Nieuwjaarsrede 1961.
Uitnodiging
D
BERKELMANS
BIOSCOOP RIJEN TEL 303
DE WRAAK DER GEUZEN
TOPSLAGERIJ
ZÜIVELHUIS „DE HOOP”
FR. JACOBS-VERMEÜLEN.
P. van Gooi
Café-Restaurant „Halfweg”, zullen
heropenen.
de PRIESTER
en het MEISJE
VIER EN DERTIGSTE JAARGANG
No.
UITGAVE VAN: DRUKKERIJ NICO HOBBELEN
RIJEN - TELEFOON 343 (01692)
- POSTGIROREKENING 28.32.41
zeerste op
437.
„Halfweg” voor kwaliteitsdranken
„Halfweg” heeft de fijnste keuken!
„Halfweg” voor feestelijke bijeenkomsten
Rijen, januari 1961.
Rijksweg 109 - Telefoon
Met de meeste hoogachting,
Het is ons een genoegen U te mogen mee
delen, dat wij op vrijdag 3 februari te 4 uur
het gerenommeerde
aanwezigheid wordt ten
gesteld.
Q ZATERDAG 28 JAN 1961
Weekblad Qilze-Kijen
VERVOLG REDE BURGEMEESTER.
PAROCHIE MARIA BOODSCHAP.
ringen na
Zondag 6.15
biedt U deze week:
Tijdelijk
Uw
prijs
WAARNEMING PRAKTIJK.
De praktijk van Dr. Starmans wordt gedu'
lende het a.s. week-end waargenomen door Dn
de Steenhuijsen Piters.
ZONDAGSDIENST DIERENARTSEN.
Voor de praktijken Dongen, Raamsdonksveer
en Made:
J. Overbeek, Dongen, Tel. 01623—2345.
100 et
80 ct
75 ct
70 ct
58 ct
52 ct
75 ct
69 ct
72 ct
55 ct
Julianastraat 92 Rijen
f 1,75
f 2,90
f 2,20
ROBIN HOOD in *n film groots van
opzet. in prachtige kleuren. Romantisch,
Overweldigend, Betoverend. Om nooit
te vergeten. Toegang 14 jaar.
en woensdag 8 uur
VIJF MINUTEN VOOR DE JONGELUI.
Zondag a.s. is het Kerkenbouw-zondag. Elke
katholiek heeft er mee te maken, omdat hij
niet krachtens een ambt, maar wel uit zijn lid
maatschap van Christus’ Mystieke Lichaam
verantwoordelijk is voor zijn geloofsgenoten.
Terecht doet het episcopaat, waarop de zorg
voor voldoende kerken in laatste instantie rust,
dan ook een beroep op alle katholieken.
Dat de bisschoppen hierbij bijzonder denken
aan de verdienende jongeren, betekent een appèl
aan het solidariteitsgevoel van een groep, die
dikwijls goed verdient en daaruit ook de con
sequenties dient te trekken ten aanzien van de
kerkennood.
Welk een omvang de kerkenbouw heeft en
Wat gebeurt er wanneer een priester
verliefd wordt op een meisje dat hij van
een verlamming genezen heeft? ’n Prima
speelfilm. K.F.C. Toegang 18 jaar.
Zaterdag 8 uur
welk een last hij betekent, toont een berekening
aan. Het kerkenbouwplan voor 1961 houdt
60 kerken in. Dat wil zeggen, dat elke zes
dagen een kerk wordt aanbesteed. Maar dat
wil ook zeggen, dat de Kerk van Nederland
idere dag een verplichting op zich neemt van
90.000.-—. En wanneer men nu weet dat de
katholieken in 1960 per dag gemiddeld ƒ31.500
bijdroegen, welk bedrag nog werd aangevuld
met 7.500 aan subsidies per dag, dan beseft
men eigenlijk, dat de kerkenbouwers dit jaar
iedere dag weer opnieuw ƒ51.000 „ergens van
daan moeten halen". Elke dag ruim een halve
ton. Dat betekent lenen op grote schaal, dus
ondragelijke schulden op de nieuwe parochies,
welke daardoor verlamd worden in haar ziel
zorgelijke activiteiten. De conclusie spreekt voor
zichzelf.
en zondag 8.30 uur
f 1,68
f 1,75
GEEF UW TELEFONISCHE
BESTELLINGEN TIJDIG OP.
150 gram rauwe ham
150 gram gek. ham
150 gram hamkaas
150 gram boerenmetworst
150 gram tonqeworst
150 gram Haagse sniileverworst 38 ct
200 gram ontbijtspek
200 gram boterhamworst
Droog mager spek
Mager braadvlees met kruiden
Magere haché
Alles per l/2 kg.
SPECIALE AANBIEDING:
1 groot blik varkensvlees 850 gr. f 2,75
a.s. WOENSDAG:
'A kg gehakt
Verse worst of saucijsjes
biedt U deze week
Op dit ogenblik is Rijen op twee na de
grootste parochie van ons bisdom. De twee
grootsten liggen in Bergen op Zoom en daar
zijn dan ook twee bouwpastoors bezig om een
nieuwe parochie te stichten. In november 1960
stond Rijen genoteerd met een getal van 6925
parochianen. Ruw geschat zijn er daarvan 4100
boven de achttien jaar en als die allemaal op
de vijf zondagen van november (Allerheiligen
meegerekend) een dubbeltje hadden geofferd in
het mandje van de Bisschop, hadden we 2050
gulden opgebracht. In werkelijkheid was de op
brengst 1366 gulden, dat is bijna 7 ct. per per
soon boven de 18 jaar.
Geven we allemaal 5 cent meer dan halen
we gemakkelijk 410 gulden per zondag en staan
we misschien boven in de lijst van het bis
dom.
Van hoeveel kerken komt er nu in ons bis
dom geld binnen voor het bisschoppelijk nood
fonds? Enkele kapellen meegerekend, van 166
parochies.
En wat voor een bedrag brachten die pa
rochies in 1960 op? Als we de opbrengst van
Kerkenbouw-zondag in het afgelopen jaar mee
tellen ging er naar de Bisschop 550.000.
En hoe ziet er het bouwprogramma uit voor
1960? Nieuwe werken in Rijen, Bergen op Zoom,
Roosendaal en St. Geertruidenberg, een bijkerk
in Terneuzen en restauratie of uitbreiding in
Prinsenbeek en Sluiskil.
De Kerkenbouw-zondag van het vorige jaar,
in alle bisdommen gehouden, was een groot
succes en ons bisdom deed daar goed aan mee.
We zijn benieuwd wat a.s. zondag zal doen,
de Kerkenbouw-zondag van 1961 en wat Rijen
zal doen omdat we deze keer wel heel bijzon
der betrokken zijn bij de offervaardigheid van
katholiek Nederland op deze dag, Hoe meer
wij opbrengen des te meer kan de Bisschop
ook Rijen gedenken.
Een bouwpastoor is wel gedwongen om dik
wijls te cijferen en te berekenen en hij moet
zo hard zijn als een spijker om op te boksen
tegen de onbarmhartige kosten van een nieuwe
kerk. Begrijpt u dat hij het evenwicht bewaren
kan als hij ondanks alles toch zuiver priester-
werk kan doen door in de zielzorg te duiken
en de belangen te behartigen van de paro
chianen.
Daar zijn we zo langzamerhand toe gekomen.
De rondgang langs de gezinnen loopt af en we
beginnen intussen met systematisch huisbezoek.
Volgende week nemen we de Kampstraat van
1 15 en iedere week zullen we voortaan
melden, waar we komen. Nu zal het een ont
moeting zijn van gezin en priester en moge
Gods Zegen voelbaar zijn.
150 gram gebr. gehakt
150 gram gekookt mager spek
150 gram tongeworst
een fles Nutroma 0,4 1.
van 73 voor 69 ct
in een afzonderlijke bijlage een lijst van wer
ken welke voor een regelmatige ontplooiing en
uitgroei van onze gemeente min of meer als
urgent zijn te beschouwen. Ik mag LI echter
niet verhelen, dat de nieuwe financiële ver
houding tussen rijk en gemeenten, welke voor
1961 in werking treedt, naar het zich laat aan
zien, voor onze gemeente weinig of geen mo
gelijkheden biedt. Temeer waar de mogelijk
heden om bij een niet sluitende begroting een
aanvullende uitkering bij het Rijk aan te vra
gen, waarvan de laatste jaren met succes ge
bruik werd gemaakt, aanmerkelijk zijn verkleind.
Een en ander geeft aanleiding om, meer nog
dan voorheen, met de uiterste zorgvuldigheid
het uitgavenpeil te bewaken. Dit geldt zowel
voor het doen van investeringen, waarvan rente
en aflossingen op de gewone dienst drukken als
voor het doen van andere niet wettelijk ver
plichte uitgaven ten laste van de gewone
dienst.
Het zal geen verwondering baren dat van een
inlopen op het tekort aan woonruimte nau
welijks of geen sprake kan zijn, indien het
tempo van de woningbouw niet aanzienlijk
kan worden versneld. Het aantal ingeschreven
woningruimte zoekenden onderging, vergeleken
met het begin van 1960, dan ook weinig wij
ziging. Exclusief de vliegbasis, stonden op 1
januari 1961 315 woningzoekenden ingeschre
ven, tegen 313 op 1 januari 1960. Volledig
heidshalve moet ik hierbij vermelden, dat in
deze opgave van 315 woonruimte zoekenden,
begrepen zijn o.m. 30 aanvragen van mensen
uit andere gemeenten, 25 aanvragen van men
sen die in slechte woningen zijn gehuisvest,
doch waarvan een deel niet bereid is een uiter
aard hogere huur te betalen, indien hen een
nieuwe of volwaardige woning wordt aange
boden. Het aantal aanvragen van ongehuwden
is ongeveer gelijk gebleven en bedraagt om
streeks 100. Het is niet aannemelijk, dat al deze
laatste ingeschrevenen onmiddellijk woonruimte
zouden accepteren, indien hen deze zou wor
den aangeboden.
Onze gemeente bleef in 1960 gelukkig voor
vele en voor grote branden gespaard. Er had
den slechts 7 branden plaats. De totale aan
gerichte brandschade is te taxeren op slechts
26.500.waarvan nog 25.900.ten laste
van één brandgeval kwam, zodat de 6 andere
branden niet veel hadden te betekenen. On
getwijfeld hebben het snel paraat zijn van onze
brandweren en de goede staat waarin het ma
teriaal verkeert, er toe bijdragen om begin
nende branden aanstonds en afdoende in te
perken.
Ik wil deze nieuwjaarsrede niet beëindigen
zonder nog op enkele vermeldenswaardige din
gen te attenderen. Dat is vooreerst het feit,
dat binnenkort Gilze zijn tweede gymnastiek
lokaal, namelijk bij de r.k. jongensschool, in
gebruik zal kunnen nemen en dat eindelijk, na
eindeloos overleg en afwachten, met de bouw
van het gemeenschapshuis, waarvoor de Raad
geruime tijd geleden reeds zijn financiële mede
werking verleende, zal worden begonnen.
Ten slotte mag zeker niet onvermeld blij
ven, dat medio 1960 door de Bisschop van
Breda een tweede pastoor voor Rijen werd
benoemd, die belast werd met de stichting van
de zo hoog nodige tweede parochiekerk te
Rijen. Ik spreek het vertrouwen uit, dat de
vele voorbereidende werkzaamheden, welke met
het bouwen van een nieuwe parochiekerk en
al wat daarmede annex is, gemoeid zijn met
de volledige medewerking, vooral van de Rije
naren die onder de nieuwe parochie zullen
komen te ressorteren, zullen leiden tot een
resultaat zoals de bouwpastoor en zijn paro
chianen zich dit hebben voorgesteld: een mo
dem en waardig Godshuis in een nieuwe en
moderne wijk in Rijen.
Ik moge besluiten met de wens, dat het onze
gemeente, wier belangen U en mij na aan het
hart liggen en waarvoor wij gezamenlijk en
eendrachtig werken, in 1961 onder Gods zegen
in elk opzicht goed moge gaan
Wat het onderwijs aangaat, kan ik in mijn
nieuwjaarsrede kort zijn. In de memorie van
antwoord op het rapport van de begrotings
commissie is vermeld welke plannen geheel ge
reed aanwezig zijn en welke in voorbereiding
zijn ten behoeve van de diverse scholen in
onze gemeente. Ik wil hier nog slechts ver
melden dat de nog jonge L.T.S. te Gilze,
welke zich in een goede belangstelling verheugt
de dagschool telt thans pl.m. 250 leer
lingen naast haar thans functionerende 3-jar.
dagschool in september 1961 ook met het
avondonderwijs zal starten waarvan, naar ik
vertrouw, een ruim aantal jongelieden zal ge
bruik maken. Het onderwijs in zijn geheel blijft
jaarlijks zeer grote bedragen van de gemeente
kas vragen.
Het gemeentelijk gasbedrijf telde op 1 jan.
1961 2.221 aansluitingen; het aantal aanslui
tingen nam in 1960 met 102 toe. De aanzien
lijke investeringen, waarvoor het gasbedrijf zich
gesteld ziet teneinde een ongestoorde en zo
voordelig mogelijke gaslevering in de toekomst
mogelijk te maken en waarvoor ik U in mijn
vorige nieuwjaarsrede sprak, werden in I960
nog niet gedaan tengevolge van enkele ver
traging gevende omstandigheden. In de loop
van 1961 zullen U ongetwijfeld de noodza
kelijke voorstellen bereiken.
De mogelijkheid dat op enkele uitzonde-
alle panden in deze uitgestrekte
gemeente op de waterleiding kunnen worden
aangesloten, komt snel naderbij. Wanneer de
Raad het voorstel, voorkomend in de raads-
agenda van heden, om een krediet te ver
lenen tot het scheppen van de mogelijkheid
tot aansluiting op de waterleiding van 60 pan
den, gelegen in super-onrendabele gebieden, aan
neemt, dan zullen nog slechts enkele panden
niet aansluitbaar zijn wegens de uitermate hoge,
niet meer verantwoorde aansluitingskosten. Er
zijn er enkele onder waarbij de kosten van
aansluiting niet zo heel veel minder zijn dan
de waarde van het aan te sluiten pand.
Enkele sporadische gevallen daargelaten, is de
aansluiting op het elektriciteitsnet thans voor
eenieder bereikbaar. De uitbreiding en vernieu
wing van de elektrische straatverlichting had in
1960 bijzondere aandacht, deels uit hoofde van
het tot stand komen van nieuwe woonstraten,
deels ten behoeve van een betere verlichting
der buitenwijken en deels ter bevordering van
de verkeersveiligheid. Zo kwam in het begin
van 1960 de moderne verlichting op het kruis
punt Rijksweg—Julianastraat te Rijen geheel ge
reed, terwijl hetzelfde het geval was op het
einde van 1960 met het eveneens steeds druk
ker en dus gevaarlijker wordende kruispunt
Rijksweg—Langenbergseweg, meer veiligheid
gevende verbetering onderging.- De steeds druk
ker wordende Julianastraat te Rijen werd, vooral
uit veiligheidsoverwegingen, van nieuwe en
en meer lichtmasten voorzien. De spoorweg
wad! terswoning bij de Vine, van Goghstraat,
welke het uitzicht op de spoorbaan belemmer-
de, werd op gemeentelijk verzoek gesloopt en
een knipperlichtinstallatie werd door de N.S.
op deze steeds drukker wordende onbewaakte
overweg aangebracht. De spoorwegwachters-
woning, staande bij de weg, leidende naar het
Hultens Broek, zal, ingevolge gevoerd overleg
tussen de N.S. en de gemeente, binnenkort,
eveneens uit veiligheidsoverwegingen, worden
gesloopt. Ik vertrouw, dat in de loop van 1961
ook de aansluiting van de Oosterhoutseweg op
de Rijksweg vooral des avonds een zeer
gevaarlijk punt van een behoorlijke verlich
ting zal worden voorzien. Het is een taak
van rijk en provincie (de Oosterhoutseweg is
een provinciale weg), doch de gemeente heeft
reeds meermalen op deze zaak de aandacht
gevestigd.
Wij kunnen op het gebied van de verkeers
veiligheid alle mogelijke maatregelen nemen, het
helpt allemaal weinig, indien het aan het ver
keer deelnemend publiek niet bij voortduring
zich bewust toont van eigen verantwoordelijk
heid en van de verantwoordelijkheid voor leven
en goed van zijn medemensen. Dat het met die
verantwoordelijkheid nog maar zeer matig ge
steld is, moge blijken uit het aantal van 1151
processen-verbaal in 1960 in onze gemeente
wegens geconstateerde overtredingen van de be
palingen der verkeerswetgeving gemaakt, tegen
719 in 1959. Het aantal verkeersongevallen
in 1960 binnen de gemeente-grenzen beliep 171,
tegen 160 in 1959, waarbij 7 doden waren te
betreuren en 71 personen meer of minder zwaar
lichamelijk letsel opliepen. Voor 1959 waren
deze cijfers: 3 doden en 63 gevallen van licha
melijk letsel. Bij 95 verkeersongevallen werd
alleen materiële schade aangericht.
In 1960 vonden in totaal investeringen plaats
tot een gezamenlijk bedrag van 2.650.000
tegen 1.750.000 in 1959. Deze cijfers
zullen temeer aanspreken wanneer ik hieraan
toevoeg dat de totale gemeenteschuld einde
1946 nog niet 1.000.000 bedroeg. Sedert 1948
werden in onze gemeente nieuwe investeringen
gedaan tot een bedrag van 18.000.000.
Het schuldrestant per 1 januari 1961 wegens
voor die investeringen aangegane geldleningen
bedroeg 14.525.000, hetgeen neerkomt op
970.per inwoner. Wij zullen er naar
streven ook voor de toekomst het investerings
programma tot het financieel mogelijke op te
voeren. De bij de aanbieding van de begroting
1961 toegevoegde brief aan Uw Raad vermeldt
