ingeschreven bij
het arbeidsburo
4
initiatief
drie vragen
de beste man
vakspecialisten is maar 13,3 procent vrouw.
In Nijmegen is het aantal werkende vrouwen
hoger dan gemiddeld in Gelderland en zij wer
ken vooral in de quartaire sektor (overheid,
semi-overheiden de dienstverlening. Maar
ook de geregistreerde werkloosheid onder de
nijmeegse vrouwen is hoger dan het landelijk
en provinciaal gemiddelde, namelijk 28,1 pro
cent tegen respektieveliJk 19,5 en 21,1 pro
cent. Bijna driekwart van deze werkloze vrou
wen staat ingeschreven in beroepsgroep 11
(hande1/kantoor) en 12 onderwijs/verzorging)
Het lijkt verder dat vooral jonge vrouwen
werkloos zijn. Lenie verklaart dit uit het
feit dat de verborgen werkloosheid vooral on
der oudere vrouwen zit - studies schatten die
op 2 a 3 maal het aantal ingeschreven vrou
wen - en deze vrouwen omdat ze gehuwd zijn
bijvoorbeeld niet verplicht zijn om ingeschre
ven te staan bij het GAB. Veel vrouwen laten
zich ook niet inschrijven omdat ze niets van
het arbeidsburo verwachten.
Zowel de Rooie Vrouwen als de Vrouwenwerk
winkel hadden sterk de indruk, dat het GAB
weinig voor vrouwen deed en zij kenden nogal
wat negatieve ervaringen van vrouwen. Bij
voorbeeld dat het GAB vrouwen niet wilden
inschrijven, omdat ze geen kostwinster waren.
Ook op een in mei 1983 door de Rooie Vrouwen
georganiseerde forumavond, die al snel het
karakter van een tribunaal kreeg, produceer
den de plaatsvervangend direkteur van het
Gewestelijk Arbeidsburo en de verantwoorde
lijke wethouder alleen maar vage,'vrouw
vriendelijke en zichzelf verekskuserende
verhalen. Hoewel de aanwezige vrouwengroepe
ringen de konkrete toezegging eruit sleepten,
dat er een kommissie van het GAB zou komen,
die zich met het beleid ten aanzien van de
werkloosheid van vrouwen zou gaan bezighouden
hadden de Rooie Vrouwen en de Vrouwenwerk
winkel daar niet alle vertrouwen in.
Via de Wetenschapswinkel dienden zij een aan
vraag in voor een onderzoek, dat het beleid
van het GAB zou analyseren en waaruit een
aantal konkrete beleidsaanbevelingen geformu
leerd zouden kunnen worden. Met deze beleids
aanbevelingen willen ze aan de slag om het
arbeidsburo te aktiveren tot een stimulerings
beleid gericht op vrouwen.
Om te kunnen analyseren wat het beleid van
het arbeidsburo is, formuleert Lenie drie vra
gen. Allereerst, richt het arbeidsburo zich
bij de bemiddeling van vakatures op het ster
kere aanbod van ingeschrevenen en wat betekent
dit voor vrouwen. Uit krantenberichten was
aar voren gekomen, dat arbeidsburos alleen
naar voren gekomen, dat arbeidsburo's alleen
nog maar moeite doen voor makkelijk te plaat
sen werklozen met een afgeronde opleiding,
werkervaring, niet te oud, niet te lang werk
loos. De tweede vraag, die ze wil onderzoeken
is of het arbeidsburo met de arbeidsvoorzie-
ningsmaatregelen relatief evenveel vrouwen
als mannen helpt. Haar derde punt van onderzoek
is of het arbeidsburo roldoorbrekend aktief
is. Ze interviewde verschillende medewerkst-
ers van verschillende afdelingen en kwam tot
de volgende ontdekkingen.
Het bleek dat de afdeling bemiddeling zich
vooral richt op de wensen van de werkgevers.
Die vragen om de "beste man" en de afdeling
zoekt die dan ook. Lenie ontdekte dat alle
bemiddelaars een privé-bestand van geschik
te kandidaten hadden aangelegd. Toelatings
eisen voor dit bestand"goed vakmanschap,
fleksibel en niet te veel eisen stellen, qua
Lenie begint haar onderzoek met een schets
van de positie van vrouwen op de arbeids
markt. In Nederland bestaat, in tegenstelling
tot andere Europese landen, maar 30 procent
van de beroepsbevolking uit vrouwen. De
meeste vrouwen, namelijk 80 procent, zijn
werkzaam in de dienstensektor en 16 procent
in de industrie. (Voor mannen zijn deze cij
fers respektievelijk 50 en 44 procent.)
Vrouwen zijn dus slechts in een beperkt aan
tal bedrijfstakken en beroepen werkzaam. Ze
werken ook meestal in banen met lage lonen,
weinig promotiekansen en instabiele werkge
legenheid. 'Vrouwenarbeid' wordt ook lager
gewaardeerdimmers vaardigheden als bijvoor
beeld akuratesse en dienstbaarheid worden
minder beloond dan fysieke kracht en technies
inzicht. Vrouwen zijn ook zwaar onderverte
genwoordigd in hogere funkties. Ter illustra
tie: op invloedrijke posities (beleidsvoeren
de funkties, direkteuren) zitten maar 5,3 pro
cent vrouwen, hoger en leidinggevende funk-
ties 9,4 procent en van de wetenschappelijke
ANS is de afkorting van Arbeidsburo Nieuwe
Stijl.
Eind vorig jaar verscheen het onderzoeksverslag "Met ANS* meer kans?", over het beleid
van het Gewestelijk Arbeidsburo Nijmegen inzake de bemiddeling van vrouwen. De onderzoek
ster Lenie Scholten, verrichtte het onderzoek in het kader van haar afstudeer projektop
verzoek van de Rooie Vrouwen en de VrouwenwerkwinkelOmdat Nijmegen en Tilburg als steden
wel vergelijkbaar zijn; ongeveer evenveel inwonershoge werkloosheid, beide een grote
dienstverlenende sektor, onderwijsstedentraditionele industrieën (textielschoenen
zijn verdwenenleek ons het nijmeegse onderzoek ook relevant voor Tilburg