Ik houd van kerststallen
dat wil ik zo houden!
én
Merksplas en Zondereigen
weer kerstdorpen
a-2;
I
id I
3r I
I
in
ft*
KERSTWANDELINGEN IN DE KEMPEN
i°to s uit het archief van Jan van Engelen)
Angelo
ie
e-
tn
Franciscus van Assisi wordt ge
zien als bedenker van de (leven
de) kerststal. Die stond er voor
het eerst in 1223 in het Italiaanse
Greccio. Hij heeft de stal zoals wij
die nu kennen beïnvloed. Daarvóór
werd in de katholieke kerken met
Kerstmis een kribbe op of naast
het altaar gezet tijdens de Heilige
Mis op Eerste Kerstdag. In de loop
der jaren kwamen er allerlei figu
ren bij. De franciscanen hebben
het gebruik in kerken en gezinnen
gestimuleerd.
donker wordt... Met af en toe een
lichtje zónder luchtje.
Religie-experts in Nederland voor
spellen het ergste: de discussie
waait over naar Nederland! Dit
zal toch niet waar zijn? Laten we
het vooral gezellig houden met de
kerstdagen. Jezus Christus nam
het op voor ons allemaal; laat een
verkeerde overtuiging het niet
winnen van knusse feestdagen
aan het eind van ons kalenderjaar.
Let’s give peace a chance! Met an
dere woorden: (vooral) vrede op
aarde! Utopie misschien, maar
wel de moeite van het nastreven
waard(ig)!
Een meer dan zalig kerstfeest wens
ik u graag toe. Geniet ervan!
Houd ik van kerststallen? Ja! Een
gouden tip: bezoek eens de jaar
lijkse kerststallententoonstelling
in abdij Mariënkroon te Nieuw-
kuijk, een schattig dorp onder de
rook van Den Bosch. De tentoon
stelling is geopend van 21 decem
ber 2016 tot en met 4 januari 2017.
Dagelijks van 13.00 tot 17.00 uur;
op Eerste Kerstdag en Nieuwjaars
dag is zij gesloten. Beslist de moei
te van een bezoek waard! U kijkt
uw ogen uit.
Nog één ding wat ik wil aanroeren:
in Frankrijk wordt gebakkeleid
over het voortbestaan van de kerst
stal. Mag de stal nog wel of niet?
Een groep Fransen die niet warm-
loopt voor het (katholieke) geloof
of op zijn minst een scheiding wil
tussen staat en kerk, kiest ervoor
de kerststal maar af te schaffen op
zijn minst in de publieke ruimte.
Dan heb je de hoogste ‘kerstboom’
van Nederland bij Lopik/IJssel-
stein in de provincie Utrecht nog.
Ik vertrouw er voorzichtig op dat
er voldoende sponsors zijn om de
talloze lichtjes in de Gerbrandyto-
renmast weer te laten schitteren.
Vooral bij avond en bij nacht! Gaat
het zien. Dit is écht een beziens
waardigheid.
Ga voor een kunstboom als je ‘ge
doe’ wilt voorkomen. Die boom is
vaak nauwelijks van echt te onder
scheiden. En vooral gemakkelijk
in onderhoud. Tegenwoordig zijn
er zelfs spuitbussen in de handel
die een geurtje aan de ‘nepboom’
kunnen geven. Zo wordt de illusie
gewekt met een echte boom te ma
ken te hebben. Je wordt soms be
donderd waar je bij staat.
en de kamerthermostaat op maxi
maal 20 graden Celsius; en succes
om lijfsbehoud is verzekerd. Zet
hem neer na Sinterklaas en haal
hem weg op uiterlijk Driekonin
gen 6 januari. Even laten acclima
tiseren in een tochtvrije schuur of
garage en dan de grond in. Slaat-ie
aan scheelt dat over een jaar aar
dig in de portemonnee. Ervan op
vakantie gaan zal er niet in zitten,
maar het laten overleven geeft vast
voldoening.
Wandelen met kerst met familie,
vrienden of in je eentje de kerst
sfeer opsnuiven in deze puur
Kempische regio is in korte tijd
geworden tot een must voor elke
wandelliefhebber en/of liefheb
ber van Kempische kerststal
len. Zowel in Merksplas, op het
Zwart Goor als in Zondereigen is
het genieten van juweeltjes van
Kempische kerststallen. Het ver
leden heeft het bewezen dat het
meer dan de moeite loont om
je wandeloutfit aan trekken en
te gaan genieten. Genieten van
Kerstmis maar ook van de prach
tige natuur: Het Carons Hofke,
de Markvallei, het Graafsbos.
Parkdomein ‘t Zwart Goor, de
landerijen van WIDAR en het lan
delijke Zondereigen zijn sowieso
juweeltjes, maar worden goud-
klompjes wanneer men ook nog
kan genieten van een winters
sneeuwtapijt.
De vrienden van de kerststal van
Merksplas en Zondereigen ont
vangen je graag aan hun kerst
stal, met een versterkertje rond
de gloeiende kolenkachel bij de
Kribbehutten. Pauzeren kan ook
midden het parcours in 't Koffie-
potje op ’t Zwart Goor of bij de
Bosklappershut waar dagelijks
de wintervuren worden aange-
wakkerd.
rs
lp
te
het Graafsbos. Geoefende stap
pers kunnen beide lussen combi
neren tot een grote kersttoer van
20 of 21 km.
Met startplaatsen aan de kerst
stallen van Merksplas, Kerkplein,
op het ‘t Zwart Goor en in Baar-
le-Hertog, Zondereigen zijn er
heel wat mogelijkheden om te
genieten van de bijzondere Kem
pische Kerstsfeer. De prachtige
kerstfolder met het routeplan
is te vinden op www.toerisme-
merksplas.be en in elke kerst
stal.
HET PARCOURS
Het parcours bestaat uit twee
wandellussen. Een rode lus over
9,5 km van Merksplas naar ‘t
Zwart Goor. De groene lus ver
trekt vanuit Zondereigen, met af
standen van 8,5 - 10 of 11,5 km.
Nieuw is dat vanuit Zondereigen
er aan de Kruidenhoeve een ex
traatje ingelast is langs een re
cent aangelegde landweg, die
loopt verder via het Turfkot naar
2DE KERSTDAG:
KERSTLICHTJESTOCHT
CHRISTMAS BY NIGHT
Vanaf 17.30 uur kun je komen
stappen met sfeervolle licht
jes, de afstand bedraagt 5 km.
Inschrijven vanaf 17.00 uur op
het Kerkplein in de tent van Toe
risme Merksplas. Volwassenen
deelnemers betalen 4 en kinde
ren t/m 12 jaar 2 Inbegrepen
zijn twee drankjes na de wande
ling die opgehaald kunnen wor
den aan één van de feesttentjes
bij de kerststal. Een originele
kerstverlichting en/of je kerst-
muts verhogen de kerstsfeer
beslist (fakkels zijn niet toege
laten). De organisatie hoopt dit
jaar meer dan 400 deelnemers,
het gemiddelde van voorgaande
edities, te kunnen verwelkomen.
De organisatoren genieten nu al
van de sliert met schitterende
lichtjes. Begeleid door politie en
opzichters over de zebrapaden
wordt de groep door het cen
trum en naar een pirouette van
glinsterende kerstlichtjes door
het Carons Hofke geleid. Na de
wandeling kom je terecht in een
muziekshow bij de kerststal op
het Kerkplein. ft.
:n
it,
is
a-
n-
of
lp
ar
a-
n.
ie
or
ef
ie
:o
er
:n
e-
n-
es
te
m
’ij
re
ie
b-
;n
n.
le
n
er
ie
te
levensgrote kerststallen zijn er
batuurlijk ook. Zij zijn meestal
e vinden in kerken en op pleinen
an dorpen en steden. Meestal met
fouten beelden, maar soms ook
het levende wezens tot mensen
In dieren aan toe. Een voorbeeld is
|e kerststal in Hilvarenbeek op het
Irijthof.
ferder is de kerststal in de Sint-
anskathedraal van Den Bosch
lij velen onder u bekend. Elk jaar
keer wordt aan de hand van een
kerkelijk thema de kerststal opge-
pt en ingericht. De laatste jaren
s er een beeldend kunstenaar of
kunstenares bij betrokken. Zijn of
par visie is in het groeiproces lei-
pnd. In 2016 wordt zelfs de hulp
pgeroepen van medewerkers van
fttractiepark De Efteling uit Kaats
heuvel. Zij werpen zich op ‘beeld,
jicht en geluid’. Of Holle Bolle Gijs
fijn opwachting maakt als ver-
pnger van de knikkende engel is
poralsnog de vraag. Laat hem niet
pveel geld verslinden! Tenzij de
prk er zelf financieel beter van
fordt. En, laat de belendende ka-
pllen stralen als nooit tevoren. Al
hoewel, voortekenen geven aan dat
p rondgang misschien wel aarde-
In de stal naast Maria en Jozef na
tuurlijk Jezus, die een plekje in
p kribbe krijgt op kerstavond 24
December om twaalf uur, wanneer
net Eerste Kerstdag wordt. En an-
pre figuren die een rol spelen in
pt kerstverhaal: de os en de ezel,
p herders met hun schapen en ui-
eraard de drie wijzen uit het oos-
en. Balthasar, Caspar en Melchior
pet kamelen en begeleiders van
pze dieren. Zij volgden de ster
par Bethlehem en brachten goud,
perook en mirre, een hars die lek-
pr ruikt, mee voor de pasgeboren
lezus.
ten kerststal is een voorstelling van de geboorte van Jezus in een stal
Ie Bethlehem. Vooral in katholieke gezinnen staan de gipsen of houten
pelden of beeldjes te prijken in een ‘stal’ van hout. Óf zelfgemaakt óf
kemaakt gekocht’. Vaak staat er een kerstboom bij die fraai is opge-
migd met lichtjes, ballen, engelenhaar en snoepgoed. Onder de boom
plop plaats voor mooie kerstsurprises.
Tot en met zondag 8 januari kan er weer van dorp tot dorp ge
wandeld worden op ‘het kerstparcours’ tussen Merksplas en Zon
dereigen. Voor de 13de keer in successie zijn de wandelingen van
kerststal naar kerststal uitgezet over bos- en veldwegen in de
Noorderkempen. Vorig jaar kon de organisatie bijna 16.000 wan
delaars verwelkomen: een absoluut record!
lel
a-
ti-1
■n
it. I
tn I
ir
Nog een heel bekende kerststal is
die op het immense plein van de
Basiliek van Sint Pieter in Rome.
De stal bestaat sinds 1982 dank
zij paus Johannes Paulus II. Sinds
1999 komt de maar liefst 25 meter
hoge boom uit Badia en het mos
van de berg Fumaiolo bij Verghe-
reto, waar de rivier de Tiber ont
springt. Beide plaatsen liggen, hoe
kan het ook anders, in Italië.
Laat ik nog even de kerstboom
met u bespreken. Hij is in veel ge
zinnen en woongemeenschappen
onlosmakelijk verbonden met de
kerststal. Het kan een verrijking
zijn van het geheel en mensen
maken er vaak wat moois van. De
boom zou een Oud-Germaanse
oorsprong hebben. Ik hoor ook van
mensen dat de boom ‘een heidense
oorsprong’ heeft. Ach, het zij mis
schien zo... Het gaat vooral om de
schoonheid ervan, toch?
Heel wat mensen gaan voor een
échte kerstboom, liefst van Nord-
mann-sparkwaliteit. Je betaalt er
flink voor maar dan heb je ook
wat! Om naalduitval te voorkomen
is een boom met kluit wel aan te
bevelen. Regelmatig water geven
NS WEEKBLAD - VRIJDAG 23 DECEMBER 2016
PAGINA 17
jn
-
s-
jn
i-
ia
<e
e.
ü-
il-
ri
u -31
OF Whf