verpleegkundigen m/v
42
deeltijd
’natuurlijk’ verloop
minder leerlingen
zo-
van
de leiding aan moet
Vroeger was het
van for-
De mees
ontslag na het afronden van de opleiding heb
ben diepe indruk gemaakt. Op voorlichtingsda
gen stellen met name Jongens dit altijd aan de
orde
Een andere oorzaak voor het ontstaan
matieruimte is het natuurlijk verloop,
te vrouwen blijven werken totdat ze kinderen
krijgen en nemen dan ontslag. Naast het hebben
van een tijdelijk dienstverband is zwangerschap
de belangrijkste reden voor ontslag. Beide rede
nen maken ongeveer 20% uit van het totaal van
beeindigingen van het dienstverband. Het valt
personeelszaken op hoe lichtvaardig vrouwen
vaak die beslissing nemen. Met name in het
verpleegvak geldt dat als je een jaar niet
gewerkt hebt, je het wel kunt vergeten om ooit
nog aan de slag te komen. Gezien de situatie
in de gezondheidszorg is het helemaal moeilijk
om als werkloze verpleegkundige nog 'in een
Door de bezuinigingen in de gezondheidszorg
is het beleid van het ziekenhuis ten aanzien
van het in dienst nemen van leerlingen voor
de ln-serviceoplelding veranderd. Voorheen
bestond het verplegend personeel voor 60%
uit leerlingen en 40% gediplomeerden, nu is
die verhouding net omgekeerd. Hoewel gedi
plomeerden duurder zijn is dit percentage nodig
om de kwaliteit van de patiëntenzorg te hand
haven. Gediplomeerden zijn op alle gebieden en
in alle diensten (nachtdienst bv.) inzetbaar
en zijn ook de hele werktijd aanwezig. Men pro
beert ook de zorg zo efficiënt mogelijk te or
ganiseren. Een voorbeeld hiervan is dat nu
een gediplomeerde nachtdienst heeft op 3 af
delingen, die op dezelfde verdieping liggen,
terwijl voorheen iedere afdeling een gediplo
meerde daarvoor Inroosterde.
Voor de opleiding tot verpleegkundige melden
zich tegenwoordig nog maar weinig jongens aan.
Het percentage jongens van het totaal aan eer
stejaars is 5%, terwijl vier jaar geleden nog
de helft van de eerstejaars leerlingen uit
jongens bestond. Waarschijnlijk zijn de berich
ten over de bezuinigingen in de gezondheids
zorg de oorzaak van de terugloop. Verhalen over
Begin 1983 werd de hele lichting pas afgestu
deerde verpleegkundigen ontslagen. Daarna
kregen ze een dienstbetrekking aangeboden
van 32 uur voor de duur van een maand, ver
volgens een vast dienstverband van 32 of
40 uur. Het vanwege bezuinigingen noodzake
lijk geworden herplaatsingsbeleid maakte al
dus het werken in deeltijd mogelljk binnen de
verpleegdienstBij sommige andere diensten
was parttime werken al langer gebruikelijk,
bijvoorbeeld op de opnameafdeling en in de
laboratoria
Er werken veel vrouwen in deeltijd: ruim 1/3
van de vrouwen heeft een deeltijdbaan. En dit
aantal groeit nog steeds. Van de mannen heeft
ongeveer 10% een deeltydfunktie
In de verpleging heb Je alleen de keuze
tussen 32 of 40 uur. 150 verpleegkundigen
werken in deeltijd, vier dagen in de week.
In andere diensten ligt dat wat gevarieerder.
Het percentage deeltijdersters is daar dan ook
beduidend hoger. Op de afdeling funktieonder-
zoek bijvoorbeeld kun je kiezen tussen 16, 20
Bjj het laboratorium ligt het
als je 5 personen hebt gevonden
dag in de week minder willen gaan wer-
dan kun je een dienstverband van 32 uur
zodat een zesde persoon kan worden
In de gezondheidszorg en met name in de verple
ging zijn altijd veel vrouwenwerkzaam geweest.
Verpleegsters, doktersassistentes zijn lang uit
sluitend vrouwenberoepen geweest tot een aantal
jaren geleden ook mannen zich aanmelden voor
de opleiding in de verpleging. (Toen werd ook
onmiddellijk het woord verpleegkundige geïntro
duceerd!) Jola Eberz en Petry Hüsstege, beiden
werkzaam op de afdeling personeelszaken van het
tllburgse Elisabethzlekenhuis gaven in een ge
sprek informatie over de personeelsopbouw en
het personeelsbeleid van het ziekenhuis.
In het Elisabethzlekenhuis werken ongeveer
1800 personen. Ongeveer 2/3 hiervan zijn vrou
wen. Hoewel men bij personen die in een zieken
huis werken al snel denkt aan verplegend per
soneel, wordt toch maar de helft van de forma
tieruimte Ingenomen door verplegend en verzor
gend personeel. Ongeveer een kwart van de for
matieruimte gaat naar de administratie, direk-
tie, huishoudelijke, techniese en civiele dien
sten. Een tweede kwart gaat naar het para-me-
dies personeel. Opvallend is dat de hogere
funktles zoals direktielld en diensthoofden,
wel van de mediese, de verpleeg-, de civiele
als de rechniese dienst, allemaal mannen zijn.
Op het nivo van de afdelingshoofden verschij
nen de eerste vrouwen in hogere funktles. Zo
zjjn van de verpleegafdeling 21 vrouwen en 6
mannen afdelingshoofd. Binnen de verpleeg
dienst hebben 6 mannen en 3 vrouwen een koör-
dinerende funktie. Ook onder de waarnemende
afdellnghoofden zijn de mannen in de meerder
heid (13 mannen, 12 vrouwen). Het is niet voor
de hand liggend dat mannen juist belangstel
ling hebben voor deze funktie omdat de onre
gelmatigheidstoeslag wegvalt. Je salaris is
daardoor niet hoger dan dat van een gewoon ver-
pleegkun dige. De funktie is natuurlijk wel een
opstapje naar de funktie van afdelingshoofd.
Bij sollicitaties naar funkties wordt wel
rekening gehouden met de verhouding tussen
mannen en vrouwen op een bepaalde afdeling.
Dit valt niet altijd gunstig uit voor vrouwen.
Een recent voorbeeld hiervan is een sollici
tatie voor een medewerkerster op de röntgen-
afdeling. 12 vrouwen en 1 man waren in de
race. Er bleven uiteindeljjk 3 geschikte kan
didaten over, waaronder de man. Omdat er zo
weinig mannen werkzaam zijn op de afdeling,
heeft men uiteindelijk de man aangenomen.
32 of 40 uur.
weer anders:
die 1
ken
aagaan
aangenomen
Personeelsleden moeten dit zelf organiseren.
De leiding van de verschillende afdelingen
stribbelen wel eens tegen. Ze vragen zich af
of een funktie wel deelbaar is. Bv.: als een
analist een kweek maakt, is het dan mogelijk
dat een ander die kweek na een paar dagen be
oordeeld. Daarbij komt nog de moeilijkheid, dat
er andere roosters moeten worden opgesteld.
Vaak blijkt dat het ook voor de leiding alle
maal best meevalt.
Het beleid ten aanzien van deeltijdbanen is
momenteel zó, dat als er een vraag om minder
uren te gaan werken binnenkomt op personeels
zaken, de leiding aan moet tonen dat het echt
niet kan. Vroeger was het zo dat het betrok
ken personeelslid moest aantonen dat het wèl
kon. Ook wordt er, als er ergens een vakatu-
re komt, gekeken of het geen twee banen
20 uur kunnen worden, in plaats van een baan
van 40 uur. Daarover staan ook in de CAO aan
bevelingen
Dat werken in deeltijd mogelijk is geworden,
heeft ook tot gevolg dat op het ogenblik alle
leerlingen, die het diploma behalen, in dienst
genomen kunnen worden.