y
11
"Ja.
f ami-
Soms
ze
teveel
hebben de Venezolaanse nationaliteit,
niet naar Chili teruggaan."
De kerk speelt een belangrijke rol
Eigenlijk zijn er twee kerken:
nele en de revolutionaire,
sloppenwijken en
de
ze wel in
toen zijn
Isabel Allende: Het
huis niet de geesten.
Wereldbibliotheek bv.
ƒ39,50
en de
wan
de on-
in Chili,
de traditio-
die werkt in de
in aanraking komt met de armoe-
De radikale kerk verkondigt de bevrijdings
theologie. Er wordt wel eens gezegd, dat de kerk
zich niet moet mengen in politieke aangelegen
heden, maar de kerk zorgt nu eenmaal voor de
ziel én het lichaam. En als dat een gemarteld
lichaam is... Er is nog een vreselijke strijd
geweest in Chili, omdat de kardinaal te radi-
kaal zou zijn. Hij is uiteindelijk vervangen door
een andere. Maar binnen drie maanden was ook
die nieuwe kardinaal veranderd. Je kunt niet
anders als je met dergelijke misstanden wordt
gekonfronteerdDe rol van de kerk is belang
rijk omdat alle vormen van sociale organisatie
door Pinochet werden verboden, terwijl de katho
lieke kerk wel werd geaksepteerd
"Een militaire diktatuur is natuurlijk een
machokultuurdat hoef ik niet uit te leggen.
Feministiese organisaties werden verboden en
er werden enkele nieuwe maatregelen afgekondigd.
Zo mochten vrouwen geen broeken dragen en moch
ten mannen geen lang haar hebben. Soldaten
gingen met scharen de straat op en knipten
broekspijpen en haren af. Later zagen
dat het een beetje overdreven was en
die wetten afgeschaft."
edelmoedig. Ze is een moederfiguur, ze voedt
haar eigen kinderen op en ook nog een aantal
wezen. Zij kan niet gebroken worden omdat ze
al zoveel kwijt is, dat ze niets meer te ver
liezen heeft. Vrouwen spelen een belangrijke
rol in de strijd, maar komen daarna meestal niet
aan de macht. Alba is een hommage aan de moedige
vrouwen tijdens de militaire coup. Nee, helaas
ben ik haar niet, hoewel ik haar wel zou willen
zijn
In Tilburg wonen veel Chileense gezinnen,
sturen'ze hun kinderen terug naar Chili als
een jaar of twaalf zijn, omdat ze anders
vernederlandsen.
"Dat hangt er natuurlijk ook van af of ze nog
familie in Chili hebben wonen, waar de kinde
ren heen kunnen. Sommigen sturen hun kinderen
om mee te vechten in het verzet, anderen zijn er
pricipieel tegen hun kinderen terug te sturen,
omdat ze vinden dat ze dan Pinochet steunen.
Voor mij zelf is het nogal een dilemma. Ik ben
verdeeld: mijn kinderen zijn al wat ouder en
Zij zullen
"Het klinkt misschien vreemd voor de nederlandse
maatschappij, maar een van de problemen waar
schrijfsters in Latijns-Amerika mee in aanraking
komen, betreft het schrijven van erotiese pas
sages. Als een vrouw dat zou doen, zou ze ruzie
krijgen met haar man. Hij zou jaloers zijn en den-
'Het huis met de geesten', Isabel Allendes
eerste roman, is opgedragen 'Aan mijn moe
der, mijn grootmoeder en al die andere bui
tengewone vrouwen in deze geschiedenis'.
Vrouwen spelen de hoofdrol in deze fami
liekroniek, die zich over vier generaties
uitstrekt. Zo is er Rosa de Schone, met het
groene haar en het uiterlijk van een water
nimf. Esteban Trueba wordt verliefd op haar
en wanneer zjj per ongeluk wordt vergiftigd,
kent zijn verdriet geen grenzen. Jaren later
trouwt hij met Rosa's jongere zuster Clara.
Ook zjj heeft iets bijzonders: zij is para
normaal begaafd, heeft kontakt met geesten
en kan zoutvaatjes en tafels laten bewe
gen zonder ze aan te raken. Toen ze tien
jaar was, besloot ze dat het niet de moeite
waard was om te spreken. Ze sloot zich op
in stilzwijgen. De trouwe Nana probeert haar
te laten schrikken om haar zo weer aan het
praten te krijgen. Negen jaar lang vermomt
ze zich op de vreemdste manieren, maar
Clara praat pas weer om haar verloving aan
te kondigen. Ondertussen houdt Clara wel
haar dagboeken trouw bjj. Deze boeken zullen
later als enige ontsnappen aan de brand
stapel waarop alle dokumenten van de
lie worden verbrand.
Esteban en Clara betrekken 'het grote huis
op de hoek', waar Clara's geesten haar onop
houdelijk waarschuwingen en raadgevingen in
fluisteren en zij zich omringt met paragnos
ten en artiesten. In dit huis wordt hun
dochter Blanca geboren, die als kind ver
liefd wordt op Pedro Tercero Garcia, de zoon
van een van Trueba's voormannen. Als Este
ban Trueba er jaren later achterkomt dat de
twee een verhouding hebben, slaat hij achter
eenvolgens Blanca en Clara in elkaar. Vanaf
dat moment spreekt Clara niet meer met hem.
Tercero verwekt bij Blanca een bastaarddoch
ter, Alba. Als de tijd van verval aanbreekt,
de rechtsen naar de macht grijpen en de pre
sident wordt vermoord, is Alba degene die
uit de dagboekaantekeningen van haar groot
moeder Clara de geschiedenis van de familie
opschrijft. Zij tekent ook haar eigen erva
ringen met het diktatoriale bewind op
gruwelijke behandeling die zij ondergaat
neer zij, op verdenking van hulp aan
dergrondse, gevangen wordt genomen.
