■I
PRISMA
Berkelmans
supermarkt
I
I
I
I
I
I
I
THIELEN
I
I
I
50 jaren Arts
Rijen.
in
Dr. A. A. van Glabbeek
- No. 18
DRIE EN VEERTIGSTE JAARGANG
UITGAVE VAN: DRUKKERIJ NICO HOBBELEN - RIJEN - TELEFOON 2343 (01612) - POSTGIROREKENING 1094472
VOOR EEN GOED HORLOGE NAAR
ook verkrijgbaar bij:
VERLOVINGSRINGEN „ROMANCE”
I
(DONDERDAG 30 APRIL 1970
5
Weekblad QilzeRijen
elke meter grond
DINSDAG 5 MEI en
WEER VEEL EN GOED NIEUWS
DONDERDAG 7 MEI
VAN UW TOPSLAGER
VOOR 'T WEEKEND
steeds het beste
225 gram
0,98
Onze leverworst
is „lever” worst
2,28
2,08
de gehele dag gesloten
Onze vleeswaren
Nieuwste.42 - Gilze - Tel. 367
A.S. WOENSDAG .let op
500 gr. Verse braadworst
500 gr. heerlijk gekruid gehakt
DE TOPSLAGER
uw voordeelslager
net ietsje beter
Extra magere Varkensfricandeau
of magere lapjes NU 4,95
Mager Runderbraadvlees botermals
500 gr. nu slechts 4,48
Voor ’n feestelijke soep
Magere soepvlees en pijp of knookje
gratis 2,28
A.S. MAANDAG 4 mei
voor de gehele week
150 gr. Orig. boere ham 1,48
150 gr. gekruide ham 0,85
150 gr. tongenworst of nierkaas 0,82
150 gr. Corned beef nu 0,85
’n hele Saksische leverworst
300 gram bieflapjes NU 3,48
Nu 3 roomsnitsels extra voordelig
1,48
bereid. Het bleek, dat zelfs Seyss-Inquart toe
schietelijker was. Op 28 april praatte deze nazi
met generaal Bedell-Smith, Chef staf van Eisen
hower, met de Chef staf van generaal Mont
gomery, generaal de Guingand, met prins Bern-
hard en met een Russische generaal te Achter
veld over het uitvoeren van „voedseldroppings”
boven het hongerige, bezette gebied. In 1939
nam generaal Blaskowitz de capitulatie van de
Poolse strijdkrachten in ontvangst. Nu zijn de
rollen omgerekend. De generaal zal nu misschien
begrepen hebben wat het voor een militair be
tekent zich te moeten overgeven. In Polen heeft
Blaskowitz geprotesteerd tegen het wrede op
treden van de Duitse SS aldaar. Hij is toen
door Hitler voor straf overgeplaatst. Wellicht
heeft hij het bij zijn Führer in 1945 weer goed
willen maken, want ouder zijn commando werd,
geheel onnodig, een paar dagen voor de catipu-
latie de Wieringermeerpolder onder water gezet.
Maar nu hebben de bazen van Blaskowitz zelf
moord gepleegd of zich overgegeven. En op
deze 5e mei, te 16.30 uur, tekent de Duitse ge
neraal zijn capitulatiea Voor Nederland zijn de
oorlogsjaren, begonnen met een ongelijke strijd
een donkere bezettingstijd en afgesloten met een
van enkele dagen, welke werd gevolgd door
bloedige en verwoestende bevrijding, voorgoed
voorbij. Als één der laatste bezette gebieden zou
heel Nederland dan eindelijk vrij zijn.
Merkwaardige gelijkenissen.
Op 19 men 1940 verlieten de laatste Neder
landse soldaten via de Belgische grens met
Zeeuws-Vlaanderen ons land; op 20 september
1944 overschreden de eerste Nederlandse sol
daten van de Prinses Irene Brigade bij
Valkenswaard eveneens de Belgisch-Neder-
landse grens. Het is zelfs mogelijk, dat dezelfde
Daarnaast heeft hij zijn steun en medewerking
verleend aan talloze sociale en medische dien
sten, welke hij absoluut noodzakelijk achtte voor
een goede samenleving. Hij was mede-oprichter
van het ziekenfonds A.Z.B.O. te Breda, waar
van hij vele jaren penningmeester is geweest.
Hij was oprichter van de E.H.B.O. te Rijen.
Vele jaren heeft hij de opleiding verzorgd. Hij
was medisch adviseur van het Wit-Gele Kruis.
De consultatiebureaus zijn zijn werk. Zijn mede
leven met sociale instellingen is algemeen be
kend.
soldaten, die in 1940 als laatsten ons land ver-
lieten, behoorden bij de troepen, die 4 jaren later
ons land weer binnen kwamen om deel te ne
men aan het verjagen van de bezetter van ons
grondgebied.
Dit is niet het enige merkwaardige punt van
overeenkomst tussen de oorlogshandelingen in
1940 en die in 1944 en 1945. Er zijn vele ge
lijkenissen. Zo daalde zowel de vijand als de
bevrijder in grote getale SHRF en en
neer. En in beide gevallen met het doel de
oorlog aanmerkelijk te verkorten. Was het in
1940 de Duitsers te doen om het in bezit nemen
van de rivier-overgangen bij Moerdijk, Dor
drecht en Rotterdam en tevens tot het uitscha
kelen van het regeringscentrum te Den Haag,
tijdens de grootscheepse operatie „Market Gar
den” landden Amerikaanse, Engelse en Poolse
luchtlegers om het snel in bezit nemen van
bruggen over het Wilhelminakanaal en de rivie
ren, Dommel, Dinkel, Maas en Rijn. In beide
gevallen moest de weg worden vrijgemaakt voor
het uitvoeren van een snelle beslissende door
stoot. In 1940 moest de Duitse 9e panterdivisie
via Noord-Brabant, Dordrecht en Rotterdam de
Vesting Holland binnendringen. In 1944 moest
het 11e Engelse leger, onder bevel van generaal
Dempsy, door Noord-Brabant, langs de lijn
Valkenswaard, Eindhoven, Grave, Nijmegen,
Arnhem en vervolgen over de Veluwe, de IJsel-
meerkust bereiken. Snelle acties leiden altijd tot
paniek bij de tegenstander. De ouderen onder
ons herinneren zich nog wel de angst voor de
„vijfde colonne” een in het binnenland wer
kende vijand in de meidagen van 1940, maar
ook de 5e september 1944, beter bekend als
„Dolle Dinsdag", toen Duitsers, N.S.B.-ers en
collaborateurs in paniek de vlucht namen en de
bevolking van vele steden, zowel in het Zuiden
ais in het Noorden, naar de stadrand toog om
de bevrijders te verwelkomen.
In 1940 verloren de Duitsers de slag om de
Residentie en in 1944 verloren de geallieerden
de slag bij Arnhem. In beide gevallen waren de
troepen te ver van het doel dat spoedig bij
de tegenstander werd vermoed geland. Zou
den de Duitse acties rond Den Haag succes
hebben gehad, dan zou het Nederlandse verzet
in één dag zijn gebroken. Zouden de Engelse
luchtlandingen bij Arnhem een overwinning
hebben opgeleverd, dan zou de Rijn gepasseerd
zijn. Van geallieerde bruggehoofden over de
IJssel uit zouden dan om de Westwall heen,
(de Duitse verdedigingslinie, die langs onze
grens zich uitstrekte tot Nijmegen) aanvallen
zijn gedaan door de Duitse lagvlakte. Hierdoor
zou het Ruhrgebied zijn omsingeld en Berlijn
open liggen. In dat geval zou de oorlog wellicht
in 1944 geëindigd zijn.
Leverde in 1940 de 9 Duitse tankdivisie in
Noord-Brabant slag bij Mill Peel-Raam-stelling),
in 1944 woedde eveneens een zware tankslag in
1 mei 1970 is het precies 50 jaren geleden, i
dat dr. A. A. van Glabbeek op verzoek van het
toenmalig Rijens Belang zich als arts te Rijen
vestigde. Aanvankelijk per fiets, latèr op de
motor, nog later per auto heeft dr. van Glab
beek vele jaren geheel alleen de patiënten in zijn
uitgebreide en enorme praktijk, omvattende
Rijen, Hulten, Molenschot en Dorst, bezocht.
In deze jaren heeft hij zich door zijn grote ijver,
nauwgezetheid en plichtsbetrachting veel sym
pathie verworven. Dag en nacht stond hij klaar
voor zijn patiënten en dat in een tijd, waarin
weekend-diensten onbekend waren. Dr. van
Glabbeek heeft bijna dertig jaren geheel alleen
zijn praktijk behartigd.
Westervlier en Weezeveld, was geruime tijd bij
hem ondergedoken.
Voor zijn vele en grote verdiensten is aan
dr. van Glabbeek bij gelegenheid van zijn 40-
jarig jubileum de zilveren ere-penning van de
gemeente Gilze en Rijen toegekend.
De laatste jaren heeft dr. van Glabbeek het
wat kalmer aan gedaan, daar zijn zoon dr. P. G.
R. van Glabbeek een deel van de praktijk heeft
overgenomen. Desondanks bleef dr. van Glab
beek sr. enige van zijn oudere patiënten bezoe
ken. Nog dagelijks rijdt hij zijn visites.
Vele patiënten en bekenden zullen dr. van
Glabbeek 1 mei a.s. gaarne willen gelukwensen
met het unieke feit, dat hij als arts 50 jaren in
dezelfde plaats zijn praktijk uitoefende. Vrijdag
1 mei a.s, is er om 14.30 uur in de kerk van de
H. Maria Magdalena een H. Mis uit dankbaar
heid, waarvoor eenieder wordt uit genodigd.
Daarnaast bestaat de gelegenheid om dr. van
Glabbeek vanwege zijn jubileum geluk te wen
sen tijdens een receptie, welke door dr. van
Glabbeek gegeven wordt van 17.00 uur tot
18.00 uur in zaal R. C. Seelen, Hoofdstraat 2,
te Rijen.
25 JAREN GELEDEN
Wageningen, 5 mei 1945. Het stadje, dat,
evenals in 1940, op de route van de strijdende
partijen heeft gelegen, toont op vele plaatsen de
sporen daarvan. Er zijn vrij veel verwoestingen
aangericht. In het centrum staat hotel „De We
reld”. Het gebouw heeft veel van de oorlogs
handelingen van de laatste dagen geleden. De
„W" van het opschrift „Wereld” is van de
muur afgèschoten. Het dak. is zwaar beschadigd
en vrijwel alle ruiten zijn versplinterd. Voor het
hotel neemt de activiteit van hoge geallieerde
militairen toe. De Canadese generaal Foulkes
arriveert met zijn stafofficieren en vergezeld van
prins Bernhard. Even later naderen Duitse mili
taire auto's. Zij brengen generaal Blaskowitz,
het type van een Pruisisch militair. In 1939
vocht hij reeds in Polen. Pas in april wat Blas
kowitz, net op het nippertje, via de afsluitdijk,
ons land binnengekomen. Hij verving, als
„Oberbefehlshaber” van de Vesting Holland,
generaal Christiansen. Enige dagen geleden was
hij niet tot het sluiten van een wapenstilstand
Tijdens de tweede wereldoorlog heeft hij
steeds een krachtige houding aangenomen tegen
over de bezetter. Een van onze vroegere wrnd1.
burgemeesters, E. C. A. Baron van Hövell tot
wacht. Onze soldaten hadden veel tijd nodig om
de vuurdoop te doostaan. In 1944 werd ons land
verdedigd door Duitse oorlogsveteranen, voor
wie oorlogvoeren dagelijks werk was geworden.
Dit had tot gevolg, dat, in tegenstelling tot onze
soldaten, de Duitsers, ook al geraakten ze bij
snelle geallieerde acties soms in paniek, zich
gauw herstelden en doeltreffende tegenacties
ondernemen. De door de geallieerden gevoerde
taktiek van het uitvoeren van tangbewegingen
met snel oprukkende tanks was de Duitsers
heel goed bekend. Het was hun eigen strijd-
methode die zij in 1940 met groot succes had
den toegepast.
Bevond generaal Guderian, bijgenaamd „snelle
Heinz”, zich bij de voorste tanks tijdens de toch
wel riskante, smalle doorstoot van Sedan, dwars
door Noord-Frankrijk via abbeville naar Calais,
in 1944 leidde generaal Horracks, die de bij
naam „the hurricane” de orkaan had, aan
de spits van het 30e legerkorps de eveneens
gewaagde en even smalle doorstoot van de Bel-
gisch-Nederlandse grens naar Nijmegen.
In tegenstelling tot de Franse- en Engelse
troepen, die in 1940, door hun linies langs de
Frans-Belgische grens te verlaten om hun noor
delijke bondgenoten te hulp te snellen, de
vijand volledig in de kaart speelden, wisten de
Duitsers in 1944, door vakkundig terug te trek
ken en tijdig nieuwe stellingen te betrekken, het
resultaat van een doorstoot zo veel mogelijk te
verkleinen. Zij toonden zich taaiere tegenstan
ders dan de Fransen. Hierbij speelde hun angst
voor represailles bij overgave een grote rol. Na
de aanslag op Hitler op 20 juli 1944 werd het
hoofd van de SS de beruchte Heinrich Himm
ler commandant van de troepen die „die
Heimat1’ moesten verdedigen. Op 3 september
gaf hij een dagorder uit, waarin hij stelde, dat
iedere soldaat, die zich overgaf, later gestraft
zou worden. Nu waren er talloze Duitse solda
ten, die niet meer in eigen overwinning geloof
den, doch ernstiger was Himmlers dreigement,
geuit in dezelfde dagorder, waarbij alvast de
familieleden van de gecapituleerde soldaat voor
zijn gedrag verantwoordelijk zouden worden
gesteld. Door middel van allerlei duivelse ma
nieren wisten de Nazi-leiders hun greep op het
Duitse volk tot op de laatste oorlogsdag ten
volle te behouden. Dat de Duitsers de verdedi
ging moesten staken vond zijn oorzaak in een
zelfde omstandigheid, die een beslissende rol
speelde bij hun eigen „Blitzkrieg" in de eerste
oorlogsjaren: absolute overmacht in de lucht.
Braken Duitse bommenwerpers in 1940 elk ver
zet, de overweldigende luchtsteun, die de ge
allieerde troepen bij de bevrijding van ons land
ondervonden, besliste de eindstrijd.
Toch moest er vaak om
hevig worden gevochten.
onze zuidelijke provincie en wel bij Overloon.
In 1940 werd Zuid-Limburg onder de voet
gelopen door het 6e leger, dat tot doel had
België te veroveren, en in de morgen van de
19e mei was Maastricht al in Duitse handen. Be
gin september 1944 werd Zuid-Limburg ver
overd door troepen van het le Amerikaanse
leger, dat niet veel tegenstand ontmoette. De
soldaten van generaal Hodges bevrijdden Maas
tricht als de eerste Nederlandse stad. Het eigen
lijke doel van de Amerikanen was de Westwall.
Ook in 1944 werd Zeeland weer oorlogsto-
neel en evenals in 1940 leden Walcheren en
Zeeuws-Vlaanderen de meeste schade. Wegens
de sterke verdediging van de Sloedam tussen
Walcheren en Zuid-Beveland braken de Duit
sers het verzet door het bombarderen van Mid
delburg. In 1944 werden door de geallieerden
om dezelfde reden de dijken van Walcheren
gebombardeerd, waardoor het eiland onder wa
ter kwam te staan.
Invasie en bevrijding uit het oosten.
Het merkwaardigste is echter wel, dat in 1945
voor wat de bevrijding van het Midden en Wes
ten van ons land betreft, de bevrijders, evenals
5 jaren geleden de veroveraars, uit het Oosten
kwamen en via Arnhem en dé Veluwe de Greb-
belinie naderden. In het laatste geval was deze
verdedigingslijn door de Duitsers bezet. En de
zelfde generaal, in in 1940 het commando had
bij de Duitse luchtlandingsoperaties in Neder
land, de parachutisten-generaal Student, leidde
in het voorjaar van 1945 de verdediging tegen
de geallieerde invasie in ons land. Op 6 april
verliet hij echter ons land om de Duitse tegen
stand aan de Weser te organiseren.
In april 1945 was Friesland bevrijd en stonden
de geallieerden, evenals de Duitsers 5 jaren te
voren, voor de verdedigingswerken bij Korn-
werderzand. In beide gevallen werd de afsluitdijk
niet veroverd.
Tenslotten begon de oorlog op 10 mei en
eindigde de strijd in ons land op 5 mei. Op
beide dagen was het weer zonnig, maar vrij fris.
Snelle verovering, langzame bevrijding.
Duurde de strijd in 1940 t.a.v. de Vesting Hol
land 5 dagen en gold voor ons hele land hier
voor een termijn van 17 dagen, met de bevrij
ding van ons land zijn ruim 8 maanden ge
moeid geweest. Dit opvallende verschil tussen
verovering en bevrijding in tegenstelling tot
de hierboven beschreven vele punten van over
eenkomst heeft diverse oorzaken. In 1940
vielen verse troepen ons land binnen, rechtstreeks
van uit eigen land opererend, De geallieerde
legers hadden, vóór ze ons land naderden, al
een lange, moeizame weg afgelegd.
- Was in 1940 ons land het eerste aanvalsdoel,
in 1944 vormde de bevijding van ons land de
afsluiting van een fase met de oorlog en dan
nog wel in een vorm, die wij niet hadden ver-
