marcheren
'fïï
I.
I i23
I £24
£25
r
|_7.
r ax
l_
L
i
I 21
I
8
f 9
F 12
F 13
r 14
I
r 15
£35
10
I
F 11
I
I
r 6
i
F 2
F 3
F 4
F 5
£30
£31
F 16
F 17
F 18
I r 13
£20
F 36
37
I MET HEN OVER
EN OVER DE RELATIE TUS-
_£32
I
£33
F 34
F 26
£27
£28
|£29
I
het
woord
Kerk
Kapitaal en Knechten
het
en
de
wel
een
BUT
MET
ik
Rooi
ons
een
zijn
was
Hij
Jan
van JacJo
Sjefke Spijkers
Communistische
I terechtgekomen.
Kapital nog in
I n
fa
de
il-
al Ie
de hel
du i vel s
gevolg
zoveel
raampjes
dat
tussen
kerk,
I ustrat ies,
van
van
legio,
ook met
Als
werd
vanaf
haar
I even
anderzijds
De
en voor
verstikkende
kathol icisme
bedroevend
on-
Mei-
dan
I de
sluit
want
"Die
ben ik
Partij
Ik
het
Hij stak
af tegen
Die man
get i rann i seerd
afgehamerd. Er werd bij
niet over godsdienst ge
en zeker niet in die
TUSSEN HET VIEREN VAN DE EERSTE MEI VROEGER EN NU BESTAAT
EEN WEZENLIJK VERSCHIL. OM NA TE GAAN HOE GROOT DAT VER
SCHIL IS EN HOE EEN VERBAND GELEGD KAN WORDEN MET DE ONT
WIKKELING VAN DE ARBEIDERSBEWEGING SPRAK DE TAK MET EEN
AANTAL 'OUDGEDIENDEN'. ONZE GESPREKSPARTNERS WAREN DE
SOCIAAL-DEMOCRATEN KEES ANDRI ESSE (75) EN JAAP RAAP (74),
BEIDEN AFKOMSTIG UIT AJC EN SDAP, EN DE COMMUNISTEN JAC
COOLEN (66), EVENEENS UIT EEN ROOD NEST EN VOORMALIG AJC-
LID, EN LAST BUT NOT LEAST JAN KLIJSEN (73), DE ENIGE VAN
HET VIERTAL MET EEN NAAR 'GOED' TILBURGS GEBRUIK ZWAAR
KATHOLIEKE ACHTERGROND. WE SPRAKEN MET HEN OVER TILBURGS
LINKSE GESCHIEDENIS, DE EERSTE MEI
SEN SOCIALISME, GELOOF EN KAPITAAL.
Het zal
niet al
enerzijds
het nauw
soci aa l-cu I turele
brikanten, en
socialistische beweging,
anekdotes
de
het
Meesta I
een spottende
er eens een 1
gehouden
de preekstoel
"Mensen,
vensters, t
de rode
met als
tevoren
wapperden
om
gade
Er
godsdienst
zeker niet in
duidelijk zijn
te best boterde
de kathol ieke
met haar verwante
en
man
scheldkannonade
kapelaan en kerk,
jarenlang
werd
ons
sproken
geest
nooit vergeten dat ik in het
klooster van de Rooi Harten
Op bijeenkomsten in ons Volks-
gebouw werden lezingen gehou
den door de paters Jongbloed
en Henricus. Als christen-socia-
listen, zo kun je dat wel noe
men, werden zij als het waren
verbannen van parochie naar
parochie. Henricus stelde een
keer, toen
of een
zijn
ste en reinste socialist
en daarom werd vermoord,
bedoelde niet zozeer zijn gods
dienstig leven, maar zijn prac-
tische leven in een maatschappij
vol el lende."
Coolen: '"De godsdienst werd
uitgespeeld tegen de arbeiders
klasse. Wij waren niet tegen
de godsdienst. In onze Rooie
buurt ging het prima met de
katholieken. Maar als we daar
buiten kwamen dan werden we
beschouwd als rooie duivels
en werden we tijdens fakkelop
tochten met stenen bekogeld."
KI ijsen: "Ik ben nooit bij de
AJC geweest, kwam uit een fijn-
katholiek gezin. In de katho
lieke vakbeweging lag ik altijd
in de contramine. Ik werd be
schouwd als een cry pto-commu-
nist en ben dan ook de bond
uitgegooid. Vóór mijn werkloos
heid in de dertiger jaren hab
ik als kantoorklerk ondermeer
gewerkt bij Philips en de AaBe-
(AfBeu Ierij-fabrieken Via de
stempellokalen, Jan Coolen (de
vader van Jac), Jo de Lepper
en Sjefke Spijkers ben ik bij
de Communistische Partij Hol
land terechtgekomen. Ik heb
Das Kapital nog in het duits
gelezen. In die stempellokalen
werden
door de
Henricus.
zo kun je dat wel
werden zij als het 1
van parochie
Henricus stelde
hem gevraagd werd
socialist gevlovig kon
dat Jezus Christus de eer-
en reinste socialist was
daarom werd vermoord. Hij
niet
beelden
werki ng
zijn
sorns
dentoon
optocht
k lonk
waarschuw i ng
ramen en
is losgebroken,
marcheren"
dat als nooit
gordijntjes
openstonden
langstrekkende stoet
te slaan.
Andriesse: "Die katholieken die
onder alle druk hun beginselen
van rechtvaardigheid wilden
nakomen hadden het moeilijk.
Zeker wanneer dat zich vertaal
de in termen en daden die ook
de socialistische beweging voor
stond. Ik heb het meegemaakt
dat oprecht gelovigen "het
schuifke kregen" (het schuifje
tussen biechten en biechtvader
werd abrupt dichtgeschoven)
vanwege bijvoorbeeld vakbonds
activiteiten. Volwassen mensen
die daar kapot van waren, za
ten te janken. Zo was de druk
vroeger. Wij hebben altijd ge
zegd: het is niet de socialisti
sche beweging die de kerk uit
holt, maar de kerk zelf die
de mensen buitengooit. Volgens
de katholieke gedachte zaten
mijn vader en moeder ook te
hokken; zij waren immers niet
voor de kerk getrouwd. Wij als
socialisten waren pertinent niet
anti-godsdienstig. Zo werden
we wel altijd afgesch i d I derd
Op een vergadering vroeg een
