dus samen stemmen?
I;
samen wonen
9
annc smit
voorlichtingsbijeenkomsten
wie mogen stemmen?
IUKWIIIHM'I'
'«I'S MMIUlo"1'
is geble-
waar de
Het Centrum voor Buitenlandse
Vrouwen organiseert de volgende
voorlichtingsbijeenkomsten:
deze
dat
Tijdens deze bijeenkomsten zal de
groepen tevens worden gewezen op
de aktiviteiten die de gemeente
organiseert en waaraan zij ook
kunnen deelnemen.
lisS
De gemeente geeft folders uit in
twaalf talen, waaronder turks,
arabies, chinees, portugees en
servo-kroatiesmet informatie
over de gemeenteraadsverkiezin
gen. Deze folders zjjn verkrijg
baar bij het gemeentelijk informa
tiecentrum aan het Stadhuisplein.
1 mrt 1 A 00-1 6.00 u
Noordstraat 89
Tweede bijeenkomst voor Marok
kaanse vrouwen. Hier zal aan
dacht worden besteed aan het
stemmen. Tevens is het de bedoe
ling vrouwelijke leden van poli
tieke partijen uit te nodigen om
met hen over hun programma en
beleid te praten. (Bij het ter
perse gaan van deze krant was
het nog niet zeker of dit kon
doorgaan
(Bron: Nederlandse Staatscourant,
19 Juli 1985)
4 mrt 13.30-1530
Noordstraat 89
Voorlichtingsbijeenkomst voor
alle vrouwen van andere nationa
liteiten. Het programma van
groep is ongeveer gelijk aan
van de turkse groep.
22 feb 14.00-16.00 u
Noordstraat 89
Bijeenkomst voor marokkaanse
vrouwen. Tijdens deze bijeenkomst
zal verteld worden wat een ge
meente is en hoe deze funktio-
neert en verder welke politieke
partijen er in Tilburg zijn en wat
zij tot nu toe gedaan hebben voor
bui tenlanders
22 feb 15.00-17.00 u
Noordstraat 111
Bijeenkomst voor turkse vrouwen.
Op deze bijeenkomst zal aandacht
worden besteed aan het belang
van het stemmen, hoe een gemeen
te funktioneertwelke politieke
partijen er zjjn in de gemeente,
wat zij tot nu toe gedaan hebben
en beloven te doen. Ook zal hier
wat aandacht worden besteed aan
het stemmen.
Niet-nederlandse kiezers moeten
aan de volgende voorwaarden vol
doen om kiesgerechtigd te zijn:
Op de dag van de verkiezinge’n
moeten zjj de leeftijd van 18
jaar hebben bereikt.
Tot op de dag van de kandi
daatstellingen (4 februari
1 986) moeten zij gedurende een
onafgebroken periode van ten
minste vijf jaar ingezetene van
Nederland zijn, d.w.z. opgeno
men zijn in enig bevolkingsre
gister.
Zij moeten beschikken over een
geldige verblijfstitel op grond
van artikel 9 of 10 van de
Vreemdelingenwet of (voor de
onderdanen van lidstaten van
de E.G.) op grond van het ver
drag tot oprichting van de EEG
of het verdrag tot oprichting
van de Benelux Economische li
nie.
Uitgezonderd van stemrecht zijn
de volgende kategorieën niet-
nederlandse kiezers:
- degenen die werken bij volker
rechterlijke organisaties;
- militairen van een ander land
bjj een NATO-onderdeel gelegerd
in Nederland;
- mensen werkzaam bij diplomatie
ke en konsulaire vertegenwoor
digingen alsmede hun gezins
leden
Voor het eerst zullen dit jaar
buitenlanders mee mogen doen met
de verkiezingen. "Samen wonen,
samen stemmen" geldt vooralsnog
echter alleen voor de gemeente
raadsverkiezingen. Enkele Til-
burgse partijen hebben buitenlan
ders kandidaat gesteld (CDA: H.
Binderhagel op 10, PvdA: 0. Is-
kenderkaptanoglu op 9, VVD: mevr.
L.K. Li op 8). Heeft dit invloed
op het stemgedrag of zullen de
buitenlandse kiezers zich laten
leiden door de partijprogramma's?
Hoe zal de opkomst zijn?
Uit zweeds onderzoek (geci
teerd in Rath: "Hoe stemmen im
migranten? De ervaringen in en
kele Europese landen)
ken dat in de steden,
immigrantenpopulatie groot is en
waar in het algemeen de immi
granten beter georganiseerd zijn,
de opkomst lager is dan het ge
middelde van de etniese kiezers.
Behalve bij de Turken was de op
komst bij vrouwen niet minder dan
die by mannen. In Nederland is
de opkomst laag: bij de deel-
raadsverkiezingen van 1980 in
Rotterdam ging gemiddeld 40% van
de kiesgerechtigden stemmen,
maar van de buitenlanders kwam
niet meer dan 12% op. Vooral de
buitenlandse vrouwen lieten het
afweten. De gemeenteraadsverkie
zingen in Leerdam geven echter
een ander beeld: 55% van de bui
tenlanders heeft daar gestemd.
Hoe zal het stemgedrag zijn?
Uit onderzoek (gedaan in Zwit
serland, Zweden, Groot-Brittan-
nië en Nederland) is gebleken
dat de etniese stemmen over het
algemeen naar de sociaal-demo-
kraten gaan. Het plaatsen van
een etniese kandidaat op de lijst
kan echter invloed hebbenvooral
als het gaat om iemand die ak-
tief is in een immigrantenvere
niging (de VVD-ster mevrouw Li
is bestuurslid van de Chinese
Gemeenschap in Tilburg, de CDA-
er Binderhagel zit in het be
stuur van de Welzijnsstichting
Surinamers in Tilburg). Het is
niet erg waarschijnlijk dat de
uitlatingen die de verschillende
politieke partijen in hun pro
gramma's doen over etniese groe
peringen, veel invloed zullen
hebben. Iemand die de partijpro
gramma's in een bepaalde plaats
moest vertalen, zei hierover:
"Ze beloven allemaal hetzelfde
met enkele nuanceverschillen in
taalgebruik; hoe ik die in mijn
vertalingen moet zetten weet ik
echt niet!"
Over het algemeen kan worden
gezegd dat waarschijnlijk in geen
enkele plaats de groep buiten
landers zo groot is dat er in
grijpende wijzigingen in de zetel
verdeling tot stand zullen komen.
Hetgeen niet wil zeggen dat po
litieke partijen zich niets aan
buitenlandse kiezers gelegen
hoeven te laten liggen.