1
I
I
g
35
I
3
i
t
H
JU
M
H
dynamics
Er zijn een aantal manieren om
als feministe met theologie be
zig te zijn. Ik zal enkele van
de grootste stromingen noemen:
.'gs
1. De Post-Christianstroming
Belangrijkste vertegenwoordig
ster is Mary Daly (N.Amerika).
Zij neemt radikaal afstand van
de christelijke traditie. Zij
vindt de bijbel een seksistisch
boek, waaruit voor vrouwen niets
te halen is. Volgens Daly is het
godsbeeld tiranniek en mannelijk.
En als God mannelijk is, is het
mannelijke God. Vrouwen moeten
zich door dit beeld niet laten
stoppen. Bezie God niet als
"zijnde", maar als "wordende".
Dus i.p.v. het statische
verpersoonlijkte godsbeeld
(Vader, Heer, Hij) een
(wordend) godsbeeld.
Daly oriënteert zich nu meer op
de godinnenreligies van vóór de
patriarchale tijd, en tracht
nieuwe vormen van religie te
ontwikkelen. Volgens haar is het
seksisme de oerzonde van alle
tegenstellingen. Denise Dijk uit
Amsterdam zit op de lijn van
Daly (zie Opzij - november 1982).
I
2. De bijbel is het bevrijdende
woord van God
Deze groep vindt dat het bevrij
dende in de bijbel voor vrouwen
ondergesneeuwd is. Seksisme is
een zonde die nooit de bedoeling
geweest kan zijn van de bijbel.
Zij willen de bijbel gebruiken
om aan te tonen dat het een rele
vant verhaal isook voor vrouwen
en ook tegen het seksisme. Daar
toe willen zij verhalen opnieuw
uit gaan peuren. Zij gaan uit van
een androgyn*mensbeeldMiddels
exegese (het ontleden van een
tekst vanuit de grondtekst) en
het daarover praten gaan zij te
werk. Volgens hen is het moge
lijk onderscheid te maken tussen
herkennen zich slechts met moei
te of zelden in de huidige taal.
Dit geldt zeker voor de geloofs-
taal en de liturgische taal.
Vrouwen komen daar bijna niet in
voor en zo zijn er in voorkomen
als een Maria (de zuivere, de
goddelijke, maagdelijke' vrouw/
moeder) of als Eva (de verderfe
lijke, hoerige, verleidende
vrouw). Hoe je het ook wendt of
keert, los van het feit of je
dit nastreeft, een vrouw te wor
den als de hemel ingeprezen Maria
is voor aardse vrouwen niet haal
baar. Rest alleen nog Eva. Voor
slechts weinig vrouwen een na-
strevenswaardig figuur. Blijft
dus over alles in het werk te
stellen niet op Eva te lijken.
Wij vrouwen hebben vanuit de bij
bel slechts deze twee beelden:
Maria en Eva, overgeleverd gekre
gen. Deze namen - feitelijk woor
den - zijn door mannen ingevulde
begrippen geworden en hebben
onze rol bepaald. Deze begrippen
zijn onderdeel van de taal die
wij dagelijks gebruiken. Ons
denken en voelen wordt onder woor
den gebracht door deze "manne
lijke bedachte" taal.
Het feminisme nu, mist nog een
taal om haar wereld uit te druk
ken en te kunnen struktureren
Volgens Grietje is het belangrijk
dat er een botsing komt tussen
het feminisme en de gevestigde
theologie
Vanuit het feminisme moet de kerk
onder kritiek gesteld worden;
moeten het systeem en de methode
van theologiseren aangepakt wor
den; moeten we proberen om buiten
de patriarchale kaders te praten,
te denken en te doen; moeten we
de kerkgeschiedenis bekritiseren
op hoe het funktioneertmoeten
we bezien hoe zoiets als het hu
welijk werkt en welk gevoel hier
aan vastzit. Kortom: we moeten
de kerk als ideologisch staats
apparaat onder kritiek stellen en
daarna ons eigen geloof en be-
vrij ding formuleren. We kunnen
voorlopig beter spreken van1'
feminisme en theologie.
i»
