De onzichtbare dreiging:
in
Radioactieve straling
WEKELIJKS NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR DE GEMEENTEN
LPHEN EN RIEL - BAARLE-NASSAU - BAARLE-HERTOG - CHAAM e.
R.K.J.B. en BJ.B
ei
X
Gevaren
rond het dansen
en
Ulicoten gaan op reis
riel uit de Missie voor alle Missievrienden
DRUKKERIJ DE JONG
Baarle-Nassau
zaterdag 14 mei 1960
Nummer 20
O.
gen dat we voldoende te eten heb-
Fall-out
a
de
sten
mti
praa
n 3
LU
6 Zangvereni-
Harmonie met „Sur la
ires
Dj
i nJ
in
262
Toen onlangs in de Sahara
de „Atoombom van De Gaul
le” tot ontploffing kwam,
werd enige tijd later via de
radio omgeroepen, dat de ra
dioactieve straling in ons
land het normale niet over
schreden had.
Dat betekende dat het in
ternationale net van meet
posten, dat ook thans, in vol
le vredestijd, functionneert,
bijzonder had opgelet of ten
gevolge van deze explosie de
radioactiviteit zou toenemen.
’s Middags werden vooral de le
den van onze afdeling verwacht in
de noodkerk, waar de rayonschiet-
wedstrijd wordt gehouden. Laat ’t
bestuur met haar schutters niet
alleen staan, want voor de goede
gang hebben we veel hulp nodig,
maar we vertrouwen op onze le
den.
’s Avonds om 8 uur wordt dan
in de noodkerk een Poolse dans
avond gegeven met voordrachten.
Alphenaren, komt allen eens kij
ken naar die avond, het is werke
lijk de moeite waard en de op
brengst is voor een goed doel be
stemd. Vergeet niet wat ze voor
ons hebben gedaan met de bevrij-
ding, laat ze nu ook niet in de
steek. De entree is maar één gul
den, dus voor niemand te veel.
Ook is er gelegenheid om ’n glaas
je bier te drinken. Dus Alphena
ren en belangstellenden, tot zon
dagavond 8 uur in de noodkerk.
Voor de kinderen worden om 3
uur enkele Poolse dansen opge
voerd, maar dan in het patronaat.
Deze entree is slechts 25 cent en
daarbij worden zij nog getrakteerd
door de Polen in samenwerking
met de Bond Oud-Strijders.
werkelijk zijn. We
muggenzifters zijn
We vertrekken ’s morgens om 6
uur. Er zal getracht worden om ’n
vroegmis te laten doen, speciaal
voor de reizigers. Als dit niet mo
gelijk is, zijn we nog in de gelegen
heid om in Diest een H. Mis te
volgen.
Beste jongens en meisjes, deze
reis wordt een mooie en plezieri
ge reis en we hopen dan ook dat
er velen mee zullen kunnen gaan.
Ieder die mee gaat gelieve te
zorgen voor: ofwel een paspoort
(dat nog geen 5 jaar verlopen is),
ofwel een geldig Bewijs van Ne
derlanderschap, ofwel een geldige
toeristenkaart.
Gelegenheid tot opgeven of in
lichtingen bij het bestuur van de
RKJB of BJB tot uiterlijk dinsdag
17 mei Goede reis en veel ple
zier
uitvallen.
Aangezien we zeker niet altijd
kans zullen hebben om alsnog een
voorraad in te slaan, is het nut
tig daarmee reeds tevoren te be
ginnen. Men kan die voorraad op
behoorlijk peil houden door de
oudste blikjes er van af te nemen
en in de huishouding te gebruiken
en met nieuwe aan te vullen.
Speciaal dient gewaakt te wor
den tegen brand, want ook de
brandweer komt er niet door...
In zeer ernstige gevallen kan ’t
wel een dag of zes duren, voor het
veilig is althans enkele uren de
straat op te gaan. Maar het kan
ook een kwestie van een of twee
dagen zijn, dat hangt af van de
omvang van de explosie en de af
stand waarop ze plaats heeft ge
had.
Blijf binnenshuis tot het „alles
veilig” signaal gegeven wordt. Zo
ver mogelijk van buitenmuren en
ramen. Zorg dat het stof niet op
enigerlei wijze kan doordringen.
Dat is de vrij simpele raad (al zal
de uitvoering nog wel problemen
met zich meebrengen) die ge
geven kan worden, wanneer de
onzichtbare vijand: de radioactie
ve fall-out, ons bedreigt.
(Stichting Bevordering
Bescherming Bevolking)
Morgen, zondag 15 mei, zal in
Alphen weer de grote jaarlijkse
dodenherdenking plaats hebben,
die georganiseerd wordt door de
plaatselijke Bond van Oud-Strij-
ders. Zoals reeds is gemeld wor-
gevaren dpn al^e leden verzocht de ere-
tekens op te steken en hoopt het
bestuur op een massale belang
stelling. Ook Generaal Sitzen zal
o.m. het woord voeren en zij die
hem reeds hebben gehoord weten
hoe sympathiek deze spreker is.
Er is ’n geluidsinstallatie aanwezig
zodat iedereen de herdenking tip
top kan volgen.
De volgorde van de stoet, die na
de H. Mis naar het kerkhof trekt
is als volgt:
1 Ruiters te paard; 2 Harmonie;
ontzaglijke 13 Alphens Mannenkoor; 4 Dames-
meters ver koor „Avanti”; 5 Deputatie NCB
met vlag; 6 Deputatie KAB met
vlag; 7 Middenstand met vlag; 8
Deputatie Jonge Boeren; 9 Depu
tatie KAJ; 10 Deputatie Boerin-
nenbond; 11 Deputatie KAV; 12
Deputatie VKAJ; 13 Polen; 14
Familie der gesneuvelden; 15 Ka-
naalwacht; 16 Deputatie kamp
Alphen; 17 Gemeentebestuur; 18
Genodigden; 19 Bond Oud-Strij
ders afd. Alphen; 20 Eerwaarde
Heren Geestelijken.
Herdenking op het kerkhof:
1 Toespraak Pastoor en zege
ning der graven; 2 Pools volkslied
m£t kranslegging op de Poolse
graven; 3 Zangvereniging; 4 Wil-
Uitgave van
Op donderdag 26 mei (Hemel
vaartsdag) organiseert de RKJB
en BJB een reis, bestemd voor de
leden van de Jonge Boerenstand
en van de Jonge Boerinnenbond.
Het bestuur meende juist deze
dag te moeten nemen, omdat die
voor de meesten wel de best ge
schikte zou zijn i.v.m. de werk
zaamheden. Bovendien is 26 mei
een zondag in de week, waardoor
er velen in de gelegenheid komen
om mee op reis te gaan.
Deze reis is zeer rijk aan na
tuurschoon. Via Baarle-Nassau en
Turnhout gaan we naar Diest,
vervolgens Luik (citadel), Re-
mouchamps (langste grotten ter
wereld). Verder gaan we door het
prachtige dal van de rivier de
Ourthe, via Hamoir, Barvaux en
La Roche naar Nadrin (hier is ’n
prachtig uitzicht over de rivier de
Ourthe). Via La Roche, Marche,
Namen en Gemblaux gaan we
naar Brussel, onderweg genietend
van het natuurschoon en alle be
zienswaardigheden. Na alles goed
gezien te hebben zal ’t niet vroeg
meer zijn en keren dan via Ant
werpen naar huis terug. Er zal
veel te zien zijn, meerdere malen
zal er dan ook wel uitgestapt moe
ten worden om alles goed te zien
en om eens iets verfrissends te
drinken.
zeer zeker een
moet
de prachtige moderne hoofdstad
met vele wolkenkrabbers. Als
’s avonds de verlichte stad in de
stroom spiegelt geeft het een fan
tastisch gezicht.
Nu iets meer over het leven hier
op de missie. Met negen nationali
teiten werken we hier eendrachtig
samen onder de leiding van onze
Franse Aartsbisschop. De scholen
vormen wel de hoofdschotel en we
zagen klassen van 110-125 leerlin
gen. Dit zijn vooral de lagere scho
len. Je staat verstomd hoe die
nonnetjes zo’n klas regeren. De
zwarten leren ontzettend vlug,
jammer alleen dat ze na de lange
vakantie weer zoveel vergeten zijn.
We hebben hier de zorg voor de
garage. Met drie zwarten begon
nen we al meteen de volgende dag.
Hoewel het moeilijk ging met de
taal begrepen we elkaar. De 2 CV
ofwel lelijke eendjes, hebben hier
de overhand omdat ze zo hoog op
de wielen staan wat noodzakelijk
is in de brousse. Veel beter is ech
ter de Landrover maar ook bijna
eens zo duur. De streek is hier
ontzettend arm. De grond levert
haast niets op. De wouden zijn
dan ook pas 200 km van hier. Het
beetje gras dat er groeit is te
slecht voor koeien. Je ziet hier al
leen wat schamele geiten. Geen
wonder dan ook dat zeer veel kin
deren verzwakt zijn door onder
voeding.
De enige industrie is hier de si-
garetten-fabriek „Brasza”. Pas is
men begonnen met leveren van
stroom aan Leopoldville, maar dat
weegt niet op tegen de enorme in
voer. Dat men verlangt met
Frankrijk samen te werken is uit
sluitend om economische redenen,
daar anders de staat spoedig fail
liet zou zijn.
Maar laten we ons niet in de
politiek verdiepen. De Kerk hier
heeft het door de vele stromingen
de laatste tijd al zwaar genoeg.
Bidden we daarom om zegen over
ons werk; U voor Afrika, wij op
onze beurt voor U en uw belan
gen als dank voor uw milde gaven
aan onze zo arme missie.
Met hartelijke groeten en hoog
achting, Br. Angelus C. S. Sp.
Mission Catholique
B.P. 117, Braszaville
Rép. du Congo
van de dansavonden. Men is al
gemeen van opvatting dat deze
niet langer dan drie uur moet
duren.
Op de zesde plaats de
PLAATSRUIMTE op en rond
de vloer. Wie iets van onze mo
derne dansen begrijpt, voelt van
zelf, dat voor een goede uitvoe
ring de plaatsruimte vaak veel te
klein is. Plaatsruimte is een zeer
belangrijke factor ook vanwege
het lichamelijk contact, dat wei
nig of geen gevaar oplevert, als
beide personen maar goed in be
weging kunnen blijven.
Op de zevende plaats: ALCO
HOL. Als wij het voor het zeg
gen hadden, dan absoluut geen
'alcohol! Heel veel meisjes zou
den het kunnen beamen, dat de
jongen, na het dansen helemaal
„anders” werd en vaak tot zonde
kwam. 1800 ongehuwde moe
ders vorig jaar is ons bisdom
Breda bevestigt deze ervaring.
Hierbij moet opgemerkt worden
dat alcohol hier
belangrijke rol gespeeld
hebben. Als de drank is in de
man...!
Laten wij de zaken durven
zien, zoals ze
moeten geen
en op ieder slakketje zout willen
leggen, maar ons blinddoeken en
i geen gevaren willen zien kan fa-
Op dé vijfde plaats: de DUUR [taal voor ons worden. W.W.
Braszaville, Pasen 1960.
I Beste Missievrienden,
I Bij mijn afscheid in Baarle heb
Ik zoveel sympathie van U onder-
ionden en zelfs van velen royale
leun, dat ik niet kan nalaten een
lankwoordje te sturen. Daar het
Imogelijk is lederen persoonlijk
|e schrijven was de redactie van
lOns Weekblad” bereid ’n plaats
je aan me af te staan, om zodoen-
Be toch allen te bereiken.
I Vanuit Den Haag ging de reis
paar Parijs waar we twee dagen
[erbleven. Deze stad heeft voor
jns een bijzondere betekenis om-
pat daar de Congregatie gesticht
h en het Hoofdbestuur gevestigd,
►elk lid van de Congregatie ver-
fcngt niet te zijn op de plaats
■aar zijn Eerbiedwaardige Stich-
[ers leefden en stierven. We be-
jochten dan ook meermalen de
kamers waar al hun gebruiksvoor
werpen bewaard worden en baden
lei om Hun voorspraak voor een
tegenrijk apostolaat.
I Toen per Air-France, de grote
■prong van 6500 km naar Brasza-
■ille. Met drie korte tussenlandin
gen (Nice - Lagos - Port Gentil)
landden we - na I8V2 uur - op de
■aats van bestemming. De twee
■ederlandse broeders waren naar
piet vliegveld gekomen met vele
pndere paters en na de gemoede-
ftke douaneformaliteiten ging het
ket drie auto’s op de missiestatie
jan.
We werden door Mgr. zeer har-
jelijk ontvangen. Gelukkig waren
|öe broeders mijn tolk want zo in
tens staan je,oren niet naar het
■rans.
I De indrukken van zo’n eerste
lag zijn niet te beschrijven. Het is
jen heel andere wereld. Niet al
leen de taal en Franse gewoonten
■oen vreemd aan voor ons Neder
landers, maar van de koude win-
jer ineens in het hete seizoen in
Bfrika valt zwaar op je neer. De
latuur is hier groots. De sierlijk
wuivende palmen en de machtige
■Penbroodboom maken echt in-
|ruk.
I Het huis ligt op een heuvel en
leeft een prachtig uitzicht op de
■tochtige Congo-stroom, de twee-
le grootste rivier van de aarde
■4700 km). Aan de overkant ligt
lelgisch Congo met Leopoldville,
Dodenherdenking, Schietwedstrijden
Poolse avond te Alphen
helmus, met kranslegging bij onze
gesneuvelden door de Kanaal-
wacht; 5 Herdenkingsrede door
Generaal Sitzen;
ging; 7
Tombe”.
[Ofschoon het dansen in zich
■""■er goed en mooi kan zijn is de
^Br.ktijk vaak heel anders. Jam
merlijk genoeg werken soms al-
■riei omstandigheden in en rond
jic dansen mee, zodat van wer-
Klijk goed dansen praktisch niets
Recht komt.
ROp de eerste plaats de IN
STELLING EN DE BEDOE-
ING der dansenden zelf. Deze
ietuigd vaak van een laagstaan-
ie mentaliteit, er wordt nóncha-
Int, slordig, wild en vrij gedanst
iS Inder het minste respect voor
iet vrouwelijke.
Op de tweede plaats kan de
BUZIEK, de dansmuziek, ook
leer opzwepend zijn.
jOp de derde plaats speelt de
KLEDING ook een belangrijke
tol, wanneer men zich niet meer
lebenden voelt door de zedelijk-
neidswetten, zijn alle remmen
los geslagen.
Op de vierde plaats spreekt
Lok de LEEFTIJD een woordje
jee. De praktijk leert dat voor
gehuwden en voor kinderen be
leden 17 jaar, de gevaren het
jrootst zijn.
I kelijk afsluitbaar zijn en dat onze
hygiëne op hoog peil staat, terwijl j ben, zelfs wanneer gas of stroom
ons nat en winderig klimaat nog
een handje helpt.
We begeven ons, wanneer de
waarschuwing is gegeven, niet
buitenshuis. Vertoeven we nog
buiten, dan waken we er tegen ’t
stof in te ademen, binden ’n zak
doek voor de mond, roken, eten
en drinken niet. Wé trekken zo
dra we ons weer naar binnen be
geven zo gauw mogelijk de be
smette kleren uit en bergen die
veilig op, wassen ons terdege,
vooral haren, oren, ogen, huid
plooien enz. zodat we het besmet
tende stof volledig kwijt zijn.
We moeten rekening houden
met verontreinigd drinkwater en
zullen dus bij voorkeur geconser
veerd voedsel en drank gebruiken.
We dienen er rekening mee te
houden dat het parool „binnen
blijven” voor iedereen geldt: ook
voor de dokter, de verpleegster,
de bakker en de melkboer.
We zullen dus bij verwondingen
dit zelf eerste hulp moeten verlenen,
voordeel, dat onze woningen mak- onze zieken zelf verplegen, en zor-
Er zal dan ook meestal een mo
gelijkheid tot alarmering zijn, zo
dat men korter of langer tijd van
voorbereiding heeft. Maar uiter
aard is het beter, wanneer men
die voorbereidingen reeds getrof
fen heeft.
Allereerst: we zorgen dat er zo
veel mogelijk afscherming is tus
sen onszelf en de straling (mu
ren, zandzakken) en zoeken ons in
huis de plek, het verst verwijderd
van de buitenmuren en het dak.
De besmetting ontstaat alleen
door de aanraking met het radio
actieve stof. Men moet er tegen
waken, het in te ademen, veront
reinigd water te drinken of voed
sel te gebruiken, en er voor zor
gen dat het de woning (en op het
platteland: de stal) niet binnen
dringt.
Wij in het westen hebben
Nu is het niet zo, dat de recht
streekse straling (gammastralen)
gevolg van ’n kernwapenexplosie,
zó ver kan doordringen dat wij in
ons land last hebben van een ex
plosie in de Sahara. Die straling
is wel hoogst intensief, en (voor
wie er onbeschermd aan is bloot
gesteld) meestal dodelijk, maar
duurt ten eerste maar zeer kort
en heeft ook een zeer beperkte
actie-radius, met een straal van
wellicht enkele kilometers.
Neen, de radioactieve straling
die men vreesde, zou het gevolg
moeten zijn van de zgn. radio
actieve „fall-out”.
ontstaat als indirect
gevolg van een kernexposie hetzij
in oorlogs- of vredestijd. Er wer
den dan ook ernstige 1-
voor de volksgezondheid gevreesd
van de proefexplosies, zoals die
hebben plaats gehad in Siberië,
Nevada en in de Stille Oceaan...
en onlangs weer in de Sahara.
Tot nog toe schijnen er nog geen
aanwijsbare nadelige gevolgen te
zijn, maar dat men zich bezorgd
maakt, blijkt uit het zoeken naar
een „schone” bom (zonder fall-
out) en proeven in verlaten mijn
gangen e.d.
Wanneer de grondexplosie
plaatsvindt, wordt een
kolom stof en puin kilometers ver
omhoog gezogen. De zwaarste
stukken vallen dichtbij neer, maar
de lichtere stofdeeltjes drijven op
de wind en hoe fijner ze zijn, hoe
moeilijken waarneembaar dus, hoe
verder ze komen, soms vele hon
derden milometers ver.
Wanneer dit stof neerdaalt op
rivieren en wegen, op huizen en
akkers, dorpen en steden, zal
slechts met speciale meetappara
ten de radioactieve straling kun
nen worden vastgesteld. En als
gezegdeen internationaal net
van meetposten functionneert
reeds thans.
■RcL 1
urg
idü
it
nger
Poolse toneel en dansgroep „Polonia” uit Breda die de avond in de Alphense noodkerk zal verzorgen
J ai
Ikop
irirJ
ei
izoli
dvii
ass
jhen
uis.
DIJ,
ass:
NS WEEKBLAD
NIEMAND DE DEUR UIT
BLIJF BINNENSHUIS
WAT IS FALL-OUT?