de moederidee
opvoedend moederschap
21
Met name uit het
die in dit stukje ver-
Duizenden jaren lang is zij de
moeder geweest die het kind
droeg en het ter wereld bracht.
Dat was óok zo toen haar de
voortbrengende kracht van le-
vensgeefster - zoals bij de
oude grieken - niet werd toe
gekend. Maar óok toen zij het
zelf niet was die het geboren
kind opvoedde. Dat kwam veel
vuldig en overal voor, vooral
bij rijken die hun kinderen
aan een min toevertrouwden.
Maar het kwam ook veelvuldig
voor bij jongens die al heel
snel aan "de mannen" werden
toevertrouwd (voor het leren
van het ambacht, dat van vader
op zoon overging; als gezel
bij een leermeester, waar de
jonge jongen ook "in de kost"
ging)
Het ligt in de lijn van de ge
schiedenis, dat bij de moeder
idee het aksent steeds meer
zal komen te liggen op de der
de fase: de opvoeding, de lief
de de verzorging in verant
woordelijkheid en volledig be
sef. Vooral sinds de 19e eeuw
is de moedermythe opgebouwd
rond het integrale moeder
schap. Ondanks alle weten
schappelijke ontwikkelingen
zorging, onderdak en veiligheid
heeft gegeven. Maar het oude
moederbeeld spat dan uit elkaar.
Drie facetten blijven over:
-De moeder die het genetisch
materiaal levert (de mogelijk
heden om een eicel van een
(biologisch) goede moeder over
te brengen in de uterus.van een
andere vrouw zijn aanwezig; ge
heel volgens de natuurlijke
gang van zaken zal deze vrouw
een kind ter wereld brengen dat
geen enkele genetische verwant
schap met haar vertoont. Het
is een gelijksoortige mogelijk
heid als "kunstmatige insemi
natie", die al geruime tijd is
"ingeburgerd"
-De moeder die het kind draagt
en baart (zoals in de vorige
alinea beschreven, maar bijv.
ook de vrouw die haar kind na
de geboorte afstaat)
-De moeder die het kind groot-
brengt, de natuurlijke dan
wel de aangenomen moeder.
Hoe de moederidee - en daarmee het moederschap - zich in de toekomst
zal ontwikkelen, hangt nauw samen met de voortgang van de vrouwenbe
weging. Vrouwenonderzoek en feministische analyses van allerlei ter
reinen van de samenleving zijn aan de orde van de dag. Sinds het
boek "DE VROUW VAN MORGEN" (Evelyn Sullerot, uitg. Brand) in 1968
verscheen, heeft de tijd (uiteraard) niet stil gestaan. Niettemin
vind ik het nog uiterst leesbaar en interessant,
vierde hoofdstuk heb ik de gegevens geput,
werkt zijn.
De idee van het moederschap
was - en is - sacrosanter dan
die van het vaderschap. Het is
geladen met godsdienstige en/
of literaire beelden: het kind
van mijn vlees; de vrucht van
mijn schoot; vlees van mijn
vlees, enz. Als "natuurlijke"
en "aangenomen" moeders door
bepaalde pijnlijke omstandig
heden elkaar een kind betwist
ten, werden zij aan het oor
deel onderworpen, niet van
Salomon, maar van een felle
vrouwelijke opinie. De moderne
samenleving helt nu over tot
een beslissing van zo’n geschil
ten gunste van de "aangenomen"
moeder. Dus van de vrouw die
het kind liefde, voedsel, ver-
