291
37j
HL
61
71
81
91
701
111
121
131
141
161
171
181
191
201
211
221
231
241
251
281
301
321
331
341
351
36
21
31
41
261
311
1
over
moest
met
Mei
1890
1
de
Tilburgse reakties
1 De Fakkel
tot
1
sch perspektief
overw i nning
dokwerkers
i het jaar
de
het
met
nummer
a I
het
En
voor
van
aantal
omdat
zou
mei
i mmers
van
ook
10.000
pro-
dit
en
met
mars
waarvan
van de
aangaf
De
I u i dde:
a I
eeuw
1894
mei vieringen
de 20e
nemen
Dit
so-
zijn
van mening
mei-v ier i ng
suksesvol
aan een
komen
12 tot
Ovér de 1
begin van
kenn i s
Fakkel
"Acht uur! Acht uur!
Geen langer arbeidsduur!
Ten strijd! Komt allen op ten
strijd
Ten strijd voor acht uur
arbeidstijd
De meest tot de verbeelding
sprekende manifestatie vond
plaats in Leeuwarden op zohdag
27 april. Ondermeer op met rode
vlaggen versierde stoomboten
waren naar schatting
arbeiders vanuit de hele
vincie samengestroomd om
eerste mei-feest te vieren..
Op donderdag 1 mei kwam Recht
voor Allen, het orgaan van de
socialisten met een fraai geïl
lustreerd nummer uit. Op de
het ook i
van het
één mei
hebben
op
plaatsgevon-
bestond
de SDB en
een SDAP-
1
der
en
ke
te
kl inkt
uur zij
Vliegen als de latere
T roeistra
memoi res
1
en
we
De
weekbI ad
verscheen
had een
T i I burgs n ieuws.
Op 26 april 1902 verschijnt een
mei-nummer waarin het feest
arbeiders wordt besproken
waarin ook de onvermijdelij-
mei - gedichten en -leugen
vinden zijn: "AcYit uur zo
door alle landeh/Acht
onze arbeidstijd"1 De
in Ti Ibdrg
kathol i ek e
v ieri hgeh
de eerste
het -èinde
voorpagina was te zien hoe de
arbeiders door organisatie ver
enigd elke tegenstander zouden
kunnen verslaan. Een week eer
der had het blad de acht-uren-
van Col tof gepubliceerd,
het refrein de essentie
I mei viering nog eens
Zowel
cial istenleider
in hun
dat deze eerste
i ndrukwekkend
was verlopen.
in het
eeuw kunnen
via het blad
soci a I i st i sch
Noord-Brabant
1902 tot 1904
kolommen
overgrote meerderheid der beza
digde werklieden zeer weinig
geestdrift en daardoor werd
de geheele beweging voor de
socialisten die haar organiseer
den eene nederlaag". Nu was
de Tilburgse pers bij voörbaat
niet erg enthousiast
idee van de acht-uren dag.
van het socialisme
de N.T.C.
ben
erg
van
het
nog veel minder heb-
vooral omdat daardoor de
godsdienst zou worden bedreigd.
Rondom 1 mei verschijnen dan
ook voortdurend negatieve stuk
ken over socialisme en acht
uren dag.
Toch kwam
het centrum
zuiden, tot
Vermoedelijk
bijeenkomsten
van de 19e
denIn
er een afdeling
later kwam er
afdel ing
Engelse
Pa-
verwachte revolutie
In diverse lan-
werden militairen in staat
paraatheid gebracht en
scherpe patronen voorzien!
Nederland was het bijna
verboden om demonstra-
houden. Toch werden
van plaatsen bijeenkom-
gehouden waar de eis
stond dat er een wette-
geregelde acht-urige werk-
komen (om
inkomen te
arbeiders vaak
16 uren werken),
meest
Eind april stuurden
kranten versIaggevers naar
rijs om de
te beschrijven,
den
van
van
I n
overaI
ties te
op tal
sten
voorop
lijk
dag zou
mi n imaa I
moesten
het optreden
(in Nederland
Haag) overal in
social ist i sche
in de kiem
Geheel anders reageerde de
niet-social istische pers. Terwijl
de bourgeoisie vóór 1 mei dui
zend angsten uitstond over de
naderende revolutie van het
proletariaatmeende men nadien
dat het optreden van leger en
politie (in Nederland o.a. in
Den Haag) overal in Europa
de socialistische revolutiepo-
gingen in de kiem had ge
smoord
De Nieuwe Tilburgsche Courant
(N.T.C.) schreef dat "de Socia
listische aanvoerders met hunne
beweging fiasco hebben ge
maakt". De konklusie van de
N.T.C. luidde: "...alles bijeen
genomen wekte de internationale
Mei betooging voor den nor-
maaldag van acht uren bij de
van de overwinning van de
Londense dokwerkers in een
staking in het jaar 1889. Ver
der was er de indrukwekkende
verk iezi ngsoverw i nni ng van de
Duitse SPD in februari. Wanneer
men bovendien beseft dat in
Nederland twee flinke stakingen
aan de gang waren (in Ensche
de in de textiel en in Beets
in het veen) dan zal het duide
lijk zijn dat de bezittende klas
se de eerste mei in 1890
schrik naderbij zag komen.
