de bijstand
vrouwen in
3
verhaalplicht
MMit
test
wordt vervolgd op pag.5
van
na
haar
proce-
State
op deze
van
Afgelopen voorjaar lieten de bijstandsvrouwen
via allerlei aktles van haar horen. 4 April
j.l. werd er nog in Middelburg geprotesteerd
tegen een dreigende uithuiszetting van een
bijstandsvrouw. De vrouw had een grote huur
schuld opgelopen, omdat haar uitkering was in
getrokken, op grond van een anonieme tip dat
zij al twee jaar met een vriend zou samenwonen.
De regering heeft het afgelopen jaar een aktief
bijstandsbeleidgevoerd: voordeurdelersrege-
ling, eenmalige-meerjarige-superechte-minima-
uitkering, verhaalsplicht van Sociale Diensten,
toenemende kontrole van sociale rechercheurs.
Zijn de bijstandsvrouwen murv geslagen, was
een vraag aan het tilburgse komitee 'Vrouwen
in de bijstand'.
Vrouwen zitten echter niet bij de pakken neer.
Drie vrouwen, die door haar konfrontaties met de
sociale diensten de landelijke pers gehaald heb
ben, hebben zich verenigd en willen via het Lan
delijk Steunpunt zoveel mogelijk verhalen van
vrouwen verzamelen. Albine (uit Edam, met de kon-
trolerende buurman, die de bezoeken van
vriend aan de sociale dienst raporteerde)
deert vrijdag 15 november voor de Raad van
Deze vrouwen vinden het belangrijk dat
manier jurisprudentie komt over de privacy
bijstandsvrouwen en haar mogelijkheden om vanuit
een ekonomies onafhankelijke positie vriendscnaps-
Ans en José merken wel dat vrouwen banger zijn
geworden. Hoewel in Tilburg nog geen verhalen
over 'wild west'-akties van sociale recher
cheurs de ronde doen, merken vrouwen wel dat
de kontroles elkaar sneller opvolgen.
Het komitee krijgt ook verhalen te horen
vrouwen, die voor de zekerheid vóóraf even
checken, hoe vaak ze per week nog met een
vriend mogen slapen zonder een ekonomiese een
heid te vormen. Hoewel de overheid het laatste
jaar aardig produktiefis geweest in het verzin
nen van nieuwe wetgeving, is deze frekwentie
nog nergens in een art.-sub. vastgelegd. Dus
hangt het van de abnormaliteitvan de be
treffende ambtenaar af, hoe vaak het mag. Het
feit alleen al dat vrouwen zich zo in het nauw
gedreven voelen, dat ze dit soort informatie
aan ambtenaren vragen, zegt al genoeg.
Het komitee signaleert dat er een klimaat
van intimidatie ontstaan is. Iedereen leest in
de krant toch over de overhemden van de oudste
zoon aan de waslijn buiten en de gevolgen daar
van voor de uitkering. Dus hangen bijstands
vrouwen de was van de grote zonen voortaan
binnen! Een ander voorbeelddltmaal afkomstig
uit Middelburg. De sociale dienst aldaar pres
teerde het om aan alle gescheiden vrouwen, die
een bijstandsuitkering genieten, .op te dragen
om met alle papieren, die betrekking hebben op
Na de voordeurdelersregeling en de vaak schrij
nende verhalen over wat dit voor kortingen voor
moeders met werkende kinderen tot gevolg had,
na het gesjoemel rond de eenmalige uitkering,
heeft de overheid nu een laatste hand gelegd
aan het totale voorzieningenpakket t.b.v. vrou
wen in de bijstand: de verhaalplicht en de be
perking van de alimentatieplicht.
Op 17 januari van dit jaar werden hiertoe de
voorbereidende maatregelen getroffen. Op die
datum kregen sociale diensten de wettelijke mo
gelijkheid om ook als gewezen echtelieden hadden
afgesproken elkaar geen alimentatie verschuldigd
te zijn, - het zogenaamde nlhil-bedlng -, toch
bij de ex-echtgenoot te kijken of die geen onder
houdsbijdrage zou kunnen leveren voor de ex-echt-
genote met een bijstandsuitkering (ABW of RWW).
Met ingang van de komende wijziging van de Alge
mene Bijstandswet wordt dit geen verhaalrecht
maar een verhaalplicht van sociale diensten.
Naast het feit dat aan de rol van de onafhanke
lijke rechter wordt voorbij gezien, (die stelt
immers een nihil-beding onherroepelijk bij uit
spraak vast), geeft deze regeling de sociale
diensten de mogelijkheid tot rechtertje spelen.
Zij zullen dan moeten vaststellen wat de onder
houdsbijdrage van de ex-echtgenoot wordt en ook
hoeveel jaar deze bijdrage betaald moet worden.
Nu koppelt de overheid de voorstellen tot beper
king van de allmentatieduurnamelijk maximaal
12 jaar met en 5 jaar zonder kinderen, wel aan
de wijziging van de ABW, toch blijft het vreemd
dat de sociale dienst op deze manier zo diepgaand
kan ingrijpen in het leven van vrouwen.
Want niet alleen 'nieuwe' echtscheidingen vallen
onder deze regel, maar ook vrouwen die 10 jaar
gelden met haar ex-man een nihil-beding zijn
overeengekomen krijgen met deze nieuwe vondst
van' vadertje staat te maken. De genialiteit van
de maatregel zit niet alleen in de direkte bezui
niging die de maatregel oplevertmaar vooral ook
in de komende uitbreiding van het corps van soci
ale rechercheurs, die zich in de persoon van de
zich benadeeld voelende ex-man bij bosjes bij de
sociale diensten als vrijwillige krachten zullen
melden. Het opent ook ongekende informatiekanalen,
zoals de mogelijkheid om terloops tijdens het be-
zoekweeker.d de kinderen uit te horen over moge-
Ijjke vriendschappen van de moeder.
de echtscheiding (vonnissen, beschikkingen etc.)
van de laatste 15 jaar op de sociale dienst te
verschijnen. Bij niet-opvolging van dit bevel,
zou de uitkering worden stopgezet. Natuurlijk
veroorzaakt zo'n maatregel paniek en onzeker
heid, om nog maar niet te praten over oude
wonden. Na protesten van de bijstandsvrouwen
werd de maatregel in die zin veranderd, dat
'alleen' de papieren van de laaste 5 jaar maar
getoond en gekontroleerd hoefden te worden.