I
Brabant word eens wakker
1
Uitslag
nummers
loterij
Janshove
Natuur rond het Markdal
te
Winterwandeling
Decembervogels
HEEMKUNDEKRING ’AMALIA VAN SOLMS’
Antoon van Tuijl
-
Op de winterwandeling van twee jaar geleden.
Ijsvogel
LOTERIJ
JANSHOVE
Info: 06-40007219
Inde
tuurli
lie kri
lecen
net Et
tere f
let ke
te hei
leraar
en. B
pet k
peze
paar I
lleroi
Ier ru
ezus.
Een k
eBet
Leid
temt
pigd
plop
De weergegeven discussie van
afgelopen weken over de nieu
we veehouderijplannen die
deels het gevolg zijn van de
mestdialoog, krijgt onderhand
het karakter van een ware po
lemiek. Eenieder wilt zijn gelijk
halen en krijgen, zowel boeren,
burgers als buitenlui. Maar wie
is nu het slachtoffer? Dat zijn
wij allemaal!
Dat Gedeputeerde Staten selec
tief uit het pakket maatregelen
zou winkelen is niet juist. Ge
deputeerde van den Hout en
Staatssecretaris van Dam trek
ken het probleem met mogelij
ke oplossingen al wat breder,
maar nog niet breed genoeg.
Juist als de veesector zelf aan
geeft dat dit selectie is van de
mogelijk te nemen maatrege
len, geven ze aan dat er nog
veel meer speelt. De kern van
het probleem is: teveel mest
door teveel dieren waardoor in
bepaalde regio’s ontoelaatbare
vervuiling optreedt van lucht,
bodem en (grond-)water. ’We
reldspeler’ willen zyn in land
bouw en veeteelt in kwantitatief
opzicht maakt ons tevens tot
de grootste verliezer in kwali
teit van ons eigen Nederlandse
leefmilieu en gezondheid. Ont
nuchterend om te beseffen dat
Nederland slechts 1 van de
wereldvleesproductie levert en
slechts 1,5 van de zuivelpro-
ductie. Hoezo wereldspeler?
En wat valt er te jammeren
beste veehouder? Met het los
laten van de melkquota zijn
veehouders zonder onderling
overleg de melkveestapel fors
gaan uitbreiden. Dat de fos-
faatdrempel daarmee landelijk
zou worden overschreden was
voorspelbaar. De fosfaat onthef
fing (derogatie) vanuit Brussel
voor Nederland is 90 kg fosfaat
per ha bouwland en 60 kg voor
grasland. In geheel oostelijk
Brabant geeft bemesting meer
dan het toegestane maximum,
namelijk 120 kg fosfaat. Als
van Dam geen maatregelen zou
nemen vervalt de Brusselse ont
heffing wat zou leiden tot een
nog grotere inkrimping van de
melkveestapel dan dat van Dam
voorstelt.
Hetzelfde geldt voor stikstof. De
Europese nitraatrichtlijn stelt
dat in alle Europese lidstaten
niet meer dan 170 kg stikstof
uit dierlijke mest per hecta
re grond mag worden opge
bracht. Nederland mag tot 230
kg op zandgronden opbrengen.
Maar in midden en geheel oos
telijk Brabant vindt een ruime
overschrijding plaats, name
lijk meer dan 300 kg per hec
tare. Het nitraatgehalte van het
grondwater in veel Brabantse
regio’s (82%)overschrijdt de
norm van 50 mg/ml en is zelfs
U kunt de prijzen op komen
halen tussen 09.30 tot 16.30
uur tot en met 31 december.
Wij willen u bedanken voor
uw bydragen aan de loterij.
Fijnefeestdagen
en een gezond 2017!
Team Janshove
kerstmarkt
Zij nodigt dan ook alle wandel-
liefhebbers onder haar leden
uit om mee te gaan. Trouwens,
ook niet-leden mogen gewoon
met mest’ waarbij 30 tot 40
illegaal wordt verhandeld en
over het illegaal uitrijden van
mest. Maar ook de overheden
sen en drempelwaarden voor
emissies te voorkomen. Hoezo
En gaan we het allemaal oplos
sen met mestverwerking? (BD
1 dec.) De vele huidige pro
blemen, ook zoals verwoord
mbt toezicht en handhaving.
Ook storend is dat een deel van
de kringloop op landelijk niveau
dan zal de gehele Nederlandse
zodat we stipt op tijd carpoolend
kunnen vertrekken naar het
met een verantwoordt voed-
selbeleid en staan veraf van
gaan failliet of hebben geen op
volgers. Die trend zal voorlopig
niet veranderen. De sector staat
aan de vooravond van een voor
hun lastige beslissing. Door
ploeteren in de huidige strijd
om koste wat kost de dieraan-
tallen op een onacceptabel
hoog niveau te houden met alle
negatieve gevolgen van dien, of
kiezen voor een sanering. Kies
je voor een ontwikkeling van
megastallen met steeds terug
kerende dure innovaties en
verlies van arbeidsplaatsen, of
kies je voor grondgebonden vee
houderijen waarin wel plaats is
voor de traditionele familiebe
drijven? Maar dat laatste kan
alleen bereikt worden bij een
forse afslanking van de dieraan-
tallen. Dat zal leiden tot minder
milieumaatregelen, dus minder
(on-)kosten. Meerdere partijen
in de Tweede Kamer hebben
wel oog voor familiebedrijven.
Het Europarlement stuurt aan
op inkrimping van de veestapel
(oktober 2015). Ons eigen Land
bouw Economisch Instituut ad
viseert verplaatsing van delen
van de Nederlandse veestapel
naar elders in Europa. Zoals
van Dam zegt: ”De boer staat
aan het roer; als zijn strategie
mislukt wacht de sector een
koude sanering”.
En het vraagstuk van onze ge
zondheid? Dat dient absoluut
een rechtmatige plaats in de
gehele discussie te krijgen. Het
VGO-rapport laat de effecten
van milieubelasting op onze ge
zondheid zien maar is absoluut
geen ziektelast meting. Deze be
lasting is echt absoluut te hoog.
Het AGNM i.o. (Artsennetwerk
Gezondheid Natuur en Milieu)
steunt de huidige gedachten
van van Dam en van den Hout
met de te nemen maatregelen.
Daarnaast zien we als artsen-
groep de noodzaak om het pro
bleem bij de bron aan te pak
ken. Minder vee, minder mest,
minder vervuiling van het mili
eu, minder ziektelast van dier
en mens, minder onkosten. We
staan met z’n allen aan het roer.
Ignas van Bebber uit Nuland
werkt als chirurg in het Jeroen
Bosch ziekenhuis en is verbon
den aan het Artsennetwerk Ge
zondheid Natuur en Milieu i.o.
MARKANDALLETJES
Visserslatijn? Een modderkruiper is een modderkruiper, of
toch niet? Daarom zocht Waterschap Brabantse Delta met hulp
van de schepnetvisgroep van Mark en Leij in de Bavelse Leij naar
de Kleine Modderkruiper. Die werden daar geschept en na ana
lyse van hun DNA bleek het de ‘hybride’ (bastaard) soort te zijn.
Dat zijn kruisingen van de oorspronkelijke Kleine Modderkrui
per met twee vergelijkbare soorten uit Oost-Europa. De hybride
vrouwtjes kunnen zich zelf al ‘klonend’ voortplanten en zo voor
weer vrouwelijke nakomelingen zorgen. Wel moeten ze om actief
te gaan klonen geprikkeld worden door de aanwezigheid in de
buurt van een oorspronkelijk mannetje, weet de visexpert Marco j
Beers van het Waterschap. Dus geen klonende vrouwtjes zonder
echte mannetjes.
Een geïsoleerde populatie van échte Kleine Modderkruipers
komt nog in het Merkske voor, zo wist het waterschap met hulp
van Vlaamse schepnetters van Natuurpunt Markvallei vast te
stellen. Steeds meer biodiversiteit, of toch niet?
Kleine Modderkruiper. Meer biodiversiteit
in de modder. (Foto: OVB)
leven
latuu
e vin
an d(
boute
kt li
Indie
lekei
pjth
erde
ansk
lij vel
keer
kerke]
let er
h er t
lunsti
laar v
lend,
pgerc
Ittraci
leave
licht e
lijn c
lange
rooral
evee
berk t
lordt
bellen
loewe
h ror
De prijzen van de loterij van
uit Janshove met de kerst
markt zyn gevallen op:
15,13,14,30,31,65,115,140,
190,195,199, 201, 254, 272,
291, 301, 315, 319, 344, 365,
403, 429, 467, 477, 501, 532,
501, 632, 641, 646, 692, 697,
698, 700, 801, 827, 856, 914,
933
INGEZONDEN
MENINGEN
VAN DE LEZER
Op donderdag 29 december trekt Amalia - weer of geen weer - haar
wandelschoenen of desnoods haar laarzen aan om een winterse lange
wandeling te maken. Zij gaat niet graag alleen....
startpunt van onze tocht.
Min of meer los van rode of
groene pijltjes, doen we een
paar fraaie kerststallen aan. De
tocht zal om en nabij de vijftien,
zestien kilometer lang zyn. Zorg
a.u.b. zelf voor uw lunchpakket-
je. Amalia zal dan voor koffie
of thee zorgen. Let tijdig op de
weersverwachtingen om uw kle-
aansluiten. We komen even voor ding daarop af te stemmen.
9.00 uur bijeen in het Heemhuis, Fijne feestdagen en tot de wan
deltocht.
af
Een zondagochtendwandeling begin december, met droog weer
en een heerlijke temperatuur met zelfs af en toe een zonnetje,
tien graden boven nul zelfs. Weer dezelfde route. Nog stil, weinig
te beleven. Op het open water van de Mark natuurlijk een zelfde
aantal witte Boerenganzen. Mooi, Ijsvermaak alweer onder wa
ter gezet. Altijd wel diverse vogelsoorten aanwezig. Wilde Een-
den, een koppel Grote Canadese Gans, enkele Waterhoenen en
een Meerkoet. Hééé fraai, net als vorig jaar in deze tijd een Kievit.
Hy/zij is maar alleen. Vanwege het zachte weer blijven de Kieften
in of nabij hun broedgebieden pleisteren. Waarom dit exemplaar
zo alleen blijft is een beetje bijzonder, meestal groeperen ze bij
elkaar. Ook een twintigtal Kokmeeuwen rusten uit aan de rand
van een van de grasdijkjes. We gaan verder en werpen de kijker
naar de dode eik, ja hoor weer drie Aalscholvers, twee hebben
de vleugels open om te drogen, ze hebben blykbaar even te voren
vis gevangen.
Verder over het Markdal gespeurd, ca een twintigtal Waterhoen
voedselzoekend, grazend op het al korte gras. Enkele Meerkoe
ten lopen er ook tussen. Verder blijft het stil, weinig te bewon
deren, een Winterkoning laat zich even zien in een van de bosjes
van de vistrap. Vanaf de stuw een rondgaande blik. Héé een al
leenstaande Zilvermeeuw. Meestal in een groep of als paar aan
wezig en meestal niet zo in het binnenland
Richting het zuiden achter de Bieberg, foerageren een 150 Grote
Canadese Ganzen. Het blyft een prachtig gezicht zoveel ganzen
dicht bij elkaar, jong en oud. Nabij de Staatsbosbeheerboerderij
altijd wel een Boomkruiper te horen, in een van de zwaardere
eiken. Ook hier enkele Pimpelmezen en een Koolmees. In de
tuinen van Bouvigne zien we in een van de sloten twee Knob
belzwanen rustig rondzwemmen. Plots nog een alarm van een
Merel te horen, zeker verstoord door iets
Onderweg in de grazige delen veel activiteit van diverse mollen.
De molshopen zijn goede voedselplekken voor de Kauwen. Ek
sters en enkele Zwarte Kraaien. Altijd zitten er wel zaden, in
secten of wormen in zo’n hoop grond. Nog even een keer over
de watervlakte van Ijsvermaak kijken, alles nog bij hetzelfde
gebleven. Kortom weinig vogelactiviteiten, vanwege het zachte
winterweerof zijn er te weinig vogels aanwezig vanwege
allerlei afname oorzaken
Willem Veenhuizen, West Brabantse Vogelwerkgroep
honderden bedrijven is juist,
maar deze aantallen zijn volle
dig in lijn met de afgelopen 35 gevoel hebben voor een hard
jaar. Sinds 1980 zijn meer dan werkende sector die we met alle
12.000 Brabantse boerenbedrij- steeds maar weer veranderende
ven gestopt, gemiddeld 360 per regelgeving en dure innovaties
jaar. over de kling jagen. Ik kan be-
Wat burgers en politici ook een grijpen dat ze de draad kwijt
slecht gevoel geeft is het gedrag zijn. En ja, steeds meer boeren
van een deel van de veehouders.
Het RIVM rapport "Naleefte-
korten luchtwassers” uit 2012
op vele plaatsen meer dan ver- registreerde in 40 bewust
dubbeld. Onacceptabel. het niet inbouwen van lucht-
Het wordt saai, maar hetzelfde wassers en/of niet aangesloten
geldt voor ammoniak. Persbe- luchtwassers terwijl dat in de
richt RIVM 31 mei 2016: ”Een vergunning wel was opgeno-
groot deel van het secundaire men. Dan hebben we nog het
fynstof wordt beïnvloed door dossier ’creatief boekhouden
de ammoniakemissie uit de
veehouderij en landbouw.
Ammoniak (85 is afkomstig dat in Brabant tot 20% meer
uit de veehouderij en land- mest wordt toegediend dan zou
bouw) reageert in de lucht met mogen. Om nog maar te zwijgen
stikstofoxiden uit verkeer en
industrie, waarbij stofdeel
tjes worden gevormd die zich blijven hier ernstig in gebreke
over honderden kilometers
verplaatsen. In Nederlandse
steden maakt dit zogenoemde de veehouderij stond te juichen
secundaire fijnstof ruim 60% nadat de machtige Europese
van de fijnstofconcentratie uit. landbouwlobby Copa Cogeka
In Europa wordt meer dan de in Brussel in staat was geweest
helft van de vroegtijdige sterfte de aanscherping van milieuei-
(long- en hart- en vaatziekten)
door luchtverontreiniging beïn
vloedt door ammoniakuitstoot is het milieu belangrijk?
uit de landbouw”. Goedemor
gen! Een duidelijke en harde
onthulling. Dat de veesector
quasi verontwaardigd is over
het door de Gedeputeerde van in het opiniestuk BD ’al dat vee
den Hout vervroegen van aan- maakt ons ziek’ op 27 mei, los
passing van stallen van 2028 je absoluut niet op met het pro-
naar 2020 is op zijn minst beren op te lossen van de mest-
merkwaardigEn wel om twee problematiek alleen. Wil je de
redenen. Ten eerste in het be- mestkringloop op provinciaal
leidsplan ’Koersvast richting niveau sluiten, dan betekent
2020’ notabene opgesteld door dit een krimp van de Brabantse
’Agroketen veehouderij en mi- veestapel met 60 Sluiten we
lieu’ zelf, posteerde de vee
sector dat de uitstoot van am
moniak in 2020 met 6 miljoen veestapel met 30 moeten
kilo zou zijn afgenomen. Niets krimpen. Mestverwerking is
is minder waar; de uitstoot van voorlopig nog een dampende
ammoniak is zelfs toegeno- bruine stip aan de horizon. En
men. Alle maatregelen ten spijt net zoals een flatus morgana
zoals gesloten stalsystemen, komt deze stip voorlopig niet
luchtwassers, PAS (Program- dichterbij ook al is dat wel ons
matische Aanpak Stikstof), het wensdenken.
heeft allemaal niet geholpen. Jaarlijks keren de Kamerbrie-
Ten tweede hebben we nog de ven terug die beginnen met
"Stoppersregeling Actieplan ’de intensieve veehouderij baart
Ammoniak Veehouderij” uit ons zorgen’. Leren we eigenlijk
2012, dus geen extra eis van nu wel van ons verleden? Of stre-
zoals Huijbers stelt. Het is een ven we met de mestverwerking
tijdelijk gedoogbeleid tot 2020. weer eens naar een dure deel-
Op grond van dit gedoogbeleid oplossing die te weinig oplost?
hoeven stoppende pluimvee- en Is het wederom een moedwillig
varkenshouderijen tot 1 janua- doorzetten van veranderingen
ri 2020 niet te voldoen aan de zonder dat ze de oorspronkelij-
maximale emissiewaarde voor ke en uitgebreide problematiek
ammoniak. Maar dan moeten oplossen? De huidige voorstel-
ze wel in 2020 gestopt zijn met len hebben geen samenhang
de tak van veehouderij die niet
voldoet en vóór die tijd alterna
tieve maatregelen nemen. Actie korte kringlopen; vee houden
is geboden. Dat Hans Huijbers daar waar het veevoer geteeld
schermt met het feit dat de wordt. En kijk eens naar de
ammoniakmaatregelen zullen ecologische voetafdruk. En de
leiden tot een kille sanering van aantasting van natuur en bio
diversiteit.
Maar laten we ook zeker oog en
Natuurplein de Baronie bestaat nu echt. Statuten passeerden
de notaris op donderdag 15 dec. Start met KNNV, nmv Markkant,
West Brabantse Vogelwerkgroep en IVN Mark en Donge. Doel is
meer activiteiten, samenwerking en herkenbaarheid voor na
tuur, milieu en landschap. Vooral door vroegtijdige betrokken
heid bij ontwikkelingen.
Ruim 200 betrokkenen kwamen naar de lezing ‘Vogels kijken
in het Aards Paradijs’ in Ulvenhart. De Belgische Paul Smith -
hoogleraar Franse letterkunde (Universiteit van Leiden) met een
‘master’ als Vogelaar - determineerde gedegen en met humor via
schilderyen van Brueghel den Oude en Rubens die paradijselijke
vogels. Georganiseerd door Pierre en Isabella van de Calseyde.
Als blijvende boodschap dat vogels van de eeuwigheid zyn.
Winnaar van Cittaslow Ondernemers Award maakt burgmees
ter Minses woensdag 4 januari bekend. Op nieuwjaarsreceptie
in De Leeuwerik. Galder. Ca 19U30.
Deelnemen oergezellige Nieuwjaarsquiz van Mark en Leij? Ge
woon doen! 6 jan. 2ou. In Bellevue. Chaam. Alleen of met team
van 6. Vanaf 19U opening foto expositie “In Vogelvlucht”.
Grote groepen van 320 en f,
zelfs 510 Canadese ganzen “Jg
telde Arend Meeuwissen op
twee plekken in het Mark-
dal. Twee keer werd een
eenzaam Brandgansje (wit-
te kop, zwarte nek) tussen
Canadese Ganzen gezien.
J. van der Schans zag dat bij
het Merkske en Iris van der
Vlerk zag er een bij Ijsver-
maak. Ijsvogels ook weer f,
in beeld. Cobien van ’t Riet “i
zag ze op twee plaatsen bij
Ulvenhout. En Iris van der
Vlerk een bij de Bavelse Leij R
en een vlakbij de Duivels-
brug, waar ook honden uit-
laters er van mee genoten:
‘ly kt wel of ze licht geven
Verrast, ze gaan voortaan op
dat moois letten!
NSW
PAGINA 1
ONS WEEKBLAD - VRIJDAG 23 DECEMBER 2016
KLEINE MODDERKRUIPER
Lengte tot circa i3cm
Lengte afgebeelde vis: 12 cm.
i
Elke inzender is verantwoordelijk
voorde inhoud van zijn eigen stuk.
Opname van ingezonden stukken
betekent niet dat de redaktie het
met de strekking van deze stukken
eens is. Verder behoudt de redactie
zich het recht voor ingezonden
stukken verkort weer tegeven.
Anonieme stukken worden
niet geplaatst,
