemkring Molenheide Tekstredactie: Mariëlle van Hezewijk
Fotoredactie: Piet Weterings Opmaak: Weekblad Gilze en Rijen
aangeboden. Na een paar dagen kwam
mijn moeder terug, daarna een zus,
mijn vader.... Allemaal gewond en ge
blesseerd, maar stillekes aan kwam het
gezin zo weer een beetje bij elkaar. We
misten twee zussen, die waren bij het
bombardement allebei overleden."
derhalf bouwen, hadden we eindelijk
een noodwoning en konden we weer
bij elkaar in gezinsverband doorbren
gen. Vader had achter op de werft een
klein hokje en kon zijn ambacht van
wagenmaker weer uitoefenen, althans
dat probeerde hij. Want zoon Toon
zou zijn assistent worden, maar ja die
moest verplicht naar Indonesië om als
militair het land te dienen. En kwam
nooit meer terug."
ezoi
Bat
wasi
ispn
edei
p ee
ncerl
:o’s ei
emei
ntorj
oeke
lede
11 tod
delijl
leb 2
ichtej
hebi
ze zij’
tnhei
alnif
ieszij
in ee
PUIN, PUIN, PUIN
Hoe vreselijk die aanblik voor een elf
jarige jongen geweest moet zijn, dat
laat zich raden. Stan onderbreekt op
dit punt dan ook zijn verhaal en zegt:
"We zullen nu een stukje overslaan,
want dan komen we in een duisternis
terecht die meer dan verschrikkelijk
is." Om dan te vervolgen: "Ze brach
ten me naar Ome Jos. Ik weet dat nog
heel goed. Daar heb ik de eerste nacht
doorgebracht. Ik kon natuurlijk niet
slapen. Alle anderen van ons thuis
lagen in het ziekenhuis. Wie zou als
eerste terugkomen? En in welke zie
kenhuis lagen ze? We wisten het niet,
want legermensen brachten hen naar
Breda en Tilburg. Eindelijk kwam de
eerste terug, dat was m'n broer Toon
die naderhand in Indonesië als militair
zou overlijden. We zijn samen naar de
Lange Wagenstraat gegaan. Daar was
niks te vinden en niks te zien als puin,
puin, puin."
TWEE ZUSSEN OVERLEDEN
"Maar we wilden er niet weg en slie
pen die nacht met wat dekens in de
houtloods, die gedeeltelijk overeind
gebleven was. Samen met onze hond,
die het ook had overleefd. Hoe het met
de rest van het gezin ging, wisten we
nog niet. Gelukkig kwam al snel de vol
gende uit het ziekenhuis. Maar onder
dak hadden we niet meer. Toen werd
ons een kamertje in het bejaardenhuis
DE KERK KREEG VOORRANG
"Na nog een korte periode in het be
jaardenhuis, kregen we een kamer
bij de familie Van Vugt in de Raad
huisstraat. Daar hadden we iets meer
ruimte. Maar we moesten ook weer
gaan opbouwen en dat was niet zo
eenvoudig. Mijn oudste broer die in
het verzet gezeten had en nog bij de
Koningin diende, kwam niet meer naar
Gilze. Vader moest zelf proberen om
toch weer een huis te krijgen. Dat zou
een noodwoning worden. Maar om
voor een woning of bedrijf een ver
gunning te krijgen, dat was in die tijd
niet zo eenvoudig. In Brabant, Limburg
en Zeeland waren heel veel mensen
die opnieuw moesten starten. En wat
kreeg voorrang in Nederland? In een
moeilijke periode, toen het allemaal
niet zo vlot ging als heden ten dage?
Dat was natuurlijk de kerk. Want we
waren rooms-katholiek in Brabant en
dat moest voorrang hebben. En ook
de industrie moest zo snel mogelijk op
poten gezet worden. Dus alles wat er
achteraan kwam, moest maar in de rij
gaan staan voor een vergunning. Nog
afgezien van de grote schaarste aan
materialen. Maar met veel omwegen
- hij moest ervoor naar Den Bosch,
Breda, Amsterdam en Rotterdam - en
met hulp van de Wagenmakersbond,
kreeg mijn vader dan toch eindelijk een
vergunninkje voor een noodwoning en
kon de bouw beginnen. Maar ook dat
was nog niet zo eenvoudig. Aanvoer
van nieuwe stenen was moeilijk. In de
avonduren moesten we stenen bikken,
want de meeste muren waren met
kalksteen gezet, dus die stenen werden
weer hergebruikt. Na een jaar of an-
DOCUMENTAIRE,
BOEK EN TENTOONSTELLING
Stan Weterings is ook te zien in de do
cumentaire van de heemkring, 'Over
leven in de schaduw van het vliegveld',
die in oktober in première is gegaan.
In de nieuwe uitgave van de heem
kring, 'Bedankt voor de vrijheid die
jullie bevochten', is van alles te lezen
over onze gemeente in oorlogstijd. Dit
boek met verhalen van inwoners van
onze gemeente is in oktober versche
nen en verkrijgbaar bij Novy in Gilze en
Bruna in Rijen. Iedere eerste zondag
van de maand is in 't Oude Raadhuis
aan de Nieuwstraat 22 in Gilze, de
heemkringtentoonstelling 'Bevrijding
en wederopbouw' te zien.
Jischj
1923
d aal
jarig
lie o|
;ischj
ijdenl
eFliJ
tuittl
•wijl ij
iteoa
■er hel
onzl
'Toen werd ons een kamertje in het bejaardenhuis aangeboden.' Foto van St. Franciscus uit 1936
26 februari 1945. Bij Stan Weterings
(85) zit die datum in het geheugen
gegrift. Zuid-Nederland was bevrijd,
maar daar waren nog die verdomde
Vl's en V2's. Die angstaanjagende
onbemande bommen van de Duitsers
met dat zenuwslopende pruttelende
motorgeluid. Gericht op Antwerpen,
maar ze wilden nog wel eens haperen
en te vroeg neervallen. In onze ge
meente gebeurde dat maar liefst 23
keer. Ook op die bewuste maandag
in februari. Een VI trof het huis in de
Door de nabijheid van het vliegveld hebben de inwoners van Gilze, Rijen, Hulten en Molenschot extreem veel
geleden in de Tweede Wereldoorlog. Tientallen dodelijke slachtoffers, verwoeste huizen en gebouwen, wanhoop,
angst, intens verdriet Nu, 75 Jaar later, vieren we de bevrijding. Maar de herinneringen blijven.
In deze tweewekelijkse rubriek kijken we met enkele inwoners terug naar oorlog en bevrijding.
Hoe beleefden zij die als kind?
"Ik herinner het me nog als de dag van
gisteren. Het was plusminus 12.00 uur,
de school in de Raadhuisstraat was net
aan het uitgaan. De platen vlogen van
de geblindeerde ramen en we hoorden
een klap van jewelste. We zagen één
grote donkere wolk. Er was een bom
gevallen, later zou blijken bij ons thuis,
Zuid-Nederland bevrijd, Noord-Nederland nog niet
Uit het dagboek van Dries Noij uit Rijen: 'In het dorp hebben ze al licht van vijf uur tot half
watedekhng en het'gas^frdt gewerkt/60 SP P heel veel informatie voorhanden. In de tijdmachine, de beeldbank en op de speciale Tweede Wereldoorlog-website
uit het dagboek van Govert Aarts uit Gilze: 'vandaag vergadering gehad om te komen tot de i met onder andere de herinneringsfietsroute. Ze zijn allemaal te bereiken via www.heemkringmolenheide.nl.
heroprichting van Gilze vooruit', 'in de verte nog steeds artillerievuur. Vele ontploffingen wer En dan }s er ook onze wjk: die u vja www.wjkimiddenbrabant kunt bereiken. Op www.75jaarvrijheidgilzerijen.nl
h”'n »Wt u aüe informatie over de nu rond de bevrijding in onze gemeente plaatsvinden.
Op26^aril945vielereen
VI op twee huizen in de Lange
Wagenstraat in Gilze Deapvnh
1
fssss
In instortte Zo’n
honderd kinderen stonden daar o» i
eenw^e maaltijd te wachten
e materiele schade
In omgeving was groot