Raad van Gilze en Rijen
DE NOORDSTER
De Zoon van
Monte-Christo
MARINIERSBRIGADE.
Een saluut aan de
Harmonie-Bioscoop, Rijen
Bij het thuisvaren
Woensdag 25 Febr. om half acht.
In
uit Binnen-
met: ERICH VON STROHEIM
Anna Baxter en Walter Huston.
metGeorge Sanders, Joan
Bennet en Louis Haijward.
Zaterdag 21, Zondag 22, Maandag
23 Februari telkens om half acht
van haar vrijwilligers.
r
DIRECTIE: N. HOBBELEN, STATIONSSTR., RIJEN
REDACTIEA. P; HUYSMANS EN N. HOBBELEN
„3 Jantjes op stap.
1.
2.
met minstens 500 meter
UITGAVE VAN DRUKKERIJ N. HOBBELEN
RIJEN - TELEFOON 343 - POSTGIRO 28.32.41
onderscheiden:
culturele of opvoedende
3.
4.
i
op de
geen
ver-
Verwacht „De grote Illusie en
totaal 55.500.—. De kosten
een geldlening ten laste van het
Een spannende en avontuurlijke film. Beter
dan de beste film die wij tot nog toe in dit
genre brachten. TOEGANG 14 JAAR
het Voorprogramma Nieuws
en Buitenland.
Dit zijn de mensen, kalm en moedig, men-,
selijk, onvergetelijk, wier leven en liefde de
geschiedenis vormen van North Star. Zij
leven in een Russisch dorp maar wat hun
overkomt had kunnen gebeuren in elke A-
merikaanse plaats. TOEGANG 18 JAAR
Voorkomt teleurstelling bespreek tijdig want
het zal weer storm lopen. Telefoon 303
W.
ver
betering van de Korte Wagenstraat en Burg, van
Poppelstraat: de Korte Wagenstraat vanaf de Nieuw-
straat aansluitende op de Ridderstraat wordt 12 meter
breed met inbegrip van 3 meter trottoir aan beide
zijden. De Burg, van Poppelstraat vanaf het Steen-
akkerplein tot en met de laatste gemeentewoning en
aansluiting gevende op de Korte Wagenstraat wordt
10 méter breed met 2 meter trottoirs aan beide zijden
van
andere gelegenheid de ge-
v. d. Wildenberg op deze
Vervolgens keurt de Raad een door B. en
voorgesteld stratenplan goed. Dit plan omvat de
betering van de Korte Wagenstraat en Burg.
WEEKBLAD GILZE-RIJEN
ZATERDAG 21 Febr. 1948 - NUMMER 172 "l
VIERDE JAARGANG NA DE BEVRIJDING
De Mariniersbrigade heeft haar taak volbracht! Dit
kan men, terugziende op twee jaar onvermoeide arbeid
in de tropen, met trots en met een zekere weemoed
constateren. Het is reeds vaak in verschillende toon
aarden geconstateerd, dat Nederland in deze'Brigade,
door een toevallige samenloop van omstandigheden tot
stand gekomen, een zeer mooi militair apparaat heeft
bezeten.
Het verarmde, door de oorlog geteisterde Nederland,
zond naarmate het bevrijd werd, het enige overzee,
dat het om zo te zeggen aan militair potentieel bezat,
zijn in de onderdrukkingstijd gestaalde jeugd, de oor
logsvrijwilligers. En door een reeds in Amerika opge
zette en goed gevoerde reclame-campagne over het
hele land kwamen de eersten en meest enthousiasten
van die oorlogsvrijwilligers terecht bij de Mariniers.
Wordt Marinier! Opleiding in Amerika! Opleiding in
50 technische vakken! De toeloop was groot en voor
September '45 waren enige duizenden Nederlanders,
van ex-schooljongens tot huisvaders de Oceaan overge
stoken en maakten in de States kennis met de nieuw
ste oorlogstechniek van het beroemde Amerikaanse
Marinierskorps, dat in de Pacific-oorlog reeds zo zeer
zijn lauweren verdiend had.
In Amerika.
Niemand, van al deze vrijwilligers had ooit anders
gedacht, dan dat zij uitvoeren, om in bet verband
van een Nederlandse Mariniersbrigade (de Eerste,
want ook een Tweede stond op het programma) aan
de zijde van de Amerikanen te gaan vechten tegen
de Jappen, ten einde mede te helpen aan de bevrijding
van het arme, geknevelde Indië. Wat al deze mensen,
zelf komende uit een onderdrukt land, bezielde, was
het ideaal van bevrijding en vrijheid.
De atpombom en daarop de 17e Augustus 45 gin
gen als een donderslag over de hele wereld. Nippon
legde het zwaard neer envoor de Amerikanen
was het oorlogsdoel bereikt. Zij hadden niet langer
Nederlandse hulptroepen nodig; de daadwerkelijke be
vrijding van Ned. Indië werd een taak voor de En-
gelsen.
Het lot van de Nederlandse Mariniersbrigade was
hiermede niet bezegeld, maar nam wel plotseling een
resoluut andere wending. Vrij spoedig daarop volgend
begon het drama genaamd Indonesië zich te ontwik
kelen. Met angst in het hart moest men aanzien hoe
onder Engelse leiding het Nederlands gezag in Indië,
dat op het punt had gestaan hersteld te worden, ver
loren ging. De Amerikanen hielden zich aan hun
woord en lieten de Brigade, die thans in eigen Indië
uitgerust, als wel van haar moreel, dat
product was het uiterste heeft gevergd.
Beproeving.
Op 30 December '45 verscheen het eerste troepen
schip met Mariniers, de Noordam van de Holland-Am.-
lijn op de reede van Batavia, in welke stad de lijken
van Europeanen dagelijks in de kali dreven en tal
loze landgenoten onder de meest deerniswekkende om
standigheden zaten opgesloten in kampen. De redelijk
heid scheen zoek. Na enkele dagen werd het schip met
zijn van Nederlands standpunt zo waardevolle lading
teruggedirigeerd naar Singapore en voor twee maan
den werden de Mariniers, op Engels bevel, onder
zeer primitieve omstandigheden opgeborgen op een
rubber-onderneming in het oerwoud van Malakka. Pas
na die lange wachttijd, die de eerste grote beproeving
was voor het vermogen tot zelfbeheersing en onder
geschiktheid, kwam de oproep van dr. van Mook aan
de Nederlandse troepen (verscheidene lichte infanterie
bataljons waren inmiddels ook op Malakka verenigd)
om Indië binnen te treden.
Bij Soerabaja ingezet.
Toen is de Indische episode van de Mariniersbrigade
aangevangen. Het was in overeenstemming met haar
positie als Marine-eenheid, dat zij het gebied van
Soerabaja als operatie-terrein kreeg toegewezen. Op
10 Maart '46 marcheerde de eerste Marinierscompagnie
het havengebied Tandjong Perak bij Soerabaja binnen,
terwijl 5 grote vrachtschepen, rechtstreeks uit Amerika
gearriveerd, het omvangrijke moderne oorlogsmateriaal
begonnen te lossen. Tien dagen later werden de eer
ste stellingen van de Brits-Indiërs overgenomen en
sindsdien heeft Soerabaja gedurende meer dan een jaar
in het teken der Mariniers gestaan.
„Als de Mariniers er niet geweest waren, zouden
de Nederlanders Soerabaja niet hebben kunnen hou
den is van hooggeplaatste zijde gezegd en met deze
uitspraak is het bestaan van het ongetwijfeld kostbare
apparaat der Mariniersbrigade op zichzelf reeds ge
rechtvaardigd. Geleidelijk aan is door een grote acti
viteit „de stalen ring” van Soerabaja uitgebreid en
tegen de zomer was de situatie zodanig, dat de burgers
van de grote havenstad weer ongestoord konden sla
pen en het gebulder van het geschut zelfs niet meer
te horen was.
weg Tuinstraat-Molenstraat in Rijen zal naar de
oudste dochter uit het Prinselijk gezin „Beatrixstraat”
heten.
Uit waardering voor de verdienstelijke Wethouder
v. d. Wildenberg zag het lid van Hoek de straat in
Gilze liever naar deze genoemd. Maar als wethouder
de Theije zich ten gunste van Meester Schrauwen
uitspreekt, die nu al bijna 100 jaar geduldig wacht
op een straat naar zijn naam, neemt er het lid
Hoek vrede mee bij een
dachtenis aan Wethouder
manier te vereeuwigen.
geheel onverwacht nodiger was dan ooit, volledig
uitgerust vertrekken.
Met dit vertrek is de Mariniersbrigade voor een
rauwe werkelijkheid komen te staan, die niet zozeer
van haar militaire krachten, waartoe ze volledig was
uitgerust, als wel van haar moreel, dat een oorlogs-
Maandagavond kwam de Raad voor 't eerst in
1948 in openbare vergadering bijeen. Voorz. biedt zijn
beste wensen aan en tekent in grote lijnen de ge
beurtenissen welke in 1947 hebben plaats gegrepen
met betrekking tot onze gemeente. Hierop wordt in
het volgend nummer teruggekomen.
Uit een ingekomen stuk van Ged. Staten vernemen
we, dat in afwachting van een defenitieve regeling
voor de financiële verhouding tussen Rijk en Gemeen
ten voor de komende 3 jaren een noodregeling wordt
getroffen, welke beoogt aan de gemeenten hare
financiële zelfstandigheid terug te geven.
Voor 1948 zal dus elke gemeente een sluitende
begroting kunnen maken en behoren noodlijdende ge
meenten tot het verleden.
Hoe zeer dit ook toe te juichen is, aan de gemeente
besturen is thans de taak om te zorgen een zodanig
zuinig en doelmatig beheer te voeren, dat het even
wicht tussen inkomsten en uitgaven bewaard blijft.
Grote kapitaalswerken mogen alleen bij dringende
noodzakelijkheid worden ter hand genomen.
De heer Noij als voorzitter van een controle-com-
missie houdt een korte beschouwing over de rekenin
gen van het dienstjaar 1946. De gemeente heeft een
goed financieel beleid toegepast. Hij stelt voor de
rekeningen goed te keuren, waarna de Raad deze over-
komstig de wet voorlopig vaststelt.
De Raad besluit aan twee nieuwe straten, welke
bijgekomen zijn een officiële naam te geven. De Ver
bindingsweg vanaf Burgemeester v. Poppelstraat tot
aan de Nieuwstraat te Gilze wordt „Meester Schrau-
wenstraat” gedoopt, genoemd naar het vroegere hoofd
der school in Gilze, die in de onderwijswereld een
bekende en grote figuur is geweest. Die verbindings-
trottoirs en wegverharding nodig. Tevens adviseren
B. en W. in de omgeving van deze nieuwe straat nog
meer grond aan te kopen met 't oog op de woning
bouw in 1948 en volgende jaren en deze bouwrijp te
graven. De Raad besluit hiertoe. Voor het plan is
een crediet nodig van
worden gedekt door
grondbedrijf.
Aan de orde komt de nieuwe verordening
vermakelijkheidsbelasting, waartegen de Raad
bezwaren heeft. In deze verordening worden de
makelijkheden in 4 groepen
vermakelijkheden, die
waarde hebben;
bioscoopvoorstellingen
Nederlandse film;
de overige bioscoopvoorstellingen;
bals, dancings, café-chantants e.d.
De belasting voor deze groepen bedraagt: groep 1
20%, groep 2 35%, groep 3 45% en groep 4 50%.
De Prijsbeheersing is voornemens de tarieven van
het bioscoopbezoek met 12% te verlagen, terwijl het
de bioscoopexploitant zal toegestaan worden de be
lasting voor zover deze meer dan 20% bedraagt op
het publiek te verhalen. De entreeprijzen voor de
meeste films blijven daardoor ongeveer gelijk.
Met bovenstaande tarieven zal de gemeente naar
raming 4000.meer belasting ontvangen. In 1947
bedroeg de opbrengst van de vermakelijkheidsbelas
ting in onze gemeente 12.571.45.
Voorz. verklaarde, dat het de bedoeling is dat de
nieuwe verordening soepel zal worden toegepast. In
't algemeen zal de belasting op vermakelijkheden op
20% blijven, tenzij zij natuurlijk; beslist onmogelijk
in het faam van groep 1 gepast kunnen worden,
wat b.v. met dancings wel steeds het geval zal zijn.
De voorschot-vergoeding voor het lager onderwijs
wordt evenals vorig jaar in 1948 vastgesteld op
12.42 per leerling.
Besloten wordt aan een gemeente-arbeider die van
de gemeente een pensioentje ontvangt, dit met 25%
te verhogen in navolging van 't Rijk, die aan alle ge
pensioneerden 25% duurtetoeslag heeft verleend.
Hoewel Ged. Staten hiertegen bezwaar maakte
acht de Raad het gewenst, dat betreffende de salaris
regeling van de gemeente-arbeiders er een indeling
van 6 klassen blijft bestaan.
Rondvraag.
10 rnëter breed met 2 meter trottoirs
inbegrepen.
Deze laatste straat bezit echter een breedte van
20 meter, zodat een fraaie oplossing is uitgedacht, nu
gehele bestrating te duur Zou zijn. De grond gelegen
vóór de woningen ter diepte van 5 meter worden
tot voortuintjes bestemd. Vanaf de hoofdingang van
elke woning zal een tegelpad leiden naar het trottoir.
De afscheiding tussen voortuin en trottoir zal bestaan
uit lugustrum.
De kosten van de werken in beide straten zijn ge
raamd op ƒ41.5000.
Om de Beatrixstraat in Rijen met haar gereed ko
mende woningen bewoonbaar te maken, zijn riolering,
