baarmoederkanker
3
oproep en herinneringssysteem
preventief onderzoek
zijn
Arlette Dwarkasing
eileider
eierstok
baarmoeder
baarmoederhals
baarmoedermond
vagina (schede)
gaande van de ziekenfondsen en ziektekosten
verzekeraars. Zij zouden de bij hen inge
schreven vrouwen eens in de drie jaar moeten
aanschrijven om een uitstrijkje te laten ma
ken bij de huisarts.
Volgens De Vries is baarmoederhalskanker
een ziekte die zich technisch leent voor op
sporing op grote schaal vanwege de eenvoudige
handeling bij het onderzoek. "Maar", vindt
hij "gezien de incidentie en de sterfte is
het allerminst een volksziekte." De Vries
doelt daarmee op het feit dat in Midden-Bra-
bant jaarlijks bij ongeveer zes op de tien
duizend vrouwen een voorstadium van baarmoe
derhalskanker aangetroffen wordt.
Het verslag van De Vries is aanleiding tot
nieuwe discussies in de gemeenteraad over
het BBK. De fracties van het CDA en de VVD
zijn het eens met de voorstellen van De Vries,
maar vinden dat de huisartsen zeker ook een
rol moeten spelen bij het onderzoek naar baar
moederhalskanker.
Op 16 april (jongsleden) wordt het voorstel
van B en W in de gemeenteraad behandeld. Na
een lange discussie wordt een motie van de
PvdA aangenomen met 25 stemmen voor en 12
stemmen tegen. Conclusie: er komt geen twee
de BBK in Tilburg. In plaats daarvan zal een
oproep- en herinneringssysteem komen. Dat
houdt in dat vrouwen eens in de drie jaar per
soonlijk worden aangeschreven om zich voor
baarmoederhalskanker te laten onderzoeken
door de huisarts. Voor dit systeem zal de ge
meente jaarlijks een bedrag van 20.000 gulden
uitgeven
In de motie van de PvdA wordt aan wethouder
Timmermans gevraagd te overleggen met het mi
nisterie van Volksgezondheid, de ziekenfonds
raad en de Plaatselijke Huisartsen Vereniging
over de medewerking van huisartsen aan het
nieuwe systeem. De resultaten van het overleg
zullen aan de commissie Volksgezondheid voor
gelegd worden.
Met de ingediende motie loopt de PvdA voor
uit op het voornemen van de regering het BBK
te integreren met het routine-onderzoek op
baarmoederhalskanker dat plaats moet vinden
in de huisartsen- of gynaecologenpraktijk.
Zijn we met het oproep- en herinneringssysteem
nu uiteindelijk niet terug bij de "gerichte
opsporing" van enkele jaren geleden?
Mevrouw Morselt (PvdA): "We hebben met de
motie het meest haalbare eruit gehaald. Voor
een nieuw bevolkingsonderzoek is zeven ton
nodig. Waar haal je dat vandaan? Het is er
niet dus moet je zorgen voor een goed alter
natief." Volgens mevrouw Morselt moeten de
aanschrijvingen aan de vrouwen in het nieuwe
systeem uitgaan van de gemeeenteEr zou een
voorlichtingscampagne moeten komen over baar
moederhalskanker die vrouwen aanspoort ook
zonder klachten naar de arts te gaan om een
uitstrijkje te laten maken.
Zijn de huisartsen in Tilburg bereid hun mede
werking te verlenen? Dr. N. van Bergen, secre
taris van de Plaatselijke Huisartsen Vereni
ging: "Dat moet nog in de ledenvergadering be
sproken worden. Per huisarts zal dat best ver
schillen opleveren. Het baarmoederhalskanker-
onderzoek is een preventief onderzoek. Het
hangt er dus van af in hoeverre een arts de
preventie binnen zijn werkzaamheden een be
langrijke plaats toekent. Als vereniging kun
nen wij de huisartsen natuurlijk geen dwingen
de maatregelen opleggen. We kunnen de leden
hooguit een advies geven."
Overigens denkt Van Bergen dat de huisartsen
in het algemeen niet negatief tegenover het
onderzoek staan. Wel zal er een oplossing ge
vonden moeten worden als het op grote schaal
Het verschil tussen baarmoederkanker en baar
moederhalskanker is meer dan vier letters. In
het artikel hiernaast gaat het om de baarmoe
derhalskanker die ontstaat aan het buitenste
deel van de baarmoeder dat in de schede uit
steekt. (zie tekening)
Baarmoederkanker komt minder vaak voor en
ontstaat aan de binnenkant van de baarmoeder I
zelf. Het onderzoek naar deze vorm van kanker
is niet zo eenvoudig. Een uitstrijkje geeft
hier meestal geen informatie. Vaak is een cur-
retage het "leegschrapen" van de baarmoe
der. Het weefsel dat uit de baarmoeder ge
schraapt is wordt onderzocht op kwaadaardige
cellen. Het leegschrapen gebeurt onder nar
cose.) nodig om baarmoederkanker te kunnen
vaststellen.
De klachten, de tumor en de uiteindelijke
behandeling van baarmoederkanker zijn ook
anders. Meestal wordt bij constatering van
baarmoederkanker de baarmoeder operatief ver
wijderd. Bij baarmoederhalskanker is de kans
daarop gering juist omdat de ziekte al in een
vroeg stadium ontdekt kan worden en de vrouw
direct aan een behandeling kan beginnen.
maken van uitstrijkjes een extra belasting
gaat vormen. "Preventief onderzoek ligt wel
binnen de functie van een arts maar is niet in
de honorering terug te vinden", aldus Van Ber
gen
Het is duidelijk dat met het besluit van de
gemeenteraad over te gaan tot een oproep- en
herinneringssysteem, de problemen nog niet uit
de weg geholpen zijn. Maar een onderzoek naar
baarmoederhalskanker bij vrouwen is te belang
rijk om snel af te handelen.
Nu eenmaal een besluit is genomen zal dat
ook zo goed mogelijk uitgevoerd moeten worden.
Het financiële aspect mag voor vrouwen nimmer
een reden zijn af te zien van het maken van
een uitstrijkje. Een goed opgezette voorlich
tingscampagne die vrouwen bewust maakt van
hun eigen lichaam en de ziekte waar het hier
om gaat, kan wellicht de drempel naar de
huisarts verlagen.
Maar wat gebeurt er als je huisarts het niet
medisch noodzakelijk vindt het uitstrijkje te
maken? Er zijn dan twee mogelijkheden: of hij
maakt het uitstrijkje niet of hij doet het wel
en jij draait voor de kosten op omdat het zie
kenfonds het dan immers niet vergoedt.
Weten huisartsen en ziekenfondsen dan niet
dat de ziekte zich al kan ontwikkelen voordat
er klachten zijn? En is onderzoek ter voorkó
ming van een ziekte niet minstens even belang
rijk als de genezing ervan?
Het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhals
kanker is afgeschaft maar er moet nog heel wat
gebeuren om het gekozen alternatief een goede
vervanging te laten zijn.
