het wvc
3
tegen oorlog en fascisme
tijdschrift
doelstellingen
veelal
en
Het WVC-blad
en
2.
Anne Smit
Voetnoten
8,
rechten van
kind
worden er ook hulpakties op touw gezet:
ook voor arbeiders in Noord-
die weigeren om in Duits-
daarom geen overheids-
voor Spanje, maar
Brabant en Drente,
land te gaan werken
steun ontvangen.
(1) zie ook de Vrouwenkrant Tilburg, jrg
nr5p11.
(2) informatie over het WVC komt uit:
Naar Natuurlek Bestel, Vrouwenorganisaties
in de jaren dertig. Werkgroep Vrouwen en
Fascisme van de Afdeling Vrouwenstudies van
de Universiteit van Amsterdam. Amsterdam,
SUA, 1980.
Wat zijn nu de precieze doelstellingen van het
WVC? Vanaf 1 938 worden deze steeds duidelijk
vermeld in het tijdschrift Vrouwen (waarover
straks meer
"1
'Vrouwen', dat tussen 1935
1 939 verschijnt, lijkt in het begin meer op
een brochure dan op een tijdschrift: de pagina's
zijn zelden genummerd, wie de redaktie vormen
staat lang niet altijd vermeld en de omvang
varieert van vier tot twaalf of zelfs twintig
pagina's. Veel afleveringen heten 'extra
nummers' of zijn ongedateerd.
De karakteristieke aanpak van het blad is,
dat alle vraagstukken in een ekonomies perspek-
tief worden geplaatst, er worden altijd lijnen
dóórgetrokkenDe talloze kommentaren op fascis-
tiese fenomenen -oorlog in de eerste plaats,
maar bijvoorbeeld ook staatsabsolutistiese rechts
opvattingen of de positie van vrouwen- eindigen
altijd met het signaleren van overeenkomstige
tendenzen in eigen land.
De ideeën die in de artikelen tot uitdrukking
komen zijn vaak verrassend modern. In een artikel
over prostitutie wordt bijvoorbeeld gezegd:
"De strijd tegen de prostitutie steunen wij,
ECHTER zullen wjj niet schromen openbaar te maken,
datgene, waaraan niet de PROSTITUEES, maar de
maatschappelijke omstandigheden schuldig zijn."
In een ander artikel wordt verband gelegd
tussen werkloosheid van vrouwen en prostitutie
en wordt gesteld dat prostitutie voortkomt uit
de seksuele onderdrukking van vrouwen en haar
ekonomiese afhankelijkheid.
Strijd tegen oorlog en fascisme daar deze
beide gesels der mensheid niet te onder
scheiden zijn.
Verdediging van de
de belangen van het
In de eerste plaats is het WVC een anti-
fascistiese organisatie, die het daarnaast op
valt dat het fascisme de elementaire rechten
van de vrouw bedreigt en die het tenslotte op
valt dat ook hier in Nederland een elementair
recht (namelijk dat op beroepsarbeid van de vrouw)
op de tocht staat.
Voor het WVC is de 'samenwerking met andere
nationale en internationale organisaties' steeds
belangrijk. Men organiseert vredesmeetings en
vredes ten toons teil ingen samen met bijvoorbeeld
de Katholieke Jongeren Vredesaktie of met de
reeds genoemde IVVV. Naast deze aktiviteiten
Terwijl de katholieke kraamklinieken haarzelf
geestelijk voorbereiden op de geboortegolf die
over driekwart jaar zal losbarsten, terwijl de
paapse potten haar hoofd nog eens breken over
de vraag welke van de twee overtuigingen ze
zullen laten varen, terwijl de maastrichtse
bossche en utrechtse hoteldirekties glunderend
haar inkomsten tellen, kortom, terwijl leder op
haar eigen wijze de gevolgen van het pausbezoek
probeert te overzien, zijn archivarissen, om
roepmedewerkers, journalisten en oudstrijders
druk bezig met het opbergen van hun materiaal
over de tweede wereldoorlog. De herdenkings-
programma's en reünies zijn voorbij, heel Neder
land heeft 40 jaar bezetting door de Amerikanen
gevierd, waarschijnlijk voor de laatste maal
zo uitgebreid.
Dit jaar is ampele aandacht besteed aan de
rol van de vrouw in het verzet: vrouwen als de
tilburgse Coba Pulskens, die onderduikers ver
borgen hield (1), vrouwen, die wapens vervoerden,
voedselbonnen stalen en het de bezetter op ande
re wijze lastig maakten. Ook vóór de oorlog
waren er echter al vrouwen min of meer georga
niseerd aan het strijden tegen fascisme.
Een van de grootste verenigingen was het WVC:
het Wereld Vrouwen Comité tegen Oorlog en
Fascisme (2). Opgericht rond 1934 op instiga
tie van enkele leden van het hoofdbestuur van
de Internationale Vrouwenbond voor Vrede en
Vrijheid, telde het WVC na een tijdje tien miljoen
leden, verspreid over 26 landen. In tegenstel
ling tot reeds bestaande vrouwen-vredesbewe
gingen keert het zichzelf primair en recht
streeks tegen het fascisme als één van de
voornaamste bronnen van oorlog. Het WVC kiest
partij voor de onderdrukten, arbeiders, vrouwen,
joden, negers, werklozen, prostituees. Het
streeft naar opheffing van de sociale onrecht
vaardigheden en misdadige tegenstellingen in
de maatschappij.
Veelvuldig wordt het WVC daarom verweten een
kommunistlese mantelorganisatie te zijn, een
aantijging waartegen het zich teweer stelt,
niet omdat men zich zou schamen kommunlsties
genoemd te worden, maar omdat dit andere, even
belangrijke vredesfaktorenin de weg zou
kunnen staan. Het WVC streeft hartstochtelijk
naar bundeling van en samenwerking met leder die
"de vredesstrjjd wil bevorderen".
de vrouw en
In vele opzichten een interessante vereniging.
Voor tilburgse vrouwen vooral ook, omdat het
WVC een sekretariaat had in Tilburg: mw. Kauf
mann in de Korenbloemstraat (zie ook de foto).
Ondanks enig speurwerk hebben we nog maar weinig
over deze vrouw kunnen achterhalen. In septem
ber 1940 verhuisde ze naar Rotterdam. Hoe het
haar gedurende de oorlog is vergaan, is niet
bekend. We zullen ons best doen om wat meer
over mw. Kaufmann te weten te komen; het resul
taat zie't u dan in een volgende krant.
