71
81
9>ê
JOI
1111
121
131
141
151
16
171
181
191
201
211
231
291
331
341
351
361
51
61
321
301
31 f
241
251
21
31
41
26|
271
28 i
v In r
Kees Andriesse, Jac Coolen
Fakkels,
rode tulpen
stenen
en
en
maar
b ibIio-
en Jaap Raap
i n teil ectuelen
achter de socia-
was
I n
wel
een
boeken
stonden
gewoon
na
de
van
tot
T on-
voor
van
ten
des
de
vader
waar
zeten
e I kaar
bezocht
gedanst
de
de
naar
was
een
ook
er
n
figuur,
c I i nch
hem had.
k lop
hij r
“L-T
vrij
heel
I i ng
waar
dag
zaam
betaaI de
Al leen
de pastoor of
bepaaId
kon je
het
lezi ngen
en
1
dan ging
I n
andere
officiële feest-
dat hier moei-
een
ar-
we
de
en '42 in
KI u i tmans.
een
mei-v i er i ngen
vroeger
nu gaat de
voor de Dag
soort
in
i op
n i et
Gijssens
de Jong, Zola,
Socia I i sti sche
Bij
i n
we
ii
t rëf punt
8 uur
was voor een
de Raubraken.
s
met een
mees-
boek
dat
Volksge-
cur-
boekbespre-
Nieuw
Nieuw I andstraat
eigen
"Ik heb
avondschool
de bezet-
mei-viering
Er
geleerd
AJC en
in ons
dan op de openba-
waar de lera-
zwaar-kathol ieke sig-
mei
dat
tegenstel-
I anden
T roel-
Schi I-
kun-
voor
van de ar-
Ze gaven
inhoud aan
waar
van
Koestraat is. De
aangek I eed
vlaggen en
een
jurk
hoop
a I s
des
brachten
hadden we,
en
ontbonden. We wilden
wachten op Rost van
nazi-commi ssaris
wordt
eenheid en
rode
de
de
op
worden
I iek
hoekse
muziek
1 Morgenrood
ders' maar
hoven
cultuur en
Coolen:"Net
hebben we
1 -mei-bijeenkomst
was terug
hij ondergedoken had
ook aanwezig
zij die de Duitse kampen hadden
overleefd. Er werd gedeclameerd
en gezongen. Het was een sfeer
van vreugde en droefheid. Ik
heb geprobeerd een gedicht voor
te dragen, 'de achttien doden'
van Jan Campert, maar kwam
er niet uit."
Er is een schril conrast tussen
de 1 mei-v ieri ngen nu en die
van vroeger. Zo moeizaam als
het nu gaat de mensen te por
ren voor de Dag van de Arbeid,
zo feestelijk en vanzelfsprekend
het toen. Ondanks alle
rampspoed
gesproken
de aI leso-
kleur van
idealen en
zaal versie-
was de 1
i I legaal Er waren
bijeenkomsten bijvoor-
.1941 en '42 in de
van Kluitmans. Er
wel iemand die sprak
goede tijd die komen
dat de oorlog snel
Woorden van
ontroerd
leden
I iederen
De Stem
evena Is
de AJC ontbonden, vrij
partij vorm i ng-red
na de bevrijding
op de Heuvel een
gehad. Mijn
uit Amsterdam
ge-
waren
ging het toen,
tegenwerking en
Met warmte
over de
verheersende
die dagen:
de vlaggen
ring toe.
Andriesse:"Veel
schaarden zich
listische gedachte. Henriëtte
Rol and-Hol stRavenstein,
stra, Jan Oudegeest etc.
ders, dichters en andere
stenaars hebben gezorgd
de culturele bagage
bei dersbewegi ng
klank, kleur en
de idealen."
Raap:"Als je kinderen op
moesten zijn
omsI acht i g
tot veel
1 mei een
is, ging dat hier
Nog nooit hebben
vrije dag van
beid gehad."
Andriesse: "Gedurende
tingstijd was de
vol strekt
hei mei ijke
beeld in
speel tuin
was altijd
over de
moest en
ten einde zou zijn,
moed en hoop. Diep
was ik als enkele
de Stem des Volks
gehore
Volks
SDAP
willig
niet
n i ngen
Op de Dag van de Arbeid kwam
iedereen bij elkaar. De hele
rode familie bezocht het feest.
Er werd gedanst, gezongen,
voorgedragenEen heel intense,
bijna lyrische gebeurtenis. De
mei-leuzen varieerden al naar
gelang de politieke en maat
schappelijke omstandigheden.
In de dertiger jaren droegen
zij een sterk ant i-mi I i tari stisch
karakter. Het Volksgebouw Ont
wikkeling in de Kruisstraat was
het trefpunt waar het 's och
tends 8 uur verzamelen gebla
zen was voor een wandeling
naar de Raubraken. Na de oor
log werd 's ochtënds opgetrok
ken naar het natuurvrienden
huis Morgenrood of de Pastorale
in Oisterwijk. Te -voet. Een fiets
was voor velen nog niet wegge
legd.
's Avonds werd het feest voort
gezet in de benedenzaal van
de oude schouwburg op de Heu
vel, daar waar nu de onder
doorgang van het spoor
de Koestraat is.
prachtig
zee van
Voor vijf cent kon
revers of
Jan Hombergen,
en organist
kerk
de
boek
bouw
sussen
k i ngen
Leven
hadden
theekje
Andriesse: "Ik heb meer
op de avondschoolde
van de bijeenkomsten
Volksgebouw
re lagere school
ren van
natuur waren."
Coolen: "IDIL
satie van
de notabelen.
ze een oogje op, of bijvoorbeeld
zalen aan socialisten werden
verhuurd - dat mocht niet."
was een organi-
de geestelijkheid en
Overal hielden
nisatie-red.
fascistoïde
vaker bij
het kerkse
Coolen:
de
I.D.I.L.
Inzake Lectuur)
suurdienst. Veel
bibliotheek hier
index of waren
krijgen: 'Merijntje
jeugd' van A.M.
Victor Hugo.
lectuur was natuurlijk helemaal
uit den boze,
briefje van
ter dat een
noodzakelijk
krijgen
waren t
toneel
de Stichting
de
een
zaa I
met
banieren
rode tulp
gestoken
katho-
van de Noord-
tekende voor de
I nternationale'
'Aan de strij-
ook Bach en Beet-
werd gediscussieerd bij het
ven en fel geageerd tegen de
Rooms-Kathol ieke Staats Partij,
die wij R.K. Staatsgreep Partij
noemden. Met een zekere Pater
Bomhof (de jonge), 'n reactio
nair geestelijk figuur, lagen
we vaak in de clinch. Ik zal
een gesprek met hem had. Heel
joviaal, sigaartje, klop op de
schouder, en dat hij mij zag
als een felle, en bij het weg
gaan zei: "Als je radikaal wilt
wezen dan kun je je beter bij
Zwart Front (fascistische orga-
I aansluiten". Die
opvattingen zag je
sommige delen van
volk."
Voor (en ook nog
oorlog bestond er hier
Inlichtingendienst
cen-
de
de
te