VAN AMAZONEPAD TOT VENUSSTRAAT
EMMASTRAAT
13
Gegevens voor dit artikel zjjn onder andere
ontleend aan de folder die werd uitgegeven
ter gelegenheid van de tentoonstelling
'100 Jaar oranjevorstinnen 1880-1980'.
en handhaven." Achtten dagen later moest
ze opnieuw aantreden. Willem was op 23 novem
ber overleden dus moest de hele plechtigheid
over. Wilhelmina was immers Koningin gewor
den en nu moest Emma het regentschap in
naam van haar dochter aanvaarden en "het
koninklijk gezag voor haar waarnemen" De
gebruikte formuleringen hadden in die drie
dagen wel een wijziging ondergaan. Omdat
in Luxemburg geen vrouw moch opvolgen werd
Wilhelmina geen Groot Hertogin van Luxemburg.
Het regentesseschap van Emma eindigde
na 8 jaar op 31 augustus 1898 toen Wilhelmina
18 jaar werd
In tegenstelling tot de koninginnen Wilhel
mina en Juliana, die na haar abdikatie de
titel prinses gingen voeren, bleef Emma
koningin, ofwel Koningin-moederHeeft
er ooit iemand gehoord van de titel Koning-
vader?). Als dank voor bewezen diensten
kreeg Emma op 2 september van het ganse
nederlandse volk een bedrag van ƒ300.000,-
waarmee een sanatorium voor tb -patiënten
werd ingericht. De start van het Emtnafonds.
Koningin Emma overleed in het voorjaar
van 1834. In de zomer van datzelfde jaar
overleed ook prins Hendrik, de echtgenoot
van Koningin Wilhelmina, vader van Juliana.
Daarmee bestond ons koningshuis opnieuw
uit twee vrouwen.
Dat Tilburg nog dertig vrouwen vernoemt
in de straatnaamgeving is niet in de laatste
plaats te danken aan het feit dat ons konings
huis tot voor kort louter vrouwelijke telgen
kende. Gezamenlijk zorgden ze dat 9 tilburgse
straten hun naam kregen. Het ontbreken van
mannelijke nakomelingen had ook tot gevolg
dat vier vrouwen de afgelopen 100 jaar koning
in konden worden. Als deze vrouwen namelijk
broertjes hadden gehad, óók jongere, dan
waren zjj niet voor opvolging in aanmerking
gekomen. Pas de laatste grondwetsherziening
heeft dat veranderd,al sterft de vrouwelljke
lijn wèl met Beatrix uit.
Het begin van deze vrouwelijke lijn ligt
bij Emma van Waldeck Piermont, de tweede
vrouw van koning Willem III. In de zomer
voor hun dochter Wilhelmina 4 zou worden
overleed de laatste van de drie zonen uit
Willem's eerste huwelijk met Sophia van
Württemberg: Na Willem en Maurits overleed
Alexander in 1884. Door de huidige kroonprins
Alexander te noemen lijkt het wel of het
koninklijk huis de periode van 100 Jaar oran-
jevorstinnen als een intermezzo beschouwt.
Emma overleefde niet alleen haar drie
stiefzonen maar ook Willem III ging haar
voor. In oktober 1890, Wilhelmina was nog
minderjarig, ging de gezondheidstoestand
nan de koning achteruit. De grondwet voorziet
in het geval dat de koning niet tot regeren
in staat is. Er dient dan een regent te
worden aangesteld. In artikel 45 van de
grondwetHet koninklijk gezag word waargeno
men door de Raad van State ingeval de Regent
ontbreekt'. Die regent ontbrak tussen 30
30 van de 1500 straten vernoemd naar vrouwen.
30 afleveringen bestaan. Opdat een ieder vete,
oktober en 14 november. Op die dag trad
artikel 38 in werking: Het Koninklijk gezag
wordt mede aan enen Regent opgedragen inge
val de Koning buiten staat geraakt de regering
waar te nemen. Op 14 november werd door
de verenigde vergadering der Staten Generaal
een wetsvoorstel aangenomen, waarin Koningin
Emma tot regentes werd aangesteld. Emma
aanvaardde het regentschap op 20 november:
"In naam van Zjjne Majesteit Willem III,
bij de gratie Gods, Konig der Nederlanden,
Prins van Oranje-NassauGroot Hertog van
Luxemburg, enz., enz., enz. Ik zweer trouw
aan den Koning, ik zweer dat ik in de waarne
ming van het Koninklijk gezag zoolang de
Koning buiten staat blijft de Regering waar
te nemen, de grondwet steeds zal onderhouden
In Tilburg zijn zo'n
daarom ook uit zo'n
De Emmastraat, parallel aan de paleisring,
tussen de Juliana van Stolbergstraat (vrouw
van Willem de Rijke in de 16C eeuw, haar
zoon werd naast 'van Nassou' ook 'van Oranje)
en de Sophiastraat (getrouwd met Willem III
eind vorige eeuw), dient vooral als toegangs
weg tot parkeergelegenheid achter de Hema
en C&A.
Van Amazonepad tot Venusstraat zal
wie die vrouwen waren.
