De held van
Marathon
BERKELMANS
BIOSCOOP RIJEN TEL 303
TOPSLAGERIJ
ZUIVELHUIS „DE HOOP”
Nieuw Russisch Partyprogram
propaganda.
P> van Gooi
Telefoon zoekt nieuwe wegen.
HET ORGEL.
II
Teenagers love
No. 33
ZATERDAG 19 AUG. 1961
VIER EN DERTIGSTE JAARGANG
POSTGIROREKENING 28.32.41
UITGAVE VAN: DRUKKERIJ NICO HOBBELEN - RIJEN - TELEFOON 343 (01692)
Weekblad Qilze-Rijen
V
Torens.
Reacties.
bijzondere reacties gekomen. Daar heeft
biedt U deze week
53 ct
Kabels zullen verdwijnen.
biedt U deze week
Waarschijnlijk had het Westen
rivieren.
Zaterdag 8, zondag 6.15
Steve Reeves als
SENSATIES. Strijdwagens met scherpe
zeisen tegen naakte helden! Een meisje
als levende stormram! De horden der
overvallers te land en ter zee! Machti
ge athleten in wilde gevechten! Onder-
water-aanval op de vijandelijke schepen.
Toegang 14 jaar.
80 ct
75 ct
70 ct
58 ct
70 ct
68 ct
We zijn nu al meer dan een jaar bezig te
sparen voor een i
we hier in
Woensdag 8 uur
SANDRA DEE en JAMES DARREN
in 'n heerlijke, openhartige film over
jeugd, die liefde leert kennen tijdens ’n
strandvacantie. Een kostelijk verhaal,
dat tegelijk volkomen modern is.
Toegang 14 jaar.
Verwacht: „Nooit op zondag”.
kabels. Maar ook die hebben nadelen. Voor de
verbindingen tussen Noord en Zuid-Nederland
moeten heel wat rivieren en brede zee-armen
(Zuidhollandse en Zeeuwse eilanden) worden
„overwonnen”. Wanneer kabels eenmaal zijn
gelegd, kunnen ze gemakkelijk beschadigd wor
den door de uitvoering van grondwerken. Boven
dien bleek in 1953 bij de grote watersnood hoe
kwetsbaar deze verbindingen zijn. Bij het straal-
zendernet is het ingraven van ontelbare kilo
meters kabel niet meer nodig.
register van ander materiaal vervaardigd zijn.
Zo zijn de pijpen van het register „Fluit” van
een bepaalde tinlegering en hebben ze de vorm
van een cylinder. De „Bourdon” heeft vierkante
houten pijpen, terwijl die van de „Trompet”
trechtervormig uitlopen. Men kan ieder register
terecht als een afzonderlijk instrument beschou
wen. Een orgel is eigenlijk een complex van
instrumenten, die centraal bespeeld kunnen wor
den.
Daar het mogelijk moet zijn, naar wens één
of meer registers tegelijk te laten klinken, zijn
de pijpen van ieder register op een afzonder
lijke windlade geplaatst.
Men stelle zich een windlade voor als een
platte, smalle en lange kist. In het bovenblad
ervan zijn de gaten geboord waarin straks de
pijpen zullen worden geplaatst. Verder ziet men
niet veel bijzonders, zodat we even in gedachte
de voorkant van de kist zullen wegnemen.
Wat nu het eerst opvalt is dat dwars op de
lengte richting schotjes zijn geplakt tegen het
bovenblad, waardoor de pijp-gaten van elkaar
gescheiden zijn, De aldus verkregen smalle
ruimten onder iedere pijp afzonderlijk noemt
Graafwerk en
De telefoon is razendsnel in opkomst geko
men. Ruim vijftien jaren na de uitvinding
in 1892 werden in Nederland al 82.000
interlokale gesprekken gevoerd. Vorig jaar wa
ren het er 440 miljoen. Al deze gesprekken
werden gevoerd via kabels. In de beginjaren
werden die kabels opgehangen aan, masten,
waardoor het poëtische beeld van zwaluwen,
die een muziekstuk schrijven op de „balken'
van de telefoonkabels, kon ontstaan. Maar deze
„luchtige” verbindingen waren uiterst kwets
baar en leden bovendien onder de niet-ideale
klimaatsomstandigheden. De P.T.T. heeft daar
op steeds meer overgeschakeld op ondergrondse
150 gram fijne snij worst 64 ct
150 gram leverkaas 61 ct
1 blik Brunswijker boterhamworst
200 gram 95 ct
In KAAS is het Zuivelhuis de BAAS
dat de partij het leger altijd zal steunen, waar
mee bedoeld wordt, dat de militaire macht nog
altijd als de peiler van de zogenaamde vreed
zame coëxistentie wordt beschouwd. Daarbij
wordt al bij voorbaat het uitbreken van een
oorlog op de schouders van het Westen gelegd.
„Als de imperialistische agressor een nieuwe
wereldoorlog durft te ontketenen, zullen de vol
ken het stelsel, dat hen in een rampzalige oorlog
verwikkelt, niet lange tolereren”. En in een
volgende paragraaf vervolgt het dan met: „De
imperialisten bereiden de wildste misdaad tegen
de mensheid voor, een wereldoorlog met kern
wapens. De volken moeten zich inspannen om
het imperialisme in te perken. Onze generatie
kan dat doen”.
Amerika wordt afgeschilderd als de ergste
boosdoener. „De Verenigde Staten zijn het
bastion van de internationale reactie”. „Ove
rigens is het over zijn hoogtepunt heen", zegt
het program dan lakoniek, zij het niet bepaald
waarheidsgetrouw. Het zwarte schaap Amerika
is het „politieke en militaire centrum van het
imperialisme van Europa”. Het Amerikaanse
kapitaal is de sterkste uitbuiter in de wereld
geworden. Onder de valse vlag van vrijheid en.
democratie vervult het Amerikaanse kapitalisme
aldus het manifest, de rol van wereldpolitie. Het
ondersteunt reactionaire dictatoriale - regimes en
verrotte monarchisten. Het ontketent acties
tegen democratische revolutionaire verandlerin-
gen en tegen de volken die voor hun onafhan
kelijkheid strijden.
Deze utopische beschouwing getuigt van wei
nig werkelijkheidszin. Maar even verder wordt
in het document toch ingehaakt op de werkelijke
situatie, zoals die, niet het minst door dé agres
sieve Russische politiek van de laatste weken,
zich op het ogenblik voordoet. Gezegd wordt,
De P.T.T. heeft een uitgewerkt plan op tafel
liggen om de steden in Nederland onderling
te verbinden door middel van een straalzender-
net. In verscheidene steden zullen grote radio-
torens worden gebouwd. Het straalzendernet
werkt op het principe van de hoog-frequentie-
trillingen, die langs radiografische weg worden
overgebracht. Door dit straalzendernet wordt
het leggen van lange interlocale kabels over
bodig. Het bestaande kabelnet zal nog worden
gebruikt. Voor de gebruiker van de telefoon
zal er niets veranderen. Het nummer moet op
de vertrouwde manier worden gekozen. Het
telefoontoestel in huis moet via kabels met de
telefooncentrale verbonden blijven.
De uitvinding van straalzenders en de toe
passing in het telefoonverkeer zijn niet nieuw.
In Amerika werd al tien jaren geleden een
straalproject uitgevoerd. Op het ogenblik wor
den in de Nieuwe Wereld ongeveer dertig per
cent van alle interlokale telefoongesprekken
via straalzenders gevoerd. Ook in het bergach
tige Zwitserland, waar het leggen van telefoon
kabels geen gemakkelijk werk is, loopt een
groot deel van het telefoonverkeer via straalzen
ders.
De P.T.T. gaat nu tot de bouw van zon
zendernet over omdat het huidige kabelnet
langzamerhand te klein wordt om aan de
steeds groeiende vraag naar verbindingen te
voldoen. De telefoon is in de maatschappij
langzamerhand een onmisbaar instrument ge
worden. Op het ongeblik belt de Nederlander
gemiddeld iedere week eenmaal op naar een
andere stad. Het aantal telefoontjes binnen de
stad loopt in de miljarden. De vraag naar het
wonderinstrument van Alexander Craham Bell,
die in 1876 voor het eerst de menselijke stem
door electro-magnetische energie over enige
tientallen meters hoorbaar maakte, is zo sterk
toegenomen, dat het telefoonverkeer eens in de
zeven jaren verdubbelt.
en 8.30 uur
In de provincie Zeeland wordt al gewerkt
aan een straalzendernet, dat bij noodgevallen
de verbindingen kan overnemen. Het straal
project, dat nu op het programma van de
P.T.T. staat, voorziet in een wijdvertakt ver-
bindingsnet over geheel Nederland. De eerste
lijn is al bijna gereed. Het is het traject Eind
hoven-Maastricht. De zendtoren in Maastricht
is al gebouwd. In 1963 hoopt de P.T.T. het net
voor de Randstad-Holland, de verbindingen
tussen de steden Amsterdam, Den Haag, Rot
terdam en Utrecht gereed te hebben. Ruim
dertig torens moeten dan in de loop van enkele
jaren in andere, minder grote steden worden
gebouwd. De torens moeten gemiddeld zo'n
kleine zeventig meter hoog worden. Op de spits
komen twee parabolische antennes, die wel wat
lijken op de oude radarantennes. Deze dienen
voor het overbrengen van de gebundelde elec
tro-magnetische energie. In de grote steden
moeten de torens zoveel mogelijk buiten de
stadskernen komen, maar dat zal in de kleinere
plaatsen niet altijd nodig of mogelijk zijn. Om
dat de torens in het stadsbeeld misschien een
storend element kunnen vormen, zal de P.T.T.
contact opnemen met de plaatselijke stede-
bouwkundige diensten voor het nader uitwerken
van de plannen.
Het plan, zoals dat door de P.T.T. is uitge
werkt, voorziet in het aanwijzen van de vol
gende steden als centrales of zetels van door-
zendstations: Amsterdam, Den Haag, Rotterdam,
Utrecht, Haarlem, Hilversum, Alphen, Alkmaar,
Purmerend, Lopik, Loon op Zand, Breda, Til
burg, Roosendaal, Goes, Den Bosch, Mierlo,
Enidhoven, Roermond,' Maastricht, Venlo, Wol-
der (bij Maastricht), Nijmegen, Druten, Arn
hem, Ugchelen, Deventer, Markelo, Hengelo,
Zwolle, Lelystad, Zwollerkerspel, Smilde, Gro
ningen en Leeuwarden.
Met de uitvoering van dit plan zijn tientallen
miljoenen gulden gemoeid. De nieuwe zend-
centrales zullen geheel automatisch werken.
Bij de nieuwe methode van overbrengen van
het geluid -
hoge trillingen
dat getransformeerd wordt in
blijft het onmogelijk om ge
sprekken af te luisteren. De P.T.T. hoopt door
deze maatregelen de niet te stuiten groei van
het telefoonverkeer voor te blijven.
(Nadruk verboden).
Julianastraat 92 Rijen
150 gram gek. ham
150 gram pekelvlees
150 gram cervelaat
150 gram palingworst
150 gram tongeworst of nierkaas 58 ct
150 gram ontbijtspek
250 gram smeerleverworst
250 gram gek. varkensworst
Volop verse bloedworst
en echte boerezult kg 80 ct
V2 kg fijne rib, le kwaliteit, met zakje
kruiden voor slechts f 2,90.
Prima varkens-, rund- of frituurvet
slechts 25 ct per pakje.
a.s.WOENSDAG
V2 kg heerlijk gekruid gehakt
Verse worst of saucijsjes f 1,75
Probeer onze Nasi-Goreng, elke donder
dag steeds vers.
HET S.T.O.P.-FEEST.
Graag vragen wij Uw aller aandacht voor
het aanstaande S.T.O.P.-feest. Een groots
evenement, dat zal klinken als een klok. Dat
de aandacht krijgt en verdient van heel Rijen
en daarbuiten. Een feest, dat ook de belang
stelling voor de nieuwe parochiekerk zal tonen.
De opbrengst is immers voor onze bouwpastoor.
Reeds nu kunnen we verklappen, dat op
24 augustus a.s. op het Burg Sweensplein twee,
grote tenten zullen verrijzen, tesamen meer dan
800 m2 groot. In de ene vinden een aantal
zakenlieden een plaats. Interessante shows en
demonstraties zullen er plaatsvinden, zowel
voor man en vrouw als jongeren. De zaken
beurs zal een aardig beeld bieden van wat er
op verschillend gebied verkrijgbaar is. Speciale
attracties en attenties van de deelnemende
zakenlieden zullen Uw bezoek veraangenamen.
In het verlengde van deze tent is een in
geheel nieuwe stijl opgezette amusementsgele-
genheid, die het actiecomité zelf zal exploiteren.
Maar dat kan alleen met Uw hulp. Allerlei
attracties moeten zonder oponthoud kunnen
draaien. Hiervoor zijn vele mensen, jong en
oud, nodig. Geeft U onverwijld op om Uw
diensten te verlenen aan de secretaris (A. J. M.
Hoevenaars, Nassaulaan 23). Wij hebben on
geveer 100 helpers en helpster nodig.
Voor bezoekers, die gaarne wat willen ge
bruiken, biedt de fraai ingerichte drinkroom
volop gelegenheid. Hier kan men ook het
speciaal voor deze festiviteiten vervaardigde
S.T.O.P.-gebak, dat in de zakenbeurs verkrijg
baar zal zijn, nuttigen. Dit gebak staat, zoals U
begrepen zult hebben, in het teken van het
S.T.O.P.-feest. (Het kan zonder schadelijke ge
volgen worden genuttigd).
De tenten zullen voor het publiek geopend
zijn op vrijdag 25 augustus van 19 tot 23 uur,
zaterdag en zondag d.a.v. van 15 tot 23 uur en
maandag (de laatste dag) van 19 tot 23 uur.
Gedurende al deze uren mogen in de tenten
waren worden ge- en verkocht.
Buiten deze uren zullen de tenten gedurende
dag en nacht moeten worden bewaakt. Ook
daarvoor hebben wij diverse mannen nodig.
Geeft U spoedig op aan bovenstaand adres.
Iedereen vindt in de tenten iets van zijn
gadig. De entreeprijs is laag gehouden 0,10
voor kinderen tot twaalf jaar, 0,25 voor
ouderen. Wij verwachten U en doen ons best
U nuttige en aangename uren te bezorgen.
Het Actiecomité.
„VREDE DOOR VREEDZAME
SAMENWERKING”.
„Lenin en Stalin zijn dood, leve Chroetsjow
Dat is de taal, die overheerst in het nieuwe
Russische partijprogram, dat in October op het
22e congres van de Russische communistische
partij, zal worden behandeld. Het program
heeft naast een aantal economische voorspel
lingen, de een nog grover dan de andere, ook
op politiek terrein een reeks van zwart-wit
voorspellingen, die het geheel tot een nogal
bombastisch en weinig reëel document hebben
gemaakt.
Terwijl om Berlijn tussen Oost en West een
vinnige, door Chroetsjow uitgelokte politieke
strijd wordt uitgevochten schrijft het manifest,
dat het doel van de Russische buitenlandse
politiek de vreedzame coëxistentie moet zijn.
Waarschijnlijk had het Westen aan deze woor
den geloof gehecht, indien zij op een ander
moment waren gekomen. Maar nu de Russische
politiek duidelijke en helaas oorlogszuchtige taal
spreekt, blijft er voor het Westen niets anders
over dan uitermate waakzaam te zijn. De
woorden van Moskou doen teveel denken aan
de fabel van de wolf en de geitjes, waarbij het
roofdier, dank zijn lieve woorden, de woning
van de dieren weet binnen te dringen.
Het manifest verklaart, dat het socialisme
(lees: communisme) onontkoombaar overal de
macht van het kapitalisme zal overnemen.
Vreedzame samenwerking wordt dan gepropa
geerd omdat deze nodig is voor: het verzekeren
van de vrede, de opbouw van het communisme
in de Sowjet-Unie, de ontwikkeling van een
socialistisch wereldstelsel en het voorkomen van
een vernietigende oorlog. De historische missie
van het communisme wordt uitgelegd als „de
afschaffing van de oorlog en de vestiging van
eeuwige vrede". Volgens het program is vreed
zame coëxistentie „een objectieve noodzaak
voor de ontwikkeling van de gemeenschap der
mensheid”.
Zwarte schaap.
------ - njeuw orgel in de parochie
kerk te Gilze. Bij velen van U zal waarschijn
lijk de vraag opgekomen zijn waarom voor
zo'n instrument zoveel geld nodig is. U ver
moedt terecht dat een orgel niet alleen een
groot, maar ook een ingewikkeld geheel is.
Daar velen van U er belang in stellen wat
nader in gelicht te worden omtrent de bouw
en de werking van een orgel, willen
het kort de hoofdzaken behandelen.
Het orgel is een blaasinstrument. Het stamt
af vaneen bepaald soort herdersfluit, syrinx
genaamd, bestaande uit een reeks rietfluitjes
van verschillende grootte, en in volgorde van
afnemende grootte aan elkaar bevestigd. Elk
van die fluitjes geeft slechts één toon: het
grootste de laagste en het kleinste de hoogste
toon. We zullen zien dat het aantal pijpen in
een middelgroot orgel zeer groot is.
Twee punten zijn er waarin het orgel ver
schilt van de andere blaasinstrumenten. De
windvoorziening geschiedt mechanisch, door
middel van blaasbalgen of tegenwoordig door
een electrische ventilator. Verder worden de
pijpen tot spreken gebracht door het indrukken
van toetsen. Wat dit laatste betreft bestaan er
weer verschillende manieren waarop het bevel
van toets naar pijp wordt gegeven. We komen
hier later op terug.
Men vindt reeds orgels in deze zin bij de
Grieken en de Romeinen, zoals we uit beschrij
vingen van o.a. de romeinse schrijver Vitruvius
te weten zijn gekomen. Het orgel is dus een
zeer oud instrument.
Zoals gezegd geschiedt de windvoorzienign
mechanisch. De door de blaasbalg of de elec
trische ventilator opgewekte wind wordt aller
eerst naar de magazijnbalg gevoerd. Dit is een
liggende balg, waarvan het bovenblad omhoog
gaat wanneer er lucht in wordt gepompt. Ten
einde een constante druk te verkrijgen is het
bovenblad verzwaard met gewichten. Door toe
voeging of wegnemen van gewichten kan men
de luchtdruk naar believen kleiner of groter
maken. Uit de magazijnbalg stroomt de wind
via windkanalen naar de windladen onder de
pijpen van ieder register.
Een register noemt men een reeks pijpen, die
regelmaig in grootte en omvang afnemen. Even
als bij de syrinx kan iedere pijp slechts één
toon voortbrengen: samen geven zij een regel
matige toonreeks. De registers verschillen onder
ling in klankkleur, doordat de pijpen van ieder
Van Chroestsjow, de geslepen woord-acro-
baat, had men meer mogen verwachten dan deze
bombast. We mogen echter niet vergeten, dat
het manifest niet is geschreven voor de eigen
partij, noch voor het Westen, maar voor de
Afro- en Aziatische landen. Om manifesten als
dleze werden enkele eeuwen terug oorlogen ge
voerd omdat men de gezwollen beledigingen
niet slikte. Gelukkig is men nu verstandiger.
Maar het kan geen kwaad om zijn aandacht
nog eens extra te richten op Afrika en Azië.
Het manifest is kennelijk ook in de satelliet
staten tegengevallen. Uit Duitsland zijn geen
bijzondere reacties gekomen. Daar heeft men
heel nuchter ingezien, dat de economische toe
komstbeelden voor Oost-Duitsland nog in geen
honderd jaren haalbaar zijn. In Peking is geen
officieel commentaar geleverd. Wat niets min
der dan een belediging is. De enige commu
nistische reactie kwam uit „revisionistische”
Zuid-Slavië. Daar werd het manifest zonder
meer veroordeeld.
