3
HAPPY HOUR
(2 HALEN
1 BETALEN)
CÏ9
CMBfc Makelaarskantoor
"Wirken
Twee oudste grafstenen Hertog krijgen ereplaats
h -
I
I
DON QUICHOT
11?
1
ROLLUIKEN
A. HANEVEER BVBA
00-32-14-699176
01skh
INTERNET
Baarle. Net
your local internet provider
on both sides of the border
b 698220 nl 5076767
Huis kopen?
Huis verkopen?
Guus Gillis
KlfFORMATtCS
2
1\ö\Tr- x- 1
W 'C'W-
JÏ .h/X
ÉXv
'X.l I
■I
Nieuws- en advertentieblad voor Baarle-Nassau Baarle-Hertog Alphen-Chaam en Riel
OPEN HAARD
Vrijdag 7 september 2001
Nr. 4765 week 36
TOEGANG VANAF 16 JAAR
ENTREE GRATIS
IEDERE ZATERDAG
VANAF 21.00 UUR
TOT IN DE KLEINE UURTJES
Neem vrijblijvend kontakt op met
- Wirken Makelaardij -
de makelaar beëdigd taxateur bij uitstek in de regio
VERKOOP - AANKOOP - TAXATIES
VAN 21.00 UUR TOT 23.00 UUR:
NVM
SPECIALE VOORWAARDEN
■20%
op electrische bediening
00K RAMEN EN ZONWERING
NOSTALGISCHE
OPEN HAARD
nu 149,-
NU 67,61
I
It
- T-
i
I
156
Ons Weekblad
;af
GEEN HAAST
Frans gezag geplaatst en de bestuur-
00n26
Vt
OOhcm
PORT BETAALD
BAARLE-NASSAU
SLEUTELGAT
De grafzerk van pastoor Van Dyk is
nog geheel intact. De zerk heeft de
vorm van een deur met hengsels en
een sleutelgat. Er op afgebeeld staat
tens
3
vond zich naast de noordelijke kapel
(aan de kant van de Singel dus), naast
de begraafplaats van de pastoors. De
tekst luidt:
Hier leet begraven
Philipvs Lippens in syn
leven secretaris ende
leenheer tot Bael onder
den hertoch sterf den
26.april. 1625
ende
Magrita laqves France
syne hvysvrov sterf den
6.ianwary.l625
ende
lacobvs Lippens syne soone
BIDT VOOR DE STELEN
Herman Janssen zocht in archieven
naar de naam Lippens: ‘De naam
Lippens komt in Baarle al heel lang
voor. De oudste vermelding voor zo
ver ik weet, dateert van 1475; toen
woonde er in ons dorp een zekere
Cornelis Lippens. Het is niet duide
lijk of er een familieverwantschap is
met ‘onze’ Philippus Lippens. Van
deze laatste heb ik weinig gegevens
ter beschikking. Daarvoor moet ar
chiefonderzoek gebeuren.’ Wat Her
man Janssen wel weet is dat in 1625
in Baarle de pest woedde waardoor in
enkele maanden tijd niet minder dan
104 personen stierven. Philippus en
Magrita waren er twee van.
een kelk met hostie en stralenkrans,
symbolen die verwijzen naar de roe
ping van de overledene. De grafsteen
stond destijds aan de noordkant op
het kerkhof. De tekst die op de steen
te lezen is luidt:
D.O.M.
Rustplaats
van
Den zeer Eerw: Heer
Joannes Van Dyk
Geboren te Teteringen 11 mei 1752
sedert 1794 Pastoor
van
Baarle Hertog en Nassau
overleden 20 december 1828
R.I.P.
Herman Janssen schrijft: ‘Joannes van
Dyk werd door de abdij van Thorn
voorgedragen als pastoor van de Re-
migiusparochie Baarle. In kerkelijk
opzicht was het dorp toen nog één.
Staatkundig kwamen de beide Baarles
vanaf 1815 ook te liggen in één en
hetzelfde rijk: de Verenigde Nederlan
den. We kunnen stellen dat gedurende
het pastoraat van Joannes Van Dyk de
beide Baarles dicht bij elkaar stonden.
Er waren weinig onderlinge proble
men. Van Dyk was de opvolger van
Joannes Scheffers (pastoor van 1741
tot 1794). Scheffers moest tien jaar
wachten op zijn installatie omwille
van de verdeeldheid tussen Baarle-
Hertog en Nassau. Zelf werd pastoor
Van Dyk na zijn dood vervangen door
Godefridus de Kater, de laatste pas
toor voor de afscheiding (op kerkelijk
gebied) van Baarle-Nassau.’
Vinkenlaan 3 telefoon 013-5077601
5111 DK Baarle-Nassau telefax 013-5079199
Ook voor al uw verzekeringen
001 vr
Assurantie- en
Vastgoedbemiddelingsburo
MAKELAAR
kit
sen
3Q>
gedaan in boerderijen op Eikelen-
bosch en op de Veldbraak (een schuur
en een paardenstal). Omwille van de
afstand en allerlei ongemakken heeft
men vervolgens gebruik gemaakt van
een ‘Nederlandse’ brouwerij (Nieuw-
straat) vlakbij de ‘Belgische’ kerk.
Toen in 1803 het bisdom Antwerpen
was opgeheven en Baarle-Hertog on
der het aartsbisdom Mechelen was
gekomen, ontstonden opnieuw pro
blemen. De kerkelijke grenzen vielen
toen samen met de rijksgrenzen, wat
bijvoorbeeld de reden was voor de
oprichting van de parochie Ulicoten.
Pastoor Van Dyk werd op 12 april
1803 voor de parochie Baarle-Hertog
herbenoemd door de aartsbisschop
van Mechelen, terwijl hij van de
apostolische vicaris van Breda ‘pas
torale jurisdictie’ ontving voor de ka
tholieken van Baarle-Nassau.’
HC\. - ii
Wiekenweg11
y" Baarle-Hertog
"y Mulderpad 2
Baarle-Nassau
Computerspecialist voor
Bedrijven en prive-pc
mo
ment een aantal offertes aangevraagd
voor de restauratie van de grafstenen.
“Er is geen haast bij” zegt burgemees
ter Fons Cornelissen. Toch spant hij
zich in voor herstel van de beide graf
zerken en wil hij deze historisch
waardevolle elementen een mooie
tijd- plaats geven in de gemeente. De his
torie van de eenheid en verdeeldheid
van het dorp komen hierin tot uit
drukking: toen Phiippus Lippens
stierf behoorden Baarle-Hertog en
Baarle-Nassau beiden tot het hertog
dom Brabant; ten tijde van het overlij
den van zijn zoon waren de enclave-
grenzen een internationale scheidslijn
geworden. De grafsteen van pastoor
Van Dyk herinnert aan de eenheid in
de Baarlese kerk, die wellicht in de
toekomst hersteld kan worden met
een pastoor voor beide parochies.
Goedentijd 23c - Alphen - Telefoon: 013-5082047
Uitgave van Uitgeverij Em. de Jong B.V. Postbus 8, 5111 AA Baarle-Nassau, telefoon: 013-5075534, fax.:013-5078929. Kopij uiterlijk inleveren
vóór dinsdagmorgen 12.00 uur. E-mailadres: uitgeverij@emdejong.nl. Advertenties inleveren vóór woensdag 12.00 uur. Particuliere advertenties
en zoekertjes kunnen uitsluitend a contant opgegeven worden bij de onderstaande contactadressen of aan de balie van Uitgeverij/Drukkerij Em.
de Jong B.V. Voor Baarle: Visweg 8 - Giro: 4473393. Voor Alphen: Stip-drogist Loes Verhagen - Raadhuisstraat 14 - Alphen - Tel. 013-5083104
- Voor Chaam: A. de Jong - Wolfsdonk 7 - Chaam - Tel. 0161-491767 - Voor Riel: van Boxtel drukwerk en reclame - Alphenseweg 4r - Riel - Tel.
013-5186633 - Voor Ulicoten: A Vriens - Kerkepad 4 - Tel. 013-5199447 - Verantwoordelijke uitgever voor België: de Jong - Nassaulaan 1 - 2387
7 Baarle-Hertog. Verschijnt wekelijks. Op alle opdrachten tot plaatsing zijn onze algemene voorwaarden van toepassing, die gedeponeerd zijn bij
5 de Kamer van Koophandel in Tilburg. De volledige tekst ligt ter inzage op ons bedrijfsbureau en is op aanvraag verkrijgbaar.
X EIGEN smici- IN WMUimiUK
f^NENBROEK>
om een
gedeelte van de op Bataafs grondge
bied gelegen Sint Salvatorkapel als
Roomskatholieke noodkerk in te rich
ten. Het andere gedeelte zou voorbe
houden blijven aan de hervormden.
Het is echter nooit tot een gemeen
schappelijk gebruik van de kapel ge
komen: de godsdienst in het Franse
keizerrijk (België) werd weer toege
laten vooraleer de Salvatorkapel in
behoorlijke staat was hersteld. Tijde
lijk werd door pastoor Van Dyk dienst “Misschien herhaalt de geschiedenis
- zich” lacht Fons Cornelissen.
(Jeanny Wouters)
KERKELIJKE EENHEID
De grafsteen van pastoor Van Dyk
verwijst volgens Herman Janssen
naar de teloorgegane eenheid van de
Baarlese Roomskatholieke parochie.
Pastoor Van Dyk was de voorganger
van pastoor De Kater, de laatste pas
toor die zowel de parochie van Nas
sau als die van Hertog onder zijn
hoede had.
‘Het pastoraat van Joannes van Dyk
een opvallende duurde 34 jaar en kende een bewogen
start met de inval van de Fransen in
1794: Baarle-Hertog werd onder De gemeente Hertog heeft op dit
- - --1 van Frans gezag geplaatst en de bestuur-
Baarle-Hertog. De historische waarde ervan ligt vooral in het feit dat ders van Baarle-Nassau ontvluchtten
hun dorp. De pastorie van Joannes
van Dyk werd in beslag genomen, al
le tienden onder Baarle-Hertog wer-
dateert van 1625. Burgemeester Fons Cor- den opgeheven en de abdij van Thom
werd gesloten (1797). Vervolgens
ging ook de Remigiuskerk een
sterf den 6-ianwary
1634
ende Cornelis Lippens synne
soon in syn leven leenheer
tot Bael onder den hertoge
sterft den 27 en ivnyAo 1669
Ende Pieternel Govarts syn hvys
vrov sterft den 20en ivny Ao 1670
Twee eeuwenoude grafzerken zullen worden gerestaureerd en
plaats krijgen in Baarle-Hertog, als stukje historisch erfgoed.
Op de gemeentewerf van Hertog liggen de twee oudste grafstenen van
I het de enig overgebleven exemplaren zijn na de vernieling van de Re
migiuskerk in 1944. De ene grafzerk is van pastoor Joannes van Dyk,
pastoor van Baarle Hertog en Nassau, van 1794 tot 1828. De andere is
j van de familie Lippens en T
I nelissen heeft het plan opgevat de zerken te laten restaureren en deze
I een ereplaats in het dorp te geven.
I “De stenen heb ik buiten gevonden, op het grasveld rond de kerk. Al- lang dicht. De pasloor kreeg op 22
I leen die twee lagen er nog, helemaal verwaarloosd. De oudste graf- november 1797 toestemming
steen is gebroken. Die moet worden gelijmd. Dan moeten de letters te
rug uitgekapt worden zodat ze weer goed leesbaar zijn. Daarna moe
ten ze ergens een plaats gegeven worden. Niet op de grond, maar ik
I dacht zelf bijvoorbeeld tegen de muur van het kerkhof ofwel tegen de
muur van de Remigiuskerk. De plaats moet bepaald worden in sa-
I menspraak met de kerkfabriek en de heemkundekring.”
I HISTORISCHE GEGEVENS
In mei 1952 werd het nieuwe kerkhof
aan de Molenstraat in gebruik geno
men. Verschillende stoffelijke resten
en grafstenen werden overgebracht
van de voormalige begraafplaats
11 rondom de Remigiuskerk, naar de
I nieuwe begraafplaats. “Die twee zijn
I blijven liggen er er is nooit iets mee
gebeurd” aldus de burgemeester. Hij
I vroeg de Heemkundekring wat aan-
I vullende informatie aangaande deze
I grafstenen op te sporen. Herman
Janssen van de Heemkundekring ver-
I diepte zich in dit onderwerp. ‘De
I grafzerk van de familie Lippens be-
[ToLre i
-
V M 4 1
'J-
i 'T
■'.Fk
-T.
.1
I
1
n;.
- -
-
