1
I
I
I
I
r
Het Uitbreidingsplan der gemeente
Gilze en Rijen*
i
a
1
I
KRONIEKJES
f
79 JAARGANG
■I
ZATERDAG
No. 330
27 Juli 1935.
Een beschouwing van onze Redactie.
een;
4 N. J. HOBBELEN, RIJEN
MMM■■■■■■■IMMlHM
Het is veel romantischer om te zeggen:
gemeente breidt zich van zelf wel uit. Maar
de tijd van de middeleeuwse romantiek is
voorbij en daarmede de middeleeuwse ge-
meente-uitbreidingen, die wel eens een schit
terend gebouw of een aantrekkelijke bouw-
groep te zien gaven, maar als geheel een or
deloze ordeloosheid vormden van grote en
kleine woningen naast en door elkaar, met
meestal nauwe, onregelmatige straten en
grachten. En al huldigen wij niet minder dan
onze roemrijke voorvaderen de leuze: „leve
de vrijheid" wanneer deze vrijheid iemand
veroorlooft zijn woning daar te bouwen waar
het een struikelblok vormt voor het verkeer
of zo te bouwen dat het hife door wanstal
tige bouwtrant of grulig idc-ren-ensemble T.
ergenis is voor het oog, dan beschouwen wij
dit als een exces, een misbruik, een ongepas-
ste vrijheid. Een volledige bouwvrijheid die
ongebondenheid betekent is dan ook niet meer
de geest van onze tijd. En nu kan het wel
minder prettig zijn zich te moeten houden
aan de bepalingen van bouwverordeningen en
woningwetten, het kan voorkomen dat men
niet begrijpt waarom dit of dat gering onder
deeltje nog moest gewijzigd worden, het kan
zelfs zijn dat de eisen niet alleen in schijn’ dichtstbije toekomstverwachtigen.
maar in werkelijkheid te ver worden doorge
dreven, dit zijn dan kleine fouten die het gro
te nut van de bestaande voorschriften niet
verdringen. Wie de nieuwe stadswijken ziet
in grote steden, zelfs de arbeiderswijken, zal
moeten toegeven dat deze een ruim, gezond,
ordelijk, aantrekkelijk en mooi geheel vor
men, dat zonder de bestaande verordeningen
niet zou zijn verkregen. Maar ook in kleine
gemeenten is de nieuwbouw keurig en smaak
vol wanneer aan de bouwvoorschriften de
hand is gehouden.
HET UITBREIDINGSPLAN.
Iets anders en iets meer dan nieuwbouw-
verordeningen is een officieel uitbreidings
plan. Toch gaat dit de woningwet niet te bui
ten, integendeel, de woningwet schrijft zelfs
een uitbreidingsplan voor aan de gemeenten
met meer dan 10.000 zielen.
Nu kan men zich op officiële cijfers be
roepen en zeggen dat Gilze-Rijen niet 10.000
maar slechts 8500 inwoners telt, doch dan is
deze telling in zekere zin onvolledig. Onze
gemeente groeit regelmatig. Nemen we
de bevolkings-cijfers van Gilze-Rijen van de
laatste vijf jaren, dan zijn deze als vólgt:
7685, 7996, 8166, 8326, en 8510 Onze be
volking neemt dus jaarlijks met een paar hon
derd toe. Welnu, wanneer met man en macht
terstond begonnen wordt aan de uitvoering
van het uitbreidingsplan, dan is men daar
mede nog ten volle bezig wanneer het be
volkingscijfer van Gilze-Rijen de 10.000 al
gepasseerd is.
NERHOVEN.
Schenken we daarenboven onze aandacht
nog aan de spoedig te verwachten oprichting
van het vliegveld Nerhoven, dat nieuwe en
beter autowegen nodig zal maken, dan geeft
het een juist inzicht te kennen nu reeds eert
uitbreidingsplan te vormen in aansluiting op
het vliegveldplan Nerhoven.
Overigens, ook afgezien van het vlieg-
Wij staan voor een belangrijk gebeuren, veldplan blijkt Nerhoven een vooraanstaan-
een officieel uitbreidingsplan van onze ge- de plaats in te nemen, een centraal punt te
meente. - —-xi—
Romantisch is zulk een plan nu juist niet ding
de i zaak gedacht naar buiten uit, maar meer bin^
nenwaarts, centripetaal, het centrum zoekend.
In werkelijkheid liggen de gemeentedelen
Hulten, Gilze, Rijen zo ver uiteen, dat zo mo
gelijk een samentrekkend en tot een geheefl
verbindend middelpunt een voorname eis is
voor de samenhorigheidvan de gemeenfle.
Nu is Nerhoven door zijn ligging de aange
wezen buurtschap om als 't ware de brug,
of tenminste de korste verbinding te vormen;
van de verschillende gemeentedelen. Het uit
breidingsplan voorziet er dan ook in Nerho
ven tot het centrum van de gemeente te vor
men, niet het minst door het bouwen van een
raadhuis te Nerhoven, verder ook door een
nieuwe parochiekerk.
Hiermede ziftten we evenwel midden in het
uitbreidingsplan, terwijl we eigenlijk nog met
de bespreking van het plan moeten beginnen.
We schreven reeds dat de bevolkings
groei, de woningwet, het vliegkamp, we noe
men nog het toenemende snelverkeer,
uitbreidingsplan nodig maakten.
KARAKTER VAN HET PLAN.
Uiteraard heeft dit plan rekening moeten
houden zowel met het bestaande, als met de
Wat de
wegen betreft moest men er ook aandacht
aan schenken in hoever Gilze-Rijen een ver-
bindingsschakel vormt tussen omliggende of
verderafgelegen grote plaatsen.
In dit raam werd een plan ontworpen dat
aiet meer omvat dan hetgeen volgens rede
lijke verwachting voltooid kan worden. Het
plan heeft rekening gehouden met de bestaan
de bebouwing en de gebieden hier tussen die
voor bebouwing bestemd zijn, om dit samen
tot een doeltreffend geheel te vormen. Dit sa
menhangend geheel maakt ook juist een eco
nomische, voordelige aanleg van wegen en
technische voorzieningen, (riolering, leidingen)
mogelijk. Het feit dat het plan rekening moest
houden niet enkel met het bestaande, maar
ook met de toekomst heeft er toe geleid dat
ontwerpen zijn opgenomen die een verwijde
ring van het bestaande veronderstellen. De
ze delen van het plan zijn meer op de toe
komst dan op directe uitvoering gericht.
INDELING.
Overeenkomstig de Woningwet is het plan
gesplitst in een gedetailleerd gedeelte, het in
onderdelen uitgewerkt plan, en een algemeen
gedeelte, het plan in hoofdzaak, in grote lijn.
Het plan in hoofdzaak bevat gronden die
de eerstvolgende jaren niet voor de uitbrei
ding in aanmerking komen, het beschermt
slechts die gronden tegen willekeurige bebou
wing. Het plan in hoofdzaak bevat algemene
bestemmingen en de meest nodige rooilijnen
langs de wegen.
Het plan in hoofdzaak bevat het schema
het overzicht van wegen voor de gehele
gemeente, voor zoover deze wegen dienen'
voor doorgaand verkeer.
Het gedetailleerde plan omvat de mon
den die de komenden jaren voor uitbreiding
van de dorpsbebouwing in aanmerking ko-
men; hierbij behoren ook bebouwingsvoor-
schriften voor de bestemming van de gron
den; het bevat ook alle binnen dit plan be
staande,, te veranderen of nieuw aan te leg
gen wegen,, en wegen voor het verkeer bin
nen de wijken en woonwegen.
vormen van het uitbreidingsplan. De uitbrei-
van de gemeente wordt niet in hoofd-
Het wordt een schrikwekkende rampen-
lijst. Als eerste de Uiver, na enkele maanden
de Leeuwerik, en nu in één week de Kwik
staart, de Maraboe, en de Gaai. De roem van
tien jaren, de glonevolle Melbourne-roem van
de Uiver is omgesiagen in een vernederende
rampenperiode. We Kunnen dit toescnrijven
aan de invloed van hoger macht, maar we we
ten het niet. Gód heen op velerlei wijze de
rampen kunnen voorkomen. God heeft uit
mei gedaan, hier voigt evenwei niet met ze-
kerneio uit dat God aeze rampen daadwer
kelijk gewild heeft ter wille van een hoger
doei, een hoger goed. God heeft wel deze
rampen niet verhinderd, noewei God dit kon
doen. En ai kunnen we al deze rampen aan
natuurlijke oorzaken toescnrijven, onwillekeu
rig stemmen deze ongeiuKkeii ieder mens die
nog een weinig geloof bezit tot denken, tot
zeninkeer, lot oewustheid van de menselijke
kleinheid en van het menseiijk onvermogen
ten opzichte van hoger macht, de hoogste
macht, God.
Het valt evenwel niet moeilijk in het alge
meen oorzaken aan te wijzen niet van iedere
ramp op zich, maar oorzaken die gemakkelijk
tot rampen kunnen leiden. Het K.L.M.-jbedrijf
heeft zich de laatste tijd te snel ontwikkeld,
met ais gevolg overbelasting var. piloten, te
weinig geschoold personeel in dienst en nog
niet gekend nieuw materiaal. Zeker de mo-
geiijkneid bestond dat alles toch goed bleet
gaan. Men mocht hopen dat het tijdperk waar
op overmatig veel van het personeel werd ge
vraagd en waarin niet volledig geschoold en
weinig ervaren personeel moest dienen, slechts
kort zou duren. Mogelijk werd de K-L.M.-di-
rectie door de omstandigheden vrijwel ge
dwongen de dienstregeling zoo enorm uit te
breiden. Het gaat om al die redenen niet aan
om de K-L.M. voor de gebeurde rampen vol
ledig verantwoordelijk te stellen. Toch dui
den deze ongevallen er op, dat meer voor
zichtigheid moet betracht worden. Drie van
de vijf rampen kunnen aan de slechte weer
gesteldheden worden toegeschreven. Het zijn
de Uiverramp die zeven levens eiste, dan de.
Leeuwerik, die een zelfde aantal slachtoffers
boekte, en nu de Gaai, die voor 13 mensen de
dood betekende. Moet men hieruit niet rede
lijk besluiten dat de voorzichtigheid eist, ter-
wille van het leven, af te wijken van de voor
geschreven reisroute wanneer de weersge
steldheden het vliegen onzeker en daardoor
onveilig maken.
De rampen zijn voorbij en voorbije zaken
nemen geen keer.
Het waren niet de eerste vliegrampen
het zullen ook de laatste niet zijn. Maar dit
mogen wij en moeten wij verwachten, dat de
K-L.M. en ook de nederlandse regering al
les in het werk zullen stellen om de uiterste
voorzichtigheid en de hoogste veiligheid in
het vliegwezen te betrachten. Zelfs op zich
zeer kleine oorzaken, een minder vlotte toe
voer van de benzineleiding bij de Kwikstaart
bij de Maraboe, waren voldoende voor volle
dige vernieling van deze grote vliegtuigen.
Daarom moet ook tot in de onderdelen de
grootste veiligheidszekerheid worden betracht
Reeds lang is er sprake van een lucht
wet. Het gebeurde moge bijdragen tot een
spoedige totstandkoming van deze wet, die on
getwijfeld hoge eisen zal stellen zowel voor
de goedkeuring van vliegtuigen als voor de
bekwaamheid van het luchtpersoneel. Moge
de vreeselijke K.L.M. rampen leerzame gevol
gen hebben en bijdragen dat in de toekomst!
de mogelijkheid van rampen tot het minimum
wordt beperkt, en de K.L.M. weer spoedig be
kend staan om haar zorg voor de „safety-
first”, de veiligheid voor alles!
WEEKB LAD
G1LZE
IJEN
f.1
Abonnementsprijs f 0,20 per maand,
f 0,05 per week.
Niet bij vooruitbetaling.
REDACTIE- EN ADMINISTRATIE-ADRES
-- TELEFOON 65
I
Advertentieprijs f 0,13 per regel
Op contract korting.
De gecontroleerde oplage van dit No. bedraagt
1 250 exemplaren.
