duizendvoudig subjektief”
10
Carla
Vrouwen die van vrouwen houden-
een dokumentaire
Hanneke van Buuren
(Anthof, 24,50)
worden als 'Potten in de tuin'
en ik vind dit dan ook een ver
sierende, ontkrachtende verta
ling zoals Hanneke die gegeven
heeft. Lit is met meer gedich
ten zo gebeurd.
Jammer dat sommige vragen ook
vooroordeel-bevestigend kunnen
werken, bv.Op welke leeftijd
ging je vermoeden anders dan
anderen te zijn?
en: Zal het ooit gewoon gevon
den worden, en of als dat zou
kunnen je ervan genezen zou
willen worden.
Met gemengde gevoelens lees ik
wat voor mij het dramaties hoog
tepunt van het boek is, de open
brief van Hanneke aan haar ex-
echtgenoot. Een stukje hieruit:
'ik, die zowat heel Nederland
had bezworen dat getrouwdho
mofiel en feministies gekom-
bineerd konden worden, voelde
voor de derde keer de lans in
mijn rug: ik moest echtschei
ding aanvragen. En erkennen dat
de kcnstruktie waar ik in ge
loofde had gefaald.'
Ik vind het jammer dat juist
over dit stuk eigen ervaring,
waarin naar mijn gevoel veel
meer zit dan je zo leest, te
weinig wordt verteld.
Hopelijk publiceert Hanneke
nog eens wat meer hierover;
hoe komt het dat de konstruk-
tie faalt, hier liggen toch
belangrijke kernpunten voor de
vrouwenbeweging?
Ondanks alle kritiek die op het
boek is gekomen (in Lover*
stond een pittig stukje en in
Sek* nog een graadje pittiger)
blijft bij mij toch een gevoel
van dankbaarheid naar Hanneke,
omdat zij het haar toch maar
heeft geleverd, dit boek.
’Lover: driemaandelijks ■litera
tuuroverzicht voor de vrouwen
beweging.
*Sek: Vierwekelijks informatie
bulletin van de n.v.i.h.C.C.U.
no. "ld, 1973.
Lit eerste boek over lesbies
zijn in Nederland en België, is
eigenlijk gemaakt door de hon
derden vrouwen die reageerden
op een oproep van Hannekehun
ervaringen te vertellen.
Het boek telt 255 pagina's en
de onderwerpen die aan de orde
komen zijn o.a.: de eerste les-
biese ervaring, verliefd zijn,
diskriminatie in de wet en op
het werk, woningtoewijzing, ge
trouwd zijn en scheiding, bisek
sualiteit, transseksualiteit
losse enkelvoudige en meervou
dige relaties, rolverdeling,
trouw, ontrouw en jaloezie,
ouders, opvoeding, lesbies zijn
en religie,en lesbies zijn en
feminisme
Le vragen over en de antwoorden
op de bovengenoemde onderwerpen
vormen het boek.
Er tussendoor staan gedichten,
literaire fragmenten en verha
len, wetenschappelijke gegevens
uit onderzoeken, stukken uit
lesbiese en/of feministiese boe
ken en artikelen.
En als een rode draad loopt
Hannekes eigen ervaringsverhaal
door het hele boek heen.
Be eerste keer dat ik het boek
las was enthousiast, verslin
dend, vooral herkenning; het is
toch versterkend te lezen dat
er meer vrouwen zijn die pro
blemen hebben met de Jin- en
Yang-theorie
Bij de tweede keer lezen kreeg
ik een vreemd gevoel bij de
vertaling van sommige gedichten.
Lat ze vrij vertaald waren en
altijd aangepast aan het Neder
landse taaleigen, had Hanneke
al in de verantwoording geschre
ven. Bijvoorbeeld: 'Bykes in
the garden' is vertaald als
'Lesbies onder het lover'. Ei*-
genlijk zou dit vertaald moeten
99