2$
ffi
Tb
I)
>1
kon aan de macht komen dankzij de aktieve en massale in-
"verzamelden" als
politieke partij slachtof
fers van ekonomiese en so
ciale malaise. De slachtof
fers kwamen uit alle klas
sen, echter voor het groot
ste deel uit de middenklas
se; boeren met grote schul
den, werkeloze jongeren,
bankroete ondernemers, ge-
deklasseerde offisieren en
andere teleurgestelde lagen
uit het leger(W0 I),kleine
middenstanders, die niet
tot konkurrentie in staat
waren, afgestudeerde jong
eren, die geen beroepsprak
tijk konden vinden, werke
loze intellektuele en niet
te vergeten veel vrouwen’.
Bovendien was de verdeeld-
biijfe^eid binnen de linkse be
weging één van de
faktoren waardoor de fascistische beweging de staatsmacht wist te
veroveren. Je kunt het fascisme zien als een sluipend proces, met
Sals eindpunt hetalleen heersersrecht van een kleine groep fascisten
met’hun diktator, die alles te zeggen hebben over de maatschappelijke
organisatie, informatie en propaganda.
Het fascisme is een ingebouwd gevaar binnen de kapitalistische maat-
op de heersende gevoelens van onvrede, op vooroordelen en sentimenten
nationalisme, oorlog, kolonialisme, gezinsverheerlijkingman-vrouw
rolverdeling, anti-semitismeanti-homoseksualiteit en leiderskultus
Eén van de belangrijkste kenmerken is dat het fascistische denken uit
gaat van ongelijkwaardigheid tussen mensen en tussen volkeren. Zo
zijn partij-leden beter dan niet partij-ledenhet duitse arische ras
is beter dan het joodse niet-arische ras, de mannen zijn beter en
inteligenter dan de vrouwen, mannen en vrouwen die een gezin stichten
met veel kinderen zijn beter dan vrouwen en mannen die dat niet doen..
enzenz
Het hierboven opgesomde rijtje "minderen" kreeg de schuld van de kri-
sis; zij waren minder goed voor de maatschappij, zoals de fascisten
die dachten en hadden daarom ook minder rechten binnen de samenleving.
Iet geweld, de terroristische machtsuitoefening, was geoorloofd in
't fascistische denken en werd gezien als een noodzakelijk middel om
de tegenstanders, wié dan ook, te vernietigen.
Het fascisme kreeg een kans toen de demokratie niet meer werkte en te
'weinig slagvaardig was om de maatschappelijke problemen op te lossen,
waardoor de roep om een sterke leider, orde en gezag kon ontstaan.
In 1928 kreeg de N.S.D.A.P. (Nationaal Socialistische Duitse Arbeiders
Partij) bij de Rijksdagverkiezingen slechts 800.000 stemmen wat 12
zetels opleverde, terwijl de twee grootste arbeiderspartijen S.P.D.
(Socialistische Partij Duitsland) en K.P.D. Kommunistische Partij
Duitsland) meer dan 12 miljoen stemmen behaalden, wat 158 zetels be
tekende voor de S.P.D. en 5A zetels voor dé K.P.D. De N.S.D.A.P werd
gezien als een lachertje! Echter twee jaar later in 1930 toen de eko-
nomische krisis totaal was losgebarsten kwamen Hitler en zijn partij
praktische als overwinnaars uit de bus, ze behaalde 106 zetels. Er
vond een enorme machtsverschuiving plaats, de politieke verhoudingen
verschoven duidelijk naar rechts.
De N.S.D.A.P.
stemming _van overgrote groepen van de bevolking. Zij
„U hebt gelijk, mijnheer Aalberse. Ik hoor niet In de fabriek. Maar als Ik thuis
niet verdienen kan, mag Ik dan mijn kinderen bij U te eten sturen?"