DIKHUIDEN
Bossche Omgang der Zoete Lieve Vrouw
in middeleeuwse trant hersteld.
De onvindbare
Pimpernel
Jaarverslag 1952
van het Wit-Gele Kruis
Afd. Gilze*
Historie van het Genadebeeld*
Emigratieliefde tanende
Enorme toeloop bij
eerste eeuwfeest*
HARMONIE BIOSCOOP
(^ZATERDAG
4 JULI 1953
UITGAVE VAN: DRUKKERIJ NICO HOBBELEN
RIJEN - TELEFOON 343 (K 1692) - POSTGIROREKENING 28.32.41
1
No. 27^)
(^ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG
Weekblad QilzeRijen
I
de
het Wit-Gele
Ledental.
Bestuur.
Personeel.
y
was
de
van
het
RIJEN
emigratie, moet
naar de emigratie-
Oliver Hardy en de olifant Zenobia
De verstandige olifant Zenobia verhoogt
de vrolijkheid nog meer. 14 jaar.
Dank tenslotte aan de zelatrices van
het Wit-Gele Kruis, die zich èn voor het
bevolkingsonderzoek op t.b.c. èn voor de
lotenverkoop in Mei van het vorig jaar
bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt.
Financiën.
Zaterdag 4, Zondag 5
en Maandag 6 Juli om 8 uur
de prachtige kleurenfilm
Woensdag 8 Juli om
8 uur
Het ledental van het Wit-Gele Kruis
in onze afdeling steeg in 1952 van 1043
tot 1080. Men weet, dat vrijwel alle ge
zinnen van Gilze en Hulten bij het Wit-
Gele Lruis zijn aangesloten.
Zuigelingenzorg.
Door herhaaldelijke wisseling in de lei
ding van het consultatiebureau kon aan
de zuigelingen niet de zorg worden be
steed, die bestuur en personeel aan deze
zeer belangrijke taak van het Wit-Gele
Kruis zouden willen geven. Met een on
derbreking van enige maanden in het
begin van 1952 worden thans weer zit
tingen gehouden, zij het slechts eenmaal
in de 14 dagen. De getroffen regeling
Op de algemene ledenvergadering
het vorig jaar werd het mandaat van
zittend bestuur met een jaar verlengd. In
de samenstelling kwam geen wijziging.
De bestuursverkiezing voor de komende
periode van drie jaar staat op de agenda
voor deze vergadering.
met David Niven, Margaret Leighton
Romantiek en avontuur uit de bonte tijd
der Franse revolutie. Toegang 14 jaar.
Verwacht: Hans Albers in
„’s NACHTS LANGS DE WEG”
en eert
het bisdom Den
stelt de historie van het Genadebeeld aan
schouwelijk voor. Zij samen omvatten al
meer dan 1000 figuren. Het hoogtepunt
en het slot van de hernieuwde omgang,
waaraan twee kunstenaars sinds Maart
1952 hebben gewerkt, vormt het oude
wonderbeeld van de Lieve Vrouwe, wier
glimlach en zoetheid wij in deze benarde
tijd wel -heel erg nodig hebben.
Historie van het Genadebeeld.
1380. Een jonge rabeider op een
winterdag in een van de bouwloodsen
rond de kathedraal werkzaam, zoekt naar
hout om een vuur te ontsteken. Hij vindt
een oud, houten beeld, onherkenbaar on
der spinrag en stof en wil het in stukken
hakken. Een opzichter weerhoudt hem en
redt ,zo het beeld van de brandstapel.
Het jaar 1952 stond voor onze afdeling
vooral in het teken van het eerste bevol
kingsonderzoek op tuberculose, dat voor
rekening van de gemeente door de
S.O.T.U. (Stichting Opsporing Tuber
culose) in de maanden Mei en Juni werd
ingesteld.
Het strekt tot bijzondere voldoening,
dat de dringende oproep, die ook van de
zijde van het Wit-Gele Kruis is gedaan
om begrip en medewerking voor dit on
derzoek, is gehoord en begrepen. In Gilze
nam bijna 96%, in Hulten ruim 97% der
daarvoor in aanmerking komende inge
zetenen aan dit vrijwillig onderzoek deel.
Tot nog groter voldoening mag het stem
men, dat de uitslag van het onderzoek op
t.b.c. een wel uitzonderlijk beeld te zien
geeft. Immers, in Gilze werden slechts 2
actieve t.b.c.-gevallen ontdekt, terwijl in
Hulten geen enkel t.b.c.-geval werd ge
constateerd.
Ik sprak zo even met opzet van het
eerste” onderzoek, omdat naar de over
tuiging van het Wit-Gele Kruis-bestuur
alleen een regelmatige herhaling van het
bevolkingsonderzoek tot inperking en
beteugeling der tuberculose leiden kan.
Het gemeentebestuur kan zich bij voor
baat van de volledige medewerking van
bestuur en ik meen te mogen zeggen
ook van de leden van
Kruis verzekerd weten.
landen zien, maar veeleer naar de arbeids
markt en de bevolkingsgroei in ons land.
Deze wijzen er op, dat de mogelijkheden
in ons land steeds kleiner worden. Dat
het in een beperkt tijdsverloop reeds
uitermate moeilijk zal zijn om aan de slag
te kunnen blijven. Wat blijft er dus an
ders over dan ernstig te denken over
emigratie? Maar vat de zaak van het emi
greren ernstig op. Gaat het niet proberen,
maar maak het vaste voornemen in het
nieuwe vaderland te zullen en te willen
slagen.
Wie met deze mentaliteit ons benauwde
land verlaat, zal ook werkelijk erin sla
gen voor zijn kinderen betere toekomst
mogelijkheden te scheppen.
1381. Eerste miraculeuze genezing.
Vrouwe Hadewich, drie jaar verlamd,
krijgt het gebruik van haar ledematen
weer.
1566. Beeldenstorm. Het beeld der
Lieve Vrouwe was tijdig naar het stad
huis vervoerd en daar in veiligheid ge
bracht.
1584. Brand in de Westelijke toren.
Het beeld bekwam geen letsel; de kapel
werd slechts uitwendig beschadigd.
1629. Val van Den Bosch. Mgr. Opho-
vius vertrouwt het beeld toe aan Vrouwe
Anna van Hambroek. Deze ziet kans om
met het beeld Antwerpen te bereiken.
Vandaar wordt het naar Brussel overge
bracht (Kerk van Koudenbergh) en ver
eerd als „La Douce chère Vierge
Sylve".
1830. Te 's-Hertogenbosch wordt de
Broederschap van O. L. Vrouw opge
richt.
1847. Pogingen om het beeld uit Brus
sel terug te krijgen mislukken.
1853. Het kerkbestuur van Kouden
bergh besluit tot teruggave van het Won
derbeeld. Mgr. Zwijsen zendt plebaan
van Liempt naar Brussel om het beeld per
koets naar Tilburg te brengen. Vandaar
kwam Mgr. Zwijsen het zelf halen. On
beschrijflijk was de jubel, toen het in
triomf de kathedraal werd binnenge
dragen.
Nog zijn de talrijke landelijke activi
teiten rond Honderd Jaar Kromstaf niet
ten einde, of opnieuw vraagt een eeuw
feestviering onze aandacht.
In Juli 1953 is het 100 jaar geleden,
dat het wonderbeeld van de Zoete Moe
der van Den Bosch in triomf de St. Jan
werd binnengedragen om na ontelbare
omzwervingen een definitieve plaats te
krijgen in de oude kathedraal.
Op hun eigen spontane manier hebben
de Brabanders dit jubileum aangegrepen
om het Mariafeest en de dankviering
voor het herstel der hiërarchie in het
bisdom Den Bosch zinvol dooreen te
weven tot een kleurrijke herdenking, het
begin van een hernieuwd tijdperk van
Mariaverering in het bisdom Den Bosch.
Het was de bisschop, Mgr. W. Mut-
saerts, die het initiatief nam van al deze
feestelijkheden een diocesaan Maria-con-
gres te organiseren en wel, omdat hij in
deze tweevoudige herdenking een onge
zochte gelegenheid zag om de devotie
tot Maria, de Moeder en Meesteresse
van zijn bisdom te verlevendigen.
Het komende congres, dat van 5 tot en
met 12 Juli wordt gehouden, zal dus niet
zijn een wetenschappelijk congres, waar
professoren en andere geleerden gaan
oreren en debatteren, nog minder een
demonstratief congres van het Zuid-
Nederlandse Katholicisme, maar een con
gres, waaraan iedereen kan deelnemen en
dat op de eerste plaats beoogt te zijn een
dank- en bidcongres voor de Zoete
Moeder.
Na een week van feestelijkheden, tij
dens welke verschillende groepen, b.v. de
priesters, de moeders en de juegd, ieder
een eigen dag van gebed en bezinning
zullen hebben, trekt op 12 Juli een totaal
vernieuwde omgang door de Bossche
straten. Het congres wordt daarna met
een Lof in de open lucht en een her
nieuwde toewijding van
Bosch aan Maria gesloten. -
De omgang der laatste jaren
slechts een frauwe afspiegeling van
uitbundige stoet, die in de Middeleeuwen
door de Bossche straten trok. Dit jaar
echter het jubeljaar gaat het weer
worden als vroeger, toen gilden en am
bachten in luisterrijke processie door de
hertogelijke veste trokken, toen op ver
sierde wagens het leven van Maria en
Haar goddelijke Zoon aanschouwelijk
werd voorgesteld, toen de minnestrelen,
afgevardigd door de Hertog van Brabant,
de bisschoppen van Luik en Utrecht, de
steden van Antwerpen, Brugge en Nij
megen, de feesten der Zoete Moeder met
welluidende tonen opluisterden. De mark
ten stonden vol kermiskramen, van heinde
en ver kwamen de kijkers. Tienduizenden
waren devote getuigen van de processie,
een processie, die echter na 1853 zozeer
onder soberheid, ja saaiheid leed, dat het
vooral de vurige Brabanders een erger
nis werd. Daarom hebben zij gedurende
de laatste jaren met onvergefelijke offer
vaardigheid de duizenden guldens bijeen
gebracht, die de nieuwe processie heeft
gekost. En hun inspanningen zijn niet
tevergeefs. Naar schatting hebben reeds
meer dan 45.000 mensen zich aangemeld
om langs de eeuwenoude route, waar het
door deze ongewone toeloop vermoede
lijk wel een gedrang zal worden, de
processie ter ere van de Zoete Moeder
gade te slaan.
De nieuwe omgang zal voortaan uit 3
delen bestaan. De eerste beeldt jn 12
tableaux de privileges van O. L. Vrouw
van de voorspelling van Haar komst tot
Haer kroning in de Hemel uit. De tweede,
een uit 6 groepen bestaande afdeling,
Tijdens het Katholiek Emigratiecon-
gres, georganiseerd door de Katholieke
Centrale Emigratiestichting, heeft Minis
ter Suurhof meegedeeld, dat de interesse
voor emigratie geluwd is. De aanmeldin
gen, zijn thans ver beneden het gewenste
peil. Als- oorzaken van dit verschijnsel
noemde de minister de beperking, welke
Australië en Nieuw Zeeland hebben toe
gepast in verband met economische moei
lijkheden in die landen, en voorts weet
de bewindsman het gebrek aan emigratie-
lust aan de uitvoerige aandacht, welke in
de pers geschonken wordt aan mislukte,
in hun land terugkerende emigranten.
Zonder twijfel zullen beide omstandig
heden bijgedragen hebben tot een vermin
derde aanmelding van emigranten. Zeker
is echter ook, dat het nieuwe en avon
tuurlijke van het emigreren af is. Al is
dan bij herhaling er op gewezen, dat emi
greren geen avontuur is, velen hebben het
toch als zodanig beschouwd. En nu stro
men in ons land duizenden brieven bin
nen, waarin emigranten vertellen, dat daor
over de Oceaan het leven toch eigenlijk
ook maar heel gewoon is en evenzeer
zijn ups en downs heeft als Nederland.
En al vlug komt dan de conclusie lols,
dat emigreren toch ook niet alles is.
Het is verkeerd zo te redeneren. Wie
juist wil spreken over
niet in de eerste plaats
Ook in de personeelsbezetting is in het
afgelopen jaar geen wijziging gekomen.
Voor haar 25-jarige dienst als wijkver
pleegster werd Zr. Leonore op de jaar
vergadering van de Provinciale Bond van
het Wit-Gele Kruis in Juli te Breda
gehuldigd. Uit handen van de Voorzitter
van de Provinciale Bond, Dr. Mol, ont
ving zij een onderscheiding voor de
betoonde bijzondere ijver en toewijding
in dienst van het Wit-Gele Kruis.
Zr. Leonore was enige maanden buiten
dienst als gevolg van een ernstig kwets
uur aan de bovenarm. Zr. Edeltrudis en
Zr. Blaauwhof, bijgestaan door Zr. van
Hoek, hebben het werk niettemin ge
klaard. Ik behoef U wel niet uiteen te
zetten, wat het betekent enige maanden
lang het werk van een verpleegster met
een volle dagtaak „op de koop toe” te
nemen. Een woord van erkentelijkheid
aan het personeel is hier dan ook zeker
op zijn plaats.
Zonder mij op het terrein van de pen
ningmeester te willen begeven, mag ik U
wel de geruststellende mededeling doen,
dat zij het niet zonder moeite de
exploitatie sluitend, kon worden gemaakt.
Dit is mede te danken aan de resultaten
van een loterij, die in 1952 in samenwer
king met de Postduivenhoudersvereniging
„De Luchtbode” kon worden gehouden.
Zij leverde een netto-opbrengst van ruim
800,op.
Op de agenda voor deze vergadering
staan een tweetal voorstellen van het
bestuur, die enerzijds een gezonde finan
ciering van het Wit-Gele Kruis voor de
toekomst moeten waarborgen, anderzijds,
meer als een maatregel van orde, een
bevredigende uitleenregeling zullen moge
lijk amken.
Bij gelegenheid van de ingebruikneming
der gerestaureerde parochiekerk in Octo
ber 1952 heeft het bestuur gemeend te
handelen naar het inzicht der leden door
een der gebrandschilderde ramen in de
Doopkapel voor rekening der vereniging
te nemen. Het Kerkbestuur was zo attent
dit raam te voorzien van het W.G.K.-
embleem.
Het werk „in de wijk” toont over 1952
het volgende beeld:
Ziekenverpleging:
De beide wijkverpleegsters legden in
het afgelopen jaar ten behoeve van de
ziekenverpleging 4483 huisbezoeken af.
De voor de t.b.c.-bestrijding onder toe
zicht gestelde gezinnen vroegen 162 huis
bezoeken.
Voor 622 ziektegevallen werden ver-
plegingartikelen uitgeleend. In de practijk-
kamer werden 469 gevallen behandeld.
Kraamzorg:
Voor de verpleging van 150 kraam
vrouwen legde de kraamverpleegster 2038
bezoeken af. De kraamverzorgster be
steedde aan 14 kraamvrouwen 425 bezoe
ken.
