I
10
mumwk
twee
geloof ik. En wie hoor Je nou over Anton
de Kom. Dat was een Surinaams vrijheidsstrij
der, die naar Nederland verbannen was omdat
hij in eigen land te lastig werd gevonden.
In Nederland zat hij in het verzet. Uiteinde
lijk is hij opgepakt en in april '44 in een
koncentratiekamp omgekomen.
De tweede wereldoorlog is dan wel 40 Jaar
geleden, maar 122 jaar geleden werd in Su
riname de slavernij afgeschaft. Als Je nou
bedenktmjjn vader is geboren in 1 909...zijn
vader is misschien nog wel als slaaf geboren!
Dat moet ik toch eens nagaan."
Het viel me op dat in 'Alledaags Rascisme'
Surinaamse en Antilliaanse ouders hun
kinderen al van jongsafaan voorhouden
'die hollanders, die patata, die moet
Je niet vertrouwen!' Hoe zit dat bij jou?
"Ik ben wel zo opgevoed. Nooit het achterste
van je tong laten zien. In persoonlijke kontak
ten gaat dat wel over...maar als ik zwarte
vrouwen interview -voor mijn boekje- dan krijg
je snel iets van herkenning, een onderling
vertrouwen. Gevolg daarvan is dat er ook in
tieme dingen aan de orde komen. Daar ben ik
heel voorzichtig mee. Als die dingen zonder
kader naar voren worden gebracht, dan kan
dat tegen ons gebruikt worden.
Racisme in Nederland is zo subtiel, achter
baks zou ik haast zeggen. Racistiese uitla
tingen moeten wel strafbaar zijn, al helpt
dat natuurlijk niet: Laatst verscheen er
bij het wetenschappelijk buro van de centrum
partij een uitgave waarin het recht van witte
Nederlanders om zich te verdedigen tegen
buitenlanders werd goed gepraat. Dan zou
Je toch zeggen dat er wel een veroordeling
zal volgen. Maar nee, hoor!
Racisme is in Nederland toch iets van
'common sense', gezond verstand. Iedereen
weet dat het bjj Surinamers stinkt op de
trap. In Amerika, waar het racisme veel
openlijker is, hebben ze wel het Equal Rights
Amendment, zoveel procent van de werknemers
moet zwart zijn en zoveel procent moet vrouw
hun 'zwart' altijd in eerste instantie bete
kent 'van negroïde afkomst'. Daarom zullen
ze zichzelf ook nooit als zwart benoemen.
Zwart/migrant wordt wel gebruikt. Maar afgezien
dat 'zwart' een politiek begrip is, is het
ook een meer praktiese term als 'etnies
kulturele groepen anders dan de wit-dominante
Hoe zwarte mensen zichzelf benoemen, hoe
het begrip 'zwart' wordt gebruikt, wanneer
en door wie hangt ook van de situatie af.
Vorig jaar was ik in Tanzania. Tk wer daar
aangesproken met:"hé, negro!'1. Dat komt
er zjjn nogal wat Afro-Amerikanen in Tanzania
geweest op zoek naar hun oorsprong. Die
hadden zoiets van: "We're all brothers.
You're a Negro, I'm a negro". De Tanzanianen
reageerden daarop met: "May be you're a
negro, but I'm not!"
De term neger is een rare witte term.
Afrikanen zien zichzelf niet als neger,
maar als behorende tot een bepaald volk.
Ik was in Tanzania met een vriend die als
druppels water lijkt op een Massai. Hij werd
in een Massai dorp binnengehaald als de
verloren zoon! destijds verkocht en nu na
veel omzwervingen weer thuis. Ikzelf heb
meegemaakt dat een vrouw op de markt mij
vroeg"Waarom spreek je geen Swahili?" (Swa
hili wordt in grote delen van oost-Afrika
gesproken.) Ik zag er toch hetzelfde uit,
waarom sprak ik dan niet dezelfde taal?.
Je ziet dat nu ook hier gebeuren, zwarte
vrouwen zoeken naar hun achtergrond. Van
daar ook het zwarte vrouwenbibliotheek en
dokumentatiecentrum. Het Internationaal
Archief voor de Vrouwenbeweging heeft vrij
weinig, wat van belang is voor zwarte vrouwen.
En bij het Tropeninstituut is de informatie
niet geordend op zwarte vrouwen. Bijvoorbeeld
het rijstplanten in India. Dat vind je onder
'landbouw', terwijl alle rijstplanters vrouwen
zijn
En nu, in mei met al die herdenkingen
van oorlog en verzet...In Suriname was het
ook oorlog, daar was ook alles op de bon.
Er was oorlogsindustrie en ook een basis,
■ua
