India
Indonesië
Naclitboot naar Dublin
GULLIVERS REIZEN
Het geheim
van
Stamboul
met James Mason, Valerie Hobson en Kay Walsh.
Een avontuur dat begon in het Westen en dat ein
digde in het Oosten, waar verraad en intrige als
voortdurende dreiging op het leven der vreemdeling
drukken. Spannend, massa opnamen, sensationeel.
Aan de ene kant
er
bij
Aan de andere kant er af.
Bioscoop
„DE KATHOLIEKE KRING’’ Gilze
Harmonie-Bioscoop, Rijen 7
en
Er valt veel uit te leren.
ramma
■ma mm nas mm mm
met: Robert Newton
en Guy Middleton,
NUMMER
DIRECTIEN. HOBBELEN, STATIONSSTR., RIJEN
REDACTIEA. P. HUYSMANS EN N. HOBBELEN
en
4
Maandag 9 Februari 8
Dinsdag 10 Februari 8
Met
we er
Woensdag 11 Februari om half 8
Zondag 8 Febr. om 3 uur extra Kindervoor-
stelling. Sterk verlaagde prijzen 35-50 en 70 ct.
van de nijpendste financiële problemen
de oorlog is die van de vergoeding voor
WEEKBLAD GILZE-RIJEN
UITGAVE VAN DRUKKERIJ N. HOBBELEN
RIJEN - TELEFOON 343 - POSTGIRO 28.32.41
ZATERDAG 7 Febr. 1948 - NUMMER 170
VIERDE JAARGANG NA DE BEVRIJDING
Wij verw. „Tarzan in New-York” en Op Hoop van
Zegen (Hollands Sprekende film).
TOEGANG 18 JAAR
In het Voorprogramma Buitenlands Nieuws
Plaatsbespreken a 10 cent aan de zaal en per tel. 303
uur
uur
komen en men kan toch moeilijk verlangen dat
de massa van niet-bezitters hiervoor moet op
draaien. Nederland is als land in zijn geheel ar
mer geworden. Uiteindelijk moet dit dus do'or
het volk gedragen worden. Niet zo.dat elk een
grote portie krijgt, welke de kleine man
verhouding veel zwaarder op de schou-
zou drukken, maar naar draagkracht. D
De plotselinge dood van de indiszhe vrij-
heidstrijder Mahatma Gandhi brengt de ge
dachten onwillekeurig naar Nederland Indië.
Ook hier een Aziatisch volk, dat, bewust
van zijn eigen kracht en geleid door Westers
geschoolden, op het punt staat de politieke
onafhankelijkheid te verwerven. Doch wan
neer we deze vergelijking wagen, springen
de grote verschillen dadelijk in ’t oog.
Naast zijn krachtige vrijheidszin werd
Gandhi bovenal gedreven door zijn afkeer
van geweld. Verdraagzaamheid jegens an
dersdenkenden, begrip voor de belangen van
het Britse Imperium, gematigdheid in eis, ge
trouwheid aan een eens gegeven belofte, al
deze eigenschappen kenmerken het bewogen
leven van de zelfs door tegenstanders hoog
geschatte Indiër. Gandhi’s persoonlijkheid
heeft dan ook zijn stempel gedrukt op de
jongste geschiedenis van India’s onafhan
kelijkheidsstrijd. Een strijd, gevoerd met mid-’
delen die allerwegen respect afdwingen.
Men kan dit helaas van de onwikkeling in
Indonesië niet zeggen. Boven alles overheerst
hier de revolutie, het geweld.
Een jong, §ezond nationalisme van vóór
de oorlog werd hier verf?bebeld en misvormd
door jarenlange stelselmatige Japanse terreur
en propaganda. Het resultaat is een uit zijn
evenwicht geslagen, in sommige opzichten
Westers denkende, bovenlaag der Indone
sische maatschappij. Met deze groep nu
tracht men tot een vergelijk te komen, tot
nog toe zonder enig resultaat.
Zij, die Indië kennen, hadden dit wel
Voorzien. In die moeilijke overgangsmadnden
na de bevrijding ontbrak het niet aan waar- -
schuwingen en goede raad. Mannen, die de
Aziaat door jarenlange samenwerking had
den leren kennen, voorzagen de ellende van
thans.
Hun woorden vonden geen gehoor.
Intussen kwam er een Linggadjati. Maar
Linggadjati is niet meer.
Daarna flagrante verdragsschendingen,
beschuldigingen over en weer, totdat alle on
geduld en verontwaardiging een uitweg von
den in de politiële actie. Deze deed b ijvelen
in Nederland èn bij tal van goedwillende
Indonesiërs de hoop op iets beters herleven.
De hoöp was van korte duur. Onontwarbare
gebeurtenissen deden het optreden al spoe
dig op de „Van Mooklijn” vastlopen.
Nu is men, met zachte druk van buiten,
de onderhandelingen opnieuw begonnen. We
maakten kennis van de vertoningen op de
„Renville”. Te elfder ure werden hier de
z.g. „zes punten” geforceerd. Doch nauwe
lijks was de inkt onder het contract drpog,
of alles diep weer in de knoop. Er zouden
geheime afspraken hebben bestaan tussen
de Commissie van Goede Diensten en Djocja.
Dit werd later ontkend. Later scheen Djocja
bereid de zes punten „naakt” te aanvaarden.
En nu is al met al de toestand onoverzich
telijker dan ooit
Is Djocja waarlijk bereid en zonder heime
lijke bedoelingen samen te werken aan de
bouw van een V.S. van Indonesië? Wil het
zonder enige reserve de souvereiniteit van
de Kroon aanvaarden? Er bestaat op z’n
minst genomen twijfel. Linggadjati’s voor-
en nageschiedenis heeft ons dit geleerd.
Maar toch blijft men nog hopen. Op wat?
Op een stuk papier met een paar handte
keningen? Of op een waarlijk* verandering
in de geest?
De nuchtere Engelsen hebben dit in hun
voormalige Brits-Indië anders aangepakt. Zij
gingen uit van de eis van onvoorwaardelijke
erkenning der Britse souvereiniteit. Dan pas
wilden zij onderhandelen. Gandhi heeft hier
de billikheid van erkend. Deze eis is vanzelf
sprekend aanvaard. Hierdoor werd het volk
van India veel ellende bespaard.
Bij ons in Indië heeft men de zaken anders
om geplaatst. Eerst werden revolutie en ex
tremisme erkend om daarna te trachten eigen
erkenning te vragen. Qat dit op niets uit
moest lopen, lag toen al voor de hand! Eerst
nu hebben de feiten het gestaafd.
Het overlijden v.an Gandhi heeft ons In
dia’s onafhankelijkheidsstrijd weer even in
herinnering gebracht.
Wij hadden daaruit véél kunnen leren
even
naar
ders
billijkheid eist 'dat.
Maar de belasting is onbillijk!
een evenredige verdeling der lasten zijn
nog niet. Die twee milliard extra moeten
Heeft de eer U te presenteren op Zaterdag 7, Zondag
8, Maandag 9 en Dinsdag 10 Februari om half 8.
de komische avonturenfilm - als tekenfilm in kleuren.
Een kleuren tekenfilm als hoofdfilm gemaakt door
MAX FLEISCHER naar het onvergetelijke boek van
JONATHAN SWIFT. Een wonder van vrolijkheid.
Een wonder van filmkunst. Prachtig Voorprogramma
Toegang elke leeftijd.
Een film met een spanning, die U vasthoudt van de
eerste tot de laatste meter. Een spionnagefilm van
het beste soort. TOEGANG 14 JAAR,
Een
van na
geleden oorlogsschade. Ons land telt tiendui
zenden personen, die op de een of andere ma
nier hun eigendommen geheel ot gedeeltelijk
door oorlogsgeweld te loor zagen gaan. En men
kan niet zeggen, dat de sedert dien door de
overheid getroffen vergoedingsmaatregelen ie
dereen tevreden hebben kunnen stellen... Aan
de ene kant was de vergoeding in verhouding
tot de geleden schade dikwijls laag en aan de
andere kant was het voor de doorsnee burger
haast geen doen zich door de vele en ingewik
kelde voorschriften heen te worstelen. Voo'r
deze bezwaren is de regering niet blind geweest
en zo is dan ook nu een geheel nieuw wetsont
werp ingediend, dat geheel breekt met de vroe
gere beginselen.
Het nieuwe ontwerp, een samenvatting van 'e
oude, verspreide bepalingen, gaat nu uit van het
principe dat de minst draagkrachtige alles, de
beter-gesitueerden een gedeelte vergoed krijgen.
Hiermee zal, volgens minister Lieftinck, totaal
een bedrag van ca. 2 milliard gulden extra .ge
moeid-zijn. Extra, want onder het oude stelsel
was voor oorlogsschade reeds 3 milliard uitgè-
trokken. Men mag dus 'verwachten, dat dit
nieuwe besluit in brede kringen met vreugde zal
worden begroet.
Daar is dan in de eerste plaats de bepaling
dab'voor zelfbewoonde panden (voor zover het
kleinere woningen betreft) alles zal worden ver
goed. Als grens is gesteld 5000.— voor woon
huizen of bedrijfspanden en 8000.voor com
binatie daarvan. De billijkheid van deze rege
ling springt dadelijk in het oog. Vroeger kreeg
iedereen een even groot deel van de schade ver
goed. Dit vindt men nu onbillijk. Want, zo zegt
de regering, op die manier betaalde xle kleine
man eigenlijk een deel van de schade dér beter-
gesitueerden, die profiterend van de Rijks-
vergoeding hun eigen kapitaal niet behoefden
aan te spreken. Daarom is thans bepaald dat zij,
die iets te missen hebber een gedeelte'daarvan
maar aan eigen schade moeten besteden. We
krijgen dus niets anders dan een „afkappen” van
kapitaaltoppen, welke op anderen worden over
geplant.
Het spreekt vanzelf, dat we ook bij dit sys
teem ontevredenen overhouden. Doch dit is niet
zo erg. Het geld moet immers ergens vandaan
