KWALITEIT
boeken
tentoonstelling
Met dieven vangt men dieven
is troef in
de Nederlandse
textielindustrie
(^ZATERDAG
3 NOV. 1956
No. 44
UITGAVE VAN: DRUKKERIJ NICO HOBBELEN - RIJEN - TELEFOON 343 (K 1692) - POSTGIROREKENING 28.32.41
nau-
Pionierswerk.
Nieuwe machines,
nieuwe afzetgebieden en een betere
sfeer in de bedrijven.
Samenwerking.
Een zo goed mogelijke sfeer en een
zo groot mogelijke vakbekwaamheid
zijn even belangrijke steunpilaren voor
onze vaderlandse textielnijverheid als
een perfecte technische uitrusting. Met
moderne machines alléén kan de con
currentiestrijd met andere landen, die
zich op de productie van textiel toe
leggen, niet gewonnen worden. En
vakbekwaamheid kan alleen gedijen in
een sfeer van rust, die niet verstoord
wordt door spanningen tussen bazen
BIOSCOOP RIJEN TEL. 303
Gedegen vakopleiding.
Ook wat de vakopleiding aangaat
is de vooroorlogse achterstand voor
een belangrijk deel ingelopen. In En
schedé, het centrum van het textielge-
bied, is enkele jaren geleden een ultra
moderne textielschool verrezen, die de
jeugd een voortreffelijke scholing geeft
en veel aandacht besteedt aan de vor
ming van de toekomstige textielarbei
der. Voor het lagere kader is er een
touwbazenopleiding en een uitgebreid
technische textielschool. En de Hogere
Textielschool leidt bedrijfsleiders en af
delingschefs op, staffunctionarissen
voor de economische bedrijfsleiding en
voor het wetenschappelijke speurwerk
in laboratoria en de kwaliteits-con-
trólediensten.
Er is een nauwe samenwerking tus
sen bedrijfsleven en scholen; de tex
tielindustrie heeft het grootste belang
bij de opleiding van vakbekwaam per
soneel.
(jSIEGEN EN TWINTIGSTE JAARGANG^)
Driekwart uit eigen fabrieken.
Wel indrukwekkend is het feit, dat
van alle textiel, die over ruim 22.000
Nederlandse - toonbanken verkocht
wordt, gedeelte uit Nederlandse fa
brieken komt. Dat wijst niet alleen op
de omvang van de Nederlandse textiel
industrie, die bovendien nog voor en
kele honderden miljoenen guldens per
jaar in het buitenland omzet, dat zegt
ook wel iets over het vakmanschap in
de vaderlandse textielnijverheid. Want
de Nederlander stelt hoge eisen aan de
kwaliteit van gebruiksgoederen, die
lange tijd mee moeten. En wat de mode
artikelen betreft: al hebben wij, vooral
als het om kleding gaat, een merkwaar
dige voorkeur voor alles wat uit het
buitenland komt, ook hier geeft de kwa
liteit tenslotte de doorslag. Welnu, tus
sen de 75 en 80 pct. van alle weefsels
die op de binnenlandse markt verkocht
worden, wordt door Nederlandse fa
brieken geleverd, ook al hangt er
meestal geen kaartje met Nederlands
fabrikaat” aan! Dat kaartje vindt u in
tussen wel aan dezelfde soort stof, die
naar het buitenland gaat. Want daar
geldt de aanduiding van Nederlands
fabrikaat als een waarborg voor prima
kwaliteit
Kwaliteit beslist.
In Twente zelf maakt men er zich
overigens niet erg druk om. De kwali
teit beslist uiteindelijk, zeggen de fabri
kanten. En wat kwaliteit betreft doet
de Nederlandse industrie niet voor de
buitenlandse onder. Zij heeft zelfs in
menig opzicht een voorsprong en alle
krachten worden ingespannen om die
voorsprong te behouden. Want de con
currentie wordt steeds groter, doordat
men zich in steeds meer landen op tex
tielnijverheid gaat toeleggen. Ook in
landen als bijv. Japan en India,
waar de levensstandaard laag is, waar
lagere lonen betaald worden en dus
goedkoper geproduceerd kan worden,
maar waar het vakmanschap ook op
een veel lager peil staat.
De kwaliteit van haar produkten
heeft de Nederlandse textielindustrie
haar sterke positie op de binnenlandse
markt bezorgd en een gestadig groeiend
afzetgebied buiten de eigen grenzen.
„Laat de vrouwen maar in de waan, dat
dat mooie sjaaltje of de stof van hun
nieuwe japonnetje regelrecht uit Frank
rijk of Italië komt”, zeggen de fabrikan
ten. „Wij maken het”!
De Nederlandse textiel-industrie,
ook dat is een term, die gemakkelijker
uitgesproken dan volledig omschreven
is. Een bezoek van enkele dagen aan
Twente en de Achterhoek, zoals dezer
dagen door een aantal journalisten ge
bracht werd, is nauwelijks toereikend
om een zeer globaal overzicht te krijgen
van wat er zo al in de textielnijverheid
omgaat. Het fabriceren van textiel is
niet alleen een kwestie van spinnen en
weven. Nadat uit het ruwe materiaal
een bruikbare draad is gesponnen en
dit garen is verwerkt tot een stof, volgt
nog een hele reeks van bewerkingen,
die men tezamen het „finishen” noemt,
voordat het produkt tenslotte terecht
komt in de winkel of geëxporteerd
wordt naar de buitenlandse afnemers.
Het geheim van de kwaliteit schuilt niet
ling van de textielnijverheid maar één
ding onveranderd gebleven en dat is
het grondbeginsel van het weven: het
principe van de schering en inslag, De
schering, dat zijn de lengtedraden van
het weefsel, de inslag is de dwarsdraad.
Vroeger werd de inslag met de hand
door de scheringdraden gewerkt, nu
slaan op de weefmachines twee slag-
stokken de spoel met de inslagdraad
met driftige klappen heen en weer door
het schering-skelet. Maar nog steeds,
al is het tempo verveelvoudigd, groeit
het weefsel draad voor draad, precies
zoals vele eeuwen geleden bij de Egyp-
tenaren en de Chinezen. En zoals tot
in de vorige eeuw bij de Twentse huis
wevers, die thuis hun dagen door
brachten achter het houten weefge
touw en er hun stoffen maakten, tegen
een beloning van een dubbeltje per el.
Uit de huisnijverheid van het spin
nen en het weven groeide onze natio
nale textielindustrie nadat het wonder
van de stoomkracht ook in Twente en
de Achterhoek zijn intrede had gedaan.
in één bepaald onderdeel van het pro-
duktieprocedé, maar in de zorg, die aan
elk onderdeel afzonderlijk besteed
wordt. Bovendien komt het Nederland
se vakmanschap duidelijk tot uiting in
het succesvolle pionierswerk met nieu
we stoffen, half- of geheel-synthetische,
die in een steeds groter tempo beschik
baar komen. Elk van die stoffen heeft
weer andere eigenschappen, stelt eigen
rusteloos zoeken naar het nieuwere en
biedt nieuwe mogelijkheden. Door het
rustloos zoeken naar het nieuwsere en
het betere hebben de Twentse fabri
kanten zich in de internationale textiel-
wereld een goede reputatie verworven.
Verscheidene Nederlandse stoffen ge
nieten een wereldvermaardheid. Is het
dan niet merkwaardig om geen ster
ker woord te gebruiken! dat er in de
textielhandel met buitenlandse namen
en etiketjes gewerkt moet worden, om
dat de Nederlander blijkbaar weinig
vertrouwen heeft in wat dicht bij huis
gemaakt wordt?
en ondergeschikten. Alleen door
we samenwerking tussen de mensen
onderling en tussen mens en machine
kan een kwaliteitsproduct gemaakt
worden. En kwaliteit bepaalt de positie
van de Nederlandse textielindustrie
op de wereldmarkt en op de binnen
landse markt en daarmee een belang
rijk stuk van onze nationale welvaart.
DE JAARLIJKSE
Gegroeid uit huisnijvelrheid.
Steeds ingewikkelder wordt het fa
briceren van textiel en steeds moeilijker
wordt het, in de moderne textielfabriek
iets terug te vinden van het oude am
bacht, waaruit deze tak van nijverheid
ontstond. Machines hebben niet alleen
het werk overgenomen dat een eeuw
geleden nog door mensenhanden werd
verricht, de techniek heeft tal van
nieuwe mogelijkheden geschapen voor
de veredeling van het textielprodukt.
Het eenvoudige katoenen doek,
waarmee onze voorouders zich tevre
den stelden, kan nu worden omgetoverd
in een zijde-achtig glanzende, soepele
en kreukherstellende stof, die in een
enorme verscheidenheid van dessins en
tinten verkocht wordt voor slechts en
kele guldens per meter. De uitvinding
van de kunstvezels, die op steeds gro
ter schaal worden verwerkt en de
vervolmaking van de verf- en druk
techniek hebben zoveel nieuwe moge
lijkheden geschapen, dat de textiel
fabrikanten ieder modeseizoen opnieuw
weer iets nieuws kunnen brengen.
Eigenlijk is er in de hele ontwikke-
Grote veranderingen.
De Nederlandse textielnijverheid
heeft in de na-oorlogse jaren geweldige
veranderingen ondergaan. De ontwik
keling van de kunstvezels vereiste
nieuwe machines en nieuw vakman
schap van de mensen die deze bedie
nen. Er moesten nieuwe afzetgebieden
worden gezocht want de uitvoer naar
Indonesië, die voor de oorlog 75 pCt
van de gehele textielexport bedroeg,
slonk tot ongeveer 1/5 van het oor
spronkelijke kwantum.
En behalve deze veranderingen op
technisch en economisch gebied kreeg
de textielindustrie interne wijzigingen
te verwerken op het terrein van de
„menselijke verhoudingen”. Na de oor
log heeft men in Twente duidelijk
ingezien welke fouten er vroeger
gemaakt zijn. Er heersten in de textiel
branche vroeger betreurenswaardige
toestanden, niet alleen wat loon en so
ciale voorzieningen betreft, ook in de
verhouding bazen en ondergeschikten.
Enorm veel is er in de jaren na de oor
log in dit opzicht veranderd. Met
reuzenschreden wordt de achterstand
ingehaald. Er is meer aandacht geko
men voor de mens in het bedrijf en er
is in de ondernemingsraden een vrucht
bare samenwerking groeiende tussen
bedrijfsleiding en werknemers.
Pionierswerk bezorgt onze produkten
wereldvermaardheid.
Er zijn in ons land meer textielzaken
dan broodwinkels of groentehandela
ren of melkslijters. En de slagers kun
nen het wat aantal betreft alleen maar
tegen hun collega’s in de textiel opne
men als zij de steun krijgen van alle
schoenwinkeliers, drankslijters, juwe
liers en kantoorboekhandelaren teza
men!
Er gaat, met andere woorden, heel
wat om in de textielhandel en dat hoeft,
op de keper beschouwd, geen verbazing
te wekken. Want „textiel” is een veel
omvattend begrip. Met de inhoud van
de linnenkast en de kleding alleen bent
u er nog lang niet. Ook de vloerbedek
king en de gordijnen, de bekleding van
het meubilair en de tafelkleden, de klos
jes garen en de knotten wol en de de
kens op de bedden behoren er toe. En
dan spreken wij nog niet eens van de
dweil in het keukenkastje, het omslag
van uw paspoort of rijbewijs, de veters
in de schoenen en het canvas in de fiets
en autobanden en van nog honderd en
een andere zaken, die geheel of gedeel
telijk uit textiel gemaakt zijn. Als u deze
enorme verscheidenheid in aanmerking
neemt, is een aantal van ruim 22.000
zelfstandige ondernemers, dat de kost
verdient met de kleinhandel in textiel,
niet eens bijzonder indrukwekkend.
KATHOLIEKE
METAALBEWERKERS BOND
ST. ELOY GILZE.
Bovengenoemde bond heeft dinsdag
23 okt. een excursie gehouden naar
Breda. Om 10 uur des morgens werd
vanuit Gilze vertrokken. Om half elf
begon de excursie bij de N.V. ETNA,
via een excursiebrug werden de deel
nemers een overzicht gegeven van het
grote bedrijf. Hier werd gezien dat
door middel van een reusachtige smelt
oven, van schroot, bij een hitte van 800
tot 1000 graden C., het ijzer net als wa
ter in de gietpan werd gegoten. Deze
gietpan is aan de binnenzijde geheel
bekleed met hoogvuurvaste specie.
Deze wordt door de gieters naar de
gietvormen gedragen. In een gietpan
gaat zo ’n ruwe 30 kg gloeiend ijzer.
Heel interessant was het ook om te
zien dat de ruwe gietstukken door mid
del van een schoonblaasmachine, waar
in heel fijn staalgruis met grote kracht
op het gietstuk werd geslingerd, wer
den schoongemaakt. De gietstukken
kwamen dan al heel aardig tot hun
recht.
Na een kijkje in de grote montage
hal, waarin het mogelijk is om 1000
stuks per dag te produceren, werd de
morgenexcursie besloten. In het Kath.
Militair Tehuis werd de broodmaaltijd
gebruikt en gepauzeerd tot twee uur.
Hierna ging het naar de N.V. Teolin,
waar men de middaguren doorbracht.
Door de heer Spierings werden de
deelnemers rondgeleid. De Teolin is
een zeer moderne verffabriek met 320
man personeel, het grootste gedeelte
hiervan zit op het laboratorium, voor
proeven en onderzoekingen. In de in-
Weekblad Qilze-Kijen
i «■UmitL-_IWM I iiiiiuiii MUM
a
333
f»
Zaterdag 8.15 Zondag 6.15 en 8.30 uur
’Een prachtige kleurenfilm
met Cary Grant en Grace Kelly
„Hitchcock" overtreft zichzelf in deze
volkomen aparte combinatie van thriller
en comedie 1 Een film vol spanning en
humor, met prachtige opnamen aan de
Franse Riviera. Toegang 14 jaar.
Bespreek tijdig Uw plaatsen tel. 303.
Woensdag geen bioscoop.
Ook dit jaar zal de Heer van Vugt een
boekententoonstelling inrichten te Gilze
en wel op
Zaterdag 3 November a.s. van 7 tot
9 uur ’s avonds en op Zondag 4 No
vember van 11.30 tot 5 u. 's middags.
De tentoonstelling wordt gehouden in
de R.K. Meisjesschool aan de Raad
huisstraat.
Dit jaar presenteren wij U een uitge
breide collectie boeken en andere arti
kelen o.a.de nieuwste romans, Jongens-
en Meisjesboeken (voor iedere leeftijd),
Buiten- en Binnenlandse „Pockets”, Fo
toalbums, Kleurpotloden etc.
Bestellingen voor Sint Nicolaas kunnen
op de tentoonstelling worden opgegeven.
Kinderen zonder begeleiding kunnen niet
worden toegelatenvoorts bent U allen
van harte welkom en EEN BEZOEK
VERPLICHT U TOT NIETS.